περιοδικό ΑΝΤΙ

Αφιερώματα του περιοδικού ΑΝΤΙ

    Πάνε αρκετές δεκαετίες τώρα, που λόγω χώρου, χάρισα τα τεύχη του περιοδικού Αντί που φύλαγα στην βιβλιοθήκη μου. Το πολιτικό αυτό περιοδικό που η γενιά μου(γενιά του 1980) γνώρισε μετά την δικτατορία του 1967-1974, ήταν ένα αμιγώς πολιτικό περιοδικό που εξέφραζε τις απόψεις και θέσεις, τις ιδέες και τις πολιτικές αξίες του ευρύτερου δημοκρατικού πολιτικού χώρου, και μεταγενέστερα, τις πολιτικές ιδέες και θέσεις του τότε λεγόμενου Κ. Κ. Εσωτερικού. Το περιοδικό Αντί μαζί με το περιοδικό Ο Σχολιαστής, ήταν τα πιο γνωστά πολιτικά περιοδικά της εποχής τους και για αρκετά χρόνια αργότερα, ιδιαίτερα το πρώτο. Κυκλοφορούσε κάθε Παρασκευή και οι διαστάσεις του ήταν 27Χ20,5 και οι σελίδες του συνήθως κυμαίνονταν από 64 έως 90, ήταν ασπρόμαυρο και σε χαρτί εφημερίδας(;). Εμείς, γνωρίσαμε, την δεύτερη περίοδό της κυκλοφορίας του.
Ο πλήρης τίτλος του ήταν ΑΝΤΙ-ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΉ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ. Δημοχάρους 60 Αθήνα.
Εκδότης: Χρήστος Γ. Παπουτσάκης,
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Παναγιώτης Τσάρας,

Επιμέλεια ύλης: Νεφέλη Παπουτσάκη,
Υπεύθυνος διαφήμισης: Τασία Ρούμπου,
Εκτύπωση: ΤΥΠΟΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕ.,
Ετήσια συνδρομή 26 τεύχη 78 ευρώ, εξαμηνιαία 39 ευρώ.

Το περιοδικό είχε πλούσια ύλη, εύστοχες κριτικές παρεμβάσεις, ποικιλία θεμάτων που αφορούσαν τα καλλιτεχνικά πράγματα της χώρας, σε μια εποχή που η πατρίδα μας έβγαινε από τα δεσμά μιας στρατιωτικής δικτατορίας. Διευθυντής του ήταν ο Χρήστος Παπουτσάκης, (θυμάμαι ακόμα τον μεγάλο υπόγειο χώρο που στεγάζονταν). Για πολλά χρόνια το αγοράζαμε όπως και το πολιτικό περιοδικό ο Θούριος. Η λαϊκή του έκδοση, η σταθερή δεκαπενθήμερη κυκλοφορία του, οι εύστοχες πολιτικές του παρεμβάσεις, οι κριτικές του επισημάνσεις σε κοινωνικά θέματα και προβλήματα της εποχής, το αξιόλογο και σημαντικό επιτελείο των συνεργατών του,-δημιουργήθηκε μια αριστερή πνευματική ελίτ που κυριάρχησε στα δημοσιογραφικά πράγματα της χώρας-το άνοιγμα της βεντάλιας των καλλιτεχνικών του ενδιαφερόντων, τα καταπληκτικά πολιτικά σκίτσα των σκιτσογράφων που διάνθιζαν τις ασπρόμαυρες σελίδες του, όπως του πανέξυπνου και πολιτικά πολύστροφου Γιώργου Ιωάννου, του Γιάννη Καλαϊτζή κλπ., τα ωραία και προκλητικά εξώφυλλα του-θυμάμαι χαρακτηριστικά το εξώφυλλο με τους ημίγυμνους Εσατζήδες, τι θόρυβο είχε προκαλέσει-αλλά και τα πλούσια σε ύλη αφιερώματα που κυκλοφόρησε σε πρόσωπα και γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας, ιστορίας και τέχνης, καθιστούσαν το περιοδικό «απαραίτητο» σε εκείνους που ασχολούνταν με τα γράμματα και ήθελαν να είναι ενήμεροι σε θέματα και προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας και διοίκησης και του ελληνικού πολιτισμού. Το περιοδικό Αντί, για μια μεγάλη χρονική περίοδο, διαμόρφωνε πολιτικές συνειδήσεις, και ενεργοποιούσε πολιτικά και κριτικά πνευματικές δυνάμεις ριζοσπαστικές. Την δεκαετία του 1980, επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου, και κατά την περίοδο του Ειδικού Δικαστηρίου, το 1989,-το βρώμικο ’89 όπως το αποκαλούσε στα κείμενά του στην εφημερίδα Τα Νέα, ο στιχουργός Λευτέρης Παπαδόπουλος-κατά την γνώμη μου, έκανε πολιτική και κριτική κοιλιά, άρχισε να μεροληπτεί έναντι της μεγάλης τότε δημοκρατικής παράταξης, ο λόγος των κειμένων του να γίνεται ακραίος και φανατικός, τα κείμενά του ήταν κατά κάποιον τρόπο υβριστικά και γενικά, δεν γίνονταν πλέον πιστευτά, δεν ήταν αμερόληπτα. Είχε κυκλοφορήσει το περιβόητο τεύχος «Κυβέρνηση απατεώνων» αν θυμάμαι σωστά. Όλες οι πολιτικές δυνάμεις περίμεναν την διάλυση του ΠΑΣΟΚ και το μοίρασμα της εκλογής πίτας. Τα κείμενα και οι αναλύσεις που δημοσίευε εναντίον του τότε ΠΑΣΟΚ ήσαν κατά κάποιο τρόπο, επιεικώς θα γράφαμε, εμπαθή και με μεγάλη ιδεολογική και πολιτική σκοτεινότητα. Σταμάτησα να το αγοράζω, δεν πίστευα πλέον στις θέσεις του και κατανοούσα, ότι δεν μπορούσα πλέον να του έχω πολιτική εμπιστοσύνη, ούτε να αποδέχομαι χωρίς κρίση και αξιολόγηση τα κείμενά του. Παρόλα αυτά, εξακολούθησα να αγοράζω τις εκδόσεις των βιβλίων του, όπως το κλασικό «κάτι το «ΩΡΑΙΟΝ» μια περιήγηση στη Νεοελληνική κακογουστιά» και ορισμένα άλλα από τις εκδόσεις ΠΟΛΥΤΥΠΟ, και σποραδικά, συγκέντρωνα τα εξαιρετικά αφιερωματικά του τεύχη σε πρόσωπα της ελληνικής λογοτεχνίας και όχι μόνο. Αφιερώματα που ακόμα και σήμερα, είναι χρήσιμα συμπληρώματα στην έρευνα και την εξέταση θεμάτων της ελληνικής γραμματολογίας. Το περιοδικό Αντί υπήρξε ένα αμιγώς πολιτικό περιοδικό της ανανεωτικής αριστεράς, αλλά στις τελευταίες σελίδες του, μπορούσες να συναντήσεις βιβλιοκριτικές για τις νέες εκδόσεις, να διαβάσεις κείμενα που αφορούσαν το Θέατρο, θεατρικές κριτικές, σχόλια για την μουσική και μουσικοκριτικές, άρθρα που αφορούσαν τις εικαστικές τέχνες, την αρχιτεκτονική, και θεωρητικά κείμενα, για πρόσωπα του πολιτιστικού χώρου που απασχόλησαν την εποχή τους με το έργο τους τις κοινωνικές τους παρεμβάσεις ή λόγω του θανάτου τους. Το Αντί ήταν ποιο λαϊκό σε σχέση με το άλλο περιοδικό της ανανεωτικής αριστεράς τον γνωστό μας Ο Πολίτης του Άγγελου Ελεφάντη, δεν έπαυε όμως, να μας τροφοδοτεί με στοιχεία, πληροφορίες ιδέες και κείμενα, που ξεχώρισαν στην εποχή τους και έθεσε και αυτό με την κυκλοφορία του, τις βάσεις στο χώρο του πολιτισμού για μια σύγχρονη ματιά στα πολιτιστικά πράγματα του τόπου μας μετά την δικτατορία, από την πλευρά της ανανεωτικής αριστεράς.

Από την άλλη, ιδεολογική και πολιτική πλευρά, οφείλουμε να αναφέρουμε τα περιοδικά ευρείας ύλης, όπως ήταν ο παραδοσιακός Ο Ταχυδρόμος, τα κλασικά Επίκαιρα, τα Πολιτικά Θέματα, το περιοδικό Η Εποπτεία, και μια σειρά άλλων πολιτικών εντύπων, που εκτός της αμιγούς πολιτικής τους ύλης, διέθεταν αρκετές σελίδες τους για να προβάλλουν και αναδείξουν θέματα και πρόσωπα του πνευματικού χώρου. Ποιος δεν θυμάται-από την γενιά μου-τα λαϊκά κείμενα του ιστορικού Τάσου Βουρνά στο περιοδικό Ο Ταχυδρόμος. Σε γενικές γραμμές, εκ των υστέρων, όλα αυτά τα ποικίλης ύλης αλλά και πολιτικά έντυπα που κυκλοφόρησαν στον ελληνικό χώρο κατά τις δεκαετίες μεταξύ 1970 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1990, υπήρξαν πηγές πληροφόρησης και αντικατόπτριζαν την εικόνα μιας κοινωνίας που ξυπνούσε από τον λήθαργο της συντήρησης και με μεγάλες δυσκολίες και πολιτικές αντιξοότητες άλλαζε, προσαρμόζονταν στις σύγχρονες παγκόσμιες συνθήκες, πέρα από τα κατά καιρούς πισωγυρίσματα της. Οφείλουμε ακόμα να σημειώσουμε, ότι εκτός από τα παραδοσιακά αυτά περιοδικά, κυκλοφόρησε τις δεκαετίες αυτές, και το ιλουστρασιόν και πολύ μοντέρνο και με σύγχρονη ύλη «νεανικό» περιοδικό, που διαβάζονταν ευρέως, από μεγάλη μερίδα κοινού, το γνωστό μας ΚΛΙΚ, ένα περιοδικό που φωτογραφίζει περισσότερο από όλα τα άλλα του είδους του, την σταδιακή αλλαγή της ελληνικής κοινωνίας και των νέων και νεανίδων της εποχής εκείνης, και αν θέλετε, γιατί όχι, την κόπωση των νέων έναντι της πολιτικής, και την εν μέρει αποπολιτικοποίηση των επόμενων της δικής μου γενεών. Αν και θεωρώ ότι, τα πάντα στην ζωή μας παίζουν ρόλο πολιτικής παρέμβασης. Το ΚΛΙΚ ένα πολύ μοντέρνο περιοδικό για την εποχή του, διαμόρφωνε θετικά ή αρνητικά δεν έχει σημασία, τις γλωσσικές απόψεις των νέων, την οπτική τους σε θέματα κουλτούρας, την αισθητική τους, τις ενδυματολογικές τους προτάσεις, τον τρόπο διασκέδασής τους, εξέφραζε όπως έλεγαν, την γενιά των γιάπηδων και όχι μόνο. Νομίζω, αν δεν με απατά η μνήμη μου, το περιοδικό ΚΛΙΚ του Κωστόπουλου, ήταν εκείνο που μοίρασε για πρώτη φορά cd. με ποιήματα της ποιήτριας Κικής Δημουλά, ίσως να μην θυμάμαι καλά, πάντως οι νέοι της εποχής, από τέτοιου είδους ποικίλης ύλης περιοδικά γνώρισαν και τον ποιητικό λόγο αρκετών δημιουργών, τα άλλα, τα αμιγώς λογοτεχνικά έντυπα, ήταν για τους πιο ψαγμένους και είχαν ένα μάλλον περιορισμένο κοινό, τα διαβάζαμε και τα αγοράζαμε εμείς που ασχολούμαστε πιο συστηματικά και με μεγαλύτερο και συνεχές ενδιαφέρον σε θέματα λογοτεχνίας.

    Αυτά είναι σε γενικές γραμμές τα πεπραγμένα της μνήμης μου, όσον αφορά το περιοδικό Αντί. Εδώ αποδελτιώνω τα αφιερωματικά τεύχη που διέσωσα και αφορούν πρόσωπα της ελληνικής λογοτεχνίας, ελπίζοντας ότι ίσως σε κάποιους ή κάποιες διακόνους της θα φανούν χρήσιμα, ώστε να τα αναζητήσουν σε κάποιο αρχείο ή στα σκονισμένα ράφια των βιβλιοθηκών και να τα μελετήσουν, πριν ο χρόνος κιτρινίσει ακόμα περισσότερο τις σελίδες τους.

Τα τεύχη               

• τεύχος 320/27-6-/24-7-1986 Τύπος και Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας

• τεύχος 324/ Δεκαπενταύγουστο 1986 Πνευματική Θεσσαλονίκη δρχ.100

• τεύχος 334/17-4-1987 21-4-1967 20 χρόνια μετά

• τεύχος 374/27-5-1988 Ειδικό τεύχος για τον Κινηματογράφο

• τεύχος 452/23-11-1990 Η κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού»

• τεύχος 463/5-4-1991 Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, δρχ. 250

• τεύχος 492/23-4-/14-5-1992, Οδυσσέας Ελύτης, δρχ. 250

• τεύχος 510/18-12-1992-14/1/1993 Ανδρέας Κάλβος δρχ. 250

• τεύχος 527-528/30-7-1993 Μανόλης Αναγνωστάκης, δρχ. 500

• τεύχος 554/24-6-1994 Μάνος Χατζιδάκις, δρχ. 300

• τεύχος 560/23-9-1994 Ιωάννης Συκουτρής, δρχ. 1000

• τεύχος 623/13-12-1996 Κώστας Καρυωτάκης, δρχ. 800

• τεύχος 637/13-6-1997 Η Ευρώπη απέναντι σε νέες προκλήσεις

• τεύχος 641/1-8-1997 Το Ελληνικό απόκρυφο μυθιστόρημα του 19^ου

   Αιώνα

• τεύχος 652/16-1-1998 Ρήγας Βελεστινλής

• τεύχος 672/30-10-1998 Νικόλαος Μ. Παναγιωτάκης

• τεύχος 677/1-1-1999 Πνευματικά Δικαιώματα

• τεύχος 694-695/17-9-1999 Εμφύλιος: 50 χρόνια μετά

• τεύχος 714/26-5-2000 Αντρέας Φραγκιάς, δρχ. 700

• τεύχος 731/9-2-2001 Ανδρέας Εμπειρίκος, δρχ. 1000, ευρώ 2.93

• τεύχος 743-744/27-7-2001 Δημήτρης Χατζής, δρχ. 700

• τεύχος 749/2-11-2001 Άγγελος Σικελιανός, δρχ. 1000 ευρώ 2.93

• τεύχος 751/30-11-2001 Στρατής Τσίρκας, δρχ. 1000 ευρώ 2.93

• τεύχος 753/28-12-2001 Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, δρχ1400 ευρώ4,11

• τεύχος 768-769/26-7/6-9-2002 Μιχάλης Καραγάτσης ευρώ 6

• τεύχος 793-794/25-7/4-9-2003 Κωστής Παλαμάς, ευρώ 6

• τεύχος 823-824/30-7-2004 Ζήσιμος Λορεντζάτος, ευρώ 6

• τεύχος 846/1-7-2005 Μανόλης Αναγνωστάκης, ευρώ 4

• τεύχος 848-849/29-7/9-9-2005 Κωνσταντίνος Θ. Δημαράς, ευρώ 6

• τεύχος 857/16-12-2005 ΜΠΟΣΤ, ευρώ 4

• τεύχος 858-859/30-12-2005 Μίλτος Σαχτούρης, ευρώ 6

• τεύχος 874-875/28-7-2006, ευρώ 6

• τεύχος 889/23-2-2007 Διδώ Σωτηρίου, ευρώ 4

• τεύχος 900-901/27-7-2007 Νίκος Εγγονόπουλος, ευρώ 6

• τεύχος 911-912/4-1-2008 Νίκος Καζαντζάκης, ευρώ 6

Τα περιεχόμενα των τευχών:

• ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, τχ. 324/Δεκαπενταύγουστος 1986

-   Έλενα Χουζούρη: επιμέλεια και φροντίδα αφιερώματος

-   Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Διαδρομές στο νέο Ελικώνα, τη Θεσσαλονίκη

-   Τόλης Καζαντζής, Η Πεζογραφία της Θεσσαλονίκης (σχέδιο μελέτης)

-   Γιώργος Αναστασιάδης, Η Σύγχρονη Ιστορία της Θεσσαλονίκης μέσα στο έργο του Γιώργου Ιωάννου

-   Ντίνος Χριστιανόπουλος, Η Ποίηση στη Θεσσαλονίκη από το 1913 ως το 1940

-   Μικρό Ανθολόγιο Θεσσαλονικέων Ποιητών (1919-1940)

-   Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης Δεύτερη μεταπολεμική γενιά: μια ανάγνωση

-   Γιάννης Δάλλας, Η κοινωνική συνείδηση των ποιητών της Θεσσαλονίκης

-   Γιώργος Κεχαγιόγλου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και «Πνευματική ζωή»

-   Νίκος Μπακόλας, Κορυφώσεις στα λογοτεχνικά περιοδικά της Θεσσαλονίκης

-   Αλέξανδρος Αργυρίου Ο κριτικός λόγος στη Θεσσαλονίκη

-   Περικλής Σφυρίδης, Οι Ζωγράφοι της Θεσσαλονίκης

-   Νικηφόρος Παπανδρέου, Το θέατρο στη μεταπολεμική Θεσσαλονίκη

-   Γιάννης Χατζηγώγας, Περί αρχιτεκτονικής της Θεσσαλονίκης

-   Γιώργος Κορδομενίδης: επιμέλεια Πολιτιστική ζωή στη σύγχρονη Θεσσαλονίκη

• ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ, τχ. 527-528/30-7-1993

- ΠΟΣΑ ΑΛΛΑ ΚΡΥΜΜΕΝΑ ΒΑΘΙΑ…

- Αλέξανδρος Αργυρίου,

   Ένας υπόδικος στις φυλακές του Γεντί Κουλέ το 1949 γράφει

- Αλέξης Ζήρας,

   Βάσος Βαρίκας Αναγνωστάκης (Μανόλης): ένα αδημοσίευτο λήμμα λεξικού

- Mario Vitti, «Γνώρισα τον Μανόλη…»

- Vincenzo Orsina, Η γνωριμία μου με τον Αναγνωστάκη

-  Μάρω Δούκα, Ω Ψυχή την αγωνία ερωτευμένη

-  Γιάννης Βαρβέρης, Ο «ΣΤΟΧΟΣ» τότε και τώρα

-   Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, Τα Άδεια Γήπεδα

-  Γιάννης Κοντός, Το Μυστικό του Ποιητή

-  Αναστάσης Βιστωνίτης, Ο Λόγος και η Σιωπή στον Μανόλη Αναγνωστάκη

-   Σπύρος Τσακνιάς, «Το θέμα είναι τώρα τι λες»

-   Το «ΥΓ» ως άρνηση της ερμηνείας

-   Ξενοφών Α. Κοκόλης, Η Ποίηση του Αναγνωστάκη και η «Αριστερή» κριτική. Τέσσερα παλαιότερα παραδείγματα

-   Γιώργος Αράγης, Η παρουσία του Αναγνωστάκη στους ποιητές της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς

-   Μίμης Σουλιώτης, Η χρήση της καθαρεύουσας στην ποίηση του Αναγνωστάκη

-   Θεοτόκης Ζερβός, Η Θεραπευτική ελαφρότητα του Φαίνεσθαι στον Μανούσο Φάσση

-   Άντεια Φραντζή, Ο Ευάλωτος ρυθμός

-   Γιάννης Πιπίνης, Εν Κατακλείδι (σκέψεις για το ΥΓ. του Μ. Α.)

-   Αλέξανδρος Αργυρίου, Η «ΚΡΙΤΙΚΗ»

-   Δώρα Μεντή, Το θεματικό μοτίβο του «επιζώντος» στην ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη

-   Δημήτρης Δασκαλόπουλος, Σχεδίασμα βιβλιογραφίας Μ. Α.

• ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ, τχ. 846/1-7-2005

-   Αισθηματικό διήγημα

    Ο πατέρας του του ‘λεγε: «Βρε δε θα φτιάξεις εσύ το ρωμέϊκο…»

    Προς στιγμήν πίστεψε κι αυτός, σχεδόν παιδί, πως θα το φτιάξεις

    (Τριάντα χρόνια τώρα, παλιά χρόνια, ποιος τα θυμάται….)

    Επίδοξος σωτήρας κι αυτός κάποτε, πολύ νωρίς ανανήψας….

-   Το ξημέρωμα της Πέμπτης 23 Ιουνίου έφυγε από τη ζωή ο ποιητής

-   Μ Α. Σήμερα που μπορούμε να μιλάμε για όλα…

-   Μ Α. Ν’ ανοίξουμε το παλιό τεφτέρι(ή περί «δεξιών» και «αριστερών» λύσεων)

-   Μ. Α. «Δυσπιστείτε…»ή περί του «λογοτεχνικού ψώνιου»

-   Μ. Α. Ραδιοφωνία και… Αντίσταση ή «οι τρελάκηδες των ΕΦ ΕΜ»

-   Γιάννης Δάλλας, Στα κομβικά σημεία, στις ραφές ζωής και ιστορίας…

-   Σοφιανός Χρυσοστομίδης, Σπαρακτικός, τρυφερός στη μέση μιας πυρίκαυστης ζώνης

-   Λεωνίδας Κύρκος, Μαχητής…

-   Παναγιώτης Μουλάς, Τα του δράματος πρόσωπα

-   Άντεια Φραντζή, Από την πρώιμη περίοδο στην ύστερη φάση του έργου του

-   Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Μια μαρτυρία και μια απόπειρα ανάγνωσης

-   Μίκης Θεοδωράκης, Ζήσαμε τα ιστορικά γεγονότα πλαί-πλάι…

-   Λάκης Παπαστάθης, Οι εικόνες καρφώθηκαν στο έτος 1983

-   Αγγέλα Καστρινάκη, Εκείνες τις μέρες: Αναζητήσεις τον καιρό της απελευθέρωσης

-   Δημήτρης Δασκαλόπουλος, Η βιβλιογραφία για τον Μ. Αναγνωστάκη

-   Μάνος Στεφανίδης, Ο ποιητής ζωγραφίζει

-   Βαρβάρα Περράκη, Η πρόσληψη από τους μαθητές

-   Κώστας Καραβίδας, Έφυγε ο ποιητής των ψαράδων του Χριστού

-   Ελένη Καρασαββίδου, Στην οδός Αιγύπτου 1^η  πάροδος δεξιά πέθανε ο Μανόλης Αναγνωστάκης, πέρασε στο μάτριξ της τηλεόρασης….

*   στην σελίδα 64, ο Γρηγόρης Ιωαννίδης γράφει για την θεατρική παράσταση Ευριπίδης Ορέστης, από τη Θεατρική Διαδρομή-Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου

•   ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Θ. ΔΗΜΑΡΑΣ, τχ. 848-849/29-7-/9/9/2005

-   Κ. Θ. Δημαράς (1904-1992), το αφιέρωμα επιμελήθηκε η Αικατερίνη Κουμαριανού

-   Κ. Θ. Δημαράς, Χειροθεσία

-   Αικατερίνη Κουμαριανού, Η γενναιόδωρη προσφορά

-   Σπύρος Ι. Ασδραχάς, Δημαράς, 1945: η φάση του πολέμου

-   Κ. Θ. Δημαρά, μιλά για «τα μεταπολεμικά προβλήματα», από το περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα»

-   Κώστας Κριμπάς, Ο Κ. Θ. Δημαράς, όπως τον θυμάμαι

-   Άντεια Φραντζή, Κ. Θ. Δημαράς Σε πρώτο πρόσωπο

-   Παναγιώτης Μουλλάς, Ο Κ. Θ. Δημαράς και η σύνθεση

-   Πόπη Πολέμη, Από την πρωθύστερη στην ακροτελεύτια σύνθεση

-   Ιωάννα Πετροπούλου, Τα ωραία φυτώρια

-   Μαρία Γυπαράκη, Χρώματα και φωτοσκιάσεις πορτρέτου λογιοσύνης

-   Βασιλική Κοντογιάννη, Το ημερολόγιο του Στέφανου Α. Κουμανούδη

-   Γιώργος Τόλιας, Στα σεμινάρια του Δημαρά

-   Ουρανία Πολυκανδριώτη, Από το ατομικό στο συλλογικό

-   Βάσια Καρκαγιάννη-Καραμπελιά, Ο Κ. Δημαράς στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόνης-και μια μικρή ιστορία

-   Ελίζα-Άννα Δελβερούδη, Index

*   στην σελίδα 20 ο Κώστας Καραβίδας, γράφει για τα 40 χρόνια από τον θάνατο του Φώτη Κόντογλου.

Στην σελίδα 24, η Δώρα Φακιολά γράφει για τον Μανόλη Αναγνωστάκη και στην σελίδα 26, ο Γρηγόρης Ιωαννίδης γράφει για τον Κοριολανό του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, και η Ειρήνη Μ. Μουντράκη γράφει για την Ειρήνη του Αριστοφάνη από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Και ακόμα, ο Γιώργος Κ. Μύαρης γράφει για το βιβλίο του Χρύσανθου Χρύσανθου: επιμέλεια, Κύπρος 1972-1974 Με αίμα στέριωσε η Δημοκρατία. Ιστορική ανάλυση, ντοκουμέντα και μαρτυρίες για την αντίσταση εναντίον της Χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄, Λευκωσία 2004.

• ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ, τχ. 900-901/27-7/7-9/2007

-   Νίκος Εγγονόπουλος 1907-1985

    ΤΟ ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΤΩΝ ΑΝΘΕΩΝ

    την ποίησιν ή την δόξα;

    την ποίηση

    το βαλάντιο ή την ζωή;

    τη ζωή

    Χριστόν ή Βαραββάν;

    Χριστόν

    την Γαλάτειαν ή μιάν καλύβην;

    την Γαλάτεια

    την Τέχνη ή τον θάνατο;

    την Τέχνη

    τον πόλεμο ή την ειρήνη;

    την ειρήνη…..

-   Λευτέρης Ξανθόπουλος, Πριν από 25 χρόνια

-   Συνέντευξη του Δημήτρη Παπαστάμου στη Μαρία Καραβία. Το στοιχείο της παράδοσης το ανιχνεύουμε και μέσα στην ποίηση και στη ζωγραφική του

-   Συνέντευξη του Νίκου Καρύδη στη Μαρία Καραβία. Είναι ισότιμος ο ζωγράφος με τον ποιητή.

-   Τηλεφωνική συνέντευξη του Νίκου Εγγονόπουλου στον Ν. Μπαρουτσή

-   Ο Νίκος Εγγονόπουλος για τα σκηνικά του και τα φορέματα

-   Η Ερριέτη, κόρη του Νίκου Εγγονόπουλου, μιλά  στην Όλγα Σελλά, Ήταν απλώς ο πατέρας μου.

-   Δημήτρης Φιλιππίδης, Μέρες του 1957-1958

-   Θαλής Κ. Αργυρόπουλος, «Πάντα ματζύ»

-   Συνέντευξη της Νέλλης Ανδρικοπούλου με τον Γιώργο Καλπαδάκη. Την ελληνική παιδεία του ο Εγγονόπουλος την έχτισε μόνος του

-   Άντεια Φραντζή, Η έκθεση της καλλιτεχνικής ομάδας «Αρμός»

-   Νέλλη Ανδρικοπούλου, Από την Έκθεση του «Αρμού» στο Ζάππειο

-   Ευθυμία Γεωργιάδου-Κούντουρα, Ο μύθος του Ορφέα στην ποίηση και τη ζωγραφική του Εγγονόπουλου

-   Δημήτρης Καργιώτης, «…. Και σαν κάτι να λέη, σαν κάτι να θέλη να πη» Περί γραφής αυτοματισμός

-   Δημήτρης Κοσμόπουλος, Ο Βελισσάριος αναμεσίς στους άγρια λυσσαγμένους

-   Δημήτρης Κοσμόπουλος, Προσοφθάλμιο (ποίημα)

-   Δημήτρης Αγγελής, Το εξωτικό πουλί του Ελμπασσάν

-   Κώστας Χατζηαντωνίου, Και θα σταθή εκδικητής στο Κάστρο της Σιωπής

-   Δημήτρης Μπαγέρης, Μεταφράζοντας τον Εγγονόπουλο. Μια συνομιλία με την Irma Villarroel.

-   Δημήτρης Μπαγέρης, Όταν ο Μαμαγκάκης συνάντησε τον «Μπολιβάρ»

*   και στις σελίδες κριτικής βιβλίου ο Κώστας Γ. Παπαγεωργίου γράφει για το βιβλίο της Αγορίτσας Μπακοδήμου Εγχειρίδιο του καλού ταξιδιώτη. Ο Δημήτρης Χαρίτος για το βιβλίο της Ιωάννας Καρυστιάνη Σουέλ. Και η Νίκη Κώτσιου για το βιβλίο του Gudbergur Bergsson ο κύκνος. Στις στήλες του χαρτοκόπτη μεταξύ άλλων παρουσιάζονται τα βιβλία του ποιητή Χάρη Βλαβιανού, και του ιστορικού και κριτικού Αλέξανδρου Αργυρίου.                   

• ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ, τχ. 492/23-4/14-5-1992

   Η Μαρία Νεφέλη λέει:

   ένα φεγγάρι ανήκει στην Αμερική

   μά μια ψυχή που δεν πουλιέται-στα Μάταλα ή στο Κατμαντού.

   Κάθε καιρός κι ο Στάλιν του.

   Και ο Αντιφωνητής:

   πέτρες απ’ το λιθόστρωτο βενζιναντλίες αμάξια

   επάνω του!

   (ώ Παρθένα μου το  ‘λεγες Σύ)

   Κάθε καιρός κι η Ουγγρική του εξέγερση.

-   Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ

-   Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Ποιητές και ζωγράφοι στη μεταπολεμική Γαλλία. Μια συνομιλία με τον Οδυσσέα Ελύτη.

-   Χρήστος Γιανναράς, Η Οξώπετρα ή Ελεγεία του απορριμμένου λίθου

-   Γιώργος Κουρουπός, Παράπονο Μουσικού

-   Άρης Μπερλής, Ο Πολιτικός Ελύτης

-   Carlos Spinedi, Ο ΛΟΡΚΑ, Ο ΕΛΥΤΗΣ ΚΑΙ Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

-   Γιάννης Κοντός, Ο δικός μου Οδυσσέας Ελύτης. Ένας μονόλογος

-   Δημήτρης Καλοκύρης, Παρασημαντική των τύψεων

-   Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Τιμαριώτης του ουρανού

-   Δημήτρης Γέρος, Ο εικαστικός Ελύτης

-   Θανάσης Χατζόπουλος, ΟΣΟΙ ΚΑΘΑΡΟΙ

-   Λίνα Λυχναρά, Το «πέραν»των λέξεων και υπερρεαλιστικός λόγος στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

-   Βίκτωρ Ιβάνοβιτς, ΕΛΥΤΗΣ-ΚΑΛΒΟΣ: Ένας ποιητικός διάλογος

-   Άγγελος Λάσκαρις, Ο Ελύτης και ο αγώνας της γλώσσας

-   Θεοδόσης Νικολαϊδης, ΑΡΧΙΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΕΛΥΤΗΣ: εκλεκτικές συγγένειες

• ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 1901-1975, τχ. 731/9-2-2001

    Της μη συμμορφώσεως αμνός

-   Ανδρέας Εμπειρίκος, επιμέλεια αφιερώματος Γιώργης Γιατρομανωλάκης

-   Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Εμπειρίκος 2001

-   Μικρό χρονολόγιο Ανδρέα Εμπειρίκου

-   Ανδρέας Εμπειρίκος, Ανέκδοτα κείμενα

-   Μάρκος Θ. Δραγούμης, Ο Εμπειρίκος όπως τον γνώρισα

-   Ιάκωβος Βούρτσης, Ένα ποίημα για τον Ανδρέα Εμπειρίκο

-   Νικόλαος Κάλας, Μαύρες φλόγες (ποίημα)

    Χωρίς έρωτα δεν υπάρχει όνειρο.

    Ο έρωτας πρέπει να είναι σαν όνειρο τρελός.

    Πες μου τι νείρεσαι για να σου πω ποιος είσαι

    Κοιμήσου. Μόνο στους ερωτευμένους είναι φυσιολογική η

    νυχεγρεσία. Πάντοτε άλλοτε να έλθει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ο ύπνος.

    Μην πάει χαμένος ο ύπνος. Θυμήσου τα όνειρά σου.

    Χωρίς όνειρο η εμπειρία είναι ατελέστατη….

-   Άντεια Φραντζή, Η πρωτοχρονιά του Εμπειρίκου το 1945

-   Θανάσης Τζαβάρας, Ανδρέας Εμπειρίκος-ο ψυχαναλυτής

-   Σοφία Βούλγαρη, «Ποιητής και/ηή πεζογράφος;» Ο Ανδρέας Εμπειρίκος και τα διλήμματα της κριτικής

-   Αλέξανδρος Αργυρίου, Τα πέτρινα χρόνια του ελληνικού υπερρεαλισμού. Ουχ ήττον και του Μοντερνισμού

-   Νάνος Βαλαωρίτης, Το άγχος της προσδοκίας της αναγνώρισης του έρωτα στον Ανδρέα Εμπειρίκου

-   Ρένα Ζαμάρου, Αργώ και Μέγας Ανατολικός: μια πρώτη σύγκριση

-   Jacques Bouchard, Ο καναδικός μύθος στο έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου

-   Μάνος Στεφανίδης, Ανδρέας Εμπειρίκος, ή πως ζωγραφίζεται η εμπειρία

-   Σάββας Μιχαήλ, Ο Μέγας Ανατολικός κατ’όναρ

-   Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, Άγγελος Σικελιανός-Ανδρέας Εμπειρίκος Υψιτενείς μεμουσωμένοι       

• ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, τχ.911-912/4-1-2008

-   Νίκος Καζαντζάκης1883-1957

-   Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Ο νονός μου ο Καζαντζάκης

-   Στυλιανός Αλεξίου, Τρεις Αλεξίου εναντίον Καζαντζάκη

-   Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Ο Καζαντζάκης στο λεωφορείο Ζαρό- Ηράκλειο

-   Ρέα Γαλανάκη, Ο Dominus εδώ είναι ο Χρόνος

-   Θανάσης Αγάθος, Ο Ζορμπάς και ο Βασίλης Αρβανίτης

-   Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, «Ορφικός Ματσούκας» Το πίστευε ο Καζαντζάκης όταν χαρακτήριζε έτσι τον Σικελιανό;

-   Δημήτρης Καργιώτης, Ο Καζαντζάκης, ο Martinu και το μυθιστόρημα μιας όπερας

-   Ανδρέα Νανάκη, Η Εκκλησία και ο Νίκος Καζαντζάκη

-   Ζντράβκα Μιχαήλοβα, Η παρουσία του καζαντζακικού έργου στη Βουλαγαρία

-   Ο Στέφαν Γκέτσεφ θυμάται τον Νίκο Καζαντζάκη

-   Χ. –Δ. Γουνελά, Η έννοια της ελευθερίας στον Νίκο Καζαντζάκη

-   Σωτηρία Σταυρακοπούλου, Η παρουσία του καζαντζακικού Ζορμπά στη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία.

• ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ, τχ. 510/18-12-1992-14-1-1993

    Και με φως και με θάνατον…

    Σοβαρόν, υψηλόν

    δόσε τόνον, ω Λύρα

    λάβε αστραπήν, και ήθος

    λάβε νοός, υμνούμεν

    ένδοξον έργον.

-   Μάριο Βίττι, Ο Κάλβος και η Ιταλική ποίηση του 1825

-   Νάσος Βαγενάς, Για μια νέα χρονολόγηση του ΙΠΠΙΑ

-   Ευριπίδης Γαραντούδης, Για τους «Δεκαπεντασύλλαβους» των Ωδών του Κάλβου

-   Αλέξανδρος Αργυρίου, Η περί Κάλβου κριτική

-   Μιχάλης Γ. Μερακλής, Ένα κείμενο του Μιχαήλ Μητσάκη για τον Κάλβο

-   Δημήτρης Αγγελάτος, Ο Κώστας Γ. Καρυωτάκης (προσεκτικός) αναγνώστης των ωδών του Ανδρέα Κάλβου: Η διαλογική προοπτική

-   Παναγιώτης Σ. Πίστας, Μια άγνωστη (ή μάλλον λανθάνουσα) μελέτη για τον Κάλβο

-   Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, Ο Ανδρέας Κάλβος και η κριτική του Γιώργου Σεφέρη και του Οδυσσέα Ελύτη

-   Στέφανος Διαλησμάς, Οι Ωδές του Κάλβου «Κατά το παρόν»

-   Γιώργος Ανδρειωμένος, Ποιος Κάλβος;

-   Γιάννης Δάλλας, Η ανατομία της κλειστής δομής

-   Παναγιώτης Μουλλάς, Το Εγώ ή τα Εγώ του Ανδρέα Κάλβου

Και τα ποιήματα: του Βασίλη Αρφάνη Ωδή στον Ανδρέα Κάλβο, και Εις Κύπρον του Κυριάκου Χαραλαμπίδη

• Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗΣ, τχ. 768-769/26-7/6-9-2002

-   Μ. Καραγάτσης, Πως έγινα Φασίστας

-   Μαρίνα Καραγάτση, Τι Διριν Μι Καφ Καφ

-   Βαγγέλης Αθανασόπουλος, Μ. Καραγάτση: Η ενέργεια του διχασμού, η δύναμη της αντίφασης

-   Βαγγέλης Γκούφας, Ελάχιστα τινά για τον Μ. Καραγάτση

-   Δημήτρης Ραυτόπουλος, Το μεγάλο «μαύρο δέντρο» της ελληνικής πεζογραφίας

-   Μαίρη Μικέ, Η από-κοσμη συντροφικότητα:

-   Αγγελική Κωσταβάρα, Η απόλαυση του κειμένου και η ανάδρομη δίψα του Καραγάτση ως αναγνώστη

-   Στρατής Πασχάλης, Όταν ο λόγος θυμίζει τη θάλασσα

-   Αλέξανδρος Αργυρίου, Ο Μ. Καραγάτσης απαντά στους παράνομους Πρωτοπόρους το 1943

-   Το κείμενο του Χρ. Νεζερίτη (Μ. Καραγάτση) που δημοσιεύτηκε στους πρωτοπόρους, τεύχος 4/11/1943, σ. 12-13

-   Βαγγέλης Αθανασόπουλος, Ένα ακόμη πιθανό πρότυπο του Γιούγκερμαν

-   Άντεια Φραντζή, ΚΑΡΑΓΑΤΣΗΣ-ΒΕΝΕΖΗΣ Έναρξη ενός διαλόγου

-   Κατερίνα Κωστίου, «Ο μέγας Δουξ πάσης Χαλκίδος» και «οι λεγεωνάριοι της ήττας»

-   Οι επιστολές του Σκαρίμπα στον Καραγάτση

-   της Διαμάντης Αναγνωστοπούλου

-   Βασιλεία Γούλα, Η ειρωνεία στον Καραγάτση    

• ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ, τχ. 623/13-12-1996

-   Μιχάλης Γκανάς, (ποίημα) Ελεγείο ή σάτιρα;

-   Γιώργος Π. Σαββίδης-Μαριλίζα Μητσού, Συνοπτικό χρονολόγιο της ζωής του Κώστα. Γ. Καρυωτάκη

-   Τζένη Μαστοράκη, Το σιντριβάνι

-   Στρατής Πασχάλης, Καρυωτάκης

-   Γιάννης Δάλλας, Μια προσωπική αναδρομή

-   Διονύσης Καψάλης, Αισιοδοξία

-   Γιώργος Κοροπούλης, Το τερραίν του Παραδείσου, Καρυωτάκης και Ειρωνεία

-   Μαριλίζα Μητσού, «Όχι φιλολογίες. Σάτιρα θέλουμε!» Ο Καρυωτάκης και η γάμπα

-   Χριστίνα Ντουνιά: εισαγωγή-επιμέλεια, Όταν ο Καρυωτάκης εμπνέει…

Ένα Ανθολόγιο

-   Χριστίνα Ντουνιά, Ο Καρυωτάκης και οι απεγνωσμένοι της αισιοδοξίας. Ρίτσος-Βάρναλης-Εμπειρίκος-Εγγονόπουλος

-   Γιώργος Π. Σαββίδης, Η Αποχαιρετιστήρια επιστολή

-   Αλέξανδρος Αργυρίου, Ιδέες και ιδεολογήματα της κριτικής των κριτικών περί Καρυωτάκη

-   Ξενοφών Α. Κοκόλης, Για το ποίημα «Πρέβεζα» (ή «Επαρχία»)

-   Άντεια Φραντζή, Η ποίηση της ποίησης

-   Δημήτρης Αγγελάτος, Ο Τέλλος Άγρας και η εξακολουθητική διάρκεια του έργου του Καρυωτάκη

-   Γιάννης Δάλλας, Οι «λύσεις» Καρυωτάκη και η μεταπολεμική γενιά της λογοτεχνίας

-   Ευριπίδης Γαραντούδης, Ο Αλέξης Τραϊανός και το «Όνειρο» του Κώστα Καρυωτάκη

-   Δημήτρης Καργιώτης, Το καταφύγιο που φθονούμε: Καρυωτάκης και Καντ.

• ΗΛΙΑΣ ΛΑΓΙΟΣ τχ. 874-875/28-7-2006

-   Ηλίας Λάγιος (1958-2005)

-   Ηλίας Λάγιος: Εργοβιογραφικά

-   Άγγελος Παπαδημητρίου, Η ιστορία ενός πορτραίτου

-   Γιάννης Δάλλας, Τα ποιητικά εισόδια του Ηλία Λάγιου

-   Χριστίνα Ντουνιά, Μνήμη και νόστος: τα ίχνη της γενέθλιας πόλης στην ποίηση του Ηλία Λάγιου

-   Άντεια Φραντζή, Παίζοντας για το κρασί

-   Άντεια Φραντζή, Μίμησις πράξεως και μίμησις ποιήσεως

-   Νάσος Βαγενάς, Ένα σχόλιο για την Έρημη γη

-   Θεοδόσης Πυλαρινός, «Εν πτήσει και εν πτώσει»:

-   Βαγγέλης Μπιτσώρης, Κεκραμένου οίνου αίνος

-   Αλέξανδρος Αργυρίου, Ο Παλαμάς και ο Γρυπάρης του Ηλία Λάγιου

-   Δημήτρης Κοσμόπουλος, Γκρεμισμένος στα βραχώδη των Ιάμβων

-   Παντελής Μπουκάλας, Για τις μεταφράσεις του Ηλία Λάγιου, ελάχιστα

-   Η κόρη και τ’ αδέλφιά της

-   Όλγα Δανιηλοπούλου, Αναπνέοντας στίχους και φτιάχνοντας εικόνες

-   Ελένη Κοσμά-Στέργιος Μήτας, Σύντομη αναφορά στην ποίηση του Η. Λ.: ο «υπερρεαλισμός» μιας αενάου εφηβικής ηλικίας

-   Όλια Λαζαρίδου, Δύο μνημονεύσεις για τον Ηλία

-   Δημήτρης Καργιώτης, Η κρίση του στίχου

-   Γιώργος Μύαρης, Επιστολή Γεωργίου Κορφιάτου προς Συνήγορον της Ποιήσεως

-   Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, Λίγα Λόγια για τον Λάγιο

-   Αγγελική Ξυνού, Η αρπαγή της κούτας

-   Σοφία Κολοτούρου, Αφορμή χειραψίας

*   επίσης, ο ποιητής Δημήτρης Κοσμόπουλος, γράφει «Το μέσα και το έξω (Μνήμη Στέφανου Μπεκατώρου) λόγω της εκδημίας του. Ο Νίκος Γουλανδρής-ο βιβλιογράφος του Δημήτρη Χατζή- γράφει τι κείμενο «Ένα στιγμιότυπο σε τρία γράμματα πριν από 41 χρόνια (και λίγο σήμερα). Και η Κατερίνα Κωστίου ο κείμενο «Στα ίχνη μιας γόνιμης φιλίας: από την αλληλογραφία του Σκαρίμπα με την Κατίνα Μπάιλα.

• ΖΗΣΙΜΟΣ ΛΟΡΕΝΤΖΑΤΟΣ τχ. 823-824/30/7-9/9/2004

   Ανέκδοτα και αθησαύριστα κείμενα

-   Ν. Π. Παϊσιος, Ζήσιμος Λορεντζάτος 1915-2004

-   Ν. Π. Παϊσιος, Χρονολόγιο Ζήσιμου Λορεντζάτου 1915-2004

-   Ζήσιμος Λορεντζάτος, Το μονότονον των Κρητικών Επών

-   Ζήσιμος Λορεντζάτος, Το ελληνικό κράτος και ο πολιτισμός του

-   Ζήσιμος Π. Λορεντζάτος, Για τον Μανόλη Τριανταφυλλίδη

-   Αικατερίνη Κουμαριανού, Ζήσιμος Λορεντζάτος

-   Στυλιανός Αλεξίου, Αναμνήσεις από τον Ζ. Λ. (και μια φιλολογική επιστολή του)

-   Διονυσία Σέρραρντ, Ανάμεσα στον Ζήσιμο και τον Φίλιππο

-   Σωκράτης Κουγέας, Με το Ζ. Λορεντζάτο Καλοκαίρι 1973

-   Γιώργος Παμπούκης, Θαλασσινά και άλλα με τον Ζήσιμο

-   Βίκου Ναχμία, Τα δώρα του Ζήσιμου

-   Αγνή Πικιώνη, Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος όπως τον γνώρισα

-   Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Συλλαβίζοντας με τον Λορεντζάτο τον Παπαδιαμάντη

-   Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος και η περιπέτεια της νεοελληνικής παράδοσης

-   Δημήτρης Μαυρόπουλος, Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος και τα εκδοτικά

-   Σταύρος Ζουμπουλάκης, Πρώτες νύξεις για τη μεταθανάτια έκδοση του έργου του Λορεντζάτου

-   Λάμπρος Καμπερίδης, Μόνιμο αίτημα-Desideratus εσαεί

-   Κώστας Μπουρναζάκης, Ο ποιητής Ζ. Λ. και η Μικρά Σύρτις

-   Ανθή Λεούση, «Το ‘να με τ’ άλλο λαμπυρίζουν τα πουλιά»

-   Σύλλας Τζουμέρκας, Για τη γνωριμία μου με τον Ζήσιμο Λουρεντζάτο

-   Άγγελος Καλογερόπουλος, Το μέσον της τέχνης

-   Δημήτρης Καράμπελας, Κηφισιά 2004

-   Δημήτρης Κοσμόπουλος, Το Ζήσιμο και το Γράψιμο

-   Στέλιος Παπαθανασίου, Μια επιστολή

-   Κώστας Ανδρουλιδάκης, Ποίηση και μεταφυσική αλήθεια. Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος και η πνευματική κατάσταση της εποχής μας.

«Είναι μάταιο να θέλαμε να προφασιζόμαστε αδιαφορία σχετικώς με έρευνες, που το αντικείμενό τους δεν μπορεί να είναι αδιάφορο στην ανθρώπινη φύση»

Ιμμάνουελ Κάντ

-   Σωτήρης Γουνελάς, Για την «μυστική» και «καρδιακή» διάσταση στο έργο του Ζ. Λ.

-   Ελένη Αμπλιανίτη, Δημοσιεύματα για το θάνατο του Ζ. Λ.

-   Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Επιλογικό

• ΜΠΟΣΤ, τχ. 857/16-12-2005

-   Μέντης Μποσταντζόγλου 1918-1995

-   Χρονολόγιο Μέντη Μποσταντζόγλου, συνταχθέν υπό του υιού του Κώστα

-   Κώστας Μποσταντζόγλου, Θυμάμαι…

-   Άγγελος Κλωνάρης, Η σημασία του να είσαι Μποστ

-   Ξενοφών Α. Κοκόλης, Ι ΕΞΕΣΣΙΑΙΣ ΛΑΙΠΤΩΜΕΡΡΟΙΕΣ ΤΟΝ ΣΚΥΤΣΟΝ

-   ΕΠΙΜΕΤΡΟ, Η επιβίωση του Μποστ (σε ταμπέλες)

-   Γιάννης Κοντός, Ο Χρύσανθος (Μέντης) Μποσταντζόγλου (Μποστ) ως συλλέκτης

-   Σοφιανός Χρυσοστομίδης, Ο πολιτικός Μποστ

-   Πάρις Τακόπουλος, Μποστ, περισσότερο Μποστ

-   Θάνος Κωνσταντινίδης, Ο Μποστ και η Μήδειά του

-   Μάνος Στεφανίδης, Μια τέχνη «Πουκιά και Συγχώριο»

-   Θανάσης Μουτσόπουλος, Ο γκροτέσκος Μποστ

• ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ, τχ. 793-794/25-7-έως 4/9/2003

-   Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, Κωστής Παλαμάς1859-1943 ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ

-   Αλέξανδρος Αργυρίου, Ο πρώιμος Παλαμάς ήταν άγνωστος και παραμένει

-   Κ. Γ. Κασίνης, Τα σημειωματάρια του Παλαμά

-   Παναγιώτης Μουλλάς, Ο Παλαμάς, η κριτική και ο χρόνος

-   Δημήτρης Κοσμόπουλος, «Ποίος ο Ποιητής»

-   Ευριπίδης Γαραντούδης, Ο Παλαμάς από τη σημερινή σκοπιά

-   Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, «Το ψιθύρισμα της Επιστήμης» Ιατρικά θέματα στον Παλαμά

-   Άντεια Φραντζή, «Αποχαιρετισμός ποιητού»

-   Ξενοφών Α. Κοκόλης, Τα Σατιρικά Γυμνάσματα και η ένταξή τους στο χώρο της σάτιρας

-   Σατιρικά Γυμνάσματα Α1-Β24

-   Αλεξάνδρα Σαμουήλ, Πάνω σ’ ένα «καλβικό»ποίημα του Παλαμά

-   Δημήτρης Ελευθεράκης, «Κρασί είν’ ο κόσμος άκρατο, εδώ είν’ η γύμνια αφέντρα»: Ένα «σατυρικό» ποίημα του Παλαμά

-   Παντελής Βουτουρής, Ο Κωστής Παλαμάς και ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος

-   Anna Zimbone, Το έργο του Γεωργίου Βιζυηνού μέσα από την κριτική ματιά του Κωστή Παλαμά

-   Roderick Beaton, «Το έπος των νεωτέρων Ελλήνων» και ο Παλαμάς

-   Αλέξης Γιατράς, Ο τονικός αντικομμουνισμός

-   Γιώργος Γεωργής, Προσετέθη το βαθύ πένθος Ο θάνατος του Παλαμά στον κυπριακό τύπο

• Μνημονεύετε ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, τχ.463/5-4-1991

   «Λόγιοι εκ περάτων, συναχθήσονται εν Σκιάθω/, ίνα του κυρ-Αλεξάνδρου, τιμήσωσι την Μνήμην/και συ των «λογίων η νήσος»/ σκίρτα, αγάλλου και χαίρε» Ποίημα, Χρήστου Β. Σκιαθιού

-   Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος: επιμέλεια, Μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη

-   Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος, «Μετ’ Εξοικονομήσεως…»

-   Μ. Γ. Παρλαμάς, Μεθύσι σε Γυναικωνίτη

-   Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Κριτική ή Φιλολογική Έκδοση;

-   Φώτης Δημητρακόπουλος-Γ. Χριστοδούλου, Τα Παπαδιαμαντικά Αυτόγραφα

-   Λουκάς Κουσούλας, Παπαδιαμάντης και Προύστ

-   Ανέστης Κεσελόπουλος, Το φυσικό Περιβάλλον στον Παπαδιαμάντη

-   Αλέξανδρος Κοσματόπουλος, Μνήμη Παπαδιαμάντη

-   Χρήστος Βακαλόπουλος, Η Ιερή Μελωδία της πραγματικότητας

-   Νίκος Τριανταφυλλόπουλος, ΕΠΙΛΟΓΙΚΟ

• ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ τχ. 753/28-12-2001

-   Απόστολος Διαμαντής, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

-   ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ

-   Α. Παπαδιαμάντης Η Ντελησυφέρω, ένα χριστουγεννιάτικο διήγημα

-   Απόστολος Διαμαντής. Ο ιστορητής Α. Παπαδιαμάντης

-   Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Με τη «Γλυκοφιλούσα»στο Βαρβάκειο

-   μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγ. Βλασίου Ιερόθεου εκφραστής της ορθοδόξου εκκλησιαστικής παραδόσεως

-   Γεώργιος Α. Χριστοδούλου, Η Φόνισσα του Α. Παπαδιαμάντη

-   Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, Περιγραφική ανάπλαση του παρελθόντος και δημιουργική φαντασία στα μυθιστορήματα του Α. Π.

-   Τασούλα Καραγεωργίου, Η ποίηση στον Παπαδιαμάντη μια φθεγγομένη ζωγραφική

-  Γ. Φαρίνου-Μαλαματάρη, «Αχειροποίητο ποίημα»

-   Άγγελος Καλογερόπουλος, Το «Μυρολόγι της φώκιας» ως μάθημα αργό

-   Λουκάς Κούσουλας, Παπαδιαμάντης ειδυλλιακός

-   Άγγελος Γ. Μαντάς, Ο μπαρμπα-Γιαννιός δεν είχε κήπο;

-   Γιώργος Κεχαγιόγλου, Παπαδιαμάντης και μουσουλμανική Ανατολή

-   Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, Όταν ο Σικελιανός συνάντησε τον Π.

-   Γιώργος Α. Παναγιώτου, Δημοσιεύματα για τον Α. Π. στην εφημερίδα Θεσσαλία του Βόλου

-   Δημήτρης Χαρίτος, Ο Παπαδιαμάντης στον κινηματογράφο

• ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ, (1919-2005) τχ. 858-859/30-12-2005

  «Απ’το μεγάλο έπεσα το σύννεφο, τώρα ανάπηρο, σε καροτσάκι, με σέρνει ο Θεός.»

-   Αγγελική Κωσταβάρα-Ιάνα Μπούκοβα: επιμέλεια αφιερώματος

-   Αγγελική Κωσταβάρα: επιμέλεια χρονολογίου. Συνοπτική εργοβιογραφία

-   Ιάνα Μπούκοβα, Μια συνάντηση με την Γιάννα Περσάκη

-   Γιάννης Δάλλας, Από τη σκοπιά των τελευταίων συλλογών του

-   Γιάννης Βαρβέρης, Οφειλές μιας γενιάς

-   Γιάννης Αντίοχος, Ο παραισθητικός Μίλτος Σαχτούρης

-   Χρήστος Γιαννακός, Σημεία των καιρών στην ποίηση του Μ, Σαχτούρη

-   Βασίλης Κ. Καλαμαράς, Το επάγγελμα του άνεργου ποιητή

-   Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Μ. Σαχτούρης, ο τρελός λαγός της ελληνικής ποίησης

-   Γιάννης Κοντός, Μ. Σαχτούρης, το απόλυτα μοντέρνο

-   Άντεια Φραντζή, Το σπίτι του ποιητή

-   Δημήτρης Κοσμόπουλος, La voix du reve

-   Δώρα Μεντή, «Η πολυθρόνα», «Η ηρωίδα», «Η φωτιά», «Οι εχθροί της Άνοιξης» Τρία ανένταχα ποιήματα και ένα αυτόγραφο του Μ. Σ.

-   Αργύρης Παλούκας, «Μεγάλωσε με την αγωνία των χρωμάτων»

-   Γιώργος Μαρκόπουλος, Η διαχρονική επίδραση της ποίησης του Μ. σ.

-   Θέμης Λιβεριάδης, Στο καφενείο με τις λίρες

-   Τσβετάνκα Ελένκοβα, Σκληρότητα και τρυφερότητα στην ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη

-   Λέναδρος Πολενάκης, Επικαλούμαι τη μαρτυρία…

-   Κώστας Κρεμμύδας, Ξαπλωμένος στο κρεβάτι μετρώ τους αμέτρητους θανάτους μου

-   Κώστας Καραβίδας, Το δράμα της Ιστορίας στην ποίηση του Μ. Σ.

-   Παυλίνα Παμπούδη, Μνήμη Μίλτου Σαχτούρη

-   Θάνος Κωνσταντινίδης, Ο καθρέφτης στο έργο του Μ. Σ. και άλλων ποιητών

-   Στέλιος Κυμιωνής, Τρεις ταινίες για τον Μίλτο Σαχτούρη

-   Βασίλης Αμανατίδης, «Αφιερώνω ξανά και φεύγω» ή Διακεκομμένος ασύρματος Μίλτου Σαχτούρη

-   Δημήτρης Μπαγέρης, «Με εκτίμηση Μίλτος Σαχτούρης»

-   Αντί ανθέων. Ποιήματα για τον Μίλτο Σαχτούρη      

• ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ, τχ. 749/2-11-2001

-   Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, Άγγελος Σικελιανός 1884-1951

-   Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ

-   Αγορή Γκρέκου, Τα πρώτα νεανικά ποιήματα του Α. Σ.1902-1905

-   Αθηνά Βογιατζόγλου, Η απομάκρυνση από έναν ποιητικό πατέρα: Ο Σολωμός του ώριμου Σικελιανού

-   Ευριπίδης Γαραντούδης, Σικελιανός και D’ Annunzio

-   Λιάνα Γιαννακοπούλου, Η γλυπτική στην ποίηση του Σικελιανού

-   Μαντώ Μαλάμου, Ο θάνατος της Τραγωδίας και η ανάσταση του Θεού

-   Roderick Beaton, Ο Σικελιανός όπως τον γνώριζε ο Σεφέρης

-   Βιβέτ Τσαρλαμπά-Κακλαμάνη, Άγγελος Σικελιανός και Γιάννης Ρίτσος μια πνευματική συνάντηση

-  Άννα Κατσιγιάννη, Ο Σικελιανός και η Βαλκανική Ιδέα

-   Ξενοφών Α. Κοκόλης, Τα ημιτελή «άπαντα» του Σικελιανού

-   Κική Ακριτίδου, Άθλος Ελευθερίας

-   Ρίτσα Φράγκου-Κικίλια, Giordano Bruno-Άγγελος Σικελιανός «Ο Αδρότερος Ανδρισμός»  

• ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΥΚΟΥΤΡΗΣ 1901-1937, Έν φωτεινόν μετέωρον,

   τχ. 560/23-9-1994

-   Έν φωτεινόν μετέωρον

-   ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ

-   Λάμπρος Παραράς, Ιωάννης Αντιφών Συκουτρής, Τα φοιτητικά χρόνια

-   Αγλαϊας Φακαλού-Μακαρωφ, Ο αγαπημένος καθηγητής (Γυμνάσιο Αρσακείου 1929-1930)

-   Νάσος Δετζώρτζης, Επιτροχάδην

-   Κωνσταντίνος Ι. Δεσποτόπουλος, Εμπνευσμένος και ηρωικός

-   Αλκιβιάδης Ε. Μαργαρίτης, Ο Ηγέτης

-   Μενέλαος Παρλαμάς, Λόγος-Έρως-Θάνατος

-   Αικατερίνη-Παπαδημητρίου-Λεονταρίτη, De profundis clamavi

-   Κική Κακισοπούλου-Μεσσάρη, Ο μύστης

-   Γιώργος Γ. Αλισανδράτος, Φοιτητικές αναμνήσεις

-   Μαρίκα Στρομπούλη-Αποστολοπούλου, Σήμα μιας ζωής

-   Αντί προλόγου

-   Κώστας Π. Κύρρης, Ο Ιωάννης Συκουτρής και η Κύπρος

-   Μίνωας Κοκολάκης, «Συμποσιακά» το χρονικό μιας εκστρατείας

-   Ιωάννης Καζάζης, Μια συμπαράταξη

-   Ιωάννης Γκλούκερ, «Συκουτρή τύχαι» στη δυτική φιλολογία

-   Βασίλης Κατσαρός, Ο Συκουτρής και το Βυζάντιο

-   Ιωάννου Συκουτρή, Σχετικά με το ιστοριογραφικό έργο του Ψελλού

-   Δανιήλ Ι. Ιακώβ, Ο Ιωάννης Συκουτρής και ο Ελληνισμός

-   Βενετία Αποστολίδου, Ανάμεσα στις συμπληγάδες της αρχαίας και της νέας Ελλάδας

-   Ελένη Καραντζόλα, Οι γλωσσικές απόψεις του Ιωάννη Συκουτρή

-   Πάρης Σταύρου, Μια χαμένη (;) κληρονομιά

-   Ανέκδοτες κριτικές σελίδες και επιστολές,

Άγγελος Σικελιανός προς τον Ι. Σ./ Ι. Σ. για το γλωσσικό ζήτημα/ Γ. Αθάνας, Αγάπη στον Έπαχτο/Απαντήσεις σε νεανικό λεύκωμα/ Επιστολές από Ξυλόκαστρο και Γερμανία/ Χαίρε

• ΔΙΔΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ τεύχος 889/23-2-2007

-   Κώστας Καραβίδας, Διδώ Σωτηρίου

-   Κώστας Καραβίδας, Χρονολόγιο Διδώς Σωτηρίου (1909-2004)

-   Έρη Σταυροπούλου, Δ. Σ. Στοιχεία της ζωής και του έργου της

-   Άλκη Ζέη, Κι έτσι ξαφνικά μπήκε η Διδώ στη ζωή μου

-   Εύα Κοταμανίδου, Η Διδώ, το «μαυροτσούκαλο»

-   Ευγενία Φακίνου, Διδώ Σωτηρίου

-   Κώστας Καραβίδας: επιμέλεια. Τρία γράμματα στη Διδώ Σωτηρίου

-   Έρη Σταυροπούλου, Μνήμη πατρίδας. Δ. Σ., Ματωμένα Χώματα. Κοσμάς Πολίτης, Στου Χατζηφράγκου

-   Νίκος Κωνσταντόπουλος, Συνομίλησε με εποχές διαφορετικές και διαφορετικές γενιές

-   Νίκος Μπελογιάννης, Μια εκδοτική δολοφονία της Ηλέκτρας Αποστόλου 

•  ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ τχ. 751/30-11-2001

-   Αλέξανδρος Καζαμίας, Στρατής Τσίρκας: «Κι εγώ αισθανόμουν πρόσφυγας». Από το Ζαγλούλ στον Νάσερ

-   Anthony Gorman, Σύντροφοι παλιοί, νέοι αγώνες: Ο Σ. Τ. και η Αιγυπτιακή αριστερά

-   Peter Mackridge, Ο Σ. Τσίρκας και η έννοια της Ιστορίας

-   Γιάννης Παπαθεοδώρου, Το καθήκον της μνήμης

-   Alix MacSweeney, Γράμμα από την Αλεξάνδρεια

-   Παναγιώτης Μουλλάς, Ο Τσίρκας και η Αίγυπτος

-   Σοφιανός Χρυσοστομίδης, Ο Τσίρκας και το αιγυπτιακό εθνικό κίνημα

-   Μαίρη Μικέ, Η επιθυμία της αφήγησης στα Διηγήματα

-   Αλέξανδρος Καζαμίας, «Δεύτερες σκέψεις για το ανθρωπισμό» των Ακυβέρνητων Πολιτειών

-   Άντεια Φραντζή, Η Αθήνα του Στρατή Τσίρκα

-   Βενετία Αποστολίδου, Το κριτικό έργο του Στρατή Τσίρκα

-   Μάνος Στεφανίδης, Τσίρκας, Καβάφης και Ελγίνεια

-   Στρατής Τσίρκας, Τα Ελγίνεια Μάρμαρα του Κωνσταντίνου Καβάφη

-   Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Ο Στρατής Τσίρκας μεταφραστής

• ΑΝΤΡΕΑΣ ΦΡΑΓΚΙΑΣ τχ. 714/26-5-2000

-   Ξαναδιαβάζοντας το έργο του Αντρέα Φραγκιά

-   Αντρές Φραγκιάς, Ως τη γέφυρα, απόσπασμα από ανέκδοτο μυθιστόρημα

-   Αντρέας Φραγκιάς, Ωραίες μέρες, σελίδες από ανέκδοτο αφήγημα

-   Έρη Σταυροπούλου, Στοιχεία της ζωής και του έργου του

-   Μένης Κουμανταρέας, Τέσσερις πίνακες και ένα πορτρέτο

-   Λένα Δουκίδου, Ο Αντρέας Φραγκιάς και η δημοσιογραφία

-   Δημήτρης Ραυτόπουλος, Από τον λαό στο πλήθος

-   Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Ο πεζογράφος ως αυτόπτης μάρτυρας

-   Μήτσος Αλεξανδρόπουλος, Σκέψη και Μαστοριά

-   Θανάσης Βαλτινός, Οι πιο ωραίες, οι πιο πικρές διαδρομές στο σώμα της Ελλάδας…

-   Γιάννης Κοντός, Κείμενο σοβαρό, ασθμαίνον και προφητικό

-   Άλκη Ζέη, Δάσκαλοι μου ο Τσέχωφ και ο Φραγκιάς…

-   Βαγγέλης Ραυτόπουλος, Συνεχίζοντας τον Φραγκιά

-   Στέφανος Τασσόπουλος, Απραγματοποίητα μυθιστορήματα

-   Χριστόφορος Μηλιώνης, Τα «καλοκινήματα» στο Άνθρωποι και σπίτια

-   Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, Άνθρωποι και σπίτια

-   Αλέξανδρος Αργυρίου, Σημειώσεις για τον Λοιμό του Α. Φ.

-   Γ. Δ. Παγανός, Η Καγκελόπορτα και η πραγματικότητα της εποχής

-   Έρη Σταυροπούλου, Η «αποκάλυψη» του σύγχρονου κόσμου

-   Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Επαναληπτικό μοντάζ

•  ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΤΖΗΣ, είκοσι χρόνια μετά, τχ. 743-744/27-7-2001

-   Νίκος Γουλανδρής, Δ. Χατζής, είκοσι χρόνια μετά

-   Ύστατος αποχαιρετισμός

-   Δημήτρης Νόλλας, Και ντέτεκτιβ και ριζοσπάστης

-   Αμάντα Μιχαλοπούλου, Για την επικαιρότητα του Διπλού βιβλίου

-   Επιστολή του Άγγελου Γ. Χατζή στην οικογένειά του

-   μαρτυρία Γιώργου Κ. Τσαπόγια, Δημήτρης (Τάκης) Χατζής

-   μαρτυρία Χρήστου Παπάζογλου, Οι άνθρωποι είχαν φιλότιμο και ηθικές αρχές

-   μαρτυρία της Αννίκας Κίτσιου Χαραλαμπίδου, Πως νώρισα τον Δ. Χ.

-   Θανάσης Βαλτινός, Η γνωριμία μου με τον Χατζή

-   Ελένη Κουρμαντζή, Οι πολιτικές ρίζες του Δ. Χατζή

-   Σπύρος Εργολάβος, Τα Γιάννινα στην Κατοχή και τον Εμφύλιο

-   Γιώργος Δ. Παγανός, Ο Δ. Χατζής είκοσι χρόνια μετά

-   Βενετία Αποστολίδου, Η ενιαία γραμμή του Δημήτρη Χατζή

-   Χρύσα Προκοπάκη, Αναζητώντας τα ίχνη του Χαντζή

-   Αλέξης Ζήρας, Η προετοιμασία και η υποδοχή του Διπλού βιβλίου

-   Αγγέλα Καστρινάκη, «Μουργκάνα»: η υπερβολή της απελπισίας

-   Δημήτρης Πάνου, Η επικαιρότητα του Δημήτρη Χατζή

-   Ανδρέας Φουσκαρίνης, Ο γυναικείος πληθυσμός του Τέλους της μικρής μας πόλης

-   Ζόραν Μούτιτς, Το καλό πουλί

-   Αχμέτ Γιορουλμάς, Ο Δ. Χατζής στην τουρκική γλώσσα

-   Κ. Α. Δημάδης, Το διπλό βιβλίο και η υποδοχή του από ξενόγλωσσους σπουδαστές

-   Γιώργος Κ. Μύαρης, «…Δεν είναι ακριβώς ερείπια-είναι κομμάτια, ψηφία σκορπισμένα»

-   Δημήτρης Κόκορης, Ο «σχολικός» Δημήτρης Χατζής

-  Αγγελική Βλαχάκη-Ισμήνη Καραμπέτσου, Με τα μάτια των μαθητών…

-   Ανδρέας Κοντοδημόπουλος, Γιατί «Δημήτρης Χατζής»    

• ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ Ξάνθη 23/10/1925- τχ. 554/24-6-1994

-   «Εκτεταμένο αφιέρωμα μνήμης στον Μάνο Χατζιδάκι….» σ.23

-    Μάνος Χατζιδάκις ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

-   Νεκτάρης Μητρόπουλος, Δεν πιάνεται με τίποτα

-   Ν. Γ., Απόσπασμα από μια ανέκδοτη συνομιλία με τον Μ. Χ. «Είχαμε τη δικτατορία των αξιωματικών, σήμερα έχουμε τη δικτατορία του Τύπου»

-   Ο Μάνος Χατζιδάκις σχολιάζει έναν δίσκο των Rollings Stones

-   Ειρήνη Λεβίδη, Με λογισμό και μ’ όνειρο

-   Ο Δημήτρης Βερνίκος μιλάει για τον Μ. Χ. που γνώρισε, «Ακριβός, και συνάμα ταπεινός»

-   Γιώργος Κουρουπός, Ο Μάνος Χατζιδάκις το Τρίτο κι εμείς

-   Δημήτρης Χαρίτος, Το άλλο μέγεθος

-   Γιώργος Κακουλίδης, Το… Άστρο δεν βιάζεται να πεθάνει, σ. 42

*   Το τεύχος αυτό του περιοδικού «αντί», που αφιερώνει σελίδες του στον Μελωδό των Ονείρων μας, έγινε με την ευκαιρία της κοίμησης του μουσικοσυνθέτη, δεν είναι αφιερωμένες όλες του οι σελίδες, όπως τα άλλα αφιερώματά του, περιέχει ακόμα στις 66 σελίδες του το ποίημα «Ο Οβίδιος στο τρίτο ράϊχ του σύγχρονου άγγλου ποιητή Geoffrey Hilll, σε μετάφραση του ποιητή Χάρη Βλαβιανού, το κείμενο της Μάρουσας Κρέσε, «Αμπντουλάχ Σίντραν: ο ποιητής από το Σεράγεβο», σε μετάφραση Γιώργου Ριτζούλη, το κείμενο του ποιητή Ηλία Λάγιου, «Ο Κίμπαρης» (Σταμάτης Μιχαηλίδης 1944-1994) κλπ.

Στο κριτικό άρθρο του περιοδικού εκτός αφιερώματος σ. 13 «Αντιφατικές όψεις της πραγματικότητας» γράφει για τον Μάνο Χατζιδάκι:

«….Κι έρχεται το δεύτερο περιστατικό: ο θάνατος του Μάνου Χατζιδάκι. Του επώνυμου Έλληνα. Του υποψιασμένου. Του ανθρώπου που ήξερε πολύ καλά τα ΜΜΕ, που είχε προφανώς ανατριχιάσει μ’ όσα είχαν συμβεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις αγαπημένων φίλων του. Με δύναμη ψυχής σπάνια, είχε προβλέψει πως θα μπορούσαν να τον μεταχειριστούν και είχε φροντίσει. Ανάμεσα στις τελευταίες επιθυμίες του είχε προτάξει να διαφυλαχθεί η ιδιωτικότητά του. Είχε ζητήσει να μην τον συνοδεύσουν οι κάμερες ως την τελευταία του κατοικία, αρνήθηκε τη δημόσια δαπάνη κηδεία και τον αμφισβητούμενο τάφο στο Α΄ Νεκροταφείο. Όρισε ο ίδιος τη ζωή του έως το τέλος, δίδαξε ήθος, ακόμη και με το θάνατό του. Στην περίπτωσή του τα ΜΜΕ βρέθηκαν σε θέση αδυναμίας. Οι κάμερες εκτός του προαυλίου του νεκροταφείου. Όλοι από μακριά. Απαγόρευσε στο πανελλήνιο να γίνει ηδονοβλεψίας του θανάτου του. Επεδίωκε πάντα κι ως ένα βαθμό το είχε καταφέρει να περιφρουρεί τη ζωή του, όπως κατάφερε να περιφρουρήσει και τα θάνατό του. Όσο του ήταν φυσικά δυνατό. Γιατί εκείνα τα πλάνα της μεταφοράς από το σπίτι του στον Ευαγγελισμό ήταν τελικά αδύνατο να ελεγχθούν. Προβλήθηκαν και ξαναπροβλήθηκαν. Ως τη στιγμή που ήρθαν οι οικείοι του να τα απαγορεύσουν κι αυτά. Και καλά έκαναν. Μόνο που εκείνοι μπόρεσαν. Ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν ένας από τους συνειδητούς πολίτες αυτής της χώρας, κι αν κάτι δίδαξε, αν κάτι έμεινε απ’ αυτόν, έπρεπε και πρέπει να τηρηθεί…».

    Εδώ τελειώνει το δικό μου σεργιάνι σε ένα ακόμα περιοδικό της γενιάς μου, που καλλιέργησε την πολιτική και ιδεολογική μας σκέψη, με τα κείμενα, τα άρθρα, τα σχόλια και τις κρίσεις του. Το πολιτικό αυτό έντυπο, σφράγισε μια εποχή με τα θετικά του και τα αρνητικά του δημοσιεύματα. Μια πολιτική εποχή με τα θετικά της και τα αρνητικά της. Μια ιστορική περίοδο της σύγχρονης Ελλάδος, που δεν παύει να είναι η ιστορία των δικών μας χρόνων, των χρόνων ανθοφορίας της γενιάς του 1980.

 Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πρώτη γραφή, σήμερα, Τρίτη, 15 Δεκεμβρίου 2015

Πειραιάς, 15/12/2015

Υ. Γ. Καλές γιορτές με τον Μελωδό των Ονείρων μας Μάνο Χατζιδάκι, Ρωμανό τον Μελωδό και Θείο Ηράκλειτο.

Λογοτεχνικά Περιοδικά

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

    Ένα ακόμα περιοδικό έρχεται να προστεθεί στους τίτλους εκείνους, που αργά και σταθερά παρουσιάζω στο μπλοκ μου, τίτλοι λογοτεχνικών περιοδικών, που «κάποτε», κοσμούσαν τις βιβλιοθήκες της γενιάς μου. Περιοδικά που μας ενημέρωναν για τις ελληνικές εκδόσεις ανά την ελληνική επικράτεια, για τις μεταφράσεις ξένων βιβλίων στην ελληνική βιβλιοαγορά, για άντρες και γυναίκες συγγραφείς της νεότερης γενιάς, αλλά και της παλαιότερης, για νέους δοκιμιογράφους, μεταφραστές και μεταφράστριες, βιβλιοκριτικούς, επιμελητές εκδόσεων, κοινωνιολόγους σχολιαστές, αρθογράφους των κακώς κειμένων της ελληνικής κοινωνίας, δημοσιογράφους βιβλιοκριτικούς, και γενικά τα πρόσωπα εκείνα, που με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, είχαν σχέση με τα διάφορα μικρά ή μεγάλα κέντρα της ελληνικής εκδοτικής βιβλιοπαραγωγής. Στις πλούσιες και ποικίλες σελίδες τους, πρωτοδιαβάσαμε κείμενα σύγχρονων πεζογράφων, γνωρίσαμε μοντέρνες ποιητικές φωνές, ενημερωθήκαμε για τα καινούργια ρεύματα της λογοτεχνίας στο εξωτερικό, διαβάσαμε συνεντεύξεις καταξιωμένων συγγραφέων του ελληνικού και ευρωπαϊκού χώρου, και γενικά, περιοδικά των χρόνων της γενιάς μου, που ανέδειξαν συγγραφείς, μεταφραστές, δοκιμιογράφους, σοβαρούς κριτικούς, θεατρικούς αναλυτές, σχολιαστές της πολιτικής επικαιρότητας, διορθωτές κειμένων, τυπογράφους, σχεδιαστές εξωφύλλων, εικαστικούς, ίσως και μικρούς εκδοτικούς οίκους.

    Τα λογοτεχνικά περιοδικά μετά την μεταπολίτευση του 1974, ήταν εκατοντάδες, έστω και αν το κοινό τους δεν ήταν ίσως τόσο μεγάλο, συνήθως κινούνταν γύρω από έναν συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο, ή εκδοτικό δημοσιογραφικό συγκρότημα, χωρίς να λείπουν και οι εκδοτικές εκείνες προσπάθειες, που προέρχονταν από ορισμένους ωραίους «τρελούς» της λογοτεχνίας, που με τεράστιες προσωπικές θυσίες, ατομικά οικονομικά έξοδα και κόπο, χωρίς  οικονομικό ή άλλου είδους στήριγμα, αποφάσιζαν να εκδώσουν έναν ακόμα τίτλο λογοτεχνικού περιοδικού, θεωρώντας ότι με τον τρόπο αυτό, θα συμβάλλουν στην «απελευθέρωση» της τέχνης, από τα διάφορα κυκλώματα. Ανεξάρτητα αν επικράτησαν και έτυχαν της αναγνώρισης από το αναγνωστικό κοινό ορισμένοι τίτλοι-και επάξια-λογοτεχνικών περιοδικών, στην επαρχία και στον νομό Αττικής, κυκλοφόρησαν και εκδόθηκαν επώνυμοι μακροχρόνιοι ή λαθρόβιοι τίτλοι περιοδικών, που διαμόρφωσαν και αυτοί, τις λογοτεχνικές μας συνειδήσεις και διεύρυναν τις αναγνωστικές μας πληροφορίες. Περιοδικά που εμπλούτισαν με το περιεχόμενό τους τις γνώσεις μας πάνω σε θέματα των εκδοτικών προβλημάτων, σίγουρα πάντως εκ των υστέρων, με το πέρασμα των δεκαετιών, μπορούμε να αναφέρουμε ότι η τιμή του βιβλίου στην Ελλάδα, ήταν πάρα πολύ υψηλή, σε σχέση με τις άλλες χώρες του εξωτερικού αλλά και τον μισθό ενός υπαλλήλου ή εργάτη, και, για μεγάλο χρονικό διάστημα, υπήρξε μια υπερβολική εκδοτική παραγωγή είτε από τους εύρωστους εμπορικά εκδοτικούς οίκους, είτε και ατομικά, δηλαδή, οι ίδιοι οι συγγραφείς πλήρωναν από την τσέπη τους για την έκδοση του βιβλίου τους. Το παλαιό περιοδικό «Ιχνευτής» αλλά και άλλα περιοδικά είχαν θίξει αυτό το θέμα χωρίς όμως να σταματήσει αυτή ίσως υπερβολική εκδοτική παθογένεια. Όπως και πολλά περιοδικά, ήταν σαν τις Αγγλικές λέσχες, δημοσίευαν κείμενα μόνο των φίλων τους, ή των δικών τους ανθρώπων δεν διέθεταν τις σελίδες τους για δημοσίευση σε νεότερους αναγνώστες ή συγγραφείς, ή άλλοτε ζητούσαν για να δημοσιεύσεις ένα κείμενο ή ποίημα να γίνεις συνδρομητής τους για ένα έτος, ή να καταβάλεις τον οβολόν σου κλπ., αλλά παντού τα πάντα στην ελληνική επικράτεια. Και χαριτολογώντας, υπήρξαν χρονιές που ήταν περισσότεροι οι τίτλοι των περιοδικών από το αναγνωστικό κοινό, και πολλοί αναρωτιόντουσαν πως βγαίνουν οικονομικά τόσοι τίτλοι. Κάτι θα γράφαμε σαν τις Αθηναϊκές Θεατρικές Σκηνές. Που οι ηθοποιοί καμιά φορά είναι περισσότεροι από τους θεατές, πριν ξεπεταχθεί το νέο «φρούτο» των τραγουδιστών, και εσχάτως των μαγείρων και διαφόρων σεφ, σε μια κοινωνία που λέμε ότι πεινάει και πένεται.

Σημαντικοί δημιουργοί της τέχνης και του ελληνικού πολιτισμού, αναδείχθηκαν από τις σελίδες τους, δημοσιεύτηκαν κείμενα και παρουσιάστηκαν δημιουργοί, που δεν είχαν άλλο μέσο πρόσβασης να κοινοποιήσουν τον λόγο τους και την ρηξικέλευθη δημιουργική τους τέχνη. Με το πέρασμα του αναγνωστικού μας χρόνου, από όλες αυτές τις συμπληγάδες και εκδοτικές περιπέτειες, μπορούμε να γράψουμε ασφαλώς με τις ανάλογες επιφυλάξεις, ότι κάθε λογοτεχνικό περιοδικό που εκδίδονταν, ανεξάρτητα από το τιράζ της εκδοτικής του κυκλοφορίας, είχε το δικό του κοινό, τους πιστούς και σταθερούς του φίλους και αναγνώστες, και υποστηρίζονταν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο από ένα ευρύτερο κοινό. Υπήρχαν και οι περιπτώσεις-αυτό είναι φυσικό σε μια τόσο μεγάλη εκδοτική παραγωγή-που καταστρατηγούνταν τα καλλιτεχνικά, αισθητικά και άλλου είδους αξιολογικά κριτήρια, στην δημοσίευση των κειμένων, αλλά και της έντυπης έκδοσης των ίδιων των περιοδικών, και επικρατούσαν μόνο τα οικονομικά κριτήρια, ή η αισθητική εμφάνιση των περιοδικών δεν ενδιέφερε και τόσο τους εκδότες τους. Το χαρτί του περιοδικού ήταν κακής ποιότητας, το στήσιμο των σελίδων είχε ατέλειες, τα παροράματα ήσαν πάμπολλα, η σταθερή ή περιοδική τους έκδοση αντιμετώπιζε πολλές δυσκολίες.

Ανεξάρτητα όμως, από τον βαθμό λογοτεχνικής ή οικονομικής συναλλαγής του κάθε περιοδικού ξεχωριστά, οι εκατοντάδες αυτοί τίτλοι που εκδόθηκαν μετά την μεταπολίτευση του 1974, και το άνοιγμα των εκδοτικών αγορών, τα περιοδικά αυτά προσέφεραν πολλαπλές υπηρεσίες στον χώρο της τέχνης και του πολιτισμού στην χώρα μας,-μια μικρή περιφερειακή υπανάπτυκτη χώρα, μια ανατολικοβαλκανική επικράτεια, που οι κάτοικοί της, δεν είχαν και τόσο καλή σχέση με το διάβασμα,-   και διαμόρφωσαν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, δραστικά ή αθόρυβα-και αυτά-την πολιτιστική και πνευματική μας ταυτότητα, διέπλασαν την πνευματική και καλλιτεχνική προσωπικότητα των ατόμων εκείνων που ασχολούνταν συστηματικά, μεθοδικά και με άσβεστο μεράκι και άδολο πάθος και πολλά έξοδα, με την ανάγνωση και το διάβασμα, αυτό που ονομάζουμε διά βίου μάθηση, πολύ πριν δημιουργηθούν στην χώρα μας οι διάφοροι κύκλοι και λέσχες ανάγνωσης.

    Λογοτεχνικά περιοδικά δεκαπενθήμερα, μηνιαία, διμηνιαία, εξαμηνιαία, ετήσια.  Λογοτεχνικά περιοδικά που εκδίδονταν σε τακτά χρονικά διαστήματα αλλά και σποραδικά,  σε άτακτα χρονικά, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες των ατόμων ή της φιλικής-συντροφικής παρέας που τα εξέδιδε. Λογοτεχνικά περιοδικά που συνέχιζαν μια παράδοση έκδοσή τους, αρκετές δεκαετίες πριν την λογοτεχνική ωρίμανση της γενιάς μου. Λογοτεχνικά περιοδικά που εκδόθηκαν για να καλύψουν ένα «κενό», όπως τα ίδια  στην ιδρυτική τους διακήρυξη υποστήριζαν. Λογοτεχνικά περιοδικά που έκλεισαν νωρίς τον εκδοτικό τους κύκλο για πολλούς και διάφορους λόγους. Λογοτεχνικά περιοδικά  που έκαναν «αναγνωστική κοιλιά», όσον αφορά το περιεχόμενό τους, από την μακροχρόνια εκδοτική τους προσπάθεια.. Λογοτεχνικά περιοδικά που υπέστηκαν σχετικά σύντομα μια κόπωση και αφέθηκαν στην τύχη τους. Λογοτεχνικά περιοδικά που επέζησαν γιατί είχαν σαν χορηγούς μεγάλους εκδοτικούς οίκους, οι οποίοι τους γέμιζαν τις σελίδες με διαφημίσεις. Λογοτεχνικά περιοδικά που σταμάτησαν την έκδοσή τους λόγω ξαφνικών δυσκολιών των ίδιων των εκδοτών. Λογοτεχνικά περιοδικά που δεν ξεπέρασαν τα σύνορα της πόλης ή του νομού που εκδίδονταν. Λογοτεχνικά περιοδικά που είχαν αυστηρά και μόνο τοπικό ενδιαφέρον. Λογοτεχνικά περιοδικά που άπλωσαν την θεματική τους ύλη και σε άλλους τομείς της τέχνης πέρα από τον χώρο της λογοτεχνίας. Λογοτεχνικά περιοδικά που αν τα ξεφυλλίσεις θα αναγνωρίσεις την αργή και σταθερή αλλαγή της ταυτότητάς τους και της ιδεολογίας τους. Λογοτεχνικά περιοδικά πολιτικά ή και κομματικά. Λογοτεχνικά περιοδικά που κράτησαν μια μονομέρεια στην θεματική τους ύλη. Λογοτεχνικά περιοδικά που εκδόθηκαν για να διατηρήσουν άσβεστη την αγάπη του αναγνωστικού κοινού για έναν συγγραφέα.   Λογοτεχνικά περιοδικά που ανέδειξαν λογοτεχνικά κειμενικά μικρά διαμαντάκια, και  νέους δημιουργούς, που μας έφεραν σε αναγνωστική επαφή με λογοτέχνες του εξωτερικού που διαφορετικά, δεν θα μας ήταν γνωστοί. Λογοτεχνικά περιοδικά που διεύρυναν την θεματολογία τους με θέματα και προβλήματα, πέρα από τα αυστηρά όρια του λογοτεχνικού τους πεδίου. Λογοτεχνικά περιοδικά που πραγματοποίησαν εκατοντάδες αφιερώματα σε έλληνες και ξένους συγγραφείς, αλλά και σε λογοτεχνικά ρεύματα. Λογοτεχνικά περιοδικά-επετηρίδες-που δημοσίευαν τα πρακτικά των διαφόρων συνεδρίων. Λογοτεχνικά περιοδικά καταξιωμένα, παραδοσιακά, μοντέρνα, κουλτουριάρικα, ποικίλλα, ένας κόσμος ολόκληρος που ανέπνεε μέσα στις σελίδες τους και από τις σελίδες τους. Όπως κυκλοφόρησαν και αμιγώς πολιτικά περιοδικά, της αριστεράς ιδιαίτερα, που διέθεταν πλούσια και ενδιαφέρουσα θεματική ύλη που αφορούσε την λογοτεχνία.

    Λογοτεχνικά περιοδικά που ολοκλήρωσαν τον εκδοτικό τους κύκλο, και ανήκουν πλέον στην ιστορία της ελληνικής γραμματολογίας, και της γενιάς μου, αναμένοντας τους νέους μελλοντικούς ερευνητές που θα τα αποδελτιώσουν και θα καταγράψουν την ύλη τους συντελεστές τους και την ιστορία τους.

    Συνήθεια παλαιά, να αγοράζω λογοτεχνικά περιοδικά για να ενημερώνομαι σε θέματα λογοτεχνίας και τέχνης και για τις νέες εκδοτικές κυκλοφορίες. Τα περιοδικά αυτά, υπήρξαν σταθερή πηγή πληροφόρησης για εμάς τους αναγνώστες, επίσης, μια άλλη πηγή πληροφόρησης ήταν οι διάφορες σελίδες αφιερωμένες στο βιβλίο και τα κατά καιρούς ένθετα των ημερήσιων ή κυριακάτικων εφημερίδων, ας μου επιτραπεί να αναφέρω ενδεικτικά, την σελίδα βιβλίου κάθε Τρίτη της ημερήσιας πρωινής εφημερίδας Η Καθημερινή αλλά και το Κυριακάτικο πλούσιο φύλλο της, κάθε Πέμπτη της ημερήσιας εφημερίδας Η Αυγή, αλλά και το πλούσιο Κυριακάτικο Φύλλο της, καθώς και τα μεστά λογοτεχνικά και με ταυτότητα Ένθετά της, οι σελίδες αφιερωμένες στο βιβλίο και οι σημαντικοί κριτικοί της εφημερίδας Το Βήμα ημερήσιο και Κυριακάτικο, τα βιβλιοκριτικά κείμενα του Πειραιώτη Κώστα Σταματίου στην απογευματινή εφημερίδα Τα Νέα, τον Κώστα Τσαούση στην εφημερίδα Το Έθνος, την εβδομαδιαία εφημερίδα της αριστεράς Η Εποχή, που δημοσιεύει τα άκρως ενδιαφέροντα και χρήσιμα κείμενά της, μια σπουδαία γυναικεία γραφή, και ένα σεμνό και διακριτικό πρόσωπο, αυτή της συγγραφέως και κριτικού Μ. Θεοδοσοπούλου, (και μιλώντας επί προσωπικού, αγόραζα την εφημερίδα για να διαβάσω τα κείμενά της. Ίσως η μόνη, που θυμήθηκε, τον φρικτά δολοφονημένο συγγραφέα πριν ένα χρόνο Μένη Κουμανταρέα, δες το κείμενό της «Μεταθανάτιος Κουμανταρέας» Η Εποχή 6/12/2015). Και ασφαλώς, οφείλουμε να μνημονεύσουμε τις σελίδες αφιερωμένες στο βιβλίο και τις νέες εκδόσεις της εφημερίδας Ελευθεροτυπία και την ξακουστή Βιβλιοθήκη της. Και άλλες εφημερίδες, όπως ο Ελεύθερος Τύπος, η Μεσημβρινή, η Εξόρμηση, η εφημερίδα Εβδόμη, η Πρωινή, και περιοδικά ποικίλης ύλης όπως υπήρξε ο Ταχυδρόμος, τα Επίκαιρα κλπ. είχαν εκλεκτούς συνεργάτες και δημοσιογράφους που έγραφαν για την κυκλοφορία των νέων βιβλίων και παρουσίαζαν τις νέες εκδόσεις. Αξίζει κάποτε να αποδελτιωθούν και τα εκατοντάδες άτομα που δημοσίευαν και εξακολουθούν να δημοσιεύουν βιβλιοκριτικές ή παρουσιάσεις για το βιβλίο στην ελλάδα μέσα από τις σελίδες των εφημερίδων.

    Παλαιότερα, είχα αποδελτιώσει πάνω από 350 σύγχρονους και παραδοσιακούς τίτλους λογοτεχνικών περιοδικών που κυκλοφόρησαν ανά την Ελλάδα, που έτυχε να ξεφυλλίσω είτε κατά μόνας είτε στις διάφορες βιβλιοθήκες και αρχεία που επισκεπτόμουν, ή έτυχε να έχω αγοράσει από τα περίπτερα,-θρυλικοί χώροι για αγορά περιοδικών υπήρξε το περίπτερο μέσα στον σταθμό της Ομόνοιας, και η πλατεία των Εξαρχείων, αλλά και τα περίπτερα στην αρχή της οδού Ακαδημίας- σήμερα, διαθέτω ελάχιστους στην κατοχή μου, από αυτό το σκόρπιο και ανολοκλήρωτο πλέον υλικό, όχι κατ’ ανάγκη μόνο λογοτεχνικό, καταθέτω τον παρόντα αλφαβητικό κατάλογο,(χωρίς άλλα στοιχεία) ευελπιστώντας, ότι ίσως σε κάποιους ή κάποιες φανατικούς ακόμα για τα γράμματα αναγνώστες, θα φανούν χρήσιμα.

Α

Αιγαιοπελαγίτικα Θέματα

Αθηναϊκά Γράμματα (του Δημήτρη Βαρούτση)

Αλφειός (από την Πελοπόννησο)

Αιολικά Γράμματα (του Κώστα Βαλέτα)

Ακτή (της Κύπρου)

Ακτίνες (χριστιανικό περιοδικό)

Αμφί  (του ΑΚΟΕ)

Αντί (πολιτικό περιοδικό του Χρήστου Παπουτσάκη)

Άουτονταφέ

Ανακύκληση (του Τάσου Κόρφη)

Αλεβεβάν

Αναγέννηση (του Δημήτρη Γληνού)

Αναγέννηση (του Άρη Δικταίου)

Ανατολικός

Αγγλοελληνική Επιθεώρηση

Ανοιχτό Βιβλιοπωλείο

Αντιπαραθέσεις (στον Πειραιά, της Μαντώς Κατσουλού)

Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης

Αξιολογικά

Αερόστατο

Ανθρωποθεωρία

Αιξώνη (του Δημήτρη Πικιώνη)

Απόπλους

Απόψεις

Άνευ

Ανθολογία Παγκόσμιος Εικονογραφημένη (των Γ. Σημηριώτη-Λ. Κωνσταντινίδη)

Ανθολογία Γαλλική (σε περιοδική δεκαπενθήμερη έκδοση) του Γιώργου Σημηριώτη

ΑΒΓΗ (1924-1925) της Κύπρου, του Ανδρέα Χατζηθωμά

ΑΒΓΗ (περιοδικό του Πειραιά)

Αργώ

Αίθουσα Τέχνης Πειραιά (εικαστικό του Παυλόπουλου)

Ο Αιών μας

Το Αύριο

ΑΘΗΝΑ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ, αφιερωματικό τεύχος στον Ν. Καββαδία της Ελληνογαλλικής Σχολής, Saint Paul του Πειραιά

Β

Best Seller

Το Βιβλίο και Εμείς

Βυζαντινός Δόμος (καθαρά βυζαντινό ιστορικό περιοδικό του Μαυρόπουλου)

Βύβλος

Βιβλιοθήκη (της εφημερίδας Ελευθεροτυπία)

Γ

Γραφή

γραφή (της Λάρισας)

Gay του Γρηγόρη Βαλλιανάτου

γράμματα και τέχνες

Γράμματα

Cogito

Δ

Διαβάζω

Το Δέντρο

Δέλεαρ

Ο Διόνυσος (των Δ. Χατζόπουλου-Γ. Καμπύση)

Δυτικές Ινδίες

Δρώμενα (θεατρικό, του Πειραιώτη Νίκου Λαγκαδινού)

Δώμα

Δίνη

Διαγώνιος (του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου)

Διάλογος (της Ένωσης Φιλολόγων Νομού Ηρακλείου)

Δείκηλον

Διάπλασις των Παίδων (οι γνωστοί τόμοι που επανεκδόθηκαν)

Δοκιμασία 1973-1974 (του Γιάννη Δάλλα)

Δημιουργίες

Δελτίο της Φ. Ρ. Αλμυρού Οθρύς

Δωδώνη (οι γνωστοί τόμοι)

Δημιουργία

(δε) κατά

Ε

Εκκύκλημα ( τριμηνιαίο θεατρικό)

Έκφραση λόγου και Τέχνης (του Δημοτικού Πνευματικού Κέντρου Λέρου)

Εκπαίδευση και Τέχνη

Επιβάτης του 21 ου Αιώνα

Εκλογή

Ο Ερανιστής

Έρεισμα (περιοδική έκδοση λόγου και τέχνης)

Ελεύθερα Γράμματα ( του Νικηφόρου Βρεττάκου)

Ελεύθερα Γράμματα

Ελληνική Δημιουργία (του Σπύρου Μελά)

Ελληνικά Γράμματα (του Κωστή Μπαστιά)

Εντευκτήριο (του Γιώργου Κορδομενίδη)από Θεσσαλονίκη

Επτανησιακά Φύλλα (του ποιητή Διονύση Σέρρα) από Ζάκυνθο

Επτανησιακό Ημερολόγιο

Επτανησιακή Πρωτοχρονιά

Έξοδος

Εκηβόλος

Έκφραση (περιοδική έκδοση του Συνδέσμου Φιλολόγων Νομού Φθιώτιδας)

Επίλογος (ετήσιος τόμος του Γαλαίου)

Ελικώνας

Εξώπολις

Επιθεώρηση Τέχνης (του Κώστα Κουλουφάκου)

Ελληνική Επιθεώρηση (της Ευγενίας Ζωγράφου)

Ελληνική Επιθεώρησις (1941)

Εποχές

Εποπτεία

Ελλέβορος

Έρευνα

Ενδοχώρα

Ερουρέμ (των εκδόσεων ίνδικτος)

Ελληνικά Γράμματα

Εμβόλιμον

Επτάκυκλος

Η Εφημερίδα των Ποιητών

Εκδρομικά Νέα

Ελλωτία (ετήσια έκδοση Δήμου Χανίων)

Ελληνικά και Άλλα

Ευθύνη (του ποιητή και συγγραφέα Κώστα Τσιρόπουλου)

ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Ζ

Ζωή (του 1902-1922)

Ζήνων (Φυσιολατρικό περιοδικό)

Ζυγός (εικαστικό περιοδικό)

Η

Ηγησώ

Ηπειρωτική Εστία

Ηριδανός

Ηπειρωτικές Σελίδες

Ηπειρωτική Εταιρεία

Ηπειρωτικά Γράμματα

Ηώς (τόμοι αφιερωμένοι στην Εύα Πάλμερ Σικελιανου)

Θ

Θ (ΣΕΗ) (θεατρικό διμηνιαίο)

Θεατρικά Τετράδια

Θεωρείο

Θέματα Λογοτεχνίας

Θεσσαλική Εστία

Θεατρογραφίες

Θαλλώ (περιοδική έκδοση του Συνδέσμου Φιλολόγων Νομού Χανίων

Θέατρο (του Κώστα Νίτσου)

Θεατρικά

Θεσσαλονικέων Πόλις (τετραμηνιαία Θεσσαλονίκεια έκδοση)

Θερμοπύλες (στον Πειραιά)

Θερβάντες

Θέατρο (ετήσιοι τόμοι των Θόδωρου Κρίτα-Αντώνη Βουσβούνη)

Θεατρικά ‘71

Ι

Ίβυκος

Ιδέα (μηνιαίο περιοδικό εκδότης Δ. Σαλίβερος, διευθυντής Σπύρος Μελάς0

Ιδεοδρόμιο (του Λεωνίδα Χρηστάκη)

Ίνδικτος

Ιππόκαμπος

Ίστωρ (ιστορικό περιοδικό)

Ιχνευτής (του Βουκελάτου)

Ιλισός

Ιανός

Ίαμβος

Ιόνιος Ανθολογία (περιοδική έκδοση)

Ιωνική Σκέψη (περιοδικό της Νίκαιας)

Ιωλκός

Ιστορικά

Ιστορία Εικονογραφημένη (ιστορικό περιοδικό των εκδόσεων Πάπυρος)

Index

Κ

Καθ΄ Οδόν

Καμπύλη

Καινούργια Εποχή (του Γιάννη Γουδέλη)

Κοινωνία

Κουάριος (του Νίκου Ανώγη)
Κ.λ.π.(και γράμματα και τέχνες)(του δημοσιογράφου Νίκου Λαγκαδινού)

Ο Κόσμος του βιβλίου

Κριτικά Φύλλα (του Γιάννη Χατζηφώτη)

Κριτική (του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη)

Κιβωτός (του κυρ Φώτη Κόντογλου)

Κοινωνικές Τομές

Κονδυλοφόρος

Κόσμος

Κάμειρος

Κύκλος (περιοδικό του προσωπικού Τραπέζης Ελλάδος)

Κ (των Αλέξη Ζήρα-Κώστα Παπαγεωργίου, των εκδόσεων Αλεξάνδρεια)

Ο Καλλιτέχνης (του Γεράσιμου Βώκου)

Κυπριακή Μαρτυρία

Κρητικές Σελίδες

Κρητική Πρωτοχρονιά (του Γιώργου Βαγιάκη)

Κυπριακά Γράμματα

Κυπριακός Λόγος

Κνωσός

Κριτική και Κέιμενα

Η Κινστέρνα

Κρυστάλλης (φυσιολατρικό)

Κυμοθόη

L

Τhe Literature of America

Λεβιάθαν

Η λέξη (των Θανάση Νίαρχου-Αντώνη Φωστιέρη)

λόγου χάριν (εξαμηνιαία έκδοση του βιβλιοπωλείου της Εστίας)

Ο λογοτέχνης

λογοτεχνία τώρα (του Αντώνη Σιμιγδάλη)

λυχνάρι (τριμηνιαία έκδοση του Ιωνικού Συνδέσμου)

Λογοτεχνικό Στάδιον

Λωτός (του Στέργιου Τράμπα)

Λαίκό τραγούδι (μουσικό περιοδικό)

Μ

Μανδραγόρας

Μετάφραση

Μούσα

Μοριάς

Μπιλιέτο (του Βασίλη Δημητράκου)

Μηνιαίος Νέος Κόσμος (του Αντώνη Ι. Νικολόπουλου)

Μνήμων του (ΕΜΝΕ)

Μαθητική Σκέψη

Μακεδονικές Γράμματα

Μικροφιλολογικά (της Κύπρου)

Μαντατοφόρος

Μετρονόμος

Μαnιfesto

Μικρασιάτικα

Μουσική σε πρώτη βαθμίδα

Μορφές

Μολυβδοκονδυλοπελεκητής

Medecine de France (περιείχε αρκετά θέματα εικαστικού ενδιαφέροντος που άπτονται του χώρου της ιατρικής)

Ν

Νέα Αριάδνη

Νέα Αβγή-Νέα Αυγή (των Κ. Έλατου/Κ. Νικήρατος/Φρ. Επιτρόπουλου)

Νέα Κοινωνιολογία

Νέα Παιδεία

Νέα Εστία

Νέα Πορεία (εκ Θεσσαλονίκης του Τηλέμαχου Αλαβέρα)

Νέα Σκέψη (του Χρήστου Κουλούρη)

Νέα Σκέψη (νέα περίοδο του Δημήτρη Καραμβάλη)

Νέα Σύνορα (του Δημήτρη Βαλασκαντζή)

Νέα Συντέλεια

Νεοελληνικά Γράμματα

Νεοελληνικά Σημειώματα (του ποιητή Γιάννη Σκαρίμπα)

Νεοελληνική Λογοτεχνία (διευθυντής Τώνης Ζαχαράκης)

Νεοελληνική Μούσα (των Νίκου Καθρέπτη/ Στέλιου Παναγιωτόπουλου)

Νεοελληνική Παιδεία

Νεοελληνικός Λόγος

Νεοελληνικός Λόγος (ετήσια κριτική επιθεώρηση λόγου και τέχνης)

Νέο Επίπεδο

Το Νέον Κράτος (του Άριστου Καμπάνη)

Νέον Πνεύμα

Νέο Σχολείο

Νέος Νουμάς

Νέοι Δρόμοι

Νέοι Ρυθμοί

Νεότης (διευθυντής Νίκος Δ. Πάγκος)

Ο Νουμάς (του Δ. Ταγκόπουλου)

Ο

Ομπρέλα (του Μάκη Αποστολάτου)

Ουτοπία

Οδός Πανός (του Γιώργου Χρονά)

Οδοδείκτες

Οροπέδιο 2 (του Χρίστου Λάσκαρη)

Π

Παλίμψηστον

Πάλι (του Νάνου Βαλαωρίτη)

Πάλι στη Σφενδόνη

Παναθήναια

Παναθήναια (του Γ. Μ. Πολιτάρχη)

Πανδώρα (των Κατερίνη Δενδρινού-Γιώργου Ρωμανού)

Παπαδιαμαντικά Τετράδια (τεύχη αφιερωμένα στις παπαδιαμαντικές σπουδές)

ΠΑΡΑΒΑΣΙΣ (θεατρικοί ενδιαφέροντος τόμοι)

Παράδοση

Το Παραμιλητό

Ο Παρατηρητής (από την Θεσσαλονίκη)

Παρέμβαση (από την Κοζάνη)

Παρένθεση

Παρθενών

Πάροδος

Παρουσία (της Ένωσης Αιτωλοακαρνάνων Λογοτεχνών)

Πειραίκά Γράμματα (των Κλέαρχου Μιμίκου-Ισιδώρας Καμαρινέας)

Πειραϊκά Γράμματα (έκδοση του Πειραϊκού Συνδέσμου Πειραιά)

Πειραίκό Ορόσημο

Περιοδικόν Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας

Το Περιοδικόν μας (του Γεράσιμου Βώκου)

Περίπλους

Περίτεχνο

Πλανόδιο (του Γιάννη Πατίλη)

Ο Πόθος

Ποιητική

Ποίηση

Ποιητική Τέχνη

Ποικίλη Στοά

Πολιορκία Γραφή κι Ανάγνωση

Πολιτιστική

Πολιτιστική Πράξη (του Νίκου Κουκολιά, στον Πειραιά)

Πολύμνια

Πόρφυρας (από την Κέρκυρα)

Τα Προπύλαια

Προσωπείο

Πρωτοπορία (διευθυντής Φώτος Γιοφύλλης)

Πυρσός ( εβδομαδιαίο, του Νάσου Μαρτίνου)

Ο Πολίτης (πολιτικό περιοδικό του Άγγελου Ελεφάντη)

Ρ

Ρέμβη

Ρεύματα

Ρυθμός (των Π. Σ. Βαρβαρέσου/Θ. Σ. Σπανίδη/Βασίλη Λαούρδα)

Σ

Σαμιακή Επιθεώρηση

Σεμινάριο

Σήμα

Σχολιαστής (πολιτικό περιοδικό)

Σημείο (από την Κύπρο)

Σημειώσεις

Σημερινά Γράμματα

Σκαραβαίος

ΣΚΙΑΘΟΣ

Σπείρα (του Ανδρέα Μπελεζίνη)

Σύγκριση-Comparaison

Σύγχρονος Κινηματογράφος

Σύγχρονα Θέματα

Συμπόσιο

Η Συνέχεια

Σύνορο

Τ

Τα Νέα Γράμματα (του Αντρέα Καραντώνη), ανατύπωση του περιοδικού από τον Νότη Καραβία

Τετράδια Ευθύνης (τόμοι αφιερωματικοί των εκδόσεων Ευθύνη)

Τετράδιο (Ιππόκαμπος)

Τετράδιο δεύτερο

Η Τέχνη (του Κώστα Χατζόπουλου) ανατύπωση από το ΕΛΙΑ

ΤΕΧΝΗ (των Α. Χατζόπουλου-Μάγια Δρόσου)

Τομές (του ποιητή Δημήτρη Δούκαρη)

Το 3^ο  μάτι (εικαστικού ενδιαφέροντος) ανατύπωση από το ΕΛΙΑ

Το Τραμ, ένα άλλο όχημα

Υ

Ύλαντρον

Υπατία

Υφος (τριμηνιαίο)

Φ

Ο Φαρφούλας

Φάσμα

Φηγός

Φιλολογικά Χρονικά (του Νίκου Σ. Μοναχού)

Φιλολογικός Νέος Κόσμος (του Αντώνη Νικολόπουλου)

Φιλολογική

Φιλολογική Κύπρος 1970

Φιλολογική Κυριακή

Φιλολογική Πρωτοχρονιά (του Αριστείδη Μαυρίδη)

Φιλολογική Στέγη (του Φιλολογικού Σωματείου Πειραιά)

Φιλότεχνος

Τα Φοιτητικά Γράμματα της Θεσσαλονίκης

Φουαγιέ (θεατρικό)

ΦΤΕΡΑ

Φυλλάδιο

Χ

Χάρτης

Χρονιά Λαρίσης (του Διονύση Νικολόπουλου)

Χριστιανικό Συμπόσιο (ετήσιοι τόμοι)

ΧΡΟΝΙΚΟ (ετήσιο της γκαλερί Ωρα)

Χώρα

     Αυτοί είναι οι τίτλοι των λογοτεχνικών και άλλων περιοδικών που παραθέτω ατάκτως εδώ, και ενημέρωναν την γενιά μου για θέματα λογοτεχνίας, ποίησης, θεάτρου, εικαστικών τεχνών, κινηματογράφου, τίτλοι περιοδικών και περιεχόμενα τευχών που στάθηκαν οδηγοί στον προσανατολισμό μας πάνω στα θέματα της τέχνης και του πολιτισμού, ιδιαίτερα, τα αφιερώματα των τευχών, υπήρξαν σημαντικοί βιβλιοδείκτες, πέρα ασφαλώς από τις όποιες ελλείψεις των. Νομίζω, ότι τα περισσότερα αφιερώματα τευχών είναι για τον ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη, αυτός μάλλον κρατά τα σκήπτρα των περισσότερων σελίδων των περιοδικών.

    Αυτό είναι το δικό μου σημερινό σεργιάνι στα περιοδικά της γενιάς μου, γενιάς του 1980, που πολλοί από εμάς, δημοσίευσαν κείμενά τους σε αυτά, οι περισσότεροι όμως τα αγόρασαν και τα αγάπησαν σαν έναν ακόμα κόμβο πολιτισμού στον ελληνικό χώρο.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πρώτη γραφή σήμερα, Σάββατο, 12 Δεκεμβρίου 2015

Πειραιάς, εορτή του Αγίου Σπυρίδωνος, που όπως λέει και μια παλαιά ελληνική παροιμία και όχι γερμανική «σπυρί, σπυρί μεγαλώνει η μέρα)

Υ. Γ.

    Η κυβέρνησή μας (ο Θεός Διόνυσος να την έχει καλά, με την επικουρία του αγίου Υακίνθου, του ιερού Αντίνοου, και των αγίων Βακχόπουλων και του αγαπητού ακτιβιστή Γρηγόρη Βαλιανάτου), ετοιμάζεται να ψηφίσει το Σύμφωνο Συμβίωσης και πολύ σωστά, έστω και καθυστερημένα έστω και πετσοκουρεμένο. 
Στις ειδήσεις, άκουσα για τον βάρβαρο αρνητικό και διχαστικό λόγο ενός δημοσίου υπαλλήλου που κυβερνά σαν μητροπολίτης την επισκοπή του, καθώς και τον δημόσιο υβριστικό λόγο ορισμένων άλλων, εκ του κρατικού κορβανά αμειβομένων. Και κάθισα και σκέφτηκα, αλήθεια πόσο χρονών είναι αυτός ο άνθρωπος, και τι πρεσβεύει εδώ και δεκαετίες που διακονεί την μητρόπολή του στην Πελοπόννησο; 
Τι διδάσκει στους πιστούς του, και τι ωριμότητα έχει σε αυτήν την ηλικία ο ίδιος; 
Τι τον δίδαξε η ζωή;  Τι το φαινόμενο του θανάτου;Τι συμβουλές έδινε σαν πνευματικός στους πιστούς του; Πως στέκονταν και με ποιο τρόπο δίπλα στα άτομα που ήσαν κοντά του κατά την διάρκεια των χρόνων της εκκλησιαστικής διοίκησή του; Πόσοι από τους πιστούς του τον αμφισβήτησαν αν τους το επέτρεψε ποτέ; Γιατί αυτός ο θεσμοφύλακας των οικογενειακών και άλλων αρχών δεν έμεινε ένας απλώς ιερέας, ώστε να παντρευτεί και να κάνει πολλά παιδάκια προς δόξα της χώρας και της πίστης του, αλλά προτίμησε τα οφίτσια του ανύπαντρου μητροπολίτη; Είναι λόγος παραμυθίας και καταλαγής αυτός που εκφράζει, ή αυταρχικής επιβολής για να κρύψει άλλα πράγματα; Γιατί, αν εκφράζει αυτά που εκφράζει και με τον τρόπο που τα εκφράζει και θέλει να αποκαλείται ορθόδοξος χριστιανός, φοβάμαι ότι δεν βλάπτει τους ερωτικά διαφορετικούς, τους αλλόθρησκους, ή όσους θέλουν να κάνουν Σύμφωνο Συμβίωσης, αλλά τον ίδιο τον εκκλησιαστικό του χώρο. Αν αυτές είναι οι απόψεις της χριστιανικής διοίκησης της εκκλησίας και ορθόδοξης παράδοσης, και αν ο λόγος τους προέρχεται από το «Πηδάλιο», τότε συγνώμη αλλά δεν θα πάρω. Οι απόψεις αυτές κατά την γνώμη μου, περισσότερο στρέφουν όποιον τις ακούει προς την λεγόμενη «Αθεΐα», δηλαδή στο να μην αποδέχεται ακόμα και τις θετικές πλευρές της ορθόδοξης χριστιανικής διδασκαλίας και να αρνείται συλλήβδην την κοινωνία με τα εκκλησιαστικά της στοιχεία. Ποια ύπαρξη που πιστεύει μπορεί να δεχθεί αυτόν τον ακραίο διχαστικό λόγο; Ποιος μπορεί να τον υιοθετήσει και γιατί; Δηλώνουν ωριμότητα ανθρώπου-και μάλιστα σε αυτήν την ηλικία-οι θέσεις αυτές; Γιατί αν τις δεχτούμε, τότε, ας μην ξεχνάν οι ύαινικής φύσεως αυτές υπάρξεις και φωνές, ότι υπάρχει και η ελληνική παροιμία που λέει ότι «όταν βλέπεις παπά κράτα τα αχαμνά σου», και άλλη που λέει «να φοβάσαι τα πισινά του γάιδαρου και τα μπροστινά του μοναχού». Και ακόμα, οι παλιότερες γυναίκες οι μαυρομαντιλούσες, έλεγαν «αν βλέπεις παπά, φύλαε παιδάκι μου την τσέπη και τον κώλο σου» κάτι ήξεραν παραπάνω. Θέλω να πω, ότι είναι δικαίωμα των συντηρητικών ελλήνων να έχουν τις απόψεις τους σε θέματα που αφορούν την ηθική και την σεξουαλική ζωή τους, δεν μπορούν όμως να επιβάλλουν στους άλλους το πώς θα ζήσουν, το ποιους θα ερωτευθούν, με ποιους ή με ποιες θα κάνουμε έρωτα, πως θα διαθέσουν το σώμα τους οι άλλοι, μπορούν να το προτείνουν ή να το επιβάλλουν αυτό στους πιστούς τους αν εκείνοι αποδέχονται αυτές τις θέσεις, οι άλλοι όμως, που έχουν κατέβει από το τρένο της χριστιανικής μεταφυσικής, δεν υποχρεούνται να ακολουθήσουν αυτές τις απόψεις, και ούτε να επιτρέπουν στους «αυτόκλητους πρεσβευτές του θεού» να απαγορεύουν στην Πολιτεία να υιοθετήσει τις μεταρρυθμίσεις εκείνες που χρειάζονται για τον σημερινό εκσυγχρονισμό της κοινωνίας. Εξάλλου, μου φαίνεται πολύ μπακαλίστικο βρε αδερφέ μου, αν υπάρχει ένας θεούλης να ασχολείται με τέτοια χαζοπράγματα, εδώ ο κόσμος χάνεται και εμείς αναρωτιόμαστε αν έγινε ή δεν έγινε ιστορικά το Ολοκαύτωμα.; Η πίστη έφυγε από τις καρδιές και τις συνειδήσεις των ανθρώπων όχι εξ αιτίας της ομοφυλοφιλίας μιας μερίδας ανθρώπων, ή γιατί άλλοι προτιμούν την καύση μετά θάνατο και όχι την ταφή, αλλά, γιατί οι κοινωνικές αξίες και διδαχές της ορθόδοξης παράδοσης, έγιναν ένα θαυμάσιο καπιταλιστικό ή σοβιετικού τύπου μαγαζί για κάθε είδους κέρδος και απολαβές. Είναι και αυτές μια άλλης μορφής καθυπόταξης των ανθρώπων. Δεν είμαστε ο θρησκευτικός ομφαλός της ζωής. Δηλαδή ο καλός θεούλης, κάνει τα στραβά μάτια όταν πνίγονται οι χιλιάδες άνθρωποι σαν πρόσφυγες, αδιαφορεί για τους βίαιους θανάτους των ανθρώπων στις εμπόλεμες περιοχές, κλείνει τα μάτια με αποτροπιασμό από τους φρικτούς βασανιστικούς θανάτους των ανθρώπων μέσα στις κλινικές και τα νοσοκομεία, τα σπίτια ή κατά μόνας, από τις διάφορες αρρώστιες, αλλά, χριστιανικές αγάπες μου ουάουα, έχει το μάτι γαρίδα όταν βλέπει να φιλιούνται δύο άτομα του ίδιου φύλου; όταν αποφασίζει κάποιο ζευγάρι να παντρευτεί στο δημαρχείο; όταν θέλει να αποτεφρωθεί και όχι να ταφεί; όταν θέλει να μοιράσει τον βίο του με κάποιον ή κάποια που λατρεύει εκτός γάμου; παράξενα γούστα έχει αυτός ο θεούλης.

Το λυπηρό είναι, ότι μια χώρα αρνείται να αλλάξει, ένας ανθρωπιστικός πολιτισμός που κάποτε γεννήθηκε και σε αυτήν την μικρή γεωγραφική κουκκίδα σβήνει ανεπιστρεπτί, και εξαιτίας, της βίαιης ειρηνικής εισβολής ξένων αλλόθρησκων, που οι παραδόσεις τους είναι τόσο ξένες προς τα επιτεύγματα του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού και ζωής, αλλά και εξαιτίας μιας μεγάλης μερίδας ελλήνων που αρνούνται τόσο στον εαυτό τους, όσο και στους γύρω τους  να επιλέξουν αυτήν την σύντομη και βασανισμένη ζωή τους να την διαθέσουν με τον τρόπο που εκείνοι θέλουν. Δυστυχώς δεν υπάρχει μόνο πολιτική παθογένεια, αλλά και θρησκευτική και εκκλησιαστική. Ο Κόσμος αλλάζει, αδιαφορώντας και για τις επιλογές των ομοφυλόφιλων και για τις αξίες και φωνές των ιερωμένων, και για τις όποιες επαναστατικές φωνές των πολιτικών. Η ζωή μας ξεπερνά όλους μας.

Κάποτε όμως σε αυτήν την χώρα, χαιρόσουν να ακούς μεγάλης ηλικίας άτομα, γιατί ένιωθες ότι έχουν βαθειά σοφία, πηγαία ανθρωπιά, βιωματικές εμπειρίες που σε άγγιζαν, είτε οι μεγαλύτεροι ήσαν λαϊκοί είτε ανήκαν στον εκκλησιαστικό χώρο, τώρα, τους αποφεύγεις μην τυχόν και κάποια φωτίσματα, κάποιες κουλές υπάρξεις καταγράψουν τα λεγόμενά σου, και τα κυκλοφορήσουν σε βιβλίο. Ξέρεις, ξέρεις, μίλησα με τον άγιο τάδε, τον γέροντα τάδε, πήρα την ευλογία του τάδε.

Άραγε, αν ζούσε σήμερα-ο άνθρωπος αυτός που θυσιάστηκε για τις βιωματικές του ιδέες-στις μέρες μας, μετά το Ολοκαύτωμα, και τα διάφορα στρατόπεδα συγκεντρώσεως δυτικού και ανατολικού τύπου, στον δυτικό κόσμο, τι θα έλεγε; Ποιους θα ήθελε για φίλους του; ποιους για μαθητές του; ποιους για συνεχιστές της διδασκαλίας του; τους αρνητές του ή τους οπαδούς των λόγων σαν και αυτόν τον χυδαίο που γουργούρισε ο μητροπολίτης;

Ή θα μας σιχτίριζε όλους, και θα κατέφευγε στα νησιά Μάρσαλ, που δεν έχουν και κάπιταλ κοντρόλ.

Και πρόταση του μπλοκ, αφήστε τα θρησκευτικά σκυλάδικα, και διαβάστε Ρωμανό τον Μελωδό, έστω και στην μετάφραση του παλαιού δασκάλου Νίκου Τωμαδάκη, και ακούστε τον άλλον Μελωδό, τον Μάνο Χατζιδάκι.