ΗΛΙΑΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ

ΗΛΙΑΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ

έκδοση Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών 1974

ΟΙ ΘΥΕΛΛΕΣ ΤΗΣ ΜΕΛΩΔΙΑΣ

Όλα είναι πρόκληση

στο βασίλειο του λόγου

Οι λέξεις

Εύθραυστες ανήκουν στη νύχτα

Ο άνεμος παίρνει τα λόγια

και τα σκορπίζει στους γόνιμους αγρούς

φυτρώνουν δέντρα αειθαλή

δένονται με τη μουσική της θάλασσας

και τα χείλη

παίρνουν το σχήμα μειδιάματος

Έτσι γεννιούνται οι ρυθμοί

και γαληνεύουν οι θύελλες της μελωδίας

              Ηλίας Σιμόπουλος, Ποίηση, τ. 3^ος, Ιωλκός 2003    

    Ένας σεμνός, καταξιωμένος και πολυμεταφρασμένος στο εξωτερικό, ποιητής και δοκιμιογράφος ο Ηλίας Σιμόπουλος, απεβίωσε πλήρης ημερών, γεννήθηκε στο Καστανοχώρι Αρκαδίας 23 Νοεμβρίου 1913, χθες 30 Αυγούστου 2015.

Από το 1946 που παρουσιάστηκε στα  γράμματα με την ποιητική του συλλογή «Χαιρετισμός στον πρώτο ήλιο», μέχρι το 1999 που εξέδωσε την συλλογή «Οι κήποι του Νοέμβρη» δεν έπαψε να γράφει και να συμμετέχει στα πολιτιστικά κοινά, δίνοντάς μας εξαιρετικές ποιητικές καταθέσεις. Το 2003 από τις εκδόσεις Ιωλκός δημοσιεύτηκε το βιβλίο του «Ποίηση», επίσης, επιλογές ποιημάτων του εκδόθηκαν το 2010 στο βιβλίο του «Ράθυμες Ώρες», το 2011 στην «Αρκαδική Ραψωδία» και το 2012 στην ποιητική συλλογή «Ίμεροι» όλα από τις Αρκαδικές Εκδόσεις.  

Ασχολήθηκε και με τον δοκιμιακό λόγο, προσφέροντάς μας μελέτες(φιλικές προσεγγίσεις τις αποκαλεί) που αφορούν παλαιότερους και σχετικά νεότερους ποιητές και πεζογράφους, όπως είναι το βιβλίο του «Επαφές και Προσεγγίσεις»-21 Λογοτεχνικές Μορφές, εκδόσεις Ιωλκός 2001, «Αρκάδες Ποιητές» το 1989 και άλλα. Κείμενα και ποιήματα του συναντά ο αναγνώστης σε πολλά λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής του. Η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών στην οποία ο ποιητής ανήκε και υπήρξε πρόεδρός της, το 2011 τον είχε προτείνει για το νέο Ελληνικό Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Η συνάντηση

Ένα λευκό σύννεφο

κυμάτιζε στον ουρανό

Ένας κουρασμένος οδοιπόρος

έσερνε τη μοναξιά του στη γη

Συναντηθήκανε τυχαία

στην καρδιά της νύχτας.

Αντάλλαξαν

ένα σύντομο χαιρετισμό

και συνεχίσανε

καθένας το δικό του πεπρωμένο.

Όμως με πόση ευτυχία

αναθυμάται κείνη τη μικρή

την τόσο σύντομη λάμψη

της μοναδικής τους συνάντησης.

              Ηλίας Σιμόπουλος, Ίμεροι, Αρκαδικές Εκδόσεις 2012    

      Το 1974, είναι μια πολύ σημαντική χρονιά για την χώρα μας, το επτάχρονο στρατιωτικό δικτατορικό καθεστώς καταρρέει από δικές του καταστροφικές επιλογές. Η Ελλάδα, ξαναβρίσκει αργά και σταθερά τον πολιτικό δημοκρατικό δρόμο διακυβέρνησής της, έχοντας όμως χάσει και σκλαβωθεί ένα μεγάλο μέρος του Κυπριακού Ελληνισμού με τις εισβολές του Αττίλα 1 και 2. Την χρονιά αυτή, που ο ελληνικός λαός απαλλάσσεται πλέον από τα στρατιωτικά δεσμά, η εκδοτική ανθοφορία είναι πάρα πολύ μεγάλη, που θεωρώ, ότι μάλλον ακόμα δεν έχει καταλογραφηθεί πλήρως. Εφημερίδες, περιοδικά ποικίλης ύλης, φυλλάδια με αντιστασιακές πολιτικές μπροσούρες, λογοτεχνικά περιοδικά, ολιγοσέλιδες εφημερίδες τέχνης και πολιτισμού, εικαστικά περιοδικά, μουσικά, επιστημονικά, θρησκευτικά, εκκλησιαστικά, παραψυχολογίας και μεταφυσικών δοξασιών, νεανικά, οικογενειακά, της τηλεόρασης, και πολλά ακόμα πολυθεματικά άλλα, ταυτοχρόνως, ένας μεγάλος εκδοτικός οργασμός από εκατοντάδες βιβλία κάθε είδους και περιεχομένου, κατακλύζει την ελληνική επικράτεια. Νέοι εκδοτικοί οίκοι ξεφυτρώνουν σε κάθε δρόμο και παράδρομο του κέντρου της Αθήνας. Οι Έλληνες διψούν για κάθε είδους και θέματος γνώση και πληροφορία.

Η ασπρόμαυρη τηλεόραση που έχει εισβάλει πριν μερικά χρόνια μέσα στα σπίτια των νεοελλήνων βοηθά σε αυτό, έστω και άθελά της. Πληροφοριακά για την Ιστορία, αναφέρουμε ότι την χρονιά αυτή, εκδίδονται οι εξής ποιητικές κυρίως, ανθολογίες από την έρευνα που έχω διεξάγει:

•Χρήστος Τσιάμης-Κ. Σπαρτινός, «Ο μύθος του Νάρκισσου»-17 μικρά ποιήματα, εκδ. Υδρία.

•Κώστας Βαλέτας, «67-74 Αντιφασιστικά», εκδ. Γραμμή.

•Γιάννης Κωτσαδάμ, «Ανθολογία Βοιωτών Ποιητών», Αθήνα.

•Κώστας Σταμάτης, «Η Βουκολική Ποίηση», είναι τρίτομη και εκδίδεται στην Αθήνα από το 1974 έως το 1976

•Νίκος Τυπάλδος, «Ανθολογία Νεοελληνικού Χριστιανικού Ποιητικού Λόγου», εκδ. Αποστολική Διακονία της Ελλάδος.       

     Μέσα σε αυτό το εκδοτικό πλαίσιο-όσον αφορά τις διάφορες ελληνικές γενικές ποιητικές ανθολογίες, εκδίδεται την ίδια χρονιά(1974), σε έκδοση του «Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών», η «Αιγαιοπελαγίτικη Ποιητική Ανθολογία», του ποιητή και συγγραφέα Ηλία Σιμόπουλου. Η Ανθολογία έχει 176 σελίδες και τυπώθηκε στα τυπογραφεία «Προμηθεύς» Ρήγα Παλαμήδου 5, με επιχορήγηση της «Επιθεωρήσεως Πολιτισμού και Επιστημών Αττικής και Νήσων», το εξώφυλλό της φιλοτέχνησε ο ηθοποιός και ζωγράφος Μιχάλης Νικολινάκος, όπως αναγράφεται στον κολωφόνα του βιβλίου.

     Στην «ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΗ ποιητική ανθολογία» του ποιητή και ανθολόγου Ηλία Σιμόπουλου, ανθολογούνται με ποιήματά τους, 115 ποιητές και ποιήτριες, από όλο σχεδόν το νησιωτικό γεωγραφικό χάρτη του Αιγαίου πελάγους.

    Η ανθολόγηση των ποιημάτων, έγινε με χρονολογική σειρά των ανθολογουμένων, στα παρατιθέμενα επιλογικά ποιήματα διατηρήθηκε η ορθογραφία τους, όπως σημειώνει ο συγγραφέας. Στην ενδιαφέρουσα αυτή Ανθολογική πρόταση, που μας γνωρίζει την εποχή εκείνη, έναν μεγάλο αριθμό ποιητών των νησιών του αιγαιοπελαγίτικου θαλάσσιου υφαντού, γνωστών μας ή λιγότερο γνωστών μας δημιουργών, υπάρχουν και ποιητικές φωνές από τον Πειραιά, που εντάσσονται στον γενικότερο τίτλο «Ποιητές του Αιγαίου».

Σημειώνει στον πρόλογό του ο ανθολόγος:

«Στο ανθολόγιο που ακολουθεί συμπεριλάβαμε αποκλειστικά ποιητές που γεννήθηκαν στα νησιά του Αιγαίου, εκτός της Κρήτης, ανεξάρτητα αν δημιούργησαν το έργο τους στην πρωτεύουσα ή σε άλλες πόλεις. Έτσι, δεν ανθολογήθηκαν ο Δημήτρης Αντωνίου που κατάγεται από την Κάσο, αλλά γεννήθηκε στη Μοζαμβίκη, ο Κωνσταντίνος Ν. Κωνσταντινίδης, που κατάγεται από τη Ρόδο αλλά γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια, καθώς και οι Ι. Πολέμης, Θεοδόσης Σπεράντσας, Γιολάντα Πέγκλη, Στάθης Πρωταίος, Αριστείδης Πρόκος, Γιώργος Λίκος, Φώντας Τ. Διαλεισμάς, Γ. Μπουκουβάλλας, Αλέξης Ζερβάνος, Λούλα Κωνσταντινίδου, Γιάννης Γκίκας, Μαρία Θεωνά, Δημήτρης Γαλάνης, Σπύρος Μήλας και πολλοί άλλοι, που κατάγονται από νησιά του Αιγαίου αλλά γεννήθηκαν σε άλλα μέρη», σελίδα 7.

Π. Ι.

Είχα ένα φίλο, κ’ ήτανε

Γιομάτη η κάμαρά μου

Κι ήταν γλυκός ο πόνος μου

Κι ήταν διπλή η χαρά μου.

Μα ξάφνου οι φίλοι πλήθηναν

Κι ω ανέλπιστη χαρά μου

Πλάτυν’ ο κόσμος, κι όλη η γη

Δική μου, κάμαρά μου

              Ηλίας Σιμόπουλος, Αρκαδική Ραψωδία, Αρκαδικές Εκδόσεις 2011

     Η Ανθολογία που συνέταξε ο Ηλίας Σιμόπουλος το 1974, και θα παρουσιάσω εδώ, με την ευκαιρία της κοίμησης του ποιητή, έχει διαστάσεις 11Χ21 cm., 176 σελίδες και μας παρουσιάζει συνολικά, 115 ποιητές και ποιήτριες. Της ανθολογίας, προηγείται ένας δισέλιδος πρόλογος του ανθολόγου, με τίτλο «Οι Ποιητές του Αιγαίου», σ. 5-7.

Το βιβλίο ανοίγει η ποιητική κατάθεση του ποιητή και μεταφραστή από την Μυτιλήνη Αργύρη Εφταλιώτη(Μυτιλήνη 1849-1923), με τα ποιήματα «Το τραγούδι του αργαλειού», «Τραγούδι της ταβέρνας», «Μανέδες» και «Τραγούδι Βαρκάδικο» και κλείνει με τα δύο ποιήματα του ποιητή Λευτέρη Κανέλλη (Μυτιλήνη 1950-), «Αιολικό» και «Αιολική διάρκεια». Στην έκδοση δεν αναφέρονται βιογραφικά στοιχεία των συμμετεχόντων, εκτός από τον τόπο και τον χρόνο γέννησης του ποιητή ή της ποιήτριας και την ημερομηνία θανάτου του. Δεν καταγράφεται η εργογραφία των δημιουργών, ούτε από ποιες πηγές αντλούνται τα ανθολογούμενα ποιήματα. Η ανθολογία δεν είναι θεματική, δηλαδή δεν περιλαμβάνει ποιήματα που έχουν σαν θέμα τους το Αιγαίο πέλαγος και τον νησιωτικό του χώρο, αλλά τοπική. Μέρος των ανθολογουμένων ποιητών μας είναι άγνωστοι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι ποιητικές τους καταθέσεις, δεν έχουν ενδιαφέρον. Ο ποιητής και ανθολόγος, ούτε σχολιάζει τα ποιήματα, ούτε μας δίνει διευκρινιστικές πληροφορίες σχετικά με το ύφος, την γλώσσα, την εικονοποιία, την τεχνική ή τις πηγές του δημιουργού, ή ακόμα και τον χρόνο γραφής του ποιήματος. Είναι θα γράφαμε, όπως και οι περισσότερες από τις ελληνικές ανθολογίες που κυκλοφορούν στο εμπόριο, «γυμνές», το ενδιαφέρον τους εστιάζεται μόνο στο ανθολογούμενο υλικό και την αισθητική του αρτιότητα και συγκίνηση που μεταδίδει στον αναγνώστη. Υπάρχουν ελάχιστα ποιητικά αποσπάσματα από τα έργα των δημιουργών και αυτό πιστώνεται στα συν του ανθολόγου. Οι δημιουργοί παρουσιάζονται συνήθως με δύο ή τρεία ποιήματά τους, χωρίς να αποκλείονται οι εξαιρέσεις, για περισσότερες ή λιγότερες ποιητικές μονάδες κατάθεσης, όπως η περίπτωση του Ζήση Οικονόμου κλπ. Η παρουσίαση των ποιητών και ποιητριών γίνεται όπως αναφέρει και ο ανθολόγος, σύμφωνα με την ημερομηνία γέννησής τους. Από το σύνολο των ποιητικών αυτών καταθέσεων, ελάχιστα έχουν σαν θέμα τους την Αιγαιοπελαγίτικη επικράτεια, η γλώσσα που χρησιμοποιούν οι δημιουργοί είναι η απλή και στρωτή δημοτική, δεν έχουμε όπως ίσως θα περιμέναμε, τοπικούς-νησιώτικους γλωσσικούς ιδιωματισμούς. Παρά τον όχι μικρό αριθμό ποιητικών φωνών του Αιγαίου Πελάγους και των κατάσπαρτων νησιών του, δεν έχουμε Αιγαιοπελαγίτικη Σχολή, όπως παραδείγματος χάρη έχουμε την Επτανησιακή, ή την Κρητική, την Αθηναϊκή κλπ. Ορισμένα ποιήματα, τα έχουν συνθέσει λαϊκοί ποιητές και όχι πεπαιδευμένοι ή με γενναίο και πλούσιο λίμπρο ντόρο, όπως συμβαίνει με την Επτανησιακή Σχολή ή την Αθηναϊκή. Κοινός δεσμός της «Αιγαιοπελαγίτικης ποιητικής ανθολογίας» που εξέδωσε ο ποιητής Ηλίας Σιμόπουλος, είναι μόνον ο τόπος γέννησης του δημιουργού. Αρκετούς από τους δημιουργούς, τους αναγνωρίζουμε στα κατοπινά χρόνια να έχουν διαπρέψει στο ποιητικό στερέωμα , ένας ειδικότερα, ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης, κέρδισε επάξια το δεύτερο ελληνικό ποιητικό Νομπέλ για την Ποίηση.

Η ΜΑΝΑ ΜΟΥ

Η μάνα μου

πρωί μεσημέρι βράδυ

γονατισμένη

έκανε τις παρακλήσεις της

Η μέρα άρχιζε γι αυτή

με την επίκληση

της θείας βούλησης

Δε ζητούσε δόξες

και λαμπρές ανοίξες

μόνο λίγο χώμα

και λίγο νερό

για να φυτέψει τ’ όνειρο

      Ηλίας Σιμόπουλος, Ράθυμες ώρες, Αρκαδικές Εκδόσεις 2010    

Για την Ιστορία των ποιητικών ανθολογιών, θα ήθελα να προσθέσω εδώ, τις συγγενικές εκείνες ποιητικές ανθολογίες που γνωρίζω και αφορούν τους «Ποιητές του Αιγαίου».

• Γιάννης Σαλβαρλής, «Ανθολογία Αιγαίου», Απανεμιά 1980

• Νίκος Σταφυλοπάτης, «Ανθολογία Σίφνιων Ποιητών 1801-1984» Αθήνα 1984

• Γιάννης Σουλιώτης, «Ο Πόρος είναι…»-Ανθολόγιο κειμένων Ελλήνων και

   Ξένων συγγραφέων», Κέδρος 2006

• Παράσχου Παρασού, «Δωδεκανησιακή Ποίηση 1976», Αθήνα 1978

• Κώστας Μίσσιος, «70 ποιητικές φωνές από τη Λέσβο», Μυτιλήνη 1987

• Ηλίας Δρίβας, «Ανθολογία Νέων Σαλαμινίων Ποιητών», Στοχαστής 1998

     Αυτές είναι οι Ανθολογίες που γνωρίζω και που αφορούν ποιητές και ποιήτριες που έχουν γεννηθεί ή έχουν τόπο καταγωγής νησί του Αιγαίου Πελάγους, εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι οι έξη αυτές ειδικής θεματικής ανθολογίες, χρονικά εκδίδονται, μετά την έκδοση της ανθολογίας του ποιητή Ηλία Σιμόπουλου. Από αυτήν την άποψη, μπορούμε να γράψουμε ότι η ανθολογία που εξέδωσε ο ποιητής, υπήρξε η βάση για παρόμοιες εργασίες, πέρα φυσικά από τις επιμέρους διαφοροποιήσεις και την ξεχωριστή ποιητική ανθολογική ταυτότητα κάθε εργασίας. Μια όμως παράλληλη συνεξέταση των ανθολογιών αυτών θα μας ξεστράτιζε από τον αρχικό στόχο της μικρής αυτής γενικής εργασίας, που αφορά τον ποιητή και πραγματοποιείται με την ευκαιρία της εκδημίας του.

     Στην παρούσα παρουσίαση της ανθολογικής εκδοτικής εργασίας του Ηλία Σιμόπουλου, δεν καταγράφω τους ποιητές και τις ποιήτριες κατά χρονολογική σειρά, όπως πράττει ο ανθολόγος, αλλά σύμφωνα με τον τόπο γέννησής τους, όπως μας τους παραθέτει ο Σιμόπουλος. Δεν συμπληρώνω ούτε διορθώνω τα στοιχεία που μας δίνει ο ανθολόγος στην ανθολογία του, απλά διαμερισματοποιώ τους δημιουργούς κατά νησί, ώστε να έχουμε μια συγκεντρωτική γεωγραφική εικόνα των 115 αυτών ποιητικών φωνών

ΑΝΔΡΟΣ

• Αντρέας Καραντώνης, (1910-

• Μαρία Γεωργίου-Φαλαγγά, (1912-

ΕΥΒΟΙΑ

• Αθανάσιος Αβέλλιος, (1924-

• Γιάννης Αναστασόπουλος, (1932-

• Δημήτρης Βουδούρης, (1924-

• Ελευθερία Ποντικοπούλου-Γκριτζά, (1926-

• Μαργαρίτα Δαλμάτη, (1921-

• Δημήτρης Εμμανωλίδης, (1902-

• Σπύρος Κοκκίνης, (1928-

• Κώστας Κούκης, (1903-1929)

• Βασίλης Κούλης, (1928-

• Τάκης Μαστροδημήτρης, (1934-

• Παύλος Μίχος, (1902-

• Γιάννης Μύραλης, (1916-

• Τάσος Παπαποστόλου, (1926-

• Γεώργιος Παπαστάμος, (1930-

• Άλκης Παπάς, (1922-

• Γιώργος Τσούτης, (1923-

ΙΟΣ

• Νίκος Βελιώτης, (1905-

ΚΑΛΥΜΝΟΣ

• Γιάννης Ζερβός, (1884-1959)

ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟ

• Μιχαήλ Γ. Πετρίδης, (1886-1973)

ΛΗΜΝΟΣ

• Κώστας Θεοφάνους, (1919-

ΜΥΚΟΝΟΣ

• Θεόδωρος Αντωνίνης, (1905-1973)

• Πανάγος Αξιώτης, (1911-

• Παναγιώτης Κουσαθάνας, (1943-

• Βασίλης Λάμπρου, (1928-

• Σταύρος Μάνεσης, (1908-

• Ιωάννης Μπόνης, (1875-1960)

ΜΥΤΙΛΗΝΗ

• Αργύρης Αραβανόπουλος, (1925-

• Κώστας Ασημακόπουλος, (1935-

• Άκης Βοστάνης, (1943-

• Οδυσσέας Ελύτης, (1911-

• Αργύρης Εφταλιώτης, (1849-1923)

• Πάνος Θασίτης, (1923-

• Νικόλαος Καμπάς, (1857-1932)

• Λευτέρης Κανελλής, (1950-

• Στράτης Καρίπης, (1912-

• Κώστας Κοντός, (1891-1966)

• Βασίλης Λαμπρολέσβιος, (1908-

• Γιώργος Λιάκος, (1911-

• Κώστας Μίσιος, (1938-

• Βρανάς Μπεγιάζης,(1897-1959)

• Ασημάκης Πανσέληνος, (1905-

• Αντώνιος Πρωτοπάτσης, (1896-1947)

• Νικήτας Ράντος, (1907-

• Γεώργιος Σημηριώτης, (1883-1964)

• Θρασύβουλος Σταύρου, (1886-

• Τάκης Σωτήρχος, (1930-

• Μήτσος Τσιάμης, (1920-

• Κώστας Φρίλιγγος, (1882-1950)

• Τάκης Χατζηαναγνώστου, (1923-

• Χρυσούλα Χατζηγιαννιού, (1925-

ΝΑΞΟΣ

• Διαλεχτή Γλέζου-Ζευγώλη, (1907-

• Ιάκωβος Καμπανέλλης, (1922-

• Νίκος Σφυρόερας, (1913-

• Αλέκος Φλωράκης, (1948-

ΝΙΣΥΡΟΣ

• Κώστας Σακλαρίδης, (1917-

ΡΟΔΟΣ

• Φώτης Βαρελής, (1911-

ΣΑΜΟΣ

• Γιώργος Θέμελης, (1900-

• Αντρέας Λεοντάρης, (1921-

• Βύρων Λεοντάρης, (1932-

• Δημήτρης Παπαδίτσας, (1924-

• Ελένη Σβορώνου, (1879-1918)

• Ζήσιμος Σιδέρης, (1871-1933)

• Χρήστος Χριστοδουλάκης, (1924-

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ

• Ελένη Σιγάλα-Διγενοπούλου, (1918-

ΣΙΦΝΟΣ

• Ιωάννης Γρυπάρης, (1870-1942)

• Αντώνης Δεκαβάλλες, (1920-

• Αριστομένης Προβελέγγιος, (1850-1939)

• Αντώνης Πρόκος, (1912-

• Κλεάνθης Τριαντάφυλλος(Ραμπαγιάς), (1850-1889)

• Νίκος Γ. Σταφυλοπάτης, (1920-

ΣΚΙΑΘΟΣ

• Ζήσης Οικονόμου, (1911-

• Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, (1851-1911)

ΣΚΟΠΕΛΟΣ

• Νίνα Τσακνή, (1933-

ΣΚΥΡΟΣ

• Ευτυχία Καραμπίνη, (1945-

• Ίνα Καρφή-Παπαγεωργίου, (1943-

ΣΠΕΤΣΕΣ

• Κωστής Κοκόροβιτς, (1911-

• Θεόδωρος Λιαρούτσος, (1908-

• Γιώργος Λογοθέτης, (1900-

• Γιάννης Περγιαλίτης, (1866-1942)

• Γεώργιος Στρατήγης, (1860-1938)

ΣΥΜΗ

• Τάσος Γιανναράς, (1920-

• Παύλος Γνευτός, (1862-1956)

• Βασίλης Μοσκόβης, (1915-

ΣΥΡΟΣ (ΣΥΡΑ)

• Ευάγγελος Ασπιώτης, (1921-

• Λέων Κουκουλάς, (1894-1967)

• Μανώλης Μαγκάκης, (1891-1918)

• Ρίτα Παππά-Μπούμη, (1906-

• Γεώργιος Σουρής, (1853-1919)

ΤΗΝΟΣ

• Μπιάνκα Ρωμαίου, (1912-

• Ντίνος Σιώτης, (1946-

ΥΔΡΑ

• Γιάννης Καραμήτσος, (1923-

• Κωστής Κριεζής, (1910-

• Μήτσος Παπανικολάου, (1900- 1943)

• Μίλτος Σαχτούρης, (1919-

• Νίκος Ι. Χαντζάρας, (1884-1949)

ΧΙΟΣ

• Κώστας Αμπανούδης, (1948-

• Μάριος Βαϊάνος, (1908-

• Γιώργος Βερίτης, (1915-1948)

• Χρυσόστομος Γανιάρης, (1894-1966)

• Γιώργης Διλμπόης, (1933-

• Αριστείδης Καραβάς, (1884-1943)

• Γιάννης Κουγιουλής, (1905-

• Αντώνης Λαρδάς, (1948-

• Ματθαίος Μουντές, (1933-

• Γιάννης Μουτάφης, (1917-

• Γιώργος Μουτάφης, (1914-1948)

• Ερμιόνη Πολυχρονοπούλου, (1931-

• Λάμπρος Πορφύρας, (1879-1932)

• Δημήτρης Στάμπολος, (1946-

• Νικόλας Φύλλας, (1909-

• Κώστας Χαλλιόρης, (1911-

• Φώτης Αγγουλές, (1911-

  (Γεννήθηκε στον Τσεσμέ, έζησε στη Χίο)

ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ

• Μάνος Κατωγυρίτης, (1915-

ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΤΗΣ ΑΒΥΣΣΟΥ

Ήτανε τόλμημα να ‘ρθης τόσο κοντά μου,

στο πλάι μου έχαινε ο γκρεμός πολύ βαθύς,

πιο καλά, σου είπα, στην κοιλάδα να σταθής,

μα εσύ φαντάστηκες πως σ’ έδιωχνα μακριά μου.

Εύκολα το δικό μου θα ‘παιρνες ορφίκιο.

Μα σαν αντίκρυσες το βάθος του γκρεμού

τη φυγή βρήκες μονοπάτι γλυτωμού

κι’ είδες, αγνό μου αγόρι, πως εγώ είχα δίκιο.

Κεφάλι Μέδουσας η ολόγυμνη αλήθεια

που τ’ ανθρωπάκια ν’ ατενίσουν δεν μπορούν,

απολωλότα πρόβατα, όλο προχωρούν.

«Πιστεύω» κάμνοντας ανόητα παραμύθια.

Τρανή ίσως νόμισα κι’ εγώ την αντοχή σου,

μα σαν μεστώσει η αντρειά σου με καιρό

να ξαναρθής κοντά μου θα σε καρτερώ

μαζί να ζήσουμε στην άκρη της αβύσσου.

                                             Βασίλης Μοσκόβης   

    Αυτοί είναι οι ποιητές και οι ποιήτριες που ο κυρός πλέον Ηλίας Σιμόπουλος διακεκριμένος ποιητής μας παρουσίασε στο βιβλίο του, με τίτλο «ΑΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΗ ποιητική ανθολογία» που εκδόθηκε το 1974. Αναγνωρίζει επίσης ο ενημερωμένος αναγνώστης, και αρκετούς Πειραιώτες ποιητές, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην πόλη μας και άφησαν τα δημιουργικά τους ίχνη στα Πειραϊκά Γράμματα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι δεκατρείς γυναικείες φωνές της ανθολογίας.

Οι περισσότεροι προέρχονται από την Μυτιλήνη, και έπονται εκείνοι από την Εύβοια και την Χίο. Υπάρχει ο νομπελίστας μας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης και ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κύριος Παναγιώτης Μαστροδημήτρης που μας δίνει το ποιητικό του στίγμα, με το ποίημά του «Στ’ Αυγουστιάτικο Φεγγάρι». Παρουσιάζονται ποιητές ανθολόγοι όπως ο Σπύρος Κοκκίνης και η Ρίτα Παππά-Μπούμη, και ποιητές που ασχολήθηκαν με την φιλοσοφία όπως ο Τάσος Γιανναράς. Έχουμε αμιγώς θρησκευτικούς ποιητές όπως ο Γιώργος Βερίτης και μεσοπολεμικούς λυρικούς όπως ο Πειραιώτης Λάμπρος Πορφύρας, αλλά και καθηγητές δημιουργοί, όπως ο Ματθαίος Μουντές και Βασίλης Μοσκόβης, που το ποίημά του «Στην άκρη της αβύσσου» είναι από τα πιο ενδιαφέροντα της συλλογής. Ελάχιστα ποιήματα έχουν θέμα τους τον γενέθλιο τόπο των δημιουργών, εκείνο που τους ενώνει δεν είναι η κοινή τους θεματολογία, αλλά ο τόπος γέννησης και καταγωγής. Ορισμένα από τα ποιήματα έχουν για τίτλο τους ονόματα νησιών, όπως "ΔΗΛΟΣ" του Βασίλη Λάμπρου, "ΣΑΜΟΣ ΚΑΤΑΚΑΗΜΕΝΗ" του Χρήστου Χριστοδουλάκη, ή "Η ΝΑΞΟΣ" του θεατρικού συγγραφέα Ιάκωβου Καμπανέλλη. Πολλοί από τους ανθολογούμενους, όταν εκδόθηκε η ανθολογία βρίσκονταν ακόμα στη ζωή, είναι φυσικό, οι περισσότεροι πλέον, να έχουν αφήσει τον μάταιο τούτον κόσμο. Το μεγαλύτερο μέρος των δημιουργών, ευτυχώς για την ποίηση, διασώθηκε στις ελληνικές γραμματολογίες, είτε για την σύνολη ποιητική τους δημιουργία, είτε για άλλες τους συγγραφικές δραστηριότητες.

     Σίγουρα η γεωγραφική αυτή ανθολογία που μας έδωσε το 1974 ο ποιητής Ηλίας Σιμόπουλος, είναι ενδιαφέρουσα ακόμα και σήμερα κατά την γνώμη μου, έστω και αν ο σύγχρονος αναγνώστης του ποιητικού λόγου, έχει άλλες ποιητικές προσλαμβάνουσες, και αναζητά ο ποιητικός λόγος της εποχής του, να εκφράζει τα σημερινά του προβλήματα , κοινωνικές ανάγκες και ατομικές ανησυχίες.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πρώτη γραφή σήμερα, Τρίτη, 1 Σεπτεμβρίου 2015

Πειραιάς, αρχή της Ινδίκτου, για τους στυλίτες του ποιητικού λόγου.