ΩΔΗ ΣΤΟ ΝΙΚΟ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ της Φαίδρα Ζαμπαθά- Παγουλάτου

 

ΩΔΗ  ΣΤΟ  ΝΙΚΟ  ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ

Κι ήταν Κυριακή χαράματα

που της αυγής δεν έβγαινε η ανάσα

και στις ψηλές κορφές το αίμα

απ’ της Ανατολής έσταζε τη σάρκα.

Στους δρόμους ο Θάνατος

μεσ’ τις απόμερες γωνιές.

Η Αθήνα εκοιμότανε

τον ύπνο της γαλάζιας βραδιάς

που ξέπνεε αργά-αργά

καθώς τα περιστέρια του Μαρτίου

ανίδεα ζευγάρωναν στις στέγες!

Κι ήταν Κυριακή χαράματα

κι από Σάββατο βράδυ

τίποτα δεν προμηνούσε θάνατο.

Σύννεφα απονεμιάς

αγρύπνιας μοιρολόγια

τα όνειρα γλυκά διάβαιναν

στου πρωινού μέσα τα κανάλια

και στο μυαλό σαν αστραπή

ερχόταν η φωνή σου.

Κι ήταν Κυριακή χαράματα

έκλαιγε το φεγγάρι

μαζί με τ’ ουρανού

τα σκοτεινά σεντόνια

βροχή ψιλή Μαρτιάτικη

εράντιζε τους δρόμους!

Κι ήταν Κυριακή χαράματα

οι φυλακές αφύλαχτες

και κούρσεψαν το κάστρο

της λεφτεριάς τα δάχτυλα

ανήμπορα

κρεμάστηκαν στα κάγκελα

κι απόμειναν λουλούδια

της νύχτας απόκρυφοι καημοί

και της καρδιάς μου χτυποκάρδια

στα κοριτσίστικα τα δάκρυα

ανάκατο το αίμα σου

και ρώταγα γιατί

κι ήταν Κυριακή πρωί!

Και μενεξέδες, γιασεμιά

τραγούδι από πικροδάφνες

το χαμόγελό σου

που θάσβηνε το πρωινό

στο ξέφωτο, στο χωματόδρομο

κάτω από τους προβολείς

που επίμονα έριχναν τα καμιόνια.

Κι ήταν Κυριακή χαράματα

χτυπούσαν οι καμπάνες

χαράς να φέρουν μυρωδιά

μα εσύ με ανοιχτά τα μάτια

πάλευες με το θάνατο

λιοντάρι μέσα στη θωπεία

της νύχτας που ξεψύχαε!

Γλυκός και δυνατός

μέσα στα πέλαγα καραβοκύρης

κι ήταν Κυριακή χαράματα

π’ άνοιξαν τα παράθυρα

ν’ ακούσουνε το θρήνο

ν’ αφουγκραστούνε τον τελευταίο σου παλμό

χτυπούσε στον ιδρώτα των φαντάρων

χτυπούσε στις κάννες που σε ρίξανε νεκρό

χτυπούσε πάνω στα βουνά

στον Υμηττό και στην Πεντέλη

και στης Καισαριανής το μάγουλο

κόκκινα δάκρυα κυλήσανε δειλά.

Κι ήταν Κυριακή πρωί

κι εφύσαγε τ’ αγέρι

στης Κοκκινιάς τα φυλλοκάρδια

και μείναν στα βλέφαρα τα σφαλιστά

χάντρες πολύχρωμες- μικρές

να παίζει ο γιός σου

κι όλα του κόσμου τα παιδιά

και στην Κυψέλη κάποιο κοριτσίστικο

με φιόγκους μαξιλάρι

ξάγρυπνο έμεινε κι αυτό

με τις μανάδες

που πέτρωσαν ιέρειες

του θανάτου την παγωνιά.

Κι ήταν Κυριακή χαράματα

Ποιός άκουσε κείνη τη βουή

στις φυλακές επήδησε ο θάνατος

ποιός είδε το δρεπάνι του

ποιός άκουσε το βογγητό

μόνο της Έλλης η φωνή

-Σύντροφε!!

περπάτησα ξυπόλητη

στις γειτονιές, στα πάρκα, στις πλατείες

κι ακόμα περπατά

εικοσιπέντε χρόνια τώρα

στοίχειωσε κείνη η φωνή,

μέσα στα μάτια των λαών

μέσα στο αίμα των παιδιών

μέσα στα σωθικά μου.

Κι ήταν Κυριακή πρωί

και γω τόσο μικρή

που έσπαγα φλιτζάνια και ποτήρια

αδέξια

το βλέμμα μου πάνω στο μέτωπό σου

στα χέρια σου τα παιδικά

και στο χαμόγελό σου.

Ποιά χέρια τράβηξαν εκείνη τη σκανδάλη

αναρωτιέμαι σήμερα γιατί.

Κι ήταν Κυριακή πρωί.

Γιατί

Τα δέντρα λύγισαν κι αυτά

ο τοίχος ράγισε στα δυο

μα το κορμί σου αγκάλιασε

τ’ άλλα κορμιά των συντρόφων σου

άψυχα όπως πέσανε

μες στη ζωή του ήλιου

που αιώνες ανατέλλει σέρνοντας

τα πτώματα που σφάλισαν την πόρτα του!

Αγέρωχος, με τα σγουρά σου τα μαλλιά

αντίκρισες το φως

που τρύπησε τις κόρες των ματιών σου

μα στην καρδιά

χιλιάδες περιστέρια

ξεδίψασαν στο αίμα σου

που τρέχει-τρέχει και κυλά

εικοσιτρία χρόνια τώρα

και γω σε ψάχνω στα όνειρα

στα παραμύθια των παιδιών

στης μάνας μου τις πίκρες

και στου πατέρα που έχασα

τ’ αξέχαστα τ’ αγαπημένα μάτια

και τ’ ανθισμένα γιούλια

το πρόσωπό σου έκρυψαν

μες στης ντροπής το θάμπος

κι έφυγες πέρα μακριά

μα έμεινες Μεγάλος!

 

Κι ήταν Κυριακή πρωί

δεν είχε καν χαράξει

η νύχτα αργοπέθαινε

δεν μπόραγε να ξεψυχήσει.

Κι ήταν Κυριακή πρωί

          Γιατί

          και γω τόσο μικρή!!!

ΦΑΙΔΡΑ ΖΑΜΠΑΘΑ- ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΥ, σελ. 35-41

Από την ποιητική της συλλογή «πλωτές συνοικίες», εκδόσεις Δωρικός, Αθήνα 1983, σ. 64.

Σημειώσεις:

     Αναρτούμε στα Λογοτεχνικά Πάρεργα το τρίτο σημείωμα για την ποιήτρια και μεταφράστρια Φαίδρα Ζαμπαθά- Παγουλάτου. Τα άλλα δύο αναρτήθηκαν στις 7 Μαρτίου 2025 και 14 Μαρτίου 2025.    

     Οι «πλωτές συνοικίες» είναι η 10η συλλογή της ποιήτριας και μεταφράστριας Φαίδρας Ζαμπαθά- Παγουλάτου. Η συλλογή χωρίζεται σε τρία μέρη: -Εικόνες Ζωής, 7-25. –Επιτύμβια, 29-41 και το Επίμετρο, 45-61. Το 12^ο ποίημα της πρώτης ενότητας με τίτλο «ΠΛΩΤΕΣ ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ» δανείζει τον κεντρικό τίτλο της συλλογής. Στην δεύτερη ενότητα «Επιτύμβια», ξεχωρίζουν οι συνθέσεις «ΩΔΗ ΣΤΟΝ «ΑΓΝΩΣΤΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ»», η ποιητική μονάδα «ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΟΥΚΑΡΗ», η ποιητική σύνθεση που αποτελείται από τρία μέρη «ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ» και η μακροσκελής «ΩΔΗ ΣΤΟ ΝΙΚΟ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ» που αντιγράφουμε. Μια μεγάλης και βαθειάς πνοής αγωνιστική ελεγειακή σύνθεση για έναν έλληνα αριστερό πατριώτη και αγωνιστή ο οποίος θυσιάστηκε- εκτελέστηκε από τις πολιτικές, κυβερνητικές σκοπιμότητες της τότε ελληνικής κυβέρνησης και ιστορικής περιόδου, άγριας διχαστικής ιδεολογικής του ελληνισμού πραγματικότητας. Η Φαίδρα Ζαμπαθά- Παγουλάτου, κόρη αγωνιστή αριστερού συγγραφέα, ακολούθησε και η ίδια την ιδεολογική- αγωνιστική παράδοση της οικογένειάς της, έτσι, θεωρεί προσωπικό της χρέος να μας μιλήσει με την πέννα της για την θυσία του παλικαριού. Είναι η δική της ποιητική προσφορά, όπως την αισθάνεται η φλεγόμενη από θάρρος και τόλμη κοριτσίστικη ψυχή της. Είναι η Τιμή της στον έλληνα αγωνιστή που εκτελέστηκε, τον Νίκο Μπελογιάννη (Αμαλιάδα 22/12/1915- Γουδί- Αθήνα 30/3/1952), σύζυγο της μεταφράστριας και συγγραφέως Έλλης Παπά, αδερφής της Μικρασιάτισσας πεζογράφου Διδώς Σωτηρίου. Εξάλλου, για ένα διάστημα ο Νίκος Μπελογιάννης και σύντροφοί του βρήκαν στέγη φιλοξενίας στο πατρικό σπίτι τους. Ο πατέρας της ποιήτριας, συγγραφέας Κούλης Ζαμπαθάς έχει συγγράψει βιβλίο για τα δύστοκα και φρικτά αυτά χρόνια. Το βιβλίο του στάθηκε πηγή για το γύρισμα της κινηματογραφικής ταινίας «Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο». Όμως η Φαίδρα Ζαμπαθά Παγουλάτου δεν θρηνεί μόνο με την μακρόπνοη Ωδή της τον αγωνιστή Νίκο Μπελογιάννη, ελεγειακό ύφος έχουν και άλλες της ποιητικές μονάδες που υμνούν- τιμούν τον αγώνα των νεαρών φοιτητών και παιδιών του Πολυτεχνείου ενάντια στην χούντα. Όπως η «ΩΔΗ ΣΤΟΝ «ΑΓΝΩΣΤΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ». Διαβάζουμε:

Στο χέρι σου που είδα για τελευταία φορά

ορκίστηκα στον τίμιο αγώνα μας.

Στο χέρι σου που ακίνητο έπεφτε κάτω

χωρίς ψυχή κι όμως είχε ακόμη

τη δύναμη των είκοσι χρόνων σου.

Ανάμεσα στις μικρές λεπτές γαλάζιες φλέβες

είδα να χάνεται η ίδια η ζωή

κι ορκίστηκα να μην ξεχάσω ποτέ εκείνη τη νύχτα

δεν τόλμησα ν’ αγγίξω το χέρι σου

μόνο που άφησα πάνω του το βλέμμα μου

απαλά να μη σε βαραίνει

και να σε συντροφεύει.

Φίλε των είκοσι χρονώ ορκίζομαι

δεν θα πάψω να κοιτάζω τον ήλιο

όπως τον κοιτάζαμε μαζί

δεν θα πάψω να τραγουδάω τη λευτεριά

όπως τη τραγουδήσαμε μαζί

δε θα πάψω ν’ αγαπάω τους ανθρώπους

όπως τους αγαπήσαμε μαζί.

Ορκίστηκα στο χέρι σου

την ώρα που σέρνανε τα είκοσί σου χρόνια

σε μια κόκκινη λάσπη που μύριζε θάνατο.

Ορκίστηκα στην τελευταία νύχτα

της Μεγάλης Παρασκευής 17 Νοέμβρη 1973.      

 Τέλος, η συλλογή κλείνει την αυλαία της με το «ΕΠΙΜΕΤΡΟ» αποτελείται από 17 ολιγόστιχα έντιτλα ποιήματα. Συνειδητά πολιτικοποιημένο και κομματικοποιημένο άτομο η ποιήτρια Φαίδρα Ζαμπαθά Παγουλάτου, η ποιητική της πυξίδα δεν σταθεροποιείται μόνο στους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες του Ελληνικού Λαού ενάντια στον φασισμό και την οικονομική εκμετάλλευση αλλά η βελόνα της ευαίσθητης συνείδησής της στρέφεται και προς τους λαϊκούς αγώνες και των άλλων λαών της υδρογείου. Από τους αγώνες του Χιλιανού λαού ενάντια στην δικτατορία που επιβλήθηκε στην χώρα τους μετά την ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου Σαλβαντόρ Αλλιέντε, αλλά και των άλλων σκλαβωμένων και καταπιεσμένων λαών της Νοτίου Αμερικής. Σε άλλες της συλλογές και ποιητικές συνθέσεις υψώνει φωνή διαμαρτυρίας για την υπεράσπιση του λαού της Παλαιστίνης, των λαϊκών κινημάτων της Άπω Ανατολής και της μεγάλης Αφρικανικής Ηπείρου. Οι αντένες της πάντα τεντωμένες αγωνιστικά όπως και το φρόνημά της. Πάντα στις επάλξεις των κοινωνικών και εργατικών αγώνων. Το κείμενο-κρίσεις της Έλλης Παπά για την ποίησή της το έχουμε δημοσιεύσει σε προηγούμενο σημείωμα.

Ξεχωρίζουμε από την ενότητα των «Επιμέτρων:

 ΛΕΞΕΙΣ

Οι λέξεις

τυλίχτηκαν σφιχτά

αφουγκράζοντας

την ποίηση

ενώ η Τέχνη λιθοβολείται

παράνομα.

          ΠΡΟΣΜΟΝΗ

Η προσμονή

χαραγμένη

στα κύτταρά μου

μεταμορφώθηκε

σε απολιθωμένα όνειρα

χωρίς ηλικία!

           ΓΙΑΤΙ

Πόσα γιατί ορθώθηκαν

και με κύκλωσαν κείνο το βράδυ

κάπου μακριά

σκότωναν παιδιά

ανίδεα γεμάτα απορία

ενώ εμείς καθισμένοι στους βράχους

κλαίγαμε ένοχοι

ξύναμε τα βράχια

ν’ αποθέσουμε τις ελπίδες μας

τα όνειρα και τους πόθους

για να τα βρούμε το πρωί

πυρπολημένα

από τον ήλιο της πραγματικότητας!

           ΑΠΕΡΑΝΤΟΣΥΝΗ

Αντίκρυ στο ποτάμι

ένα γαλάζιο κουρέλι

αντίκρυ στο φράχτη

μια κόκκινη παπαρούνα

αντίκρυ στα μάτια σου

ο φόβος μου

κι η φυγή σου.

           ΑΛΗΘΕΙΑ

Της είπα την αλήθεια

δεν με πίστεψε

όταν της έδειξα τα κλειδιά

γέλασε

Μα σαν ανέμισα το λαβωμένο του

πουκάμισο

ζωγράφισε ένα σταυρό

από περιστέρια!

           ΘΥΜΗΣΗ

Σαν ξανοίχτηκαν στο πέλαγος

θυμήθηκαν

τις νυχτερινές λιτανείες

της ψυχής τους.

Είχανε μείνει

αραγμένες για πάντα

στο Αιγαιοπελαγίτικο

καμπαναριό.

Κρίσεις και πληροφορίες για την συλλογή «ΠΛΩΤΕΣ ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ» έχουμε:

 -Ιόνιος Μυριάνθης, εφ. Πατρίς Πύργου 1984 (με παραποιημένο τίτλο).

«…. Μια ποίηση καλοδουλεμένη, χωρίς πλατειασμούς, με βαρύτητα; 

«Της Ειρήνης η σάρκα/ 

άχρωμα κομμάτια/ 

σκορπισμένα στον κόσμο./ 

Ο λαός της Χιλής/ 

να παλεύει ακόμα/ 

ενώ η τιμή του χαλκού/ 

συζητιέται στο Λευκό Οίκο!». 

Ποίηση υπευθυνότητας, με διαστάσεις οικουμενικές και με τον προβληματισμό έντονο και διάχυτο. Το λυρικό στοιχείο των ποιητικών εκφράσεων και των εικόνων κάνει το στόχο στιλπνό, αστραφτερό…………»

- Θόδωρος Αρώνης, περ. Πολιτική Οικονομική Έρευνα, Μάρτιος 1984, σ.48-49 «Μια άξια πολυσύνθετη πνευματική παρουσία».

«Η Φαίδρα Ζαμπαθά- Παγουλάτου είναι μιά αξιοσημείωτη, πνευματική αναλαμπή που φωτίζει πολύπλευρα την Νεοελληνική μας κονίστρα. Γιατί, κάθε καινούργια της δημιουργία, είναι και μια ανάγλυφη αντιπαράθεση της δοσμένης πραγματικότητας, με τα τόσο δεοντολογικά και παραστατικά «ενσταντέ», της πηγαίας θεματολογίας της, που όχι μονάχα προβληματίζουν και σηματοδοτούν, αλλά παράλληλα μας επαναφέρουν στην ηθική δικαίωση καταστάσεων και γεγονότων, που απεικονίζουν όλο το πολύπτυχο φάσμα της ανθρώπινης ύπαρξης με τις οδυνηρές διαστάσεις της, πρώτα στον Ελλαδικό χώρο και κατοπινά σε κάθε γωνιά του ταραγμένου πλανήτη μας. Αυτή  ακριβώς η πολυδιάστατη ανθρώπινη ακτινοβολία της-μεσ’ τους χαλεπούς καιρούς της-τεχνολογικής κακοδαιμονίας, της «ευδαιμονικής» εποχής μας- και κατ’ επέκταση η χαρακτηριστική οικουμενικότητα στην όλη δομή και πραγμάτωση των στοχασμών της, μαζί με μια ιδιάζουσα ηθική και αγωνιστική καταβολή, που αναπηδούν από κάθε στίχο και πλοκή της, μας κάνουν να προσέξουμε το ζηλευτό αυτό-για όλους μας- δημιουργικό πρότυπο………».

- Θεόφιλος Δ. Φραγκόπουλος, εφ. Μεσημβρινή (;), (μαζί με βιβλία του Σπύρου Τσακνιά, Δημήτρη Ποταμίτη, Ηλία Γκρη και άλλων).

«Η μειλίχια ποιήτρια με τη δέκατη τούτη ποιητική της συλλογή, αφήνεται να περιπλανηθεί στο παρελθόν της που είναι τούτη η πόλη στις μαύρες δεκαετίες της και να αναπολήσει τους παλμούς των παλιών τους ενθουσιασμών και των διαψευσμένων ελπίδων των οραμάτων της. Μια στρατευμένη ποίηση σε στάση περισυλλογής. 

«Κάποτε πίστευες στα μάτια/ 

ύστερα πίστεψες στα χέρια,/ 

σήμερα δεν πιστεύεις ούτε στα μάτια/ 

ούτε στα χέρια,/ 

τι πικρή εμπειρία». 

Όμορφο ποίημα, επίσης, εκείνο αφιερωμένο στον πρόπερσι χαμένο ποιητή Δημήτρη Δούκαρη. Στίχοι από καρδιάς, με περισσή σεμνότητα ήθους.».

- Ευγενία Ζωγράφου, εφ. Ο Ριζοσπάστης (;).

«Τη γοητεία και τη συγκίνηση της ποίησης δεν την ανακαλύπτουμε εύκολα στις άπειρες ποιητικές συλλογές που κυκλοφορούν. Τις διακρίνει συνήθως ο βερμπαλισμός, η πεζολογία, η έλλειψη ποιητικής ουσίας. Γι’ αυτό και χαιρόμαστε ειλικρινά, όταν εμφανίζονται βιβλία όπως οι «Πλωτές συνοικίες» της Φ. Ζ. Παγουλάτου, που μας κοινωνούν με τη μυσταγωγία του ποιητικού λόγου.

     Ο άνθρωπος μ’ όλα τα στοιχεία που μορφώνουν τον ψυχικό και πνευματικό του κόσμο, όταν εκφράζεται σε τέχνη, παρουσιάζει το σημείο πλεύσης, τη θέση ζωής που έχει ακολουθήσει, που την εμπνέει και τη συγκινεί. Μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα μέσα από τους στίχους της «πλωτής συνοικίας» δίνει το στίγμα της……».

 – Θ. Ψαλιδόπουλου, περιοδικό (;).

«……. Όταν υπάρχει η ανάγκη, η βαθειά πνευματική ανάγκη, να παρουσιασθεί ένα βιβλίο, πιο ειδικά μία ποιητική συλλογή, χωρίς συμβατικότητες, τότε σίγουρα οι λέξεις που την αποτελούν καθοδηγούν αυτόν, που αναλαμβάνει το καθήκον της «κριτικής». Αυτό είναι κάτι που ισχύει και για τις «Πλωτές Συνοικίες».

          Η κ. Παγουλάτου κατορθώνει να καθοδηγήσει, όχι μόνον αυτόν που καλείται να παρουσιάσει στο κοινό τις σκέψεις της, αλλά και τον αναγνώστη που γυρίζει τις σελίδες του καλαίσθητου βιβλίου αντιλαμβανόμενος στίχο προς στίχο ότι τα λόγια που διαβάζει τον έχουν παρασύρει σε μια μοναδικής δύναμης ενδόμυχης διαδικασίας σκέψης. Αυτό το βιβλίο μπορεί να γίνει το τυχαίο περιστατικό που θα δώσει το έναυσμα για πολύχρονους προβληματισμούς που εξωτερικεύονται με μιάν ανάγνωση…….»

- Έλλη Παπά, περιοδικό (;) (μαζί με τα βιβλία του Πάνου Θασίτη, της Τιτίκας Παναγιωτίδου-Γκελντή και Άρη Αλεξάνδρου.

                    Για την άνθρωπο, αγωνίστρια και μαχητή γυναίκα και ποιήτρια Φαίδρα Ζαμπαθά- Παγουλάτου θα επανέλθουμε στο επόμενο σημείωμά μας, στη μνήμη της. Παραθέτοντας και άλλα κριτικά σημειώματα για το έργο της που η ποιήτρια είχε την καλοσύνη να μας φωτοτυπήσει και να  μας τα δώσει στις συναντήσεις μας.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς

Παρασκευή 28 Μαρτίου 2028

ΥΓ. Κυκλοφόρησε το περιοδικό «ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ» τχ. 84/ 10,11,12, 2024, τιμή 10 ευρώ με ένα πλούσιο Αφιέρωμα στον ποιητή και στιχουργό, πεζογράφο σπουδαίο Δημήτρη Χριστοδούλου. 100 χρόνια από τη γέννησή του. Θυμόμαστε με συγκίνηση την θεόρατη παρουσία του στον "πράσινο" πολιτιστικό χώρο που συγκεντρωνόμασταν στην Αθήνα, εμείς οι τότε νεοσσοί «κουλτουριάρηδες» γραφιάδες. Απλός, καταδεκτικός, προσηνής, πράος, αγωνιστής, έπιανε από μόνος του κουβέντα με εμάς τους νεότερους που συγκεντρωνόμασταν μαζί με τους φτασμένους και μεγαλύτερους σε ηλικία. Ο «πράσινος ήλιος» μας ένωνε όπως και η ηγετική μορφή του Αντρέα. Καθόλου ακατάδεκτος, και προπάντων δεν κοίταζε να σχηματίζει αυλές και κυκλώματα για να τον λιβανίζουν. Έδινε μεγαλύτερη σημασία στα τραγούδια που έγραφε και μελοποιούνταν καθώς γίνονταν επιτυχίες και βρίσκονταν στα χείλη του απλού ανώνυμου λαού. Ακόμα και αν δεν ήξεραν ποιος είναι ο στιχουργός τους. Ένιωθε ικανοποίηση όταν του εκμυστηρευόμασταν ότι ακούγαμε, τραγουδούσαμε και ενθουσιαζόμασταν με τα τραγούδια του όπως και τους στίχους του. Στις ίδιες πνευματικές συνεστιάσεις έρχονταν και ο ηθοποιός Στέφανος Ληναίος που είχε και ραδιοφωνική εκπομπή και αρκετοί άλλοι γνωστοί λογοτέχνες, όπως ο Αντώνης Σιμιρτζής, ο Δημοσθένης Ζαδές, ο Δημήτρης Γιάκος και αρκετοί άλλοι.