Η ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ Η ΜΙΣΑΛΛΟΔΟΞΙΑ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ

Η ΣΑΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ Η ΜΙΣΑΛΛΟΔΟΞΊΑ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ

     Όταν η πληροφορική έχει εισβάλλει στους περισσότερους τομείς του κοινωνικού ελέγχου, τα ταξίδια στο διάστημα είναι σχεδόν ρουτίνα και η διακίνηση των ιδεών μέσω των τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων προσφέρει στο σύνολο σχεδόν των κατοίκων του πλανήτη μας την δυνατότητα της έμμεσης και αυτόματης επικοινωνίας, δύσκολα κατανοεί ο σημερινός άνθρωπος, ότι υπάρχουν άτομα που καταδικάζονται σε θάνατο μόνο και μόνο επειδή έχουν διαφορετική άποψη πάνω στα αιώνια μεταφυσικά προβλήματα ή αναζητήσεις, σπιλώνονται και ωθούνται στο περιθώριο γιατί έτυχε μετά από επίπονο πνευματικό αγώνα και αναζήτηση να μην πιστεύουν στο υπάρχον κρατικό θρησκευτικό δόγμα ή τα παραμύθια περί άλλης ζωής, να εξορίζονται άτομα ή να φυλακίζονται για τις πολιτικές τους ιδέες ή την διαφωνία τους για κυβερνητικές κοινωνικές επιλογές, και ακόμα, να κατηγοριοποιούνται με αρνητικό κοινωνικό πρόσημο για την όποια ερωτική τους επιλογή.

      Η καταδίκη του άλλου ως σωματική, πνευματική οντότητα, δεν είναι ένα νεοφανές κοινωνικό φαινόμενο μέσα στον πολιτισμικό ψυχισμό της εποχής μας. Είναι τόσο παλαιό, όσο σχεδόν και ο ιστορικός άνθρωπος από την στιγμή που κατόρθωσε να ξεφύγει από το ζωικό βασίλειο από το οποίο προέρχεται.

       Ο άνθρωπος αυτός ο έμψυχος πηλός, αυτό το σάρκινο ασκί γεμάτο ιδέες, όνειρα και επιθυμίες, πάθη και εγωισμό, αίμα και κόκαλα μνήμης, από τότε που άρχισε να συγκροτείται σε ομάδες για να αντιμετωπίσει τους εξωτερικούς κινδύνους του φυσικού περιβάλλοντος και να οικοδομεί τους πρώτους κοινωνικούς σχηματισμούς, θέλησε να περιχαρακώσει και να θεσμοθετήσει τα φαντασιακά του οράματα και τις διάφορες κοινωνικές του επιλογές. Δυνάμεις που πήγαζαν και εξακολουθούν να πηγάζουν από τα μύχια της ψυχής του και του εσωτερικού του κόσμου, τον ωθούσαν στο να θέσει από ανασφάλεια και φόβο διαχωριστικούς φραγμούς και κοινωνικά σύνορα ανάμεσα στον ίδιο και τους άλλους, στην οικεία και στην αλλότρια ομάδα, τον ομόφυλο από τον αλλόφυλο, τον ομόπιστο από τον αλλόπιστο, τον θρησκευτικά ομόδοξο από τον αιρετικό, τον ομότροπο περί τα ερωτικά από τον ετερότροπο, τον ομόγλωσσο από τον αλλόγλωσσο και άλλες φυλετικές και εθνικές διαχωριστικές γραμμές.

Γιαυτό πάντοτε με περισσή ευκολία δημιουργούσε τα διάφορα γκέτο όπου εξοβέλιζε τους κάθε είδους διαφορετικούς. Ακόμα και οι φαντασιακές του θρησκευτικές οπτασίες, στηρίχτηκαν πάνω σε αυτήν την ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση. Ο καλός Θεός με όλη την ιεραρχία και ομαδοποίηση των πιστών του από την μία, και ο κακός Δαίμονας με όλη την κουστωδία των δαιμονόπληκτων και δαιμονότροπων οπαδών του από την άλλη. Αλλά και σε εθνικό ή φυλετικό επίπεδο η φράση «πας μη Έλλην βάρβαρος» συγκεφαλαιώνει τα αρνητικά πολιτισμικά δεδομένα όχι μόνο της Ελληνικής φυλής.

     Αυτός ο εγγενής φόβος του, η νηπιακή θεώρηση της ζωής και της ύπαρξης σε μια βαθύτερη προοπτική, τον οδήγησε πάμπολλες φορές στα όρια της καταστροφής της δικής του αλλά και των γύρω του φυλετικά ή μη. Η δυσπροσαρμοστικότητά του απέναντι στις συνεχώς μεταβαλλόμενες και ανεξέλεγκτες φυσικές δυνάμεις, οι έλλειψη παρακολούθησης και κατανόησης των επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων, η μη προσαρμογή στο εκάστοτε κοινωνικό περιβάλλον και αδυνατότητα να ελέγξει τις χθόνιες δυνάμεις της ψυχής του, αυτόν τον απρόβλεπτο γόρδιο δεσμό που συνεχώς τον συναντά μπροστά του, τον καθιστούν πιο ευπρόσδεκτο και επιτρεπτικό απέναντι στον κάθε λογής φανερό ή υφέρποντα ρατσισμό.

     Γιατί, ο οποιασδήποτε μορφής ρατσισμός, είναι ένα υποκειμενικό πρωτίστως συναίσθημα με αντικειμενικές προεκτάσεις που εκφράζεται με την άψογα δικαιολογημένη κοινωνική επιθετικότητα, την φοβερή ακαμψία των ιδεών, την ψυχική αγκύλωση σε σημείο επικίνδυνο και για το ίδιο το άτομο, την ηθική επιπέδωση σε κοινωνικό επίπεδο, τον αποκλεισμό σε θρησκευτικό και την αδιάλλακτη πολιτική πρακτική και συμμετοχή στα κοινά. Γιαυτό και όλα τα κοινωνικά, θρησκευτικά, πολιτικά, ιδεολογικά συστήματα είχαν πάντοτε ανάγκη τους καθαρούς, τους αμόλυντους, τους ανέγγιχτους, τους εθνικά άσπιλους, για να τους διαφοροποιήσουν από τους άλλους, τους μιαρούς, τους μολυσμένους, τους διαφορετικούς, τους αλλόγλωσσους, τους αλλόθρησκους, τους ερωτικά διαφορετικούς, τους σωματικά ανίσχυρους και φυλετικά κατώτερους.

     Θα γράφαμε ότι το άτομο, «ψυχαναλυσιοποίησε» τις κοινωνικές του ανάγκες και τις προσωπικές του επιθυμίες.

Πάσχει-αν μου επιτρέπεται η έκφραση-από το «οιδιπόδειο» σύμπλεγμα της άγνοιας, και έτσι, αντικρίζουμε τον κόπο των επιλογών του να εκδικείται το λάθος της υλοποίησης των επιθυμιών του.

     Ακόμα και στις μέρες μας συναντάμε άτομα, που καταδικάζονται σε θάνατο, στέλνονται εξορία, κλείνονται σε ψυχιατρεία, φυλακίζονται, αποστερούνται των πολιτικών, εργασιακών ή κοινωνικών τους δικαιωμάτων απαγορεύεται ή καίγεται η πνευματική τους δημιουργία και το καλλιτεχνικό τους έργο, μόνο και μόνο επειδή, έχουν ένα διαφορετικό θρησκευτικό πιστεύω, ακολουθούν μια άλλη μεταφυσική δοξασία, έχουν μια διαφορετική ερωτική ζωή, δεν είναι σωματικά άρτιοι, ενστερνίζονται μια άλλη ιδεολογία, ή πρεσβεύουν ένα πολιτιστικό ιδεώδες εντελώς ίσως ξένο προς το υπάρχον. Και γενικά αυτούς που δοκιμάζουν να ξεφύγουν από τον όχλο και το κοπάδι.

     Λες και η ανεξέλεγκτη ομαδοποίηση, η πνευματική αβελτηρία, η καταδίκη των άλλων στο πυρ το εξώτερο, η εξορία στα κοινωνικά υπόγεια του πολιτικά, θρησκευτικά, ερωτικά, ιδεολογικά ορθού, ο αφοριστικός αποκλεισμός του άλλου θα φέρει την πολυπόθητη ειρήνευση και γαλήνη των ψυχικά στερημένων και σωματικά ανέραστων πολυπληθών μαζών, και θα καταλαγιάσει τις αναμφίβολα αντιμαχόμενες δυνάμεις που κρύβονται μέσα σε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη και θα αποπλύνει τις όποιες ενοχές του.

Δυστυχώς το ιστορικό παρελθόν μας κρατά δέσμιους σε πολλά επίπεδα και μας προσδιορίζει με πονηρό τρόπο το μέλλον.

      Και φαίνεται μάλλον, ότι η κλασική ουμανιστική παιδεία, η θρησκευτική ανθρωπιστική ενατένιση του κόσμου, ο εκδημοκρατισμός των θεσμών των πολιτικών και κοινωνικών δομών και η όποια κοινωνική ευμάρεια, δεν κατόρθωσαν να εξαλείψουν την ρατσιστική χόβολη που κρυφοκαίει μέσα στον φοβισμένο και τρομαγμένο ψυχισμό του ανθρώπου, και καθορίζει τις συνιστώσες των κοινωνικών του εκδηλώσεων και συνεργασιών.

Δύσκολο να πει κανείς με βεβαιότητα, αν το ανθρώπινο είδος είναι ένα καλό παιδί από κακή γενιά-φύτρα, ή το αντίθετο. Η μητέρα τροφός και θάνατος φύση, περί άλλων τυρβάζει.

      Ακόμα και σήμερα παρατηρούμε, τόσο στον ακμάζοντα Δυτικό πολιτισμό, όσο και τον ασθμαίνοντα Ανατολικό κόσμο, φαινόμενα όπως είναι η καταδίκη σε θάνατο συγγραφέων γιατί πρόσβαλαν λέει την πίστη, από κτηνώδεις θρησκευτικούς ηγέτες, την καταστροφή κινηματογραφικών ταινιών από σταυροκοπούμενες μαινάδες, την απαγόρευση θεατρικών παραστάσεων από εωσφορίζοντες θρησκευόμενους, την καύση διαφόρων κατά καιρούς βιβλίων και εντύπων από νεόκοπους ιεροφάντες της ηθικής, και τον αφορισμό νέων ή παλαιότερων ρηξικέλευθων ιδεών από ενεότητους δήθεν δημοκράτες. Τα κατά συνθήκη ψεύδη σε όλο τους το ιστορικά διαχρονικό μεγαλείο.

     Και δυστυχώς, παρόμοια φαινόμενα θα εξακολουθούν να υπάρχουν, όσο η παθητική στάση του καθενός μας απέναντι στην κοινωνία, η ανοχή μας απέναντι σε κάθε είδους ρατσιστικό φαινόμενο, η μη πολιτική μας συνείδηση και συμμετοχή στις κοινές μας αποφάσεις διαμόρφωσης των εξελίξεων, η γενικευμένη απαιδευσιά μας ακόμα και σήμερα που η γνώση και η μάθηση είναι προσβάσιμη, και η καθολική μας αδιαφορία για το περιβάλλον, στηρίζει και ίσως πριμοδοτεί έμμεσα την δική τους καταστροφικότητα. Αφήσαμε τις ζωές μας στα χέρια των πιο ανάξιων εκπροσώπων μας σε όλους τους τομείς.

     Αν θέλουμε όμως να καρποφορήσουν κάποτε τα όνειρα και οι αγώνες μας, να πάρουν τα όνειρα εκδίκηση που θα έλεγε και ο ποιητής, δεν πρέπει να επιτρέψουμε στις φθονερές και φονουργιές αυτές κάμπιες που δεν κατόρθωσαν να μετατραπούν σε πεταλούδες, να ροκανίσουν τους βλαστούς και τα μυριόπνοα άνθη του πολιτισμού μας. Ενός δυτικού πολιτισμού που δεν οικοδομήθηκε χωρίς κόπο, αγωνία, θυσίες, αγώνες και αίμα εκατομμυρίων ανθρώπων που αγωνίστηκαν για Ελευθερία, Δικαιοσύνη, Ισότητα, για ένα καλύτερο αύριο για εντός και εκτός των τειχών της γηραιάς ηπείρου.

      Οφείλουμε να αντιδράσουμε όχι αδρανοποιούμενοι πολιτικά και κοινωνικά, αλλά ενεργοποιούμενοι. Όχι με την αποστράτευση αλλά με την επιστράτευση όλων των ατόμων που έχουν απομείνει και δεν λεηλατήθηκε ακόμα η συνείδησή τους, ούτε έχουν υποστεί μια ανθρωπιστική ατροφία.

     Αν πιστεύουμε, ότι η σαλότητα μπορεί να μετατραπεί σε νήφουσα πίστη ανθρωπιάς και η μισαλλοδοξία σε ερατεινή προσδοκία της ανθρώπινης κοινωνίας.

Υ. Γ. Δυστυχώς η δική μου γενιά πρόλαβε να δει αγράμματους καλόγερους να σπάζουν τα αγάλματα, μέσα στο Υπουργείο Παιδείας, όταν αυτό βρίσκονταν στην Μητροπόλεως στην Αθήνα και να υπερηφανεύονται στην τηλεόραση για αυτήν τους την ενέργεια. Άλλοι αμόρφωτοι λαϊκοί και κληρικοί να καταστρέφουν δημόσια γλυπτά σε διάφορες πλατείες γιατί είναι γυμνά. Ελληναράδες της οκάς να βγάζουν τον γράφοντα και δεκάδες άλλους από τον κινηματογράφο που παιζόταν το έργο ο «Χριστός ξανασταυρώνεται» του Μάρτιν Σκορτσέζε, από το μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη, και να καίνε τα καθίσματα και την οθόνη με τέτοιο μένος που καταλάβαινες αμέσως από πού κατάγονταν. Άλλους εξίσου αγράμματους καλόγερους να ασβεστώνουν παμπάλαια σύμβολα σε μονή του Άθω. Να καταδικάζεται σε θάνατο συγγραφέας, όπως ο Ρουσντί για το βιβλίο του «Σατανικοί στίχοι» από αυτόν τον δολοφόνο πολιτικό ηγέτη τον αγιατολάχ, ο οποίος κατοικούσε στην Γαλλία, όταν εξόρισαν την τελευταία δυναστεία των Παχλεβί. Δυστυχώς η Ευρώπη δεν φύλαξε όσο της άξιζε τα σύνορά της. Είδαμε πολιτικούς ιατρούς να θέλουν να περάσουν ιδιώνυμα για την φυλάκιση ατόμων με διαφορετική ερωτική ταυτότητα. Την καταδίκη και την σπίλωση γυναικών γιατί ήθελαν να ζήσουν μόνες με τα παιδιά τους χωρίς τον αντρικό τους σύντροφο. Προλάβαμε να μην μπορεί να παντρευτεί γυναίκα, αν δεν έπαιρνε ο άντρας προίκα, ζήσαμε τον θρησκευτικό φανατισμό των μονοθεϊστικών δοξασιών, τον πολιτικό αποκλεισμό πολλών αρίστων και την έντονη κομματικοποίηση και δημοσιουπαλληλοποίηση συνήθως ατόμων μάλλον που δεν ήταν εύκολο να σταδιοδρομήσουν στον ιδιωτικό τομέα,  και πολλά άλλα σε μια Ελλάδα που αρνιόταν και ίσως ακόμα αρνείται πεισματικά να αλλάξει και να εκσυγχρονιστεί.

    Η κοινωνία αλλάζει με πολύ αργούς ρυθμούς, και ο ανθρώπινος χρόνος του βίου δεν επαρκεί.

Είναι κρίμα η Δημοκρατία και η Ελευθερία, η Δικαιοσύνη και η Ισοπολιτεία για όλους που γεννήθηκαν σε αυτήν την παράδοση και αυτήν την χώρα, να είναι έννοιες που τις συναντά κανείς σε σχολικά βοηθήματα ή σχόλια επανεκδόσεων αρχαίων κλασικών συγγραφέων.

    Δυστυχώς οι άριστοι και οι σκεπτόμενοι  παραμερίστηκαν και αναδείχθηκαν οι βλάκες, για να θυμηθούμε και το ακόμα επίκαιρο βιβλίο ενός μη αριστερού κοινωνιολόγου (για τους φορώντας ακόμα ιδεολογικά μυωπικά γυαλιά), του Ευάγγελου Λεμπέση.

   Δεν υπάρχει μεγαλύτερη σκλαβιά από την σκλαβιά των ομοφύλων σου.

Κρίμα καπεταναίοι και ήρωες του εικοσιένα, τζάμπα το τσακίσατε το χέρι σας που λέει και το λαϊκό άσμα.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πρώτη δημοσίευση, η εφημερίδα,

«Η Φωνή του Πειραιά», αριθμός 13238/ 5-12-1989.

Πειραιάς, Σάββατο, 4 Ιανουαρίου 2014.