Πειραιάς εν έτη 1998

Η κατάστασις του Πειραιώς

υπό Παναγιώτου Δ. Πολυμεροπούλου

      Επ’ ευκαιρία της υπογραφής κοινής δηλώσεως μεταξύ του Πρωθυπουργού κυρίου Κώστα Σημίτη και του Αλβανού ομολόγου του κυρίου Μάικο περί αναθέσεως εις την Ελλάδα της ανεγέρσεως του Εθνικού Θεάτρου των Τιράνων, ο υπογράφων παρακαλεί τον φίλον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως, ο οποίος ως γνωστόν, εκλέγεται βουλευτής Πειραιώς, όπως εγκρίνη την χορήγησην αναλόγου πιστώσεως και εις τον Δήμον Πειραιώς προκειμένου, όπως συνεχισθούν αι εργασίαι συντηρήσεως και ελαιοχρωματισμού του κτηρίου του μεγαλοπρεπούς Δημοτικού Θεάτρου Πειραιώς, αλλά και δια να εκλείψη η υπάρχουσα ασχημία εις ένα από τα πλέον πολυσύχναστα σημεία του Πειραιώς.

     Το γεγονός και μόνον, ότι ο άλλοτε πλούσιος Δήμος του Πειραιώς δεν είναι εις θέσιν, ελλείψει χρημάτων, να αποτελειώση επί δέκα ολόκληρα χρόνια την στοιχειώδη συντήρησιν του Δημοτικού Θεάτρου της πόλεως, προκαλεί, μα την αλήθεια, την δικαίαν αγανάκτησιν όλων εκείνων που αγαπούν τον Πειραιά.

     Εν προκειμένω αξίζει να τονισθή, ότι το Δημοτικόν Θέατρον Πειραιώς, το οποίον ανηγέρθη το έτος 1885 δημαρχεύοντος του Αριστείδου Σ. Σκυλίτση (1883-1887) κατ’ απομίμησιν της Grande Opera των Παρισίων, επί σχεδίου του Πειραιώτου Αρχιτέκτονος μηχανικού και υποδιευθυντού του Πολυτεχνείου Ιωάννου Λαζαρίμου, απεπερατώθη και παρεδόθη εις χρήσιν του κοινού, εις χρόνον ρεκόρ πέντε ετών, καθ’ ήν εποχήν ο Πειραιεύς κατά μέτρησιν του έτους 1889 ήτοι τρία έτη μετά την οικοδόμησιν του Δημοτικού Θεάτρου, είχε 34. 237 κατοίκους, όσους δηλαδή έχει σήμερον μία συνοικία της πόλεως, η δε πρωτεύουσα του κράτους εστερείτο Δημοτικού Θεάτρου. Κατά τούτο ο Πειραιεύς προηγήθη των Αθηνών.

    Ήδη και μετά παρέλευσιν δεκαετίας και πλέον από της ενάρξεως των εργασιών συντηρήσεως το Δημοτικόν Θέατρον Πειραιώς παρουσιάζει από εξωτερικής όψεως την εξής απαράδεκτον εικόνα. Πλέον συγκεκριμένως:

α) Ωλοκληρώθη η συντήρησις και ο ελαιοχρωματισμός μόνον της προσόψεως του Θεάτρου, έναντι της πλατείας Κοραή και απεμακρύνθησαν εκείθεν τα υπάρχοντα σιδηρά ικριώματα.

β) Υπολείπεται ο ελαιοχρωματισμός των προσόψεων των 15 μεγάλων καταστημάτων του ισογείου, επί των οδών Γεωργίου Α΄, Κολοκοτρώνη και Αγίου Κωνσταντίνου.

γ) Διεκόπησαν αι εργασίαι επί της Δυτικής οπισθίας όψεως του κτηρίου, η στέγη του οποίου έχει σχήμα μεγάλου αετώματος μήκους 32  μέτρων στο οποίον στηρίζεται επί έξι μεγάλων και είκοσι μικρότερων κιόνων, τα κιονόκρανα των οποίων βρίσκονται εν διαλύσει και αναμένεται από στιγμής εις στιγμήν η κατάρρευσίς των.

δ) Όσον αφορά εις την τύχην των ικριωμάτων τα οποία επί σειράν ετών περιέβαλον το κτήριον του Δημοτικού Θεάτρου και εταλαιπώρουν τους Πειραιείς, πληροφορούμεν, ότι ταύτα εξηφανίσθησαν ως δια μαγείας, ολίγας ημέρας προ των πρόσφατων δημαιρεσιών, κατόπιν εντολής του τότε Δημάρχου κυρίου Στέλιου Λογοθέτη, ο οποίος ως υποψήφιος δια το αξίωμα του Δημάρχου έσπευσε να απομακρύνη τον Καρνάβαλον των ικριωμάτων, δια να παύσουν τα παράπονα και αι διαμαρτυρίαι του κόσμου εναντίον του.

Παρά ταύτα, όπως έλεγον οι 15 καταστηματάρχαι, οι εν λόγω σκαλωσιές επροστάτευον τας κεφαλάς και την ζωήν των ιδίων και των πελατών αυτών, διότι τα εγκαταλελειμμένα επ’ αυτών μαδέρια συνεκράτουν, τρόπον τινά, τους σοβάδες των τοιχωμάτων και τα κατάλοιπα των κιονοκράνων τα οποία εξακολουθούν να πίπτουν και σήμερον επί των πεζοδρομίων.

  Δι’ ό προς αποφυγήν τυχόν ατυχημάτων είχομεν προτείνει προ τινός την τοποθέτησιν πέριξ του κτηρίου του Δημοτικού Θεάτρου των εξής προειδοποιητικών πινακίδων «Προσοχή. Μη πλησιάζετε. Κίνδυνος συνεπεία πτώσεως λίθων».

    Το πλέον εξοργιστικόν, όμως, της όλης υποθέσεως είναι, ότι κατά την διάρκειαν των πέντε ετών κατά την οποίαν διεκόπησαν αι εργασίαι συντηρήσεως, ο Δήμος επειδή εστερείτο χρημάτων πρός εξόφλησιν του εργολάβου, ηναγκάζετο, να πληρώνη ανελλιπώς κάθε πρώτη του μηνός ενοίκιον δια τις σκαλωσιές που δεν εχρησιμοποιούντο πλέον, δείγμα της εγκληματικής αδιαφορίας των Δημοτικών μας αρχόντων.

    Αι Δημοτικαί εκλογαί εις τον Πειραία είχον και την ευτράπελον πλευράν τους και αναφερόμεθα εις την περίπτωσιν Δικηγόρου, υποψηφίου δια το αξίωμα του Δημάρχου, ο οποίος μόλις ανεκοινώθησαν τα πρώτα αποτελέσματα των εκλογών ενεφανίσθη εις την τηλεόρασιν και αντί ως ανεμένετο να εξηγήση εις τους ψηφοφόρους του τους λόγους της αποτυχίας του, αντιθέτως εθεάθη χαριεντιζόμενος και ανταλλάσσων φιλιά και αγκαλιές μετά του πρό ολίγων ωρών αντιπάλου του, και ως να μην έφθαναν τα καραγκιοζιλίκια αυτά ανεφέρθη εις τον προ τριακονταετίας διατελέσαντα Δήμαρχον Πειραιώς κ. Αριστείδην Στεφάνου Σκυλίτσην, κατηγορώντας, άνευ λόγου, αυτόν και το έργον του, χωρίς να αντιλαμβάνεται ο δείλαιος, ότι όσα λέγει εις βάρος του Σκυλίτση βλάπτουν πρωτίστως τον ίδιον και την πολιτικήν του καριέρα, διότι εξαναγκάζει τους ψηφοφόρους του να ενθυμώνται τα περασμένα μεγαλεία και να νοσταλγούν την ανεπανάληπτον δια τον Πειραιάν εκείνην εποχήν, όταν οι Αθηναίοι κατήρχοντο συν γυναιξί και τέκνοις στο Πασαλιμάνι δια να θαυμάσουν, όπως έλεγον, τον «Πειραιά του Σκυλίτση». Μελαγχολεί, πράγματι, όποιος συγκρίνει τον τότε Δήμαρχον Πειραιώς κ. Σκυλίτσην με τους σημερινούς Δημάρχους, οι οποίοι κατήντησαν τον ωραίον μας Πειραιά να «σκυλοβρωμάη και να ζέχνη» μέχρι σημείου, ώστε να μη τολμά κανείς να βγάλη τα παιδιά του από το σπίτι του, εξ αιτίας της αφορήτου δυσοσμίας των απορριμμάτων που σήπονται στους δρόμους και μολύνουν το περιβάλλον.

      Κατόπιν τούτου, αλλά και εκ των αποτελεσμάτων των τελευταίων Δημαιρεσιών εις τον Πειραιά προκύπτει, ότι είχε δίκαιον ο υποφαινόμενος όταν μίαν ημέραν πρό των Δημοτικών εκλογών της 11ης Οκτωβρίου έ.έ, έγραφεν εις την αγαπητήν ΕΣΤΙΑ ότι οι πλέον ακατάλληλοι δια να διοικήσουν τον Δήμον του Πειραιώς είναι οι συμπαθέστατοι κατά τα άλλα ιατροί και δικηγόροι και ότι δια να ορθοποδήση ο Δήμος χρειάζεται πρακτικούς και καταξιωμένους νοικοκυραίους που να προέρχωνται εκ των εμπορικών, βιομηχανικών και ναυτιλιακών παραγωγικών τάξεων, οι οποίοι όπως λέγουν οι άνθρωποι της αγοράς να έχουν περάσει «κάτω από τον πάγκο» όπως ακριβώς εγένετο παλαιότερον, οπότε και ο Δήμος και η πόλις του Πειραιώς έβαινον αλματωδώς εις ακμήν και πρόοδον.

Παναγιώτης Δ. Πολυμερόπουλος,

Εφημερίδα, ΕΣΤΙΑ, Σάββατον 19/12/1998, σελίδα 5.

Σημείωση: Γράφοντας για το Παλιό Ρολόι και αναζητώντας στοιχεία που θα μπορούσαν να μου φανούν χρήσιμα για να συμπληρώσω την εικόνα του και να γνωρίσω καλύτερα την περίοδο εκείνη της επτάχρονης δικτατορίας και του δημάρχου της Αριστείδη Σκυλίτση, έπεφτα πάνω σε διάφορα κείμενα που μιλούσαν όλα είτε αρνητικά είτε θετικά ανάλογα το τι εφημερίδα της εποχής εκείνης έψαχνα. Και οι μεν πληροφορίες και οι δε δεν με διαφώτιζαν όσον αφορά τα Δημαρχιακά τεκταινόμενα. Εντελώς τυχαία βρήκα την επιφυλλίδα αυτή στην παμπάλαια και παραδοσιακή εφημερίδα των αδερφών Κύρου, Εστία, που μιλά περί του Δημοτικού Θεάτρου και τα τεράστια προβλήματα που αντιμετώπιζε μετά τους δύο μεγάλους καταστροφικούς για όλη την χώρα σεισμούς, και την προσπάθεια αναστυλώσεως του.

Την επέλεξα κατά πρώτον για την στρωτή καθαρεύουσά του, η καθαρεύουσα είναι μια γλώσσα που την μάθαμε στα παιδικά μας χρόνια την περίοδο της δικτατορίας  στο Δημοτικό και στο τότε Γυμνάσιο. Είναι μια γλώσσα που ξυπνά αναμνήσεις και αλγεινές εντυπώσεις για τις τεράστιες δυσκολίες και προβλήματα που αντιμετωπίζαμε τότε σε οικογενειακό και πολιτικό επίπεδο. Κατά δεύτερον επέλεξα την επιφυλλίδα αυτή, γιατί αναφέρεται στα προβλήματα του Δημοτικού Θεάτρου εν έτη 1998 και μας δίνει μια εικόνα της τότε όψεως του. Και κατά τρίτον επειδή πλησιάζουν οι Δημοτικές εκλογές και θεώρησα ότι η φιλοσοφία του κειμένου ταιριάζει μάλλον και με την σημερινή πραγματικότητα των προβλημάτων του δήμου και της πόλης μας 16 χρόνια μετά.

Εγώ ο δείλαιος λοιπόν καταθέτω την επιφυλλίδα (επιφυλλίς) ταύτην δια όσους ενδιαφέρονται δια την πρόοδον της πόλεώς μας και δια να απολαύσουσι ανέτως και επί του καναπέως των το κείμενον τούτο του κυρίου Παναγιώτου Δ. Πολυμεροπούλου, που δημοσιεύθη εν τη εφημερίδα ΕΣΤΙΑ Σαββάτου τινός την δεκάτην ενάτην μηνός Δεκεμβρίου του χίλια εννιακόσια ενενήντα οκτώ και επί της πέμπτης σελίδος.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς, Δευτέρα, 10 Φεβρουαρίου 2014.