περιοδικό ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΝΩΕ

                   Περιοδικό ΚΙΒΩΤΟΣ

…Εκείνες τις στιγμές, δεν υπήρχαν παρά μόνο κοινά αισθήματα. Όλοι μαζί, σα μια ψυχή, ένιωθαν την ανάγκη ν’ αφεθούν σε κάτι που θα χυμούσε πάνω τους και θα τους χάραζε με ανεξίτηλα σημάδια, ένιωθαν την ανάγκη ν’ αλλαξοπιστήσουν, να περάσουν σε μια άλλη διάσταση, να υποστούν μια ολοκληρωτική μεταμόρφωση, ν’ απαρνηθούν τη γλώσσα τους, να κυλιστούν στη ντροπή και στον εξευτελισμό, να ξεγυμνωθούν μπροστά σ’ όλους και ν’ αρχίσουν να λένε και να κάνουν αυτά που πριν θα τ’ αποκαλούσαν φοβερά, να μυρίσουν βρώμικες κάλτσες εισπνέοντας πολύ βαθιά, να σκοτώσουν τους γονείς τους, να καταστρέψουν τα ενθύμιά τους, να κάψουν τις ταυτότητές τους, να ζήσουν το φρικιαστικότερο από καταβολής κόσμου θέαμα, να παραδοθούν στην κτηνωδία με την ψυχική ρεύση ανθρώπων που δεν πιστεύουν πια σε τίποτα απ’ όλα όσα είχε συσσωρεύσει ως τότε ο πολιτισμός, που τίποτα δεν συντηρεί την εμπιστοσύνη τους σε τίποτα και το μόνο που μπορούν να πουν ότι θέλουν να γίνει είναι μια μεγάλη καταστροφή μ’ αυτούς μέσα, το είδος εκείνο του ανεπανόρθωτου κακού που συντελείται όταν το σώμα, έπειτα από πολλά χρόνια αμίλητης αρρώστιας, καταλαμβάνεται από το δισυπόστατο προαίσθημα του θανάτου που ως τότε επενεργούσε με τη μυστικότητα της καλλιτεχνικής διεργασίας, και τραντάζεται εσωτερικά από έναν αχαρακτήριστο σεισμό που το σκορπίζει σε μυριάδες μυριάδων γκρεμίσματα που το καθένα μόνο του δε σημαίνει τίποτα, βγάζοντας έτσι στην επιφάνεια των αλαφιασμένων νερών της σάρκας τον σκοτεινό εκείνο ήλιο, το φως το μοναρχικό, ουσία μυστική, κάλλος αμήχανο, που μόνο σε στιγμές παρόμοιας πανωλεθρίας ανατέλλει με τον αποκλειστικό προορισμό να συντελέσει στην ταχεία αποσύνθεση μιας τέλειας, κιονικής διάταξης αμετάκλητα παραδομένης στην καταβροχθιστική στιλπνότητα του καθρέπτη που δεν τον φτάνει χνώτο κανένα και που κινείται αέναα γύρω απ’ τη ζωή μας διαθλώντας την εν ερήμω στα απειράριθμα λαμπυρίσματα της θαλπερής αυταπάτης…..

αν, κάποιος μπορούσε να τους δει αμέτοχος στο πάθος τους, θα ‘λεγε πως το αδιέξοδο της χώρας ήταν στις ψυχές των κατοίκων της ή πως η ψυχή όλων των κατοίκων της δεν ήταν παρά το δικό της αδιέξοδο. Γιατί η μετάβαση από τον ένα ιστορικό κύκλο στον άλλο είχε εξαντλήσει και την τελευταία της περιστροφή….

            Δημήτρης Δημητριάδης, «Πεθαίνω σα Χώρα», Λέσχη-Αθήνα 1980, σ.29-

    Τις τελευταίες μέρες, ξαναδιαβάζω αυτό το συνταρακτικό «σχέδιο ενός μυθιστορήματος» με πρόλογο του Δημήτρη Ν. Μαρωνίτη που πρωτοκυκλοφόρησε από τη Λέσχη του Δίσκου το 1980(το βιβλίο έχει επανεκδοθεί και το κείμενο έχει παρασταθεί από διαφόρους θιάσους ανά την επικράτεια), ένα από τα συγκλονιστικότερα κείμενα της ελληνικής λογοτεχνίας που θα τύχει να διαβάσει κανείς. Ένα κείμενο προφητικό τόσο για την χώρα, όσο και για μάς τους ίδιους στις σκοτεινές περιόδους που ζούμε, και φυσικά, ευθυνόμαστε άμεσα ή έμμεσα και όλοι εμείς, για την ποικίλη και πολύμορφη πτώχευση που διανύουμε.

Το κείμενο του συγγραφέα, ποιητή και μεταφραστή Δημήτρη Δημητριάδη είναι επίκαιρο ποικιλοτρόπως, πρωτίστως όμως για την ψυχική και πνευματική μας πτώχευση. Οι Έλληνες βολεύτηκαν μέσα στον μικροσυμφεροντολογισμό τους και απαξίωσαν κάθε τι το ουσιαστικό και πνευματικό μέσα στην ζωή τους, οι ξένοι πάλι, που ήρθαν νόμιμα ή παράνομα στη χώρα, τους ξύπνησαν τα πιο πρωτόγονα ένστικτα και τους έκαναν να στραφούν προς τα πίσω, να χάσουν την όποια ιστορική και πολιτιστική τους-μη εγωιστική ή εθνικιστική- «αριστοκρατικότητα». Το φύραμα της παλαιάς αστικής τάξης εξανεμίσθηκε σε εύκολο πλουτισμό και φούσκες μετοχές του χρηματιστηρίου, και η επαναστατική παρακαταθήκη της λαϊκής-προλεταριακής τάξης, μετετράπηκε σε συνδικαλιστική αυθαιρεσία και βόλεμα στο δημόσιο. Τα διάφορα σκυλάδικα έγιναν τα νέα πολιτιστικά κέντρα διασκέδασης που με καμάρι επιβραβεύονταν και προτείνονταν ως χώροι πολιτισμού από τους πρώην «επαρχιώτες» νυν βολεμένους μικροαστούς.

Ο κύκλος αυτός της σταδιακής, αργής και σταθερής μας πτώχευσης, άρχισε την περίοδο της επτάχρονης δικτατορίας όταν τα διάφορα ανεγκέφαλα και αγράμματα βλαχαδερά κατέλαβαν πραξικοπηματικά την εξουσία και εφάρμοσαν μια κιτς πολιτιστική πολιτική και καταστροφικά εθνική, το επτάχρονο τραύμα μετά την μεταπολίτευση, δεν κατόρθωσαν να το επουλώσουν ολοκληρωτικά οι δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις, το πύον είχε εισχωρήσει βαθιά στις ψυχές των νεοελλήνων, δηλαδή όλων μας, και είχε αλλοιώσει καταλυτικά τις συνειδήσεις τους.

Η οικονομική φαυλοκρατία και ο κοινωνικός κομματισμός έφερε τα σημερινά μας αδιέξοδα, πτώχευση και διάλυση του κοινωνικού ιστού.

Φυσικά, δεν θέλω να μηδενίσω τις τεράστιες προσπάθειες που πραγματοποιήθηκαν για να ανορθωθεί η χώρα, εκδόθηκαν βιβλία και περιοδικά, πήραμε το δεύτερο εθνικό μας Νόμπελ-Οδυσσέας Ελύτης- κυκλοφόρησαν νέες εφημερίδες, δημιουργήθηκε η ιδιωτική τηλεόραση και ραδιοφωνία, νέες μουσικές δυνάμεις αναδείχθηκαν, ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος άνθησε παγκοσμίως, οι εικαστικοί δημιουργοί άνοιξαν τα φτερά τους προς το φιλότεχνο κοινό του Δυτικού κόσμου, οι θεατρικοί δημιουργοί άρχισαν να διαπραγματεύονται θέματα πρωτόγνωρα για την ελληνική κοινωνία και άλλα πολλά, που οι ιστορικοί καταγραφείς του μέλλοντος θα σταθούν και θα αξιολογήσουν με τα δικά τους κριτήρια.

Το σίγουρο πάντως είναι, ότι ο πολιτισμός της χώρας, το πολιτισμικό της πρόσωπο, οφείλεται μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο σε αξιοσημείωτες συγκεκριμένες προσωπικότητες-άντρες ή γυναίκες-που προσέφεραν με το ταλέντο, την ευαισθησία, την παιδεία, το προσωπικό τους ήθος και την ατομική τους ικμάδα το ανάλογο πολιτιστικό και εθνικό λίπασμα για να φυτρώσουν τα μυριόπνοα άνθη της μεταπολίτευσης, αυτά που τόσο άδοξα μαράθηκαν από την απαξίωση των σύγχρονων ελλήνων.

Η πανάρχαια Εστία του βωμού του ιστορικού Οίκου των ελλήνων, μάλλον έσβησε οριστικά και αμετάκλητα.

Η ιστορικός Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, επαναλαμβάνει κάτι πολύ σωστό, λέει: «λέμε εμείς οι έλληνες, ότι δώσαμε τα φώτα στους ξένους, ωραία και αυτό είναι σωστό. Παραγνωρίζουμε όμως, ότι αυτοί μας έδωσαν τον ηλεκτρισμό».

     Σε αυτήν την τόσο ταραγμένη και αιματοβαμμένη περίπου εξηκονταετία για την Ελλάδα, και ειδικότερα λίγο πριν πέσει η δικτατορία των συνταγματαρχών(1972) από τα δικά της κυρίως άφρονα εθνικά λάθη-δες εισβολή των Τούρκικων Κατοχικών δυνάμεων στην Κύπρο-εκδόθηκε στον Πειραιά από τον Νίκο Σκιαδόπουλο το περιοδικό «Κιβωτός του Νώε».

    Όταν ετοίμαζα το «Πειραίκό Πανόραμα» που εκδόθηκε το 2006, δεν είχα βρει στοιχεία για το περιοδικό αυτό. Σε διάφορους Πειραιώτες που απευθύνθηκα της εποχής εκείνης, είτε αδιαφόρησαν, είτε δεν θέλησαν να με βοηθήσουν, είτε ορισμένοι μάλιστα με αποπροσανατόλισαν και με απέτρεψαν στην έρευνα. Τα τότε οικονομικά και οικογενειακά προβλήματα με έκαναν να χάσω τις όποιες δυνάμεις μου καθώς και η απαξίωση πολλών Πειραιωτών. Η εργασία με πολλές δυσκολίες ολοκληρώθηκε και εκδόθηκε στον Πειραιά από το βιβλιοπωλείο του Αντώνη Τσαμαντάκη το 2006. Τα αναφέρω αυτά, για να τονίσω ότι, όποιος ξεφυλλίσει το βιβλίο μου για το πολιτιστικό και καλλιτεχνικό πρόσωπο του Πειραιά από το 1784 έως το 2005 και ιδιαίτερα τις σελίδες και τους καταλόγους που αφορούν τα Περιοδικά Έντυπα του Πειραιά, θα διαπιστώσει ότι λείπει το περιοδικό αυτό(όπως και άλλα), αυτό είναι φυσικό μια που δεν το είχα συναντήσει κατά την διάρκεια της δικής μου έρευνας. Το περιοδικό το συνάντησα μερικά χρόνια αργότερα σε παλαιοπωλείο στην Αθήνα και μάλιστα όχι ολοκληρωμένο. Αγόρασα τα τεύχη που βρήκα ευελπιστώντας κάποτε να βρω και τα υπόλοιπα.

Τα τεύχη που βρήκα στο εμπόριο είναι τα εξής:

ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΝΩΕ

Περιοδική Έκδοση Πνευματικής Συνεργασίας

Τεύχος πρώτο, Φεβρουάριος 1972, Πειραιάς, τιμή τεύχους δρχ. 7.

Τεύχος Β΄, Μάρτιος 1972, Πειραιάς, τιμή τεύχους δρχ. 7.

Τεύχος 5-8, Πειραιάς 1972, δρχ. 20.

Τεύχος 9, Πειραιάς 1972,δρχ. 7.

Βρήκα δηλαδή στο εμπόριο σε παλαιοπωλείο στο Μοναστηράκι τρία μονά τεύχη και ένα τετραπλό. Δυστυχώς δεν γνωρίζω πόσα τεύχη συνολικά κυκλοφόρησαν και υπήρχαν στο εμπόριο. Παρότι θυμάμαι αμυδρά την αίθουσα του «ΝΩΕ», βρισκόταν εκεί που στεγάζεται σήμερα το Ίδρυμα και η Βιβλιοθήκη της Αικατερίνης Λασκαρίδη, και την είχα επισκεφτεί σαν έφηβος προς τα τέλη της δεκαετίας του 1970 αρχές του 1980, θυμάμαι τις σκάλες που ανέβαινες και τα ξύλινα που έτριζαν πατώματα, θυμάμαι διάφορες εκθέσεις που είχα δει και τα διάφορα βιβλία που βρίσκονταν πάνω σε τραπέζια-κυρίως πολιτικά και Πειραιωτών-δεν θυμάμαι να συνάντησα το περιοδικό αυτό. Θυμάμαι τον Κώστα Θεοφάνους, θυμάμαι τον Άγγελο Βογάσαρη και ελάχιστα τον ίδιο τον Νίκο Σκιαδόπουλο, αλλά καθόλου το περιοδικό. Και μάλιστα, για να είμαι ειλικρινής, το είχα ξεχάσει ακόμα και στην μετά από τριάντα χρόνια έρευνά μου και καταγραφή των Πειραϊκών συμβάντων, μια και δεν το είχα συναντήσει σε βιβλιογραφικές ή άλλες αναφορές άλλων ερευνητών του Πειραιά. Ας είναι, καθώς έψαχνα το τεύχος ενός άλλου περιοδικού ανακάλυψα μέσα στην γεμάτο σκόνη βιβλιοθήκη και αυτό το περιοδικό και σκέφτηκα να το μεταφέρω στο μπλοκ μου για όσους ενδεχομένως ενδιαφέρονται ακόμα για τα πράγματα του Πειραιά, μια που ο δικός μου ερευνητικός κύκλος μετά το «Πειραϊκό Λεύκωμα» του 2010 τελείωσε.

Πριν καταγράψω τα περιεχόμενα των τευχών του περιοδικού, αναφέρω μερικά στοιχεία και συμβάντα που συνέβησαν την χρονιά εκείνη και αφορούν την πόλη του Πειραιά. Τα στοιχεία τα αντλώ από το «Πειραίκό Πανόραμα»-Καλλιτεχνικό και Καλλιτεχνικό χρονολόγιο του Πειραϊκού Χώρου 1784-2005, που εκδόθηκε το 2006.

1972

Αφήνουν τον μάταιο τούτο σκληρό κόσμο οι εξής:

Η καθηγήτρια Αντωνιάδου Α. Σοφία

Ο συγγραφέας και εκδότης Νίκος Αποστολίδης

Ο ρεμπέτης Μάρκος Βαμβακάρης, ο μουσικοσυνθέτης Γιάννης Παπαϊωάννου,

Ο Σπύρος Καλογεράς, ο Βασίλης Λεμπεσόπουλος, ο συγγραφέας Νίκος Μαράκης, ο Κώστας Νούρος, ο Ευάγγελος Σάκαινας, ο Θεοδόσης Φιλιππάτος, ο Γεώργιος Χαραλαμπόπουλος.

Επίσης γεννήθηκαν την χρονιά αυτή οι εξής:

Ο τραγουδιστής και στιχουργός Δημήτρης Κοτάκης

Ο τραγουδιστής Γιώργος Μαζωνάκης

Η καθηγήτρια Φωτεινή Πετροπούλου-Βλάχου

Ο τραγουδιστής και στιχουργός Χρήστος Χατζηανδρέου

Ο συγγραφέας Παναγιώτης Μ. Ζερβός

Και ακόμα, συνέβησαν τα εξής:

Ο Πειραιώτης συγγραφέας Δημήτρης Φερούσης βραβεύεται από την γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά.

Ο Πειραιώτης καθηγητής Κωνσταντίνος Πιτσάκης βραβεύεται από την Ακαδημία Αθηνών.

Ο Πειραιώτης συγγραφέας Αλέξης Πάρνης λαμβάνει το Β κρατικό βραβείο μυθιστορήματος

Κυκλοφορούν στον Πειραιά οι ποιητικές συλλογές του Πειραιώτη καθηγητή Σπύρου Κυριαζόπουλου

Η ποιήτρια Ειρήνη Αλιφέρη, εκδίδει την πρώτη της ποιητική συλλογή

Ο Λουκάς Μουζάκης, εκδίδει την νέα του ποιητική συλλογή

Η Πειραιώτισσα ποιήτρια Κατερίνα Μαριανού εκδίδει την πρώτη της ποιητική συλλογή

Ιδρύεται ο Εκθεσιακός χώρος του σκηνογράφου Πάνου Αραβαντινού σε αίθουσα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά

16/5/ ανεβαίνει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά το έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ «Μάνα Κουράγιο» από το θίασο Μινωτή-Παξινού. Είναι ο τελευταίος ρόλος που ερμήνευσε η μεγάλη Πειραιώτισσα τραγωδός Κατίνα Παξινού.

21/1/1972 εγκαινιάζεται από τον Νίκο Σκιαδόπουλο το Πνευματικό Κέντρο «Νώε»

Αυτά σε γενικές γραμμές είναι τα κυριότερα στιγμιότυπα του 1972.

Όπως βλέπουμε και από τις ημερομηνίες, ο Πειραιώτης Νίκος Σκιαδόπουλος εγκαινιάζει το Πνευματικό Κέντρο «Νώε» που στεγάζονταν στο κέντρο του Πειραιά επί της οδού Αλκιβιάδου 143.

Ο δραστήριος και μορφωμένος αυτός Πειραιώτης, είναι ο εμπνευστής και οργανωτής του Πνευματικού αυτού Κέντρου.

Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι ο πεζογράφος Φώτης Κόντογλου εξέδωσε παλαιότερα ένα περιοδικό με τον τίτλο «Κιβωτός» που αναφέρονταν κυρίως σε θέματα παράδοσης και θρησκείας.

Το πρώτο τεύχος κυκλοφόρησε όπως δείχνουν τα χρονικά στοιχεία τον Φεβρουάριο του 1972 στον Πειραιά.

Οι διαστάσεις του είναι 24Χ17, είναι ένα δεκαεξασέλιδο έντυπο, δεμένο με καρφίτσα και έχει χρώμα(μετά από τόσα χρόνια) ανοιχτό θαλασσί. Σύνολο φύλλων μαζί με το εξώφυλλο δέκα οχτώ, και η τιμή του 7 δραχμές.

Το εξώφυλλο του πρώτου τεύχους χωρίζεται σε τρία μέρη

Στο πάνω μέρος και αριστερά με κεφαλαία γράμματα αναγράφονται τα εξής: ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ, ακριβώς δίπλα υπάρχει ο λογότυπος του τίτλου με κεφαλαία γράμματα επίσης ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΝΩΕ με μικρό σχέδιο Κιβωτού.

Ακολουθεί μετά τη διαχωριστική γραμμή στα αριστερά ένα σκίτσο του ποιητή των «Σκιών» Λάμπρου Πορφύρα και απέναντι ακριβώς ένα χειρόγραφο ποίημά του.

Τέλος μετά και πάλι από διαχωριστική γραμμή με κεφαλαία γράμματα αναφέρονται ο μήνας της έκδοσης, η χρονιά, ο αριθμός του τεύχους, ο Πειραιάς και η τιμή του.

Το οπισθόφυλλο καλύπτεται από διαφήμιση Ηλεκτρικών ειδών της εμπορικής εταιρίας «Το Σύγχρονο Σπίτι» του Σπύρου Τριτσαρώλη.

Το κατάστημα αυτό που βρίσκονταν μέχρι πριν μερικά χρόνια επί της οδού Αγίου Κωνσταντίνου 5 μέσα στην Στοά, στο πλάι του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά πουλούσε το τελευταίο διάστημα και σιντί με κλασική μουσική, υπήρξα τακτικός πελάτης του μαγαζιού, αλλά δεν είχα σκεφτεί να ρωτήσω τον Σπύρο για το περιοδικό. Το κατάστημα άρχισε να φθίνει οικονομικά όταν στην γωνία επί της Ηρώων Πολυτεχνείου άνοιξε μεγάλο πολύ κατάστημα γνωστής εταιρίας, ώσπου έκλεισε και αυτό, σήμερα στεγάζει γνωστό φούρνο με γλυκά. 

Στο μέσα μέρος του εξωφύλλου αναφέρονται τα εξής:

«ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΝΩΕ»

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ «ΝΩΕ»

Αλκιβιάδου 143-Πειραιεύς, τηλ. 426.575

Ακριβώς δίπλα και σε πλαίσιο τα:

ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

----

Διευθυντής-Υπεύθυνος

Νίκος Σκιαδόπουλος

Πατριάρχου Ιωακείμ 75 Νίκαια

----

Υπεύθυνος Τυπογραφείου

Ιωάννης Ψαλτάκος

Δάφνης 85 Κορυδαλλός

----

Τιμή Τεύχους ΔΡΧ. 7

Συνδρομές Ετήσιες

Απλή συνεργατών δρχ. 100

Ιδιωτών δρχ. 300

Εταιριών-Οργανισμών-Συμπαραστάσεως δρχ. 500

Εξωτερικού δολλάρια 10.

Επιμέλεια εκδόσεως:

Παύλος Μπαλόγλου-Παύλος Πέζαρος-Νίκος Σκιαδόπουλος

Συνεργάτες του πρώτου τεύχους:

Αλ. Αντζακλής/ Άκης Δρακουλινάκος/ Ελένη Εμμανουήλ/ Άλκης Ήβος/ Αντώνης Ζαρίφης/ Διονύσης Καμήλος/ Κωνσταντίνα Κόλιου/ Γ. Κώνστας/ Ντίνος Μακραχάλης/ Κατερίνα Μαριανού/ Παύλος Μπαλόγλου/ Μαρία Μουζάκη/ Ηρακλής Παπαλέξης/ Άκης Παράσογλου/ Χρ. Παναγιωτέλλης/ Παύλος Πέζαρος/ Στηβ Ράσελ/ Αλ. Χατζηανδρέου/ Άννα Τσακαλή/ Γιάννης Τραχανάς/ Κωνσταντίνος Χιόνης.

Ακριβώς από κάτω υπάρχει διαφήμιση του οίκου νυφικών και βαπτιστικών Bon-Bon, της Αμαλίας Παπανδρέου Τσαμαδού και Ζωσιμαδών 43 στο κέντρο του Πειραιά.

    Όπως βλέπουμε ο αριθμός των συνεργατών είναι αρκετά μεγάλος, συνολικά 21 άτομα, από τα οποία τα 5 είναι γυναίκες, Ελένη Εμμανουήλ, Κωνσταντίνα Κόλιου, Κατερίνα Μαριανού, Μαρία Μουζάκη, Άννα Τσακαλή. και από τους άντρες υπάρχει και ένας «ξένος» ο Στηβ Ράσελ.

Από τα εικοσιένα αυτά πρόσωπα τα τρία κρατούν και την επιμέλεια της έκδοσης: Παύλος Μπαλόγλου, Παύλος Πέζαρος και ο εκδότης Νίκος Σκιαδόπουλος.

Από τα πρόσωπα αυτά τα περισσότερα χάθηκαν στην λήθη, ξεχώρισαν όπως εγώ τουλάχιστον αναγνωρίζω από την μετέπειτα πορεία τους, ο ποιητής και κριτικός Αντώνης Ζαρίφης, ένας σημαντικός δημιουργός του νεότερου Πειραιά, η φωτογράφος και ποιήτρια Κατερίνα Μαριανού με αξιόλογη ποιητική παρουσία, ο συγγραφέας και δραστήριος Φαληριώτης Παύλος Μπαλόγλου με διαρκή παρουσία στα Πειραϊκά δρώμενα, ο συνιδρυτής του λογοτεχνικού περιοδικού «Διαβάζω» Ηρακλής Παπαλέξης που έφυγε τόσο πρόωρα από την ζωή, και ορισμένοι άλλοι που έχω συναντήσει το όνομά τους σε διάφορα Πειραίκά έντυπα.

Στην πρώτη σελίδα υπάρχει η προγραμματική «διακήρυξη» της έκδοσης.

«λίγα λόγια του ΝΩΕ»

Με επίγνωση της ευθύνης, που αναλαμβάνουμε, παρουσιάζουμε το πρώτο τεύχος της ΚΙΒΩΤΟΥ, που αποτελεί ένα μέρος από τον προγραμματισμό της δράσεως του ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΝΩΕ.

Η προσπάθειά μας αυτή, αποσκοπεί περισσότερο στην προβολή νέων ανθρώπων, που έχουν έφεση προς τα Γράμματα και τις Τέχνες. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι κόποι μας δεν θα πάνε χαμένοι και ότι το περιοδικό μας θα εξελιχθεί σε εστία προόδου και ευγενικής πνευματικής άμιλας.

Πρέπει ιδιαιτέρως να τονίσουμε ότι δεν έχει χαραχτεί καμμιά απολύτως «ειδική γραμμή πορείας», ούτε θα υπηρετήσουμε τη μία ή την άλλη καλλιτεχνική-φιλολογική σχολή.

Η ύλη που θα γεμίζει τις στήλες μας, θα είναι διαλεγμένη απ’ το σύνολο των συνεργασιών, που θα λαβαίνουμε, έχοντας υπ’ όψιν οπωσδήποτε τη σειρά λήψεως και δεν θα γίνεται καμμιά αξιολόγηση, ως προς το θέμα ή τον υπογράφοντα. Η σειρά παρουσιάσεως των συνεργατών κάθε τεύχους μας, θα εξαρτάται απ’ τον διαθέσιμο χώρο. Το περιοδικό μας θα βγαίνη κάθε μήνα, πάντα σε αυτή τη μορφή. Η αύξηση των σελίδων του, που είναι αναγκαία, θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των φίλων-συνδρομητών του ΝΩΕ, των οποίων η συμπαράσταση θα καθορίσει την μακροζωϊα του περιοδικού και θα βοηθήσει στην επιτυχία των στόχων μας.

Βέβαιοι ότι το ξεκίνημά μας θα έχει κάποιαν απήχηση, περιμένουμε, όχι υποδοχή με τυμπανοκρουσίες, αλλά συμπάθεια και αγάπη.

     Όπως βλέπουμε από τα γραφόμενα, στόχος του «Νώε» ήταν να κυκλοφορήσει ένα περιοδικό που θα προβάλλει τις εκδηλώσεις και τις δραστηριότητες του Πνευματικού Κέντρου και κατόπιν να αναδείξει νέους Πειραιείς δημιουργούς. Τα γραφόμενα απευθύνονται πρώτιστα στην ευαισθησία και το συναίσθημα του αναγνώστη για να τον φέρει κοντά του, παρά στις καλλιτεχνικές του αναζητήσεις. Περισσότερο το περιοδικό θα λειτουργεί σαν χώρος δημοσίευσης κειμένων νέων δημιουργών χωρίς να έχει μάλλον μια συγκεκριμένη ταυτότητα, εκείνο που τους ενώνει είναι ο κοινός γενέθλιος χώρος, και ο τόπος συγκέντρωσης που είναι το Πνευματικό Κέντρο, ασφαλώς και οι καλλιτεχνικές αναζητήσεις. Η έκδοση πρέπει να γίνονταν ιδίοις εξόδοις όπως φαίνεται από την μεγάλη ετήσια συνδρομή και σίγουρα από τις διαφημίσεις, που δεν ταιριάζουν με την υφολογία και θεματολογία του περιοδικού. Πέρα από αυτά όμως, οι νέοι Πειραιείς δημιουργοί έβρισκαν ένα έντυπο να δημοσιεύσουν τα κείμενά τους. Ας μην ξεχνάμε, ότι εκτός από το περιοδικό του Σωματείου της Φιλολογικής Στέγης, δεν κυκλοφορούσαν και πολλά λογοτεχνικά περιοδικά την περίοδο εκείνη, και μάλιστα κατά την διάρκεια ενός δικτατορικού καθεστώτος.

    Μετά τα «λίγα λόγια του ΝΩΕ», ακολουθεί ένα μικρό πληροφοριακό κείμενο για τον Λάμπρο Πορφύρα, τον γνωστό ποιητή του Μεσοπολέμου από τον Παύλο Μπαλόγλου, και στο τέλος της δεύτερης σελίδας ακολουθεί το γνωστό ποίημα «ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ» του ποιητή.

Δεν ξέρω πώς να σου το ειπώ, μα ο δρόμος, χθες το βράδι,/

μες στη σταχτιά τη συννεφιά, σα θέατρο είχε γίνει/

μόλις φαινόταν η σκηνή στ’ ανάρια το σκοτάδι/

και σα σκιές φαινόντανε μακριά μου οι θεατρίνοι./

Τα σπίτια, πέρα, κι αυλές και τα κλωνάρια αντάμα/

έλεγες κ’ ήταν σκηνικά παλιά και ξεβαμμένα,/

κι εκείνοι εβγαίναν κι έπαιζαν τ’ αλλόκοτό τους δράμα,/

κι άκουγες βόγγους, κι’ άκουγες και γέλια ευτυχισμένα./

Εγώ δεν ξέρω…-εβγαίνανε κ’ εσμίγαν κ’επαγαίναν,/

κ’ ήτανε μια παράσταση και θλιβερή κι ωραία,/

κι έβγαινε-θέ μου!-κι η νυχτιά, καθώς επαρασταίναν,/

έβγαινε-θέ! μου-κι έριχνε τη μαύρη της αυλαία.

Ο Γιάννης Τραχανάς στην σελίδα 3 δημοσιεύει την «Φιλοσοφική Σκέψη»

Στην τέταρτη σελίδα υπάρχουν δύο ποιητικές προτάσεις, η «Μνήμη Ι» της Μαρίας Μουζάκη και οι «Χαμένοι Ορίζοντες» του Γ, Κώνστα. Η Ελένη Εμμανουήλ γράφει το μουσικό σημείωμα «Για τους Μουσικούς» σ. 5-6. Στο τέλος της σελίδας ανακοινώνονται τα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής του ηθοποιού Μίμη Φωτόπουλου για την Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου.

Στην σελίδα 7 δημοσιεύονται τα ποιήματα της ποιήτρια Κατερίνας Μαριανού,

(…….)

Άψυχο κορμί μου, όλοι σε πνίξανε/

στον μυχό της διψασμένης χαράς/

ακόμη κι ο θεός σου σε πρόδωσε/

πεθαίνοντας στην μεγάλη συμπόνια/

της φτωχής καρακάξας./

Ήσουν η αναπνοή αγνής μορφής/

αγέρι μελαγχολικής αμμουδιάς,/

που σε παρέσυρε η Ζωή/

στη νύκτα της νικημένης ελπίδας,/

ψιθυρίζοντας τον θλιβερό σκοπό χαμένης αγάπης….

Του Παύλου Πέζαρου, «Υπέρ το δέον»

Είναι στιγμές π’ αφάνταστα τρομάζει/

αυτή σου η «υπέρ το δέον» αδιαφορία/

Κάποτε μπόραγες/

να σφουγγίζης προσκεφάλια/

απ’ τα δάκρυα της νύχτας…

και του Ευθ. Θοδωρούλη, «Μικρή μου»

Στην σελίδα 8 υπάρχουν το «Ενδογράφημα» της Κωνσταντίνας Κολιού και η ποιητική πρόταση «Πλάνη» του Ηρακλή Παπαλέξη

ΠΛΑΝΗ

Στην πατούσα μιας κορφής ένα εκκλησάκι/

Ο Άη Λιάς./

Δύο τρία βήματα πιο κει ένα κυπαρίσσι,/

Λυγερή κορμοστασιά/

Πάνω στην εκκλησιά ένας ξύλινος σταυρός/

Σημάδι ελπίδας/

Βογκαναστενάζει ο αγέρας ο τρελλός/

Πλάνα αναπνοή.

Λυγά το κυπαρίσσι/

Το τέρμα του ψηλαφίζει το σταυρό/

Βογκάει/

Ήταν η λύτρωση…

Ο Αλ. Αντζακλής μιλά για το «Αρχοντικό Παληό, Ερειπωμένο στην σελίδα 9, στην ίδια σελίδα υπάρχουν και τα ποιήματα «Οι στιγμές» της Άννας Τσακαλή, και «Κάτι πρέπει να κάνω» του Χρήστου Παναγιωτέλλη

Οι στιγμές

Υπάρχουν στιγμές/

ω, τι φρικτές στιγμές/

που γύρω σιωπή/

και λύπη φρικτή/

βασιλεύουν έξω και μέσα στην καρδιά σου…

 και Κάτι πρέπει να κάνω

Αγωνίστηκα, έψαξα, αναπόλησα/

Προσπαθώντας να δώσω κάποια εξήγηση!/

Βγήκα στους δρόμους χωρίς κανένα σκοπό…

Ο Στηβ Ράσελ, στην σελίδα 10, μας δίνει μερικές χρήσιμες πληροφορίες για τον σύγχρονο χορό, τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό, «Λίγα λόγια για το χορό σήμερα»

Οι δυό βασικές σχολές χορού είναι το κλασσικό μπαλλέτο και ο σύγχρονος χορός. Το πρώτο στηρίζεται ολόκληρο σ’ ένα κώδικα χορευτικών κινήσεων ενώ ο σύγχρονος χορός προσφέρει στον χορευτή αληθινές δυνατότητες εκφράσεως, ανταποκρίνεται στις πνευματικές αναζητήσεις των καιρών εκφράζοντας το πυρακτωμένο υπόστρωμα της ανθρωπίνης συνειδήσεως.

Στην σελίδα 11 υπάρχουν τα ποιήματα των Γιάννη Τραχανά,

Στις Όχθες

Πολύ θα ήθελα να περπατήσω στις όχθες ενός μεγάλου ποταμού/

Να περάσω στα πόδια της κάθε πόλης/ που βρέχει….

Του Άκη Δρακουλινάκου,

Πραγματική Ζωή,

Δεν τους ήξερα/ Ίσως νάταν η παιδική μας σκέψη/ κι η ελπίδα πούφτιαξε τις μορφές τους/Ένα καραβάνι μ’ ατέλειωτο φορτίο/πέρασε μπρός μας/ κι ήτανε ταξιδιώτες/οι φίλοι εκείν οι παλιοί… και

του Κωνσταντίνου Α. Χιόνη,

Η Θάλασσα

Απλώνει το γαλάζιο της σεντόνι/ απάνω στου πλανήτη το σκαλί/διπλώνει και τα πόδια της τεντώνει/ στο άσπρο χαλικόστρωτο στρωμνί…

Ο Αλέξης Χατζηανδρέου στην σελίδα 12 γράφει για «Ύλη-Πνεύμα». Στην σελίδα 13 υπάρχουν τρεις ποιητικές καταθέσεις του Άκη Παράσογλου, «Χωρίς τίτλο» του Διονύση Καμήλου «Εποχή» και του Ντίνου Μακραχάλη «Η Αρένα»

Από το Χωρίς τίτλο

Το βαρόμετρο ολοένα πέφτει…/ Θαρρώ/ ότι μόλις τώρα ήταν που τη σιωπή ακούγαμε/ φυλακισμένη μεσ’ απ’ τον πνιχτό καπνό/ της αγωνίας…

Στην σελίδα 14 υπάρχουν μικρές παρουσιάσεις βιβλίων Πειραιωτών δημιουργών από τον Άλκη Ήβο. Μιλά για τα βιβλία του Πάνου Παπαρρηγόπουλου, του Γιώργου Κόμη, του Στέλιου Γεράνη, του Βασίλη Λαμπρολέσβιου και του Παύλου Πέζαρου. Στην ίδια σελίδα δημοσιεύεται το ποίημα του ποιητή Αντώνη Ζαρίφη,

«Ένας σπουδαστής κρεμασμένος»

Α! ήταν τραγική εικόνα:/

Ένας σπουδαστής κρεμασμένος,/

Κρεμάστηκε με τη γεμάτη γυαλάδα γραβάτα του/

-Χλευάζοντας τα σύμβολα της αξιοπρέπειας-/

Τα μάτια του, εναρμονισμένα μ’ ένα σβησμένο χαμόγελο,/

δεν δείχνουν διόλου πως ήταν αρνητής/

«Η λύση αυτή-έγραψε κάπου-/

είναι η καλύτερη για τους πελαγωμένους».

Στην σελίδα 15 δημοσιεύονται μικρά βιογραφικά στοιχεία για τους συνεργάτες του τεύχους οι οποίοι δεν είναι κατ’ ανάγκη όλοι γεννημένοι στον Πειραιά.

Τέλος στην τελευταία σελίδα την δέκατη έκτη δημοσιεύονται πληροφοριακά στοιχεία για τις εκδηλώσεις του Πνευματικού Κέντρου ΝΩΕ.

    Όπως εύκολα διαπιστώνουμε στο μικρό αυτό δεκαεξασέλιδο, υπερτερεί ο ποιητικός λόγος νέων δημιουργών. Ένας ποιητικός λόγος πρωτόλειος και κάπως ακατέργαστος σε παραδοσιακή ή κάπως μοντέρνας μορφής που εκφράζει τις ανησυχίες και το πνεύμα των νέων δημιουργών που ίσως δημοσιεύουν για πρώτη φορά.

Στο μέσα φύλλο του οπισθόφυλλου ο Νίκος Σκιαδόπουλος ο οργανωτής και εμπνευστής του ΝΩΕ δίνει πληροφορίες για το πώς θα ταχυδρομείται το τεύχος του περιοδικού. Υπάρχει ακόμα η διαφήμιση του Αλιευτικού Οίκου του Φίλιππου Σ. Λαούρδα που βρίσκονταν στην οδό Αγίου Σπυρίδωνος 2, στο λεγόμενο Γιαχνί Σοκάκι.

Το δεύτερο τεύχος κυκλοφορεί τον Μάρτιο του 1972, ένα μήνα μετά την κυκλοφορία του πρώτου τεύχους. Παρότι η τιμή του είναι η ίδια 7 δραχμές, οι σελίδες του τώρα αυξάνονται και από δέκα έξι γίνονται είκοσι τέσσερεις. Οι διαστάσεις είναι οι ίδιες όπως και το χρώμα. Αυτή τη φορά η Καπνοβιομηχανία Παπαστράτος-που μέχρι πριν λίγα χρόνια λειτουργούσε το εργοστάσιό της στον Πειραιά-δημοσιεύει ολοσέλιδη διαφήμιση στην τελευταία σελίδα του περιοδικού. Πράγμα που μας κάνει να πιστεύουμε ότι η χορηγία καθώς και το ενδιαφέρον του Πειραίκού κοινού έδωσαν την ευκαιρία στον εκδότη να αυξήσει τον αριθμό των σελίδων.

Στο εξώφυλλο υπάρχει φωτογραφία και αυτόγραφο κείμενο του Πειραιώτη καθηγητή και συγγραφέα Βασίλη Λαούρδα. Ενός σημαντικού επιστήμονα και ερευνητή. Οι εκδόσεις Διαγώνιος του Θεσσαλονικιού ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου, εξέδωσαν μέρος από τις Φιλολογικές του Δημοσιεύσεις, κυκλοφορεί επίσης, ένας ογκώδης αφιερωματικός τόμος στην μνήμη του.

Στους συνεργάτες του δεύτερου τεύχους προστίθενται και νέα πρόσωπα και στην επιμέλεια της έκδοσης συμμετέχει και ο ποιητής Αντώνης Ζαρίφης.

Στα «λίγα λόγια του ΝΩΕ» στο δεύτερο τεύχος, η συγκίνηση και η χαρά του εκδότη είναι μεγάλη μια και η ανταπόκριση που περίμενε και η υποδοχή από το Πειραικό κοινό ήταν εξόχως ενθαρρυντική.

«Με ιδιαίτερη συγκίνηση παρουσιάζουμε το δεύτερο τεύχος της ΚΙΒΩΤΟΥ μας. Ενθαρρυντική υπήρξε η υποδοχή του πρώτου μας τεύχους, πριν ένα μήνα. Ήταν όπως είπαν, το έντυπο, που, τουλάχιστον απ’ τον Πειραιά έλειπε. Ο σπόρος, που έπεσε στο αρκετά γόνιμο έδαφος του Πειραίκού νεανικού χώρου, φαίνεται πως άρχισε να καρποφορεί…»

Δημοσιεύονται ανάμεσα στα άλλα στην πρώτη σελίδα του τεύχους και αμέσως μετά δημοσιεύεται το ποίημα «Νύχτα» του ποιητή Χάρη Μεγαλυνού.

Νύχτα κοντά στα πλατάνια, αποκάλυψη του βάλτου/

και του δέντρου που καίγεται,/

με τη βελόνα πάνω στη κραυγή/

με τη φωνή μεσ’ το μικρόφωνο…

Ο Αθ. Αδαμίδης γράφει το κείμενο Έϊ, βιαστήτε σεις οι δυό σ. 2.

Ο Γιάννης Τραχανάς γράφει για Ευρωπαίους διαφωτιστές, σ. 3-4

Και η ποιητική φωνή της Κωνσταντίνας Κολιού μας δίνει την «αλλοτρίωση»

Ο μουσικοσυνθέτης Βασίλης Αρχιτεκτονίδης μας μιλά για την μελοποίηση του Παλαμικού έργου «Φορτίο», σ. 5.

Ο Άκης Παράσογλου δημοσιεύει το ποίημα «Αύγουστος του ‘70» και ο Ντίνος Μακραχλής απόσπασμα από το ποίημα «Ολοκλήρωση», σ. 7.

Στις σελίδες 8-9 διαβάζουμε το διήγημα του Βασίλη Μάργαρη «Το Λεωφορείο».

Ο Παύλος Πέζαρος δημοσιεύει το ποίημα «Πολιορκία», σ. 11και ο Δημήτρης Γ. Λυμπέρης το κείμενο «δικαιοσύνη και Παιδί», σ. 10-11.

Ο Παύλος Μπαλόγλου γράφει το μικρό εισαγωγικό σημείωμα για τον Βασίλη Λαούρδα(1912-1971) με την ευκαιρία του θανάτου του σ. 12 και ακολουθεί ένα απόσπασμα του Βασίλη Λαούρδα από το βιβλίο του «Μακεδονικός Αγών», σ. 13.

Ακολουθεί μια μικρή συνέντευξη του ηθοποιού Μίμη Φωτόπουλου με αφορμή την έκθεση ζωγραφικής του στο Πνευματικό Κέντρο του Πειραιά σε επιμέλεια Παύλου Πέζαρου σ. 14-15

Η Γιούλα Μέξη, γράφει σ. 16-17 για το τι είπε ο «Άλφρεντ Άντλερ για τους συγγραφείς». Ο συγκριτικός αυτός ψυχαναλυτής που ίδρυσαν μαζί με τον Σίγκμουντ Φρόυντ και τον Κάρλ Γιουνγκ την ομώνυμη Σχολή ήταν κάποτε προς τα τέλη της δεκαετίας του 1970 πολύ δημοφιλής στο ελληνικό κοινό, έχω διαβάσει βιβλία του που κυκλοφορούσαν αν δεν με απατά η μνήμη από τις εκδόσεις Μπουκουμάνη με το χοντρό εξώφυλλο.

Η Λένα Ζαμπούρα γράφει για «τους πρωτεργάτες του σύγχρονου χορού» σ. 18-19, στην ίδια σελίδα υπάρχει και το ποίημα «προσμονή»της Κατερίνας Ανδρονικάκη.

Στην σελίδα 20, ο ποιητής και εκδότης Γιώργος Χρονάς γράφει για τον πατριάρχη του ρεμπέτικου Συριανό Μάρκο Βαμβακάρη με αφορμή το θάνατό του.

Ακολουθεί η Ελένη Εμμανουήλ με το κείμενο «Δικαιοσύνη»και το ποίημα «Πρελούντιο» του Τάσου Παυλίδη σ. 21.

Στις επόμενες δύο σελίδες έχουμε τις νέες βιβλιοπαρουσιάσεις και τα βιογραφικά στοιχεία τριών συνεργατών του τεύχους: του Χάρη Μεγαλυνού, του Παύλου Μπαλόγλου και του Γιώργου Χρονά.

Τέλος, το τεύχος κλείνει με τις εκδηλώσεις του Πνευματικού Κέντρου.

Το πολλαπλό τεύχος 5-8 του 1972 έχει λευκό εξώφυλλο με διαφορετική διάταξη παρουσιάσεων, είναι λίγο μεγαλύτερου σχήματος, και στην τελευταία λευκή σελίδα διαφημίζονται τα γνωστά μέχρι σήμερα Φροντιστήρια Αγγλικών Παπαηλιού που βρίσκονται και σήμερα στην οδό Καραίσκου 111 δίπλα σχεδόν στον Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου. Οι Τεχνικές και Ναυτικές Σχολές Αναξαγόρας που βρίσκονταν στην οδό Αγ. Κωνσταντίνου 13 διαφημίζονται επίσης στο παρόν τεύχος καθώς και οι Λογιστικές σχολές Ε. Ν. Καρέλλη επίσης στην ίδια διεύθυνση. Στο ίδιο τεύχος ανακοινώνεται στο κοινό του περιοδικού ότι δημιουργήθηκε το Βιβλιοχαρτοπωλείο «ΝΩΕ» στην οδό Αφεντούλη 4 απέναντι από το Β Γυμνάσιο Αρρένων Πειραιά. Οι σελίδες του παρόντος τεύχους είναι 48 και η τιμή του 20 δραχμές. Την επιμέλεια του τεύχους την έχουν ο Παύλος Πέζαρος και ο Νίκος Σκιαδόπουλος.

Ο Θάνος Αδαμίδης δημοσιεύει το ποίημα «Πειραιάς», σ. 1.

Ο Νίκος Καραγιάννης δημοσιεύει «Τα λιμάνια του κόσμου»σ. 2.

Ο Νίκος Σκιαδόπουλος, γράφει για παραστάσεις του θεάτρου ΚΥΒΟΣ σ. 3, και ο Παύλος Πέζαρος για τον αυτοτραυματισμό του Λευτέρη Πούλιου.

Ο Παναγιώτης Ζερβός γράφει για την «Θέση της Εσπεράντο στη Μεσόγειο» σ. 4-5.

Ο Πάνος Παπαρρηγόπουλος και ο Μιχάλης Πετρίδης δημοσιεύουν τα ποιήματα «Σπαρτός» και «Αγέλαστος κύκλος», σ. 6.

Τον ποιητή και δάσκαλο το επάγγελμα Μιχάλη Πετρίδη μου τον είχε γνωρίσει ο Πειραιώτης συγγραφέας Άγγελος Βογάσαρης, είχαμε φάει αρκετές φορές και οι τρεις μαζί στην Καλλιθέα και είχαμε συναντηθεί επίσης άλλες τόσες με τον Μιχάλη Πετρίδη, κάπου στην βιβλιοθήκη μου πρέπει να υπάρχει η ποιητική του συλλογή, χαθήκαμε εδώ και χρόνια με τον εξαιρετικό αυτό άνθρωπο και ποιητή.

Ο Παύλος Κυράγγελου συνομιλεί με τον αστρονόμο Κώστα Χασάπη, σ. 9-10. Στην ίδια σελίδα υπάρχει και το ποίημα «Χορικό στην αμμουδιά» του Παύλου Πέζαρου.

Ο Ανδρέας Λαζάρου δημοσιεύει το διήγημα «Δ)Π Αγία Φανερωμένη» σ. 11-12, στην ίδια σελίδα υπάρχει και το ποίημα «Μικρή Πειραιώτισσα» της Άννας Τσακάλη.

Ακολουθούν τρία ποιήματα σ. 13 του Σπύρου Κυριαζόπουλου.

Το διήγημα «Προσοχή-Προσοχή» του Βασίλη Ι. Μάργαρη καταλαμβάνει τις σελίδες 14-15.

Η Μαρία Μουζάκη και ο Άκης Δρακουλινάκος δημοσιεύουν ποιήματά τους στην σελίδα 18.

Ο Νίκος Σκιαδόπουλος δημοσιεύει την πολυσέλιδη μελέτη του για τον αρχαίο τραγικό «Αισχύλο», σ. 19-31 καθώς και για το Ιαπωνικό «Θέατρο ΝΟ», σ. 33-34.

Ο γνωστός μας Ιούλιος Καίμης, μεταφράζει το Ιαπωνικό HAGOROMO (ΤΟ ΦΤΕΡΩΤΌ ΦΌΡΕΜΑ) σ. 35-39.

Ο Πειραιώτης Γκίκας Μπινιάρης, δημοσιεύει το διήγημα «Ο Γλάρος» σ. 40-42.

Ο Παύλος Πέζαρος στα κριτικά του σημειώματα γράφει για τα βιβλία των Λουκά Μουζάκη, «Φωνές στο Λυκόφως»-Κώστα Μίσσιου, «Μνήμες»-Νίκου Αθανασίου, «Αισθητική Υπόκρουση»-Πάνου Ατταλιώτη, «Γυμνασίες»-και Αντώνη Ζαρίφη, «Μετάγγιση Χαράς», σ. 43-48

Το πλούσιο σε ύλη αυτό πολλαπλό τεύχος κλείνει με τα ποιήματα «Καλυψώ» της Βούλας Πολυχρονοπούλου, «Εαρινός Θούριος» του Νίκου Αθανασίου, και την «Ανακοίνωση» της Κατερίνας Μαριανού.

Το ένατο τεύχος της ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΝΩΕ, κυκλοφόρησε τον χειμώνα του 1972, στο λευκό εξώφυλλο δεν δημοσιεύεται ο μήνας της έκδοσης, αναγράφεται όμως, ως Μηνιαία έκδοση Πνευματικής Συνεργασίας και όχι όπως παλαιότερα ως περιοδική. Το τεύχος επανέρχεται στις γνωστές δεκαέξι σελίδες του, και ο χώρος τον διαφημίσεων καταλαμβάνεται από κείμενα συνεργατών. Στο εξώφυλλο επίσης υπάρχει φωτό του πίνακα «Γυναίκα» του Νίκου Καραγιάννη, και ως συνεπιμελητής του Νίκου Σκιαδόπουλου γράφεται το όνομα του Γιάννη Τραχανά.

Ο Άκης Παράσογλου δημοσιεύει το ποίημα «Μορφαί εν είδει κρυστάλλων», σ. 1.

Την εσπέραν/ έφερεν οίκαδε ο φολεγάνδρειος μοναχός/ Τους εγγαστριμύθους/και πολλά περιτέχνους ξυλίνους ανδρειάντας του Καισαρίωνος/πέριξ τούτων/η ναρκωτική επιρροή του καπνίζοντος ασσυριακού λιβάνου/ ήτο πλέον εμφανής εις τα κροσσία των αμαξιών,/ εις τους δαχτύλους του νεαρού βαυαρού πιανίστα/εις το ψιμμύθιον των ερωτομανών εκείνων κυριών/αίτινες ζητούσι δι’ ηδυπαθών μειδιαμάτων/ να ελκύωσιν την επιθυμίαν/των σκωλικοβρότων μορφών των ρωμαϊκών ανδρεικέλων…

Μια σουρεαλιστική ποιητική φωνή που θυμίζει Ανδρέα Εμπειρίκο ή κάνω λάθος;

Ακολουθεί η ποιητική «Κυοφορία…» του Σταύρου Θανόπουλου,

Ώρα μηδέν!/περίκλειστη της νύχτας η ψυχή/την πάσαν ελπίδα της στην Αυγή αναθέτει,/ Ανεπανάληπτη στα σύμπαντα κυοφορίας στιγμή!/ Λιτανεία ατελεύτητη από ψυχές/ξεδιπλωμένες στο άπειρο/πασπαλισμένες στάχτη Ανθρώπινη…, σ. 2.

Και πάλι η Κατερίνα Μαριανού δημοσιεύει τις δικές της ποιητικές «Παραδοχές»

Φορώ θλιμμένα φύλλα/σε πρωτόγνωρους γυμνούς βλαστούς/και διδάσκω τον μαρασμό τους,/Κύκλοι από υφαντές ντροπές, στρωμένες στο βλέμμα…

Στην ίδια σελίδα η Ντίνα Κολιού δημοσιεύει τη «σιωπή»

Η σιωπή/έστηνε μετερίζια/αγωνιζόταν/άνοιγε τάφους/ κι έθαβε…

Σε μετάφραση Κικής Πορτοκαλίδου και απόδοση Θάνου Αδαμίδου στην σελίδα 4 δημοσιεύονται ένα απόσπασμα από το έργο «Άμλετ» του Σαίξπηρ, το γνωστό «Να ζη κανείς ή να μη ζή:» και από τον Παύλο Πέζαρο το «ένας Ιρλανδός αεροπόρος προβλέπει τον θάνατό του» του Ουίλλιαμ Μπάτλερ Γέητς.

Η Χάρη, δημοσιεύει το «Επίσκεψη σ’ ένα εργαστήρι Τέχνης» σ. 5-6 του ζωγράφου Γ. Πούλιου.

Ο Πάνος Παπαρρηγόπουλος δημοσιεύει το ποίημα «Σαν βραδυάζει»

Κατηφοράν οι ίσκοι απ’ τα βουνά/και τα λαγκάδια κάτω σβήνουν/ άφοβα δρασκελάνε τα γκρεμνά/και μια μελαγχολία πίσω αφήνουν…

Ο Δημήτρης Γρηγορόπουλος, δημοσιεύει την πρώτη συνέχεια του φιλοσοφικού του δοκιμίου «Ελευθερία και Πράξη» σ. 7-16. Το κείμενο κυκλοφόρησε αργότερα και αυτοτελώς σε βιβλίο.

«Η ψυχή είναι εφεύρημα της χριστιανικής επανάστασης, που χωρίστηκε απ’ τους αρχαιότερους κόσμους με συρματόπλεγμα» και

«Αυτοδιάθεση παναπεί εκλεκτική αποδέσμευση απ’ τον κόσμο της εμπειρίας» και

«Ο τεχνικός πολιτισμός αποδείχθηκε αναγκαιότητα. Πιο δυσήνια και πολύεδρη απ’ τη φυσική αναγκαιότητα. Η δυνατότητα εκλογής της συμπεριφοράς μας προς την αναγκαιότητα τούτη, συνιστά τη δυνατότητα της ελευθερίας μας», σ. 8 και 9.

Ο Γιώργος Δραμυτινός γράφει για τη «Θεωρία της εξελίξεως και βελτίωση των ειδών» στην μέσα σελίδα του εξωφύλλου. Στην ίδια σελίδα η Χάρης δημοσιεύει το ποίημα «Η ιστορία του ήλιου που έγινε τσέρκι»

Σήμερα δεν έφεξεν ο ήλιος/Βλέπετε χτες/τα γειτονόπουλα, μη/ βρίσκοντας τα τσέρκια τους,/τσέρκι τον έκαναν και τον τσουλούσαν/στα σοκάκια…»

Στην τελευταία σελίδα του εξώφυλλου αντί διαφήμισης υπάρχει η κριτική του Παύλου Πέζαρου για το βιβλίο του Κώστα Μίσιου «Τρίπτυχο».

    Όπως βλέπουμε, η ύλη του περιοδικού διαμορφώνεται ανάλογα με τις συνεργασίες των καινούργιων συνεργατών του, η ύλη των κειμένων καταλαμβάνουν άτακτα τις σελίδες, στην θεματολογία υπερτερεί ο ποιητικός λόγος των νέων τότε δημιουργών. Αν δεχθούμε τις Λογοτεχνικές Σχολές, τότε όλοι(;) οι συντελεστές ανήκουν στην λεγόμενη γενιά του 1930 και ηλικιακά. Βλέπουμε επίσης, ότι συμμετέχουν και μη Πειραιώτες δημιουργοί, που αυτό σημαίνει, ότι ο περιοδικό έτυχε της έγκρισης του κοινού και εκτός Πειραϊκού χώρου. Έκπληξη προκαλεί η διαρκώς ανανέωση των επιμελητών της έκδοσης και ο περιορισμένος διαφημιστικός χώρος στα τελευταία τεύχη.

    Εδώ τελειώνει η μικρή περιδιάβαση στα σκόρπια τεύχη του περιοδικού «ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΝΩΕ» ενός περιοδικού που εξέφρασε τις ανάγκες και τις λογοτεχνικές ανησυχίες των τότε Πειραιωτών νέων και όχι μόνο το όραμα του Νίκου Σκιαδόπουλου εμπνευστού και οργανωτή του Πνευματικού Κέντρου. Από όσο εγώ γνωρίζω, δεν υπάρχει μελέτη για το περιοδικό αυτό, ούτε ουσιαστικές πληροφορίες για την έκδοσή του. Ένα πέπλο σιωπής το σκέπασε και αυτό όπως και το έργο του Νίκου Σκιαδόπουλου από τα άτομα που μονοπώλησαν την ιστορία του Πειραιά μιλώντας μόνο για το έργο τους ή το Σωματείο τους.

Κρίμα για την Πόλη.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πρώτη δημοσίευση, σήμερα, Σάββατο, 14 Φεβρουαρίου 2015

Πειραιάς, Σάββατο, 14 Φεβρουαρίου 2015.

Μια μικρή κατάθεση προσφοράς στον άγιο Υάκινθο του Πειραιά.