ΠΟΙΗΣΗ 1980

ΠΟΙΗΣΗ 1980

των Θανάση Θ. Νιάρχου-Αντώνη Φωστιέρη

εκδόσεις ΕΓΝΑΤΙΑ, σελίδες 131, δραχμές 200 δραχμές

     Ο τελευταίος αυτός τόμος-ο έκτος-της ΠΟΙΗΣΗΣ 1980-που έχω-εκδόθηκε και πάλι από τις εκδόσεις ΕΓΝΑΤΙΑ του ποιητή και εκδότη Γιώργου Κάτου. Στον τόμο αυτόν υπάρχουν τρείς σελίδες με ενδεικτικά βιογραφικά των συμμετεχόντων ποιητών και ποιητριών. Ο τόμος αποτελείται από τριάντα τέσσερεις ποιητικές φωνές. Από αυτές οι δώδεκα είναι γυναικείες, και οι είκοσι δύο αντρικές. Υπάρχουν φωνές από όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας, όπως την πρωτεύουσα, την συμπρωτεύουσα, την μαρτυρική Κύπρο(Πίτσα Γαλάζη)(Λεύκιος Ζαφειρίου), τον Πειραιά(Νίκος Λάζαρης), το Κιλκίς (Νίκος Γρηγοριάδης), την Κομοτηνή(Αναστάσης Βιστωνίτης), την Τήνο(Ντίνος Σιώτης) την Κέρκυρα(Ιωάννα Ζερβού), την Αλεξανδρούπολη(Ιωάννα Φιλιππίδου) κλπ., δεκαέξι είναι από την Αθήνα. Πολλοί από τους δημιουργούς που συμμετέχουν στον παρόντα τόμο έχουν φύγει από τον μάταιο τούτο κόσμο, άλλοι, εξακολουθούν να συμμετέχουν εποικοδομητικά  στα λογοτεχνικά κοινά, οι περισσότεροι, έχουν σπουδάσει φιλολογία, έπεται η νομική επιστήμη, η αγγλική φιλολογία και ένας ποιητής με σπουδές, στις πολιτικές επιστήμες. Μεγαλύτερη ηλικιακά, είναι η ποιήτρια Διαλεχτή Ζευγώλη-Γλέζου(1907) από την Νάξο και ο Θεσσαλονικιός πεζογράφος Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης(1908), νεότερος, ο ποιητής και δοκιμιογράφος από την Καρδίτσα Βαγγέλης Κάσσος(1956) και ο Αθηναίος ποιητής και κριτικός Γιώργος Βέης(1955). Σε τρείς ποιήτριες δεν αναφέρεται η χρονιά γέννησής τους. Εύκολα αναγνωρίζουμε ότι πολλοί από τους συμμετέχοντες είναι και σημαντικοί πεζογράφοι όπως ο Θεσσαλονικιός Γιώργος Ιωάννου, μεταφραστές όπως ο Κρητικός Χριστόφορος Λιοντάκης(Γαλλική Ποίηση, και Αρθούρο Ρεμπώ), οι Αθηναίοι: Ερρίκος Γ. Μπελιές,(που έφυγε πρόσφατα από κοντά μας, έχει μεταφράσει έργα των Αρχαίων Τραγικών, Σαίξπηρ κλπ.) η Αμαλία Τσακνιά(Κινέζικη Ποίηση), η Μάτση Χατζηλαζάρου(Πωλ Ελυάρ) και άλλοι, ορισμένοι μας είναι γνωστοί και για την σημαντική τους παρουσία στον χώρο του δοκιμιακού λόγου, όπως ο Αναστάσης Βιστωνίτης, ο Τάκης Καρβέλης, η Λύντια Στεφάνου(που έχει μεταφράσει θαυμάσια δοκίμια για την τέχνη της ποίησης, δες ενδεικτικά το έργο του C. M. Bowra Ποίηση και Πολιτική 1900-1960),  ο Κώστας Στεργιόπουλος που υπήρξε και πανεπιστημιακός δάσκαλος κλπ. Ορισμένοι έχουν ξανασυμμετάσχει με ποιήματά τους και σε προηγούμενους τόμους, όπως ο φιλόλογος και ποιητής Σταύρος Βαβούρης, η ποιήτρια Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου κ.ά.  Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες, έχουν εκδώσει πάνω από ένα ποιητικό βιβλίο την χρονική περίοδο που μετέχουν στους τόμους.

     Το ποιητικό αυτό πανόραμα που μας προσέφεραν οι έξι ετήσιοι τόμοι της ΠΟΙΗΣΗΣ, είναι μια μικρή παρακαταθήκη για τους μεταγενέστερους θιασώτες του ποιητικού λόγου, παραδοσιακού, μοντέρνου και μεταμοντέρνου, και για τις πολύ σύγχρονές μας ποιητικές γενιές που εμφανίστηκαν μετά την δεκαετία του 1990 και εντεύθεν σε ηλεκτρονικά κυρίως περιοδικά. Στις σελίδες των έξι αυτών ετήσιων τόμων, δεν παρελαύνουν μόνο οι πλέον σημαντικές φωνές της εποχής τους, αλλά και αρκετοί νεότεροι-από τις επόμενες γενιές(1980)- που με την ποιητική τους παρουσία ανοίγουν πολλές φορές μια ενδοκειμενική ποιητική συνομιλία με τους παλαιότερους με έναν σύγχρονο ποιητικό τρόπο, συνεχίζοντας με το προσωπικό τους ύφος, την ιδιαίτερη ποιητική τους ταυτότητα, τον εμπλουτισμό της εικονοποιίας και του θέματος με προβληματισμούς και στοιχεία που αφορούν την εποχή τους και τα σύγχρονα αδιέξοδά τους, την διεύρυνση των ενδιαφερόντων τους με την συνομιλία τους με σύγχρονους ευρωπαίους και αμερικανούς δημιουργούς, την γλωσσική ανανέωση με την υιοθέτηση της δημοτική σαν κύρια μόνη γλωσσική επιλογή, την επιλογή του ελεύθερου στίχου ως μόνου μάλλον τεχνοτροπικού σχεδιασμού του ποιητικού λόγου, και φυσικά, την παράδοση των παλαιότερων που εξακολουθεί να μπολιάζει με φανερό ή κρυφό τρόπο τις νεότερες ποιητικές φωνές. Οι επιρροές σε πολλές νέες φωνές είναι έκδηλες, πέρα από τις αφιερώσεις ποιημάτων σε παλαιότερους δημιουργούς που μας φανερώνουν άμεσα τις εκλεκτικές συγγένειες και ποιητικές προσχώσεις στο θέμα, την ατμόσφαιρα, τις εικόνες, το λεξιλόγιο κλπ., των σύγχρονων ποιητικών καταθέσεων. Ο Κωστής Παλαμάς κυρίως από την πρώτη αθηναϊκή σχολή, ο Οδυσσέας Ελύτης από την γενιά του 1930 και ο Γιώργος Σεφέρης, και σίγουρα, ο Κώστας Καρυωτάκης και ο Κωνσταντίνος Καβάφης. Οι δύο τελευταίοι ποιητές είναι οι πλέον πολυδιαβασμένοι δημιουργοί τόσο από τους επιγόνους τους όσο και από τους νεότερους ποιητές αλλά και αναγνώστες. Δεν λείπουν και οι επιρροές από τον χώρο του Υπερρεαλισμού. Υπάρχει μια ποιητική ισορροπία στις ποιητικές καταθέσεις των τόμων αυτών αν δεν κάνω λάθος, που εκφράζει την γέφυρα θέλω να πιστεύω που προσπάθησαν να στήσουν οι δύο δημιουργοί της έκδοσης, και αυτό μάλλον το πέτυχαν. Παλαιότεροι και νεότεροι δημιουργοί, καταξιωμένοι και προβεβλημένοι και λιγότερο ίσως γνωστοί, βρίσκουν την θέση τους στις σελίδες της ΠΟΙΗΣΗΣ και μαζί πορεύονται χωρίς εσωτερικές αψιμαχίες και τριβές, χωρίς πρωτοκαθεδρίες, χωρίς ένσημα ποιητικής προϋπηρεσίας για τις νέες  δεκαετίες της σύγχρονης ποίησης που έρχεται μετά την δεκαετία του 1980. Με τον μεγάλο αυτόν ποιητικό πλούτο, δεν χρειάζεται να ξεχωρίσεις ονόματα ή ποιήματα, όλοι και όλα έχουν την θέση τους μέσα στις σελίδες των τόμων στα χρόνια των εκδόσεών τους τουλάχιστον, αυτό είναι εμφανές, σήμερα, που οι άνθρωποι δεν ασχολούνται με αυτές τις ποιητικές «πολυτέλειες» στο αναγνωστικό πεδίο. Δεν γνωρίζω ποιους αναγνώστες και ποιες αναγνώστριες θα άγγιζαν οι ποιητικές αυτές φωνές-και θα έσπευδαν να βρουν να αγοράσουν και να μελετήσουν το έργο τους-εκτός από εμάς τους μεγαλύτερους ηλικιακά, που και για να είμαστε ειλικρινείς, οι τόμοι αυτοί ξυπνούν αναμνήσεις εφηβικές και όνειρα λησμονημένα, όταν ο προσωπικός μας βίος είχε μοναδικό του χορηγό τον χρόνο. Γιαυτό και οι αντιγραφές αυτές των τόμων,-σε αυτό εδώ το προσωπικό μπλοκ-λειτουργούν κατά κάποιον τρόπο ιδιοσυγκρασιακά,-για ποιήματα και ποιητικές φωνές που εξακολουθούν να με συγκινούν και να με ζεσταίνουν-χωρίς φυσικά να μειώνω την αξία και προσφορά τους στην ιστορία της καταγραφής της ελληνικής λογοτεχνίας, ή να αξιολογώ την όποια παρακαταθήκη τους. Σίγουρα λείπουν αρκετοί και αρκετές δημιουργοί που μεταγενέστερα βρήκαν την θέση τους μέσα στο ελληνικό ποιητικό στερέωμα, ή στεγάστηκαν σε άλλες ανθολογίες ή ποιητικούς τόμους, όμως, και με αυτές τις πολύστικτες φωνές, έχουμε στις μέρες μας, ένα πανόραμα μιας ποιητικής εποχής και μιας ποιητικής παράδοσης των αμέσως προηγούμενών μας γενεών, σε μια περίοδο που η χώρα μας άλλαζε και εκσυγχρονίζονταν πολιτικά και κοινωνικά και η μεταχουντική ελληνική δημοκρατία, άρχιζε τον σταθερό βηματισμό της και τον σταδιακό εκσυγχρονισμό της, όπως και ο ποιητικός και λογοτεχνικός λόγο. Οι ποιητές ενηλικιώνονταν μαζί με την ποιητική τους δημιουργία, και μας αποτύπωσαν την σύγχρονη ταυτότητά τους με τις καταθέσεις αυτές, είτε σαν προπομπός για το τι θα ακολουθούσαν μεταγενέστερα, ή τι μας άφησαν πίσω τους οι παλαιότεροι ηλικιακά και οι γενιές τους, το αποτέλεσμα πάντως, ήταν η συνέχεια και η διαρκής συνομιλία,-αν εξαιρέσουμε φυσικά την περίοδο της κατοχής και του εμφύλιου σπαραγμού και τα επακόλουθα βιώματα και τις τραυματικές εμπειρίες που άφησαν στις συνειδήσεις και τις ψυχές των εφήβων δημιουργών της τότε μαύρης περιόδου- και η επίγνωση, ότι ανήκαν σε ένα περιβάλλον και μια παράδοση που όφειλαν να διατηρήσουν και να συνεχίσουν, αλλά, και να αποκοπούν δημιουργικά. Η μεταγενέστερη πνευματική παραγωγή των συγγραφέων αυτών που συμμετείχαν στους τόμους, αποδεικνύει του λόγου μου το αληθές. Αξίζει και πάλι να επισημάνουμε την άνθηση του γυναικείου ποιητικού λόγου, την αυτονόμησή του και την εδραίωσή του μέσα σε ένα καθαρά αντρικό κατεστημένο ποιητικό περιβάλλον, την θεματική του ευρύτητα, την μοντέρνα του τεχνοτροπία, και την συνειδητή μάλλον άρνηση, κάθε είδους παραδοσιακού γυναικείου λυρισμού, που πρυτάνευε στις παλαιότερες γυναικείες ποιητικές γενιές και κουραστική αισθηματολογία σε ένα μεγάλο της μέρος. Δηλαδή, την αποφυγή του παλαιομοδίτικου ποιητικού στιλ. Η γυναικεία ποιητική γραφή, έβγαινε ποια από τα γυναικεία προσωπικά βιωμάτων ημερολόγια και βάδιζε ανεξάρτητος ανοίγοντας σύγχρονους ποιητικούς μοντέρνους δρόμους, δημιουργώντας την δική του παράδοση αφήνοντας έντονα τα ίχνη της στους μοντέρνους καιρούς, διαφοροποιώντας το ύφος της από το αντρικό, που για πολλές δεκαετίες  ήταν δέσμιά του. Η κοινωνική γυναικεία χειραφέτηση, πολιτική ισονομία και ατομική και ερωτική αυτοδιάθεση, επέφεραν και τις αλλαγές στον πνευματικό και συγγραφικό χώρο της γυναικείας και τις αντρικής γραφής, οι δομές άλλαζαν μαζί με τις πνευματικές και καλλιτεχνικές καταθέσεις που τις απεικόνιζαν. Οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες που άλλαζαν ραγδαία, και η αύξηση του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων στον χώρο της οικονομίας, έφεραν και την αναμενόμενη αλλαγή στα ποιητικά πράγματα της χώρας μας. Όσοι από τους δημιουργούς-άντρες και γυναίκες- πήραν στα σοβαρά τον ρόλο τους-δηλαδή, να ασχοληθούν υπεύθυνα με τον ποιητικό λόγο-έγραψαν συνεχίζοντας την ποιητική ιστορία, οι άλλοι και οι άλλες, απλώς εξέδιδαν βιβλία ποιητικών συλλογών. Το αποτέλεσμα το γνωρίζουμε όλοι μας μεταγενέστερα, όπως και τις συνέπειές του. Η πληθώρα ποιητικών εκδόσεων,-μετά την μεταπολίτευση-έφερε και τον πληθωρισμό του ποιητικού λόγου, μαζί με τον αναγνωστικό κορεσμό του.

     Ας δούμε τώρα τα περιεχόμενα του έκτου τόμου.          

          ΠΡΟΛΟΓΟΣ

    Σε μια εποχή-που βέβαια δεν είναι άνοιξη-, σ’ ένα τοπίο όπου όλες οι φωτιές φαίνονται χαμηλωμένες, αυτή εδώ η έκδοση προσπαθεί να συγκεντρώσει τις σκορπισμένες, τεμαχισμένες και μοναχικές φωνές-ήχους στεντόρειους, κραυγές ή ακόμα και ψιθύρους-της αληθινής ποίησης, να τις ενώσει και να τις κάνει-σαν ομοβροντία-ν’ ακουστούν.

     Σκοπός της ποίησης δεν είναι να σαβανώνει στο χαρτί αισθήματα και σκέψεις, αλλά να προκαλεί βαθύτερες αλλοιώσεις της ανθρώπινης ουσίας, να δείχνει μια άλλη αντίληψη(προσδοχή και θέαση) της ζωής. Και, όσο κι αν τα ερεθίσματα, τα μέσα ή τα ζητούμενα του κάθε δημιουργού(ή, πιο σωστά, του κάθε έργου) φαίνεται νάναι διαφορετικά μεταξύ τους(γεγονός που εύκολα διαπιστώνει κανείς σ’ αυτή την ετήσια συνέλευση-έστω και αν εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να είναι γενική-που οργανώνει η «Ποίηση»), όλα ωστόσο αυτά τα στοιχεία κεντρώνονται τελικά σ’ ένα σημείο, σε μια(ας την πούμε ποιητική) κοσμοθεωρία, που παύει βέβαια να είναι θεωρία και γίνεται, με την ποιητική πράξη(όπου συμμετέχει εξίσου ο ποιητής κι ο αναγνώστης), ανεπανάληπτη εμπειρία και βίωμα.

     Θανάσης Θ. Νιάρχος-Αντώνης Φωστιέρης

Αθήνα 1980

• ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΑΒΟΥΡΗΣ

•ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΗΣ

•ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ

•ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ

•ΠΙΤΣΑ ΓΑΛΑΖΗ

•ΝΙΚΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ

•ΒΕΡΟΝΙΚΗ ΔΑΛΑΚΟΥΡΑ

•ΖΕΦΗ ΔΑΡΑΚΗ

•ΛΕΥΚΙΟΣ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ

•ΙΩΑΝΝΑ ΖΕΡΒΟΥ

•ΔΙΑΛΕΧΤΗ ΖΕΥΓΩΛΗ-ΓΛΕΖΟΥ

•ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ

•ΠΑΝΟΣ ΚΑΠΩΝΗΣ

•ΔΙΟΝΥΣΗΣ Α. ΚΑΡΑΤΖΑΣ

•ΤΑΚΗΣ ΚΑΡΒΕΛΗΣ

•ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΑΣΣΟΣ

•ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΨΑΛΗΣ

•ΚΛΕΙΤΟΣ ΚΥΡΟΥ

•ΝΙΚΟΣ ΛΑΖΑΡΗΣ

•ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΛΙΟΝΤΑΚΗΣ

•ΕΡΡΙΚΟΣ Γ. ΜΠΕΛΙΕΣ

•ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΡΟΥΝΙΑΣ

•ΜΑΞΙΜΟΣ ΟΣΥΡΟΣ

•ΑΘΗΝΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ

•ΓΙΟΛΑΝΤΑ ΠΕΓΚΛΗ

•ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ

•ΝΤΙΝΟΣ ΣΙΩΤΗΣ

•ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

•ΛΥΝΤΙΑ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

•ΑΜΑΛΙΑ ΤΣΑΚΝΙΑ

•ΙΩΑΝΝΑ ΦΙΛΙΠΠΙΔΟΥ

•ΜΑΤΣΗ ΧΑΖΗΛΑΖΑΡΟΥ

•ΑΡΓΥΡΗΣ ΧΙΟΝΗΣ

•ΔΗΜΗΤΡΑ Χ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ

     Τον τόμο ανοίγει ο ποιητικός λόγος του φιλόλογου και ποιητή από την Αθήνα Σταύρου Βαβούρη(14/9/1925-6/11/2008) με το ποίημα «ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΒΡΟΧΗΣ», εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή το 1952 με τίτλο «Εδώ, φαντάσου καλπασμούς και κύματα». Άλλες του ποιητικές συλλογές: «Ποιήματα» Ερμής 1977, “Carmina Profana”(Α) Εστία 1983, «Τα Ακαριαία: Εμείς 19980-1984» Κέδρος 1984, «Εξ άλλου, μη ρωτάς» Ρόπτρον 1988, «Οι Ατρείδες της φωτιάς και της σιωπής» Διάττων 1990 «Κι αυτά; ίσως…» Ερμής 1999 και αρκετά άλλα.

Α

«Αν βρέξει, που θα βρέξει,

θα βρέξει, μακάρι δε να βρέξει

κι’ αν θα βρέξει, βλέπεις…»

-Τι να δώ;

Ούτε φυτείες και χωράφια νάχεις.

Και βέβαια που θα βρέξει:

(ζάχαρη δεν είσαι δά)

είτε φθινόπωρο, είτε άνοιξη

και καλοκαίρι ακόμα

πάντα είναι πιθανό να βρέξει

άσε που τώρα το χειμώνα

είναι περισσότερο από βέβαιο.

Τι το πέρασες;

Όπως κρατάς στο χέρι σου όλη τη ζωή μου

θαρρείς ότι μπορείς να ορίζεις

κατά το δοκούν

και τις διαθέσεις ακόμα;-

και κλείνει με τη σύνθεση της ποιήτριας Δήμητρας Χ. Χριστοδούλου(Αθήνα 17/10/1953-),  η ποιήτρια εμφανίστηκε στα γράμματα το 1974 με την συλλογή «Τα άλογα του Μυροβλήτου», άλλες της συλλογές: «Φορτίο» Καστανιώτης 1977, «Ηγησώ» Κείμενα 1979, η λυρική πρόζα «Προς τα Κάτω» Νεφέλη 1999, «Ελάχιστα πριν» Νεφέλη 2005, «Λιμός» Νεφέλη 2007, το λυρικό πεζογράφημα «Ακτή στο φως του χειμώνα» Καστανιώτης 1994 και άλλα.

ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΕΛΕΝΗΣ

Ι

Να ζούν τ’ άστρα, τ’ άστρα!

ΙΙ

Την νύχτα εκείνη είδα στον ύπνο μου πως περπατούσα με υγρασία στην αυλή της την ώρα που ανάτειλε το φεγγάρι. Η πόρτα της κλειστή, πλήθος οι κατιφέδες και φορούσε μιά κούφια άχνα τιναγμένης γύρης. Το φεγγάρι παίρνει ψηλά να φουσκώνει, να γίνεται μελανό, να βαραίνει και να κατρακυλά κατά μένα. Ακουμπώ την ράχη στη πόρτα, το φεγγάρι πέφτει στο στήθος μου, το βάρος μας τσακίζει τους ρεζέδες και το φεγγάρι σωριάζεται ανάμεσα στα ξύλα. Το άλλο πρωί στήσαν ορθό το φέρετρο στο μαντρότοιχό της κι αργότερα το στήσαν οριζόντια πάνω στο τραπέζι από μαόνι και μάρμαρο και το παχουλό, μελανό πρόσωπό της, δεμένο γύρω από το σαγόνι μ’ ένα μαντήλι, μόλις ξεχώριζε ανάμεσα απ’ τους κατιφέδες. Στον τοίχο ο άνεμος ρίπιζε ελαφρά την παλιά πάντα: κυνηγοί που πάγωναν λίγο-λίγο μες’ τ’ άφωνα γαυγίσματα των σκύλων, γεράκια που φτεροκοπούσαν παγιδευμένα στο νήμα και μοναχά απ τ’ βούκινα γλυστρούσε ανήκουστος ο ρόγχος του κάπρου…

ΙΙΙ

Κλαίει το ρετσίνι. Δίνει. Και πιά, παύει.

     Συμπληρωματικά αναφέρουμε ενδεικτικά ότι κυκλοφορούν: από τις εκδόσεις Στιγμή 2000 «Τα Ποιήματα(1969-1984)» της Αμαλίας Τσακνιά, από τις εκδόσεις Σεντάμι 2014 κυκλοφόρησαν τα «Ποιήματα 1954-1985» του πεζογράφου Γιώργου Ιωάννου, από τις εκδόσεις Άγρα οι συλλογές του Διονύση Καψάλη «Μπαλάντες και περιστάσεις»(1997), «Ο Κρότος του Χρόνου»(2007), «Όλα τα δεινά του Κόσμου»(2008), από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη το 2004 κυκλοφόρησαν ο συγκεντρωτικός τόμος ποιημάτων του Τάκη Καρβέλη με τίτλο «Κατάθεση 1956-2002), Από τις εκδόσεις Νεφέλη το 1986 κυκλοφόρησε η συλλογή του Μάξιμου Όσυρου «Στη νοσταλγία του Ψυχάρη» και «Η Τεχνική του Πραγματικού»(2008), το δίτομο ποιητικό έργο του ποιητή και πανεπιστημιακού Κώστα Στεργιόπουλου κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Νεφέλη το 1988 και το 1992 αντίστοιχα. Ποιητικές συλλογές του Ντίνου Σιώτη κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Κέδρος «Αυτοβιογραφία ενός στόχου»(2006) και «Δεν γνωρίζω δεν απαντώ»(2004), «Καιρικές Συνθήκες» εκδόσεις Γνώση 1981, «Μουσείο αέρος» Καστανιώτης (1999) και άλλα. Βιβλία του Αργύρη Χιόνη κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης «Όντα και μη Όντα»(2007), «Η Φωνή της σιωπής-Ποιήματα 1966-2000» εκδόσεις Νεφέλη και άλλα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο δοκιμιακός λόγος του ποιητή Βαγγέλη Κάσσου «Ασφυξία του βλέμματος» Νέα Σύνορα 1989, «Η λογοτεχνία ως Οριακή Εμπειρία» Τέθριππον 1988, «Η Τέταρτη Διάσταση του Γιάννη Ρίτσου» Καστανιώτης 2000, επίσης τα δοκίμια του ποιητή Τάσου Καρβέλη «Η γενιά του 1880» εκδόσεις Σαββάλας 2003, η «Δεύτερη Ανάγνωση» Καστανιώτης 1984 και Σοκόλη 1983 καθώς και «Η νεότερη ποίηση» Κώδικας 1983. Το 2002 από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης κυκλοφορεί το μελέτημα του κριτικού και συγγραφέα Αλέξη Ζήρα, «Από το προσωπικό στο οντολογικό-μεταβολή στην ποίηση του Τάκη Καρβέλη». Ξεχωρίζουν ακόμα τα δοκίμια του Αναστάση Βιστωνίτη, «Το τρένο της λογοτεχνίας», Κέδρος 2004, «Οι Σημαίες του εκσυγχρονισμού» Τυπωθήτω 2003, «Το ρόδο και ο λωτός» Πατάκης 1996 κλπ, από τις εκδόσεις Τα τρία φύλλα του σκηνοθέτη Κώστα Βρεττάκου, κυκλοφορούν «Τα ποιήματα» τρείς τόμοι, του ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου. Από τις εκδόσεις Διογένης του Κώστα Κουλουφάκου εκδόθηκε το 1976 το βιβλίο «Μελέτες για το έργο του», ενώ το 1993 ο ογκώδης τόμος «Μνήμη του ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου». Τέλος, η πολυγραφότατη εκλεκτή ποιήτρια Αθηνά Παπαδάκη(Αθήνα 23/2/1945-), παρουσιάστηκε με την συλλογή «Αρχάγγελος από μπετόν» εκδόσεις τυπογραφείου Μαυρίδη 1974, από τις εκδόσεις Καστανιώτης το 2005 κυκλοφόρησε η συλλογή της «Προς Άγνωστον», και το 2004 το ποιητικό αφήγημα «Φύλλα τροφής», από τον ίδιο εκδοτικό οίκο κυκλοφορούν άλλες συλλογές της καθώς και βιβλία της για παιδιά. Και ακόμα, η Κύπρια ποιήτρια Πίτσα Μόρτη-Αναστασιάδη, ψευδώνυμο Πίτσα Γαλάζη(Λεμεσός 1940-), εμφανίστηκε στα γράμματα με την ποιητική συλλογή «Στιγμές εφηβείας»(1963) από τις εκδόσεις του Γεωργίου Φέξη, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο εκδόθηκαν και οι συλλογές «Άσπρη πολιτεία»(1969) και «Δέντρα και θάλασσα»(1969), η συλλογή «Σηματωροί» εκδόσεις Εστία 1983, «Υπνοπαιδεία» οι Εκδόσεις των Φίλων(1978), «Το Έψιλον της Ελένης» εκδόσεις Αρμός 1998 και άλλα.

     Αυτά είναι μερικά ενδεικτικά στοιχεία για τους συμμετέχοντες στον έκτο τόμο της ΠΟΙΗΣΗΣ 1980 των Νιάρχου-Φωστιέρη, δημιουργοί άντρες και γυναίκες με έντονη ποιητική προσωπικότητα, και οι οποίοι και οποίες, μας δώρισαν ποιητικές συλλογές που άντεξαν στον χρόνο και ίσως άλλαξαν το ποιητικό βλέμμα των νεότερων συγγραφέων, συλλογές, οι οποίες φέρουν έντονα την σφραγίδα των δημιουργών τους.

     Ο ποιητικός λόγος, είναι σαν τον ανθρώπινο ζωντανό οργανισμό, αναπνέει, αναπτύσσεται, μεταβάλλεται και διαμορφώνει τον περιβάλλοντα χώρο, μέσω των συνειδήσεων των αναγνωστών του. Είτε υπονομεύει κατεστημένους θεσμούς είτε στηρίζει και ενστερνίζεται ιδέες που στηρίζουν κοινωνικά φαινόμενα, έχει από μόνος του μια δυναμική αυτοτέλεια και εκρηκτική αυτοαναφορικότητα. Ας μην ξεχνάμε, ότι οι συνειδήσεις και οι ψυχές των πιστών των διαφόρων θρησκευτικών δογμάτων και δοξασιών διαμορφώνονται από τον εκάστοτε-ανά χώρα και εθνική παράδοση-ποιητικό λόγο-αιώνες τώρα μέσα στην Ιστορία. Οι άνθρωποι συγκεντρώνονται σε μεγάλους χώρους ή βρίσκονται κατά μόνας, και ψέλνουν, απαγγέλουν, τραγουδούν, ψιθυρίζουν, ακούν, γράφουν Ποιήματα, που αφορούν την ζωή και τον θάνατό τους, αυτών και των οικείων τους. Η ελπιδοφόρα ποιητική παραμυθία είναι ανεξάντλητη και διαρκής.

Εν αρχή και τέλος είναι ο ποιητικός λόγος.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς, Τετάρτη 28/9/2016

Υ. Γ. περίλυπος εστί η ψυχή μου έως θανάτου, πως μπορείς να αντέξεις τον αποκεφαλισμό του αγάλματος της ελληνίδας ηρωίδας της εθνικής αντίστασης, που, έλληνες ή ξένοι κατσαπλιάδες λήσταρχοι κατέστρεψαν; Στον Πειραιά, κατέστρεψαν παλαιότερα και έκλεψαν την προτομή του μουσικού δασκάλου Μενέλαου Παλλάντιου, και βεβήλωσαν άλλες προτομές πνευματικών δημιουργών. Δεν πρόκειται να βγούμε από οποιοδήποτε μνημόνιο, όσο ανεχόμαστε σαν έθνος και σαν λαός, ατομικά και σαν σύνολο, και επιδοκιμάζουμε πολλές φορές-σαν ψευτομαγκιά- τέτοιες ενέργειες, άρχοντες και αρχόμενοι. Τι να την κάνεις την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα, όταν έλληνες και ξένοι καταστρέφουν και σπάνε τα αγάλματα; Μουτζουρώνουν νεοκλασικά κτίρια, καταπατούν και λερώνουν δημόσιους χώρους, πουλούν τις προτομές για παλιοσίδερα, και επαίρονται για αυτό. Η ανοχή σε τέτοια φαινόμενα της ελληνικής κοινωνίας, είναι ένδειξη ότι έχουμε πλέον πεθάνει ως έθνος. Η μνήμη και η αναφορά στα ανδραγαθήματα των προγόνων στα σχολεία είναι άχρηστη πολυτέλεια. Όφειλε η Ένωση Συγγραφέων, η Ακαδημία, το Υπουργείο Παιδείας, οι διάφοροι πολιτιστικοί φορείς, να δηλώσουν εμπράκτως την διαμαρτυρία τους, για την βεβήλωση και καταστροφή μνημείων και αγαλμάτων- και να επιβάλλουν στους διάφορους εκάστοτε κυβερνώντες, ανεξαιρέτως πολιτικής και ιδεολογίας, να αποφασίσουν με ποιους θα είναι, με τους βέβηλους έλληνες ή αλλοδαπούς ή τους φορολογούμενους κατοίκους αυτής της πτωχευμένης χώρας οικογενειάρχες έλληνες ή ξένους, που σέβονται την παράδοση και τον πολιτισμό αυτού του τόπου. Στο κάτω-κάτω, δεν τον οικοδομήσαμε εμείς οι νεοέλληνες, τον βρήκαμε, αν δεν μπορούμε να τον διατηρήσουμε, ας μας το πουν. Έλληνες και ξένοι οφείλουν να τον σεβαστούν. Τα δικαιώματα και οι ελευθερίες δεν είναι μόνο για τους παρανομούντες και βέβηλους της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και για τους υπόλοιπους, που πληρώνουν τους φόρους τους και σέβονται τον δημόσιο χώρο. Εκλέξαμε μια κυβέρνηση ελλήνων και όχι αντιπρόσωπο των διαφόρων ΜΚΟ, ή των παράνομα εισερχόμενων μεταναστών, ο κυβερνήτης του πολιτικού σκάφους εκλέχθηκε και για αυτά, και όχι για τα αόριστα δικαιώματα των άλλων εθνοτήτων, ή των ελλήνων που δεν σέβονται τον δημόσιο χώρο. Αυτοί που αποκεφάλισαν το άγαλμα της ηρωίδας-δεν αναφέρω το όνομά της, γιατί είναι σαν να δολοφόνησαν όλες τις μανάδες-ηρωίδες της εθνικής αντίστασης-, είναι σαν να βεβήλωσαν την ιστορία της οικογένειάς τους. Ή να καταστραφούμε όλοι μαζί, ή να ζήσουμε όλοι μαζί, ημίμετρα δεν υπάρχουν στις μέρες μας και στην πτώση μας σαν έθνος. Η Ελλάδα δεν είναι πλέον χωματερή ψυχών και σωμάτων μόνο των παράνομων ή νόμιμων μεταναστών, αλλά και μεγάλης μερίδας ελλήνων. Η γύμνια μας σε όλο της το μεγαλείο. Τα περί-ανέξοδου, ανθρωπισμού και ατομικών δικαιωμάτων, λεκτικά φύκια και μεταξωτές κορδέλες γιαυτούς που αρέσκονται να πιστεύουν ότι είμαστε ο ομφαλός της γης.

Τα ανοιχτά στήθη της ηρωίδας μάνας, άντεξαν στις σφαίρες και τα όπλα του ξένου κατακτητή, και βεβηλώθηκαν από νεότερους κατοίκους αυτής της χώρας.

Η μάνα του Άλεξ, η μάνα του Μπέντ, η μάνα του Φύσσα, η μάνα των δύο αγοριών έξω από τα γραφεία της χρυσής αυγής, η μάνα του Γιακουμάκη, η μάνα των αστυνομικών που δολοφονήθηκαν άνανδρα στην περιοχή του Μοσχάτου, η μάνα του κοριτσιού που κάποιος αλλοδαπός την βίασε και την άφησε παράλυτη, η μάνα του ξένου, που ελληναράδες σκότωσαν το παιδί της, σειρά μαυροφορεμένες μανάδες σε ένα ατέλειωτο κομβόι θρήνου και σπαραγμού, έως πότε;