Το περιοδικό ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

 

Π Ο Λ Ι Τ Ι Σ Τ Ι Κ Η   Π Ρ Α Ξ Η

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ, ΜΟΡΦΩΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

     Η πολιτιστική πράξη, υπήρξε ένα αξιόλογο λογοτεχνικό περιοδικό για τα εκδοτικά και πολιτιστικά δεδομένα της Πόλης. Το περιοδικό κυκλοφόρησε χάρη στην έμπνευση και πρόθεση ενός δραστήριου και ενεργού πολιτικά πειραιώτη και επιχειρηματία. Τα Φροντιστήρια ΑΓΓΛΙΚΩΝ  ΚΟΥΚΟΛΙΑ στεγάζονταν στην οδό Δ. Μουτσοπούλου 58, και, στην Χίου και Λευκάδος 2 στα Καμίνια. Ενός  ανένταχτου και ακηδεμόνευτου κομματικά Πειραιώτη του κυρίου Νίκου Χρ. Κουκολιά, ο οποίος είχε διατελέσει και για μακρό διάστημα πρόεδρος του Αθλητικού, Φυσιολατρικού και Μορφωτικού Συλλόγου «Ο Φοίβος» στο Δ διαμέρισμα. Ο εκδότης και διευθυντής του, όπως κατά κοινή ομολογία είχε διαπιστώσει ο πνευματικός κόσμος του Πειραιά, κατόρθωσε να κρατήσει την ποιότητα του περιοδικού, τους καλούς και σταθερούς συνεργάτες, την πλούσια ύλη του και πέρα των πειραϊκών πολιτιστικών τειχών για τέσσερα χρόνια. Το πρώτο τεύχος του τριμηνιαίου περιοδικού κυκλοφόρησε το δεύτερο τρίμηνο του 1990 (τχ.1/4,5,6, 1990) στην περιοχή των Καμινίων. Στα μετέπειτα χρόνια η έδρα του μεταφέρθηκε στο κέντρο του Πειραιά. Η κυκλοφορία του συνεχίστηκε σταθερά μέχρι το 1994. Σύνολο τευχών 16 (αν δεν λαθεύω) τόμοι 4. Ο εκδότης και διευθυντής του πέτυχε-να επαναλάβουμε- να συγκεντρώσει σαν συνεργάτες του περιοδικού-εκλεκτούς εν ενεργεία εκπαιδευτικούς και φιλόλογους, πανεπιστημιακούς, επιστήμονες, συγγραφείς, ποιητές και κριτικούς, λογοτέχνες τόσο από τον Πειραϊκό χώρο όσο και από την πρωτεύουσα. Ένα γρήγορο ξεφύλλισμα των τευχών του, μια προσεκτική ματιά στην ύλη του, θα μας φανέρωνε την πολιτιστική ταυτότητα του περιοδικού και την προσφορά του στα πειραϊκά και όχι μόνο ελληνικά γράμματα και παιδεία. Η έκδοση του περιοδικού στηρίζονταν αποκλειστικά στην συνεισφορά των συνδρομητών και αγοραστών του, στις σταθερές διαφημίσεις από ορισμένα φροντιστήρια του Πειραιά (όπως βλέπουμε στις δύο τελευταίες σελίδες του). Παρά τις οικονομικές δυσκολίες της έκδοσης, το γεγονός αυτό, δεν εμπόδισε τον εκδότη και διευθυντή του να διαθέτει δωρεάν συν τοις άλλοις το περιοδικό σε 1500 εκπαιδευτικές μονάδες της Πόλης. Δηλώνονται στο εσώφυλλο του 5^ου τεύχους:

Η «Πολιτιστική Πράξη» με την συνεργασία εκπαιδευτικών, ανθρώπων των Γραμμάτων και των Τεχνών, ειδικών επιστημόνων κλπ. καλύπτει ένα φάσμα ενδιαφερόντων πνευματικής και κοινωνικής έρευνας.

     Αν και οι συνδρομητές του περιοδικού μας είναι άνθρωποι κάθε ηλικίας, στα νιάτα κατά κύριο λόγο αφιερώνουμε την προσπάθειά μας, με σκοπό να τους προσφέρουμε κάτι παραπάνω από τα ψυχρά και προχωρημένα προγράμματα της εγκύκλιας εκπαιδευτικής ύλης.

     Έμπρακτη απόδειξη του ενδιαφέροντός μας είναι η δωρεάν αποστολή 1.500 αντιτύπων κάθε τεύχους σε μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων του Πειραιά.

     Υποστηρίξετε αυτή την προσπάθεια με τη συνδρομή σας. Συστήστε και σε φίλους σας να γίνουν συνδρομητές.

     Οι πολιτιστικοί και εκπαιδευτικοί στόχοι του εκδότη δηλώνονται με σαφήνεια. Σχεδίασε και εμπνεύστηκε ένα περιοδικό το οποίο δεν θα εστίαζε τα ενδιαφέροντά του μόνο στα λογοτεχνικά πράγματα του Πειραιά –εξάλλου, συνέχιζαν την κυκλοφορία τους τα παλαιά λογοτεχνικά περιοδικά και άλλα έντυπα των Πολιτιστικών και Φυσιολατρικών Σωματείων της πόλης τα οποία κάλυπταν τις συγγραφικές και πληροφοριακές ανάγκες του πνευματικού κόσμου του πρώτου λιμανιού. Ήρθα σε επαφή με το περιοδικό δυστυχώς, την περίοδο που άρχισα να συνεργάζομαι. Όταν αναζήτησα παλαιότερα τεύχη του, με έκπληξη διαπίστωσα, ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμα αντίτυπα στο αρχείο του, ούτε και προηγούμενα τεύχη του στην Δημοτική Βιβλιοθήκη ή το Ιστορικό Αρχείο της πόλης να προμηθευτώ, να αγοράσω από βιβλιοπωλεία ώστε να έχω μία πλήρη σειρά. Ένα στοιχείο που δυσκόλευε ακόμα την αναζήτησή μου-στην ανεύρεση πολλών τίτλων περιοδικών και βιβλίων, ήταν το γεγονός ότι δεν υπήρξα μέλος κανενός Σωματείου. Εργαζόμουν στον ιδιωτικό τομέα, δεν ήμουν συλλέκτης και αναζητούσα παλαιές δεξαμενές πηγών για να ερευνήσω, διαβάσω και εργαστώ πάνω στα πνευματικά πράγματα του Πειραιά και τους ανθρώπους του, μόνος και πολλές φορές συνήθως αβοήθητος. Ένα ακόμα πλην μου, ήταν το γεγονός ότι δεν ήμουν ποτέ, καθόλου καλός στις δημόσιες σχέσεις, και ένιωθα αρκετά άβολα στην προβολή της δημοσιότητας όπως την κατανοεί η πλειονότητα των ατόμων που ασχολούνται μετά πνευματικά και καλλιτεχνικά κοινά. Η εξυπηρέτηση επίσης που ζήτησα από ορισμένα πρόσωπα του Πειραιά κατά την διάρκεια των ερευνών μου και για τα δικά μου πειραϊκά βιβλία, βρήκε κλειστά αυτιά, ψεύτικες υποσχέσεις, αρνήσεις και απορρίψεις να γίνω μέλος ενός Σωματείου. Εύλογα η ατομική απογοήτευση επικράτησε και έπαψε το ενδιαφέρον μου για ανεύρεση παλαιότερων τευχών. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχω στην κατοχή μου το σύνολο των τευχών της «Πολιτιστικής Πράξης», η παρούσα αποδελτίωση των 6 τευχών, γίνεται από τα δύο τεύχη που κατόρθωσα να βρω και τα υπόλοιπα τέσσερα που συνεργάστηκα. Παρά τον μικρό αριθμό των τευχών όμως, μπορεί ο φιλότεχνος και φιλέρευνος αναγνώστης ο οποίος ενδιαφέρεται για τα πνευματικά δρώμενα και συμβαίνοντα του Πειραιά αυτών των περιόδων, να αναγνωρίσει την ποιότητα της ύλης του περιοδικού, την ποικιλία των συνεργατών του, την άοκνη προσπάθεια του εκδότη να κρατήσει ζωντανό και σύγχρονο ένα έντυπο το οποίο ειρήσθω εν παρόδω, δεν συναγωνίζονταν κανένα άλλο, ούτε στάθηκε εχθρικό απέναντι στα άλλα περιοδικά της πόλης που χαλκέντεροι συγγραφείς εξέδιδαν. Και αν εξαιρέσουμε τις προσωπικές και αιχμηρές κρίσεις απέναντι στα τότε εκπαιδευτικά κυρίως και πολιτικά και κοινωνικά τεκταινόμενα στις σελίδες «Σημειώματα του εκδότη» καμία συγγραφική ή άλλη παρέμβασή του δεν έχουμε στην ύλη του περιοδικού. Ούτε επαναλαμβάνεται το όνομά του πάμπολλες φορές. Αντιμετωπίζοντας τα τότε καλλιτεχνικά και πνευματικά πράγματα με την πρέπουσα απόσταση που μας προσφέρει ο χρόνος, οφείλουμε να εκφράσουμε την άποψη ότι τα περιοδικά «Πειραϊκά Γράμματα», «Πολιτιστική Πράξη» και «Φιλολογική Στέγη» (με αλφαβητική και όχι αξιολογική σειρά) ήσαν οι τρείς κύριες και κεντρικές δίοδοι επικοινωνίας και πληροφόρησης με αυτό που ονομάζουμε Πολιτισμός, Τέχνες και Γράμματα τα χρόνια εκείνα, που η γενιά μου, αναζητούσε να γνωρίσει την παράδοση του γενέθλιου χώρου της και στον βαθμό των ευκαιριών που της παρουσιάζονταν, να την συνεχίσει, να την διευρύνει, να την εξερευνήσει επάξια.

Αντιγράφω τα στοιχεία που αναγράφονται στις σελίδες  και τα περιεχόμενα. Για την έκδοση της «Πολιτιστικής Πράξης» έχουν δημοσιευθεί άτακτα μικρά σχόλια στον τοπικό τύπο, επαινώντας την πρωτοβουλία του εκδότη αλλά και την θλίψη των πειραιωτών όταν διακόπηκε η έκδοσή της. Ενός περιοδικού που δεν κατόρθωσε να μακροημερεύσει και να γίνει ένα ακόμα φυτώριο ανάδειξης νέων, σύγχρονων, πνευματικών και συγγραφικών φωνών για πολλές δεκαετίες, και θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες της πόλης και όχι μόνο. Μεγαλόσχημοι παράγοντες εκτός και εντός Πειραιά (από τον χώρο της εκπαίδευσης και της δημοσιογραφίας) μάλλον, συνέβαλαν με τα λόγια και τα γραπτά τους, τις «εχθρικές τους ενέργειες», όπως γράφει σε διάφορα σχόλια-σημειώματά του ο εκδότης, στην διακοπή της κυκλοφορίας της, και όχι μόνο του συγκεκριμένου εντύπου. Ταραγμένοι πολιτικά και κοινωνικά καιροί των περιόδων αυτών, αδιάφοροι και «αγράμματοι» εκπαιδευτικοί παράγοντες, συνδικαλιστικές και ιδεολογικές αγκυλώσεις που ταλανίζουν αιωνίως αυτήν την δύσμοιρη χώρα, (που θεωρούν όλους εμάς τους υπόλοιπους πειθήνια πρόβατα και αγωνίζονται να μας σώσουν, άραγε από τί;), παρέσυραν στο διάβα τους αρκετές εκδοτικές μονάδες πνευματικής προσφοράς στην αφάνεια. Στην αναστολή των εκδοτικών τους δραστηριοτήτων. Στο θάψιμο πολλών αξιόλογων συγγραφικών φωνών και δημιουργών. Από την άλλη, ούτε και από την πλευρά του Πειραιά υπήρξε μία οργανωμένη και συστηματική αντίδραση, μία ιδιωτική, δημοτική, νομαρχιακή ή ορισμένων εύρωστων επιχειρηματικών ομίλων της πόλης βούληση, ώστε να εξακολουθήσει να εκδίδεται η «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ». Αλλά και οι πνευματικοί κύκλοι που δραστηριοποιούνταν στην πόλη μας αδράνησαν ή αδιαφόρησαν, ή έμειναν στα καλά ευχολόγια. Από την εκδοτική αυτή προσπάθεια αξιόλογων προσώπων  έμεινε θέλω να πιστεύω η ανθηρή ατμόσφαιρα της καλής ανάμνησης της έκδοσης ενός πολιτιστικού περιοδικού από έναν ιδιώτη πειραιώτη, ακηδεμόνευτου από τα διάφορα κατεστημένα «καπετανάτα».   

ΧΡΟΝΟΣ Β΄,ΤΕΥΧΟΣ 5/Μάϊος 1991, σ.1-48, τιμή δρχ. 500 διαστάσεις 24Χ17

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΧΡ. ΚΟΥΚΟΛΙΑΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΚΩΣΤΑΣ Π. ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΡΕΝΑ ΑΝΟΥΣΗ-ΗΛΙΑ

ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ: Ελευθερίου Βενιζέλου 35, Πειραιάς 18532.- ΕΚΤΥΠΩΣΗ: Παντ. Χατζηγιάννης Χαρ. Τρικούπη 5, Πειραιάς  18536

-Νίκος Χρ. Κουκολιάς, ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ, 2-5

Από τα επτά (κοινωνικά, πολιτικά και εκπαιδευτικά) Σημειώματα του εκδότη, αντιγράφω εκείνα που αφορούν την έκδοση του περιοδικού

          Ζωή και κότα (Ι)

     Η κυκλοφορία ενός περιοδικού στα σχολεία επιτρέπεται μόνο μετά από έγκριση της καταλληλότητάς του από την Επιτροπή κρίσεως του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Έτσι, λίγο μετά την έκδοση και του δικού μας περιοδικού υποβάλαμε τη σχετική αίτηση, η οποία και εγκρίθηκε με την υπ’ αριθ’ 24/15-11-90 πράξη της Επιτροπής, που μας γνωστοποιήθηκε μετά από τρεις μήνες με το υπ’ αριθ’ Γ2/716/27-2-91 έγγραφο της αρμόδιας Διεύθυνσης. Πού να φανταστούμε όμως, ότι η συμμόρφωσή μας προς τις κείμενες διατάξεις ήταν σφάλμα μέγα, αφού θα μας έφερναν στην άκρη της μυτερής πένας του πανεπιστημιακού δασκάλου, καθηγητή κ. Δ. Ν. Μαρωνίτη…

      Συγκεκριμένα, από τη μόνιμη στήλη του στο «Βήμα της Κυριακής» (24-3-91) και με αφορμή τα όποια αισθήματά του για ένα άλλο περιοδικό, τη γνωστή από τα μαθητικά μας χρόνια «Ζωή του Παιδιού», ο κ. Δ. Μαρωνίτης έκανε μία εντυπωσιακή καταγγελία «Με υπουργική σύσταση που μοιάζει, αλλά δεν είναι καθόλου αθώα», λέει ο κ. καθηγητής, «συστήνεται η κυκλοφορία επτά περιοδικών στα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης». Και δεν είναι αθώα η υπουργική σύσταση, σύμφωνα πάντα με τον κ. Μαρωνίτη, γιατί «τα συστηνόμενα εξωσχολικά και παρασχολικά έντυπα εξασφαλίζουν, σε ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις, οικονομικό όφελος στους εκδότες τους, που τους επιτρέπει να περνούν, κατά τη λαϊκή έκφραση, ζωή και κότα». Φαντάζεστε, λοιπόν, την κατάπληξή μας όταν διαπιστώσαμε ότι το λάβρο αυτό σχόλιο συμπεριελάμβανε μεταξύ των χρυσοφόρων περιοδικών και την «Πολιτιστική Πράξη»!

      Προφανώς ο άνθρωπος δεν είχε πιάσει ποτέ στα χέρια του το περιοδικό μας, αφού με την πρώτη κιόλας ματιά θα μπορούσε να αντιληφθεί ότι πρόκειται για μια προσφορά στη μαθητιώσα νεολαία του Πειραιά, που μόνο συνεχείς  οικονομικές θυσίες «εξασφαλίζει» στον εκδότη του κάθε τρίμηνο. Αλλά το σχόλιο του κ. Μαρωνίτη στηριζόταν και σε μιαν άλλη ουσιαστική ανακρίβεια: Η υπουργική εγκύκλιος προς τα σχολεία δε «συστήνει» την κυκλοφορία των περιοδικών, όπως ισχυρίζεται ο κ. καθηγητής, αλλά την «επιτρέπει». Η διαφορά είναι τεράστια και σαφέστατη. Τώρα, γιατί ο κ. Μαρωνίτης μπέρδεψε τα πράγματα, μόνον εκείνος και οι όποιες σκοπιμότητες της στιγμής το γνωρίζουν.

     Εν πάση περιπτώσει, για να μην υπάρξουν παρανοήσεις, τουλάχιστον όσον αφορά την «Πολιτιστική Πράξη», την επομένη κιόλας ημέρα (25-3-91) διαμαρτυρηθήκαμε  στον κ. Μαρωνίτη. Και του ζητήσαμε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους σε προσεχές σχόλιό του. Μας αγνόησε! Το μόνο λοιπόν που μας μένει είναι να τον καλέσουμε σε… δείπνο. Για να φάμε μαζί την «κότα» σε κάποια πειραιώτικη ταβέρνα. Όσο για τον λογαριασμό, δικός μας. Χαλάλι του!

                          Ζωή και κότα (ΙΙ)

          Ένας άλλος πανεπιστημιακός δάσκαλος και τακτικός συνεργάτης του «Βήματος της Κυριακής», ο καθηγητής κ. Φάνης Ι. Κακριδής, στον οποίο απευθυνθήκαμε ζητώντας τη συμπαράστασή του, μας απάντησε με ιδιόχειρη επιστολή του. Μας συγχαίρει για το περιοδικό μας, που το βρίσκει «πολύ αξιόλογη προσπάθεια», μας πληροφορεί ότι κι αυτός ο ίδιος είχε βρεθεί «στην άκρη της μυτερής πένας» του κ. Μαρωνίτη, εκφράζει την άποψη πως στη δική μας περίπτωση «είναι φανερό ότι στόχος του είναι η ΖΩΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ» και βρίσκει σωστή λύση το χιούμορ… Τον ευχαριστούμε θερμά.

      Ένα μεγάλο ευχαριστώ στο τηλεοπτικό «Κανάλι 67» και το συνεργάτη του, έγκριτο δικηγόρο και δόκιμο συγγραφέα κ. Γ. Δέπο, για την ευκαιρία που μας έδωσε να αναφερθούμε στο περιοδικό μας και τους στόχους του, αλλά και ν’ απαντήσουμε στις γενικεύσεις και υπερβολές του κ. Μαρωνίτη, στην τακτική εκπομπή του της 11-4-91 με τον τίτλο «Ένα βήμα στον πολιτισμό».

             Κανένας προφήτης στον τόπο του…

     Από το τεύχος αυτό η «Πολιτιστική Πράξη» παύει να είναι Καμινιώτικο περιοδικό και η κυκλοφορία της εξακτινώνεται σ’ ολόκληρο τον Πειραιά, αφού επί ένα χρόνο και πλέον προσπάθησε φιλότιμα να γίνει η φωνή της υποβαθμισμένης συνοικίας, δίνοντάς της τη δυνατότητα ν’ ακουστεί πέρα απ’ το εργοστάσιο του Κεράνη…

     Στην περίπτωσή μας επιβεβαιώνεται πανηγυρικά η λαϊκή ρήση «Κανένας προφήτης στον τόπο του»! Ο τύπος, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και δεκάδες άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών μήνες τώρα σχολιάζουν με τα πιο θερμά και επαινετικά λόγια το περιοδικό μας. Το υπουργείο Παιδείας επιτρέπει την κυκλοφορία του στα σχολεία και ζητάει τη συμμετοχή μας στη διεθνή έκθεση περιοδικών για εφήβους στο Κάϊρο. Δάσκαλοι, μαθητές, γονείς, επώνυμοι και απλοί συμπολίτες άλλων περιοχών που έτυχε να φτάσει στα χέρια τους εκδηλώνουν με κάθε τρόπο το ενδιαφέρον τους γι’ αυτό. Όμως, «κάτω στον Πειραιά, στα Καμίνια» πέρα βρέχει! Όλοι οι φορείς της συνοικίας αδιαφορούν αυτάρεσκα (οι ελάχιστες εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν απλώς τον κανόνα), οι δάσκαλοι των Δημοτικών Σχολείων δε δίνουν ούτε τις διευθύνσεις  των μαθητών τους για τη δωρεάν παραλαβή της «Πολιτιστικής Πράξης» στα σπίτια τους, οι επαγγελματίες διαφημίζονται πολυδάπανα όπου αλλού εκτός από τις προσιτές σελίδες μας. Όσο για συνδρομητές,… πενήντα-εξήντα όλοι κι όλοι από τις δεκάδες χιλιάδων των Καμινιωτών.

     Για όλα αυτά κι άλλα πολλά, που η απαρίθμησή τους μόνο πικρίες θα δημιουργούσε, παύουν επίσης ν’ αναφέρονται τα Καμίνια ως τόπος έκδοσης του περιοδικού μας. Έτσι κι αλλιώς  επρόκειτο για σχήμα λόγου που πήγαζε από την αγάπη μας για τον τόπο που γεννηθήκαμε κι ανδρωθήκαμε, αφού η όλη εργασία σύνταξης και φωτοσύνθεσης  πάντοτε γινόταν κι εξακολουθεί να γίνεται στα γραφεία μας στο κέντρο του Πειραιά.

     Κλείνοντας αυτό το σημείωμα, θέλουμε να διαβεβαιώσουμε τους μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου Καμινίων, ότι δεν θα πάψουν να παραλαμβάνουν δωρεάν στα σπίτια τους την «Πολιτιστική Πράξη». Δεν φταίει σε τίποτε η νέα γενιά για τα λάθη των παλαιότερων. Απλώς, μπαίνουν τα πράγματα στη θέση τους και ο νοών νοείτω…

-ΤΑΚΗΣ ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ, Ο ΚΑΙΟΜΕΝΟΣ, 6 (ποίηση)

-Κώστας Πανόπουλος, Ο ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ, 7-12

-Αντώνης Τζελέπης, ΣΤΟ ΑΠΕΡΑΝΤΟ ΣΤΕΡΕΩΜΑ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΓΝΩΣΗΣ, 13-16

-ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ε. ΚΑΣΤΡΙΝΑΚΗΣ, ΚΑΜΙΝΙΑ. Το χρονικό μιας πειραϊκής συνοικίας, 17-19

-Νέλλη Βασιλείου, Αγριομελίσσια στα βουνά της Κύπρου, 20-22 (διήγημα)

-Στέλιος Γεράνης, ΟΙ ΘΑΝΑΣΙΜΕΣ ΑΠΟΥΣΙΕΣ, 23 (ποίηση)

-Ελένη Ιωάννου, Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕ ΤΟ ΚΑΣΚΕΤΟ (Ο Λαϊκός Χριστός του ΤΑΣΟΥ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗ), 24-27.

-Γ.Δ. Δέπος, ΜΙΑ ΠΑΡΑΞΕΝΗ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ, 28-29

-ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΗΓΥΡΑΚΗΣ, Προβληματισμοί γύρω από τη μάθηση και τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών στην Ελλάδα, 30-33

-Σάσα Μόσχου-Σακορράφου, Γυναικεία πρωτοπορία στον Πειραιά. Ένα κεφάλαιο από την «Ιστορία του Ελληνικού Φεμινιστικού Κινήματος», 34

-Φλώρα Τζελέπη, Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΨΥΧΗ, 35-36

-Θεόδωρος Γ. Σταυρόπουλος *, Η ανάπτυξη των αστικών κοινωνικών σχέσεων στο Βυζάντιο στην εποχή του Πλήθωνα Γεμιστού. Στοιχεία ευρωπαϊκής αναγέννησης (Μέρος Α)

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ, 40-44

ΑΥΡΗΛΙΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗΣ β/κη: Ρούλα Αλαβέρα, «Υποθέσεις ενός ξόανου της παρακμής και της Kathe Kollwitz.-Ιάσονας Ευαγγέλου, «Ερωτική ωδή στην αιώνια αγαπημένη», εκδ. Νέα Σκέψη, Αθήνα 1991.-Ιφιάνασσα Χατζηδημητρίου, «Κραυγή στο Σύμπαν» ποιητική σύνθεση. εκδ. Νέα Σύνορα, Αθήνα 1989

ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΕΡΑΝΗΣ β/κη: Σάσας Μόσχου-Σακορράφου, «Ιστορία του Ελληνικού Φεμινιστικού Κινήματος»

ΠΕΙΡΑΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

ΚΩΣΤΑΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ, β/κη: Μαργίτσα Παρασκευά, «Πύλη».-Τούλα Μπούτου, «Με μιαν ανάσα».-Μαντώ Κατσουλού, «Αντιθέσεις και εικόνες».-Πότης Κατράκης, «Ερωτικά».

ΕΛΕΝΗ ΔΕΠΟΥ β/κη: Ρένας Ανούση-Ηλία, «Μετά το γεγονός», Χαρακτική, Γκαλερί «Θόλος»

Απόψεις-Σχόλια-Ειδήσεις,45-47

ΧΡΟΝΟΣ Γ΄, ΤΕΥΧΟΣ 11/ Δεκέμβριος 1992, σ.1-64, τιμή δρχ. 500 διαστάσεις 24Χ17

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΧΡ. ΚΟΥΚΟΛΙΑΣ

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΚΩΣΤΑΣ Π. ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ: Ελευθερίου Βενιζέλου 35, Πειραιάς 18532.- ΕΚΤΥΠΩΣΗ: Παντ. Χατζηγιάννης, Χαρ. Τρικούπη 5, Πειραιάς  18536

-Νίκος Χρ. Κουκολιάς, ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ, 3-8

Τα Σημειώματα του εκδότη αναφέρονται: στον Κωστή Παλαμά με την ευκαιρία των 50 χρόνων από τον θάνατό του, Πορτραίτο του κοσμεί το εξώφυλλο του τεύχους που του αφιερώνει σελίδες του.- Σχολιάζεται το εθνικό ζήτημα του Μακεδονικού μέσα από τα μάτια ενός από τους μεγαλύτερους και μακροβιότερους σκιτσογράφου μας του ΚΥΡ με δύο σκίτσα του από την πολιτική εφημερίδα «Ελευθεροτυπία». Ακόμα, διαβάζουμε σχόλια για τα «Ελληνικά ταχυδρομεία: Πλήρης διάλυση!», για το αρχαιότερο ίδρυμα της πόλης ο «Πειραϊκός Σύνδεσμος»: Ο αποχαυνωμένος γίγαντας…»" και ευχαριστήριο σχολιασμό στην τοπική ημερήσια εφημερίδα «Χρονογράφος» του Μιχάλη Καραγιάννη.

-Κωστής Παλαμάς, ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ, 9 (ποίηση)

-Κωστής Παλαμάς, ΑΠΟ ΤΟ ΔΩΔΕΚΑΛΟΓΟ ΤΟΥ ΓΥΦΤΟΥ, 10 (ποίηση)

-Δημήτρης Σιατόπουλος, Ο εθνικός και κοινωνικός Παλαμάς, 11-18

-Ευάγγελος Ν. Μόσχος, Ο «κασσιανισμός» του Παλαμά*, 19-23

*Προδημοσίευση από το εκτεταμένο κριτικό δοκίμιο «Η μεταφυσική αγωνία στον Παλαμά» που πρόκειται να κυκλοφορήσει στις εκδόσεις Παπαδήμα.

-Στέλιος Γεράνης, Ο Παλαμάς και οι επικριτές του, 24-25

-Αυρήλιος Ευστρατιάδης, Ο ΓΙΟΣ ΤΗΣ ΧΗΡΑΣ. Από τη «Φλογέρα του βασιλιά» του Κωστή Παλαμά, 26-30

-Κωστής Παλαμάς, Βραδυνή Φωνή, 31 Αυτόγραφο ποίημα του Κ.Π.

-Γιάννης Κουτσοχέρας, Αλέξανδρος Παπαναστασίου, 32

-Λάμπρος Πορφύρας (1879-1932), ΘΛΙΜΜΕΝΟ ΒΡΑΔΥ.-ΠΙΕ ΣΤΟΥ ΓΙΑΛΟΥ ΤΗ ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟ ΚΡΑΣΙ ΣΟΥ…, 33 (ποίηση)

-Ιωάννης Κ. Προμπονάς, Μυκηναϊκά κείμενα και αρχαία Μακεδονική διάλεκτος. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ στο Πανελλήνιο Συνέδριο Θεσσαλονίκης (2-4 Οκτωβρίου 1992) με θέμα «ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ-ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ», 34-39

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΟΙΗΣΗ

-Κώστας Αγγελόπουλος, ΑΠΡΟΝΟΗΤΩΣ ΕΞΟΦΛΗΜΕΝΟ, 40

-Χρήστος Κατσιγιάννης, ΣΥΓΧΥΣΗ, 40

-Δανάη Στελλάκη, ΣΤΗΝ ΑΠΟΥΣΙΑ ΣΟΥ, 40

-Κώστας Π. Πανόπουλος, ΠΟΙΗΤΕΣ, 41

-Γιάννης Βουρλάκος, ΝΥΧΤΕΡΙΝΟ ΣΩΜΑ, 42

-Γιάννης Ε. Χατζημανωλάκης, ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ. ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ, 43-45

-Ευάγγελος Γ. Ρόζος, Το χρέος του  πνευματικού δημιουργού, 46-47

-Γεώργιος Ε. Καστρινάκης, ΠΕΙΡΑΙΑΣ Παραλειπόμενα της νεότερης ιστορίας του (Β΄), 48-51

-Κώστας Π. Πανόπουλος, Ο στοχαστής Νικόλαος Κορκοφίγκας, 52-54

-Τούλα Π. Μπούτου, Μετά τη μεταμόσχευση, 55-54 (σύγχρονο διήγημα)

Εμβόλιμα,58-60

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ, 61-63

ΘΑΝ. Ν. ΓΚΟΤΟΒΟΣ, β/κη Μαρία Χωρατατζή-Μηλιώτη, «Αναζητώντας την Αλήθεια», ποιητικά αφηγήματα, Αθήνα 1991.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΡΟΖΟΣ, β/κη Δανάη Στελλάκη, «Οι ερωτικές ελεγείες της Δανάης», ποιήματα, εκδ. Νέα Σύνορα-Α.Α. Λιβάνης, Αθήνα 1992.- Αντώνης Κ. Δρούγκας, «Του περιβάλλοντος» ποιήματα, Αθήνα 1991.

ΑΥΡΗΛΙΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗΣ, β/κη Θύμιος Χριστόπουλος, «Έλα τώρα» ποιήματα, εκδ. Μαυρίδης, Αθήνα

ΧΡΟΝΟΣ Δ΄,ΤΕΥΧΟΣ 12/Μάρτιος 1993, σ.1-64, τιμή δρχ. 700 διαστάσεις 24Χ17. Στο εξώφυλλο φωτογραφία του Γέρου του Μωριά, Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΧΡ. ΚΟΥΚΟΛΙΑΣ

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΚΩΣΤΑΣ Π. ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ: Ελευθερίου Βενιζέλου 35, Πειραιάς 18532.- ΕΚΤΥΠΩΣΗ: Παντ. Χατζηγιάννης, Χαρ. Τρικούπη 5, Πειραιάς  18536

-Κωστής Παλαμάς, Η ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΑΡΜΑΤΩΘΗΚΕ, 3 (ποίηση)

-Νίκος Χρ. Κουκολιάς, ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ, 4-10

     Στα ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ο εκδότης αναφέρεται στην επέτειο της 25 Μαρτίου 1821.- Στο πρόβλημα του δημογραφικού «Γερνάει η Ελλάδα και λιγοστεύει…».-για «Τα ελληνοτουρκικά βραβεία «Ιπεκτσί» και η βράβευση της Λιάνας Κανέλλη.- Για το πρόβλημα της «Λειψυδρίας».- Για την άρνηση της εταιρείας “Colgate-Palmolive” να στηρίξει οικονομικά –με συνδρομές το περιοδικό.-Τέλος, δημοσιεύεται ένα συγκινητικό κείμενο για την ξαφνική απώλεια του πειραιώτη ποιητή Στέλιου Γεράνη.

-Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΝΤΡΟΠΗΣ (Για να μη ξεχνάμε…), 11

Δημοσιεύεται η απόφαση με την οποία καταδικάζονταν από το ελληνικό κράτος ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Δημήτρης Πλαπούτας για εσχάτη προδοσία.

-Γιάννης Ε. Χατζημανωλάκης, ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ ΕΙΚΟΣΙΕΝΑ, 12-16

-Δημήτρης Σιατόπουλος, Η ιστορική φιλολογία του Εικοσιένα, 17-21

-Αυρήλιος Ευστρατιάδης, Τρεις ξεχωριστοί ποιητικοί κόσμοι εξαρτημένοι απ’ την επανάσταση του ’21, 22-26

Οι ποιητές για τους οποίους γράφει ο συνεργάτης του περιοδικού συγγραφέας Α. Ευστρατιάδης είναι ο Λόρδος Βύρων, ο Διονύσιος Σολωμός και ο Ανδρέας Κάλβος.

-Θάνος Βαγενάς, Ο Κανάρης στην Κύπρο και η λαϊκή εξέγερση της Λεμεσού, 27-29

-Ευάγγελος Γ. Ρόζος, Η σημασία και το νόημα του ’21 σήμερα, 30-31

-Παύλος Μπαλόγλου, ΠΕΙΡΑΙΑΣ, 22 Απριλίου 1827, 32-34

-Κώστας Π. Πανόπουλος, ΟΠΤΑΣΙΑ.-ΕΛΕΝΗ, 35 (ποίηση)

-Καίτη Λειβαδά, Ο Μπάιρον και η εποχή μας, 36-38

-Ηλίας Σιμόπουλος, Τα Σμαράγδια της Ποίησης.- Η Μάνα μου, 39 (ποίηση)

-Φάνης Μούλιος, ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΕΡΑΝΗΣ. Και /ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ- ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΓΕΡΑΝΗ., 40-41

- Όθων Μ. Δέφνερ, ΠΡΩΘΥΣΤΕΡΟΝ, 42 (ποίηση)

-Δημήτρης Πιστικός, ΟΛΑ ΦΕΥΓΟΥΝ,43 (ποίηση)

Το ποίημα είναι από τη Συλλογή «Ανάγνωση»

-Χρίστος Αδαμόπουλος, ΠΕΝΤΕ ΞΕΝΥΧΤΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ ΚΑΙ ΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΝΕΝΑ*, 44-46

*Από το ανέκδοτο βιβλίο του Χ.Α. «Αναπτύξεις του Ακαριαίου», που προλογίζει ο Ακαδημαϊκός Θανάσης Πετσάλης-Διομήδης.

-Γ.Δ. Δέπος, ΕΚΛΑΪΚΕΥΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ. ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ (Παρμενίδης, Ηράκλειτος, Δημόκριτος, Αρχαία Σοφιστική-Σωκράτης), 47-52

-Ειρήνη Γαλανού, Η ΠΟΛΗ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ, 53 (ποίηση)

-Λίνα Γαρυφαλλάκη-Νικολάου, Η ΣΚΙΑ ΜΟΥ, 53 (ποίηση)

Εμβόλιμα, 54-58

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΣ,59-63

ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΜΠΑΛΟΥΡΔΟΣ β/κη: Μοναχού Νικοδήμου, «Το χρώμα των αιώνων». Ποιήματα εκδ. Νέα Σύνορα-Λιβάνη, Αθήνα 1992.-Παναγιώτης Τσουτάκος, «Τώρα», Ποίηση, 59-61.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΡΑΜΕΡΙΤΗΣ β/κη: Παν/ου. Αρχιμανδρίτη Τιμόθεου Κιλίφη, «Ελλάδα μου αιώνια», Αθήνα 1992., 61

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ, 61-62

ΕΛΕΝΗ ΔΕΠΟΥ, β/κη: Πάνος Στεφανίδης (BOSCH GALERIE).- Σταύρος Μπαλτογιάννης (Γκαλερί «Χρυσόθεμις»).

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΚΥΡΙΕΛΕΗΣΟΝ, Μάκη Τσέλιου, «Τα λόγια του νερού», Τραγούδια, Αθήνα 1992, 62-63

Ελάβαμε, Βιβλία, Περιοδικά, Εφημερίδες, 64

ΧΡΟΝΟΣ Δ΄,ΤΕΥΧΟΣ 13/Ιούνιος 1993, σ.1-64, τιμή δρχ. 700 διαστάσεις 24Χ17 Εξώφυλλο Ιωάννη Αλταμούρα «Καϊκι στις Σπέτσες» 1877 (λεπτομέρεια) Αθήνα Εθνική Πινακοθήκη.

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΧΡ. ΚΟΥΚΟΛΙΑΣ

ΓΡΑΦΕΊΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ: Ελευθερίου Βενιζέλου 35, Πειραιάς 18532.- ΕΚΤΥΠΩΣΗ: Παντ. Χατζηγιάννης, Χαρ. Τρικούπη 5, Πειραιάς  18536. Συνδρομές: Ιδιωτών 2.500 δραχμές. Επιχειρήσεων, Οργανισμών 7.000 δραχμές.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

-Νίκος Χρ. Κουκολιάς, Πειραιάς, 24/5/1993, ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ, 3-8

-ΜΑΧΑΤΜΑ ΓΚΑΝΤΙ, Τα επτά που ΔΕΝ πρέπει να έχεις, 8

-Γ. Κ. Βλάχου, Πνευματικές και ηθικές προϋποθέσεις της βαλκανικής πολιτικής του Αλεξάνδρου Παπαναστασίου, 9-12

-Στοχασμοί του Νικηφόρου Βρεττάκου, 13

-Δημήτρης Σιατόπουλος, Πανιά, καπνοί κι αντρειοσύνη. Οι Έλληνες και η θάλασσα, μέσα στο χρόνο, 14-16

-Ηλίας Σιμόπουλος, Ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης, 17-20

-Κώστας Π. Πανόπουλος, Αρχαία Αιγαιοπελαγίτικη λυρική ποίηση, 21-25

-Αυρήλιος Ευστρατιάδης, ΣΤΙΓΜΗ ΑΠΑΙΤΗΣΗΣ.-ΤΟ ΠΙΟ ΒΑΡΥ.-ΔΕΙΝΟΠΑΘΟΥΣΑ ΕΝΝΟΙΑ. 26 (ποίηση)

-Ιωάννης Κ. Προμπονάς, Σχέσεις Ελλήνων και Μικράς Ασίας τη 2^η  χιλιετία π.Χ. με βάση τα μυκηναϊκά κείμενα, 27-29

-Θανάσης Κωσταβάρας, ΟΙ ΕΚΠΤΩΤΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ, 30. «Στον Γιώργο Καραβασίλη» (ποίηση)

-Λίζα Μιχελή, Νεοκλασικό Αιγαίο, 31-32

-Παρασκευή Λούντζη, ΓΥΡΗ  ΟΥΡΑΝΟΥ, 33 (ποίηση)

-Διονύσης Κουρής, ΚΙ ΟΜΩΣ…, 33 (ποίηση)

-Γιάννης Ε. Χατζημανωλάκης, ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Εν αρχή ην η Παιδεία… (το σωστό ξεκίνημα των πρώτων οικιστών που δημιούργησαν το νεότερο πειραϊκό έπος), 34-36

-Γιώργος Χ. Μπαλούρδος, Ο Άγιος της Οφιούσας. Γιαννούλης Χαλεπάς. (αφιερωμένο στον Μιχάλη Μερακλή), 37-42

-Άννα Λαλάγκα, ΣΕ ΓΝΩΡΙΣΑ, 42 «Στον ποιητή Στέλιο Γεράνη» (ποίηση)

-Δημήτρης Ι. Καραμβάλης, ΑΓΑΠΗ, 42 (ποίηση)

-Φάνης Μούλιος, Η ουρά της γάτας, 43-45 (σύγχρονο διήγημα)

-Λέτα Κουτσοχέρα, Στου αιώνα μας την άκρη έτος 1992, 46 (ποίηση)

-Βασιλική Δελή, ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑΤΑ, 46 (ποίηση)

-Στέλιος Μπινιάρης, ΜΑΚΡΙΑ ΑΠ’ ΤΗΝ ΠΟΛΗ, 46 (ποίηση)

-Γ.Δ. Δέπος, ΕΚΛΑΪΚΕΥΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ. ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ (Παρμενίδης, Ηράκλειτος, Δημόκριτος, Αρχαία Σοφιστική-Σωκράτης), Β΄ Μέρος, 47-51

Εμβόλιμα, 52-54

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ & ΤΕΧΝΗΣ, 55-58

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΒΕΛΑΣ β/κη: Ηλίας Σιμόπουλος, Δύο νέες ποιητικές συλλογές, 55-56

Οι δύο συλλογές που κρίνονται είναι: "Μακρινό ταξίδι" (1990) και "Πέτρες" (1992).

ΚΩΣΤΑΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ, Ο ποιητής Κώστας Αγγελόπουλος, 56-57

Ο Κ. Θεοφάνους γράφει για την τελευταία συγκεντρωτική ποιητική συλλογή του Κώστα Αγγελόπουλου, "Στιγμές πολύ ανθρώπινες".

Σημείωση:

Ενδιαφέρον για τα πολιτιστικά πράγματα του Πειραιά παρουσιάζει η αρχή του κειμένου του Θεοφάνους. Μας λέει: "Κάθε φορά που συναντώ τον Κώστα Αγγελόπουλο για να πάμε, μαζί με την παρέα, σε κάποιο ταβερνάκι ή όταν συλλογίζομαι, ο νους μου γυρίζει πενήντα χρόνια πίσω, τότε που μας λαμπάδιαζε η Νιότη, μας ενθουσίαζε το Πνεύμα, μας συνάρπαζε το Όραμα της ελευθερίας και του σοσιαλισμού. Τότε λοιπόν, αρχές του 1943, Ο Στέλιος Γεράνης (Παναγιωτόπουλος, τότε) μαζί με το Νίκο Καθρέπτη και βασικό στέλεχος του Κ. Αγγελόπουλο, κυκλοφορούσαν το περιοδικό "Νεοελληνική Μούσα" που είχε την ιδιομορφία να περιέχει αποκλειστικά και μόνο ποιήματα. Ενώ παράλληλα εμείς, δηλαδή ο Κώστας Νικηράτος (Νίκος Χατζηδουλής), ο Φραγκίσκος Επιτρόπουλος και ο γράφων (Έλατος, τότε) κυκλοφορούσαμε το περιοδικό "Νέα Αυγή", που είχε και εκείνο την ιδιομορφία να τυπώνεται ολόκληρο με μονοτονικό σύστημα (άκουτα, κύριε Δαμιανέ Στρουμπούλη, πόσο μερικοί νέοι πρωτοπορούσαν πριν από πέντε δεκαετίες). Ανάμεσα στίς δύο εκείνες συντροφιές είχε αναπτυχθεί δεσμός φιλίας και στενής συνεργασίας, θυμάμαι μάλιστα ότι στην "Αυγή" είχαμε δημοσιεύσει ωραιότατα πεζογραφήματα του Αγγελόπουλου (Κυκλοφορούσαν ακόμη τότε στον Πειραιά αλλά τέσσερα λογοτεχνικά περιοδικά νέων: "Αργώ", "Νεότης", "Ξεκίνημα", "Σαλαμίς". Ευφορία εκπληκτική, πρωτοφανής, μοναδική!).Μετά την Απελευθέρωση, η συντροφιά μας διευρύνθηκε με τη συμμετοχή  αλησμόνητων φίλτατων φίλων όπως ήταν ο Θεόδωρος Λιαρούτσος, ο Νίκος Βελιώτης, ο Κώστας Γαρίδης, ο Αργύρης Κωστέας, ο Λουκάς Μουζάκης και άλλοι, πού να θυμάμαι τώρα.....".

ΚΩΣΤΑ Π. ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ, β/κη: Θεόδωρος Σ. Γκιντώνης Πρώτη ποιητική παρουσία, 57-58

ΚΥΠΡΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΗΣ, β/κη: Μάρω Στασινοπούλου, «Το Στίγμα και ο Μονόκερος», 58

ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ, 58-59

ΒΑΣΟΣ Α. ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΔΗΣ.

Κρίνονται και σχολιάζονται από τον τεχνοκριτικό το βιβλίο του ζωγράφου και τεχνοκριτικού Νίκου Αλεξίου, «Αναφορά στην Τέχνη» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αρσενίδης, -η έκθεση της Άρτεμης Αλκαλάη στην Γκαλερί Titanium.- Η έκθεση της εικαστικού Ρένας Ανούση-Ηλία στην Γκαλερί Θόλος αφιερωμένη στη μνήμη του Λευκαδίτη λογοτέχνη Γεράσιμου Γρηγόρη (1907-1985).- Και η παρουσίαση της έκθεσης του εικαστικού Λεωνίδα Τσιριγκούλη στην «Γκαλερί του Νότου» οδός Κουντουριώτου 152 Πειραιά.

ΕΥΑ ΔΕΛΑΒΙΝΙΑ,

υπογράφει το κριτικό σημείωμα για την δημιουργία της ζωγράφου Καίτης Μαρωνίτη, Ζωγραφικά χειροτεχνήματα, Δεκέμβριος 1992.

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ, 60

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Α. ΚΡΑΝΗΣ,

Παρουσιάζει το θεατρικό έργο «Ο Απολογισμός» της πειραιώτισσας πεζογράφου και θεατρικής συγγραφέως Τούλας Π. Μπούτου, το οποίο παραστάθηκε από τη Θεατρική Σκηνή της «Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς»-στην Αίθουσα Γαλλικού Ινστιτούτου Πειραιά.

Αλληλογραφία, 61-62

 Δημοσιεύονται δύο επιστολές. Του Αποστόλη Δόμβρου για τα Βραβεία Ιπεκτσί και του συγγραφέα και τεχνοκριτικού Κώστα Θεοφάνους για την έκδοση του περιοδικού.

Αντιγράφουμε:

Φίλε Νίκο,

Είχα την τύχη να παρακολουθήσω το περιοδικό «Πολιτιστική Πράξη», που μαζί με την πολύτιμη συνεργασία του φίλου λογοτέχνη-εκπαιδευτικού Κώστα Πανόπουλου, κυκλοφορείς από την άνοιξη του ’90.

Επιτύχατε, με πολύ μόχθο και θυσίες, τον άθλο να φτάσετε στο σημερινό δωδέκατο τεύχος, σε μερικά μάλιστα δημοσιεύτηκαν και δικές μου συνεργασίες.

     Κατά τη διαδρομή σας αυτή, παρατήρησα ότι η έκδοση, από τεύχος σε τεύχος, παρουσιαζόταν σε ολοένα υψηλότερο επίπεδο, πληρέστερη τόσο από άποψη εμφάνισης όσο και από άποψη ποιότητας.

    Σταθμό ωστόσο στην αξιέπαινη προσπάθειά σας αποτελούν τα δύο πρόσφατα τεύχη: το αφιέρωμα στον Παλαμά και το αφιέρωμα στο Εικοσιένα.

     Σε τούτα, η πληρότητα περιεχομένων, η επιλεκτικότητα της ύλης, η τυποτεχνική αρτιότητα έχουν φτάσει σε ανώτατη στάθμη…

Σας εκφράζω τα συγχαρητήριά μου.

Σας εύχομαι να συνεχίσετε την προσφορά σας με το ίδιο ψυχικό σθένος, να τροφοδοτείτε πάντα με υγιές αίμα τον οργανισμό του Πνεύματος και να διατηρήσετε την ανοδική πορεία σας, τη δημιουργική πλεύση σας προς την τελειότητα, στον αγώνα του Καλού, προς όφελος της πολιτιστικής παράδοσης της πόλης μας, και όχι μόνο.

      Σε χαιρετώ φιλικά

ΚΩΣΤΑΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ

Υ.Γ. Συμφωνώ με την εκτίμηση του Γιάννη Χατζημανωλάκη, ο οποίος γράφει (βλ. περιοδικό «Φιλολογική Στέγη» τχ.59, σελ. 369) «Το περιοδικό «Π.Π.» τείνει να εξελιχθεί σε σοβαρό όργανο πνευματικής καλλιέργειας. Με εκλεκτό επιτελείο τακτικών συνεργατών-γνωστών πνευματικών ανθρώπων της Αθήνας και του Πειραιά-έχει διασφαλίσει μια υψηλή ποιοτική στάθμη στην ύλη του, γεγονός πού, παράλληλα με την κυκλοφοριακή του συνέπεια, έχει εκτιμηθεί από τους Πειραιώτες».

Πειραιάς. 9-5-1993 Κ.Θ.

Σημείωση: Το σχόλιο του πρώην προέδρου της Φ. Σ. που μεταφέρει στην επιστολή του ο πειραιώτης λογοτέχνης Κώστας Θεοφάνους, (έχει κλείσει η ύλη των 12 τευχών του περιοδικού) δημοσιεύεται στις σελίδες «ανάλεκτα (η ζωή και το πνεύμα)» σ.367-370, του ομώνυμου περιοδικού. Το σχόλιο είναι το εξής: Η Πολιτιστική Πράξη, το τριμηνιαίο περιοδικό που εδώ και τρία χρόνια εκδίδει στον Πειραιά ο φίλος Νίκος Κουκολιάς, τείνει να εξελιχθεί σε σοβαρό όργανο πνευματικής καλλιέργειας. Με εκλεκτό επιτελείο τακτικών συνεργατών-γνωστών πνευματικών ανθρώπων της Αθήνας και του Πειραιά-έχει διασφαλίσει μια υψηλή ποιοτική στάθμη στην ύλη του- γεγονός που, παράλληλα με την κυκλοφοριακή του συνέπεια, έχει εκτιμηθεί από τους Πειραιώτες. Σημειώνουμε ιδιαίτερα το αφιέρωμα στον Κ. Παλαμά (τεύχος 11), που ήταν το πρώτο που παρουσιάστηκε για τα 50 χρόνια του θανάτου του. Στο περιοδικό αυτό δημοσιεύθηκε κι ένα αποκαλυπτικό κείμενο του νέου Πειραιώτη ερευνητή Δημήτρη Κρασονικολάκη με τίτλο «Η περιπέτεια της ξεχασμένης προτομής του Θεμιστοκλή», που μας πληροφορεί ότι η προτομή του Θεμιστοκλή, που βρισκόταν παλαιότερα στην ομώνυμη πλατεία, στο χώρο που έχει χτιστεί το μέγαρο του ΝΑΤ και πολλοί την θεωρούσαν χαμένη, υπάρχει στο «περιβολάκι μεταξύ των οδών Δογάνης, Μαυρομιχάλη, Δημητρακοπούλου και Σπάρτης, στο κέντρο περίπου και μέσα στην παιδική χαρά». Συμπληρωματικά να σημειώσουμε ότι στο τεύχος 15/1,2,3,2008 σελίδα 35 της δεύτερης περιόδου του περιοδικού «Φ. Σ.» στις σελίδες Πειραϊκή Επικαιρότητα πληροφορούμαστε τα εξής με τίτλο ΕΠΑΝΕΚΔΙΔΕΤΑΙ Η «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ» ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΟΡΦΗ: «Ο παλαιός καλός φίλος κ. Νίκος Κουκολιάς, με επιστολή του του προς τη «Φιλολογική Στέγη», γνωστοποιεί ότι από τον μήνα Μάρτιο «αποφάσισε να ξεκινήσει πάλι την παλιά αγαπημένη του περιπέτεια που άκουγε στο όνομα Πολιτιστική Πράξη (πρόκειται για το εξαίρετο περιοδικό που εξέδιδε στην περίοδο 1990-1994, συμπλήρωσε τέσσερις τόμους και υπήρξε μια αξιόλογη παρουσία στα τοπικά πνευματικά και πολιτιστικά δρώμενα).

Το περιοδικό αυτή τη φορά δεν θα κυκλοφορεί σε έντυπη έκδοση αλλά σε σύγχρονη ηλεκτρονική μορφή “on line” στο Διαδίκτυο (Internet), Όπως μας πληροφορεί το περιοδικό υπό τη νέα του μορφή, θα δέχεται  συνεργασίες (κείμενα, ποιήματα, σχέδια κλπ.) υπό δύο βασικές προϋποθέσεις.1) Τα κείμενα θα είναι δακτυλογραφημένα ή τυπωμένα και θα αποστέλλονται ταχυδρομικώς στη διεύθυνση του εκδότη (Νίκ. Κουκολιάς- Αίαντος 80-17563 Παλαιό Φάληρο). Αποκλείονται χειρόγραφα, εκτός αν πρόκειται για σχέδια. 2) Όσοι γνωρίζουν τη νέα τεχνολογία μπορούν να αποστέλλουν τις συνεργασίες τους με e-mail  απ’ ευθείας στην ηλεκτρονική διεύθυνση του περιοδικού: www.politistiki.gr.  Ευχόμαστε επιτυχία στη νέα προσπάθεια. Ενώ, στο τεύχος 5/7,8,9,2005, σελ.272, της β’ περιόδου του ίδιου περιοδικού μας ενημερώνει ότι ο εκδότης και διευθυντής του περιοδικού επανεξελέγει πρόεδρος του αθλητικού, φυσιολατρικού και μορφωτικού συλλόγου «Ο Φοίβος».

ΧΡΟΝΟΣ Δ΄,ΤΕΥΧΟΣ 14/Σεπτέμβριος 1993, σ.1-64, τιμή δρχ. 700 διαστάσεις 24Χ17

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΧΡ. ΚΟΥΚΟΛΙΑΣ

ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ: Ελευθερίου Βενιζέλου 35, Πειραιάς 18532.

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: Παντ. Χατζηγιάννης, Χαρ. Τρικούπη 5, Πειραιάς  18536

ΠΕΡΙΕΧΌΜΕΝΑ

-Νίκος Χρ. Κουκολιάς, Πειραιάς, 9/9/1993, ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ, 2-3

-Γιάννης Ε. Χατζημανωλάκης, ΜΕΤΑ ΑΠΟ 150 ΧΡΟΝΙΆ. Η επανάσταση της 3^ης Σεπτεμβρίου (πρώτο «βήμα» για την ανάκτηση των πολιτικών ελευθεριών του ελληνικού λαού), 5-7

-Φάνης Ι. Κακριδής, Η διδασκαλία του αρχαίου κόσμου στη Μέση Εκπαίδευση, 8-10

-Δημήτρης Σιατόπουλος, Το βιβλίο η εκδοτική βραδυπορία μας και η Ε.Ο.Κ., 11-13

-Άννα Κελεσίδου, Η ψυχολογική θεώρηση του κόσμου στον Κίρκεγκωρ, 14-16

-Κώστας Π. Πανόπουλος, Εισόδιο στο έργο του Καζαντζάκη, 17-20

-Κώστας Θεοφάνους, Οι ανώνυμοι συμπαραστάτες της Αντίστασης, 21-26

-Δημήτρης Πιστικός, ΜΝΗΜΗ Στον ποιητή Σωκράτη Σκαρτσή, 27 (ποίηση)

-Ευάγγελος Γ. Ρόζος, Ο πολιτιστικός ιμπεριαλισμός, 28-31

-Σωτήρης Μαντζάρας, Η διδασκαλία των Μαθηματικών και τα… βάσανα πολλών παιδιών θεμελιώθηκαν στον Πειραιά, 32-35

-Ειρήνη Γαλανού, ΝΗΜΑ ΕΙΡΗΝΗΣ, 36 (ποίηση)

-Γιάννης Βουρλάκος, ΣΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΣΤΕΛΙΟ ΓΕΡΑΝΗ, 36 (ποίηση)

-Κωστούλα Μητροπούλου, Η τελευταία παράσταση, 37-39 (διήγημα)

-Χρίστος Αδαμόπουλος, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΕΣ. Μιλάμε για την Τέχνη…, 40-42

-Γιώργος Χ. Μπαλούρδος, Ο θεηγόρος ποιητής Γιάννης Ρίτσος. Αργά, πολύ αργά μέσα στη Νύχτα, 43-46

-Αλεξάνδρα Μοσχονά, ΕΚΕΙΝΟΙ, 47 (ποίηση)

-Αλέκος Χρυσοστομίδης, Η ΚΟΤΑ 47 (ποίηση)

-Δανάη Στρατηγοπούλου, Πειραιά, αγάπη μου…, 48-49

-Γεώργιος Ε. Καστρινάκης, ΠΕΙΡΑΙΑΣ Παραλειπόμενα της νεότερης ιστορίας του (Γ΄μέρος), 50-54

-Τρύφωνας Χ. Αποστολόπουλος, Οι μικρόψυχοι κολοσσοί…, 55

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ & ΤΕΧΝΗΣ, 56-59

-ΝΙΚΟΣ Φ. ΡΗΓΑΣ, β/κη Νικολάου Δ. Δέτση, «Προσεγγίσεις σε κείμενα και θέματα του Γυμνασίου και του Λυκείου», Αθήνα 1992, 56.

-ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΦΤΑΝΤΖΗΣ, β/κη Δανάη Στελλάκη, «Ερωτικά μελύδρια», ποίηση εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1993, 57

-ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΚΥΡΙΕΛΕΗΣΟΝ, β/κη Γιάννης Καραμητσόπουλος, «Στα βήματα του χρόνου», Ποιήματα, περιοδικό «Εμβόλιμον, 1992,57-58

-ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΡΑΜΕΡΙΤΗΣ, β/κη Πόπη Αντωνίου-Σφαλαγκάκου, «Ώρες φθινοπώρου» Ποιήματα.,58-59

-ΕΛΕΝΗ ΔΕΠΟΥ, τεχνοκριτική παρουσίαση της έκθεσης της εικαστικού Σούλα Κουμπή, «Ζωγραφική», στην Gallery «Ζυγός»

ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ 60-61

ΒΑΣΟΣ Α. ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΔΗΣ γράφει για τους:

Την έκθεση του γιατρού ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΝΤΟΛΑΤΖΑ , στην Γκαλερί Δημόκριτος. – την έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Πειραιά του ΝΙΚΟΥ ΠΗΤΕΡΣ (Πετρόπουλος).-την έκθεση στη Γκαλερί Αργώ με τίτλο «Ταξίδι στα Κύθηρα» του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΡΙΖΟΥ.- για την παραστατική γλυπτική του γλύπτη ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΡΜΑΚΟΛΑ, ο οποίος εκθέτει την εργασία του στην Γκαλερί Αντήνωρ.- Για την ζωγραφική του ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΓΚΑΛΤΕΜΗ, στην Γκαλερί Αργώ.- Τέλος, μας  μιλά για την γνωστή πειραιώτισσα κεραμίστρια ΚΑΤΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ, αδερφή της μυθιστοριογράφου και θεατρικής συγγραφέως Κωστούλας Μητροπούλου, και την τέχνη της φωτογραφίας που υπηρετεί.

ΧΡΟΝΟΣ Δ΄,ΤΕΥΧΟΣ 15/Δεκέμβριος 1993, σ.1-64, τιμή δρχ. 700 διαστάσεις 24Χ17

ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΧΡ. ΚΟΥΚΟΛΙΑΣ

ΓΡΑΦΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ: Ελευθερίου Βενιζέλου 35, Πειραιάς 18532.

ΕΚΤΥΠΩΣΗ: Παντ. Χατζηγιάννης, Χαρ. Τρικούπη 5, Πειραιάς  18536

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

-Νίκος Χρ. Κουκολιάς, Πειραιάς, 7/12/1993, ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ, 3-9

-Σεβ. Μητροπολίτου Πειραιώς κ. Καλλινίκου, ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΙ, 10-12

-Γιώργος Χ. Μπαλούρδος, ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ, 13 (ποίηση)

-Ιγνάτιος Αλεξίου, ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΦΩΤΟΣ, 13 (ποίηση)

-Δημήτρης Σιατόπουλος, Ο χριστιανικός υπαρξισμός του Παπαδιαμάντη, 14-15

-Γιάννης Ε. Χατζημανωλάκης, Ένας σύγχρονος «Παπαδιαμάντης» (Αναφορά στο έργο του Βελισσάριου Μουστάκα), 16-18

-Ευάγγελος Γ. Ρόζος, Το όραμα στη ζωή και την Τέχνη και η αναγκαιότητά του, 19-20

-Δαμιανός Στρουμπούλης, Η ΝΕΑ ΑΝΑΤΟΛΗ, 21

-Κώστας Πανόπουλος, ΠΕΝΤΕ ΠΟΙΗΜΑΤΑ. (ΕΥΘΥΝΟΜΑΙ/ Η ΖΩΗ/ ΠΡΟΣΜΟΝΗ/ ΣΤΟΝ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ/ ΥΠΟΘΗΚΗ), 22-23 (ποίηση)

-Ιωάννης Κ. Προμπονάς, Οι ρίζες του δημοτικού μας τραγουδιού* Α΄ Μέρος, 24-27

*Ανακοίνωση στο Δέκατο Τρίτο Συμπόσιο Ποίησης «Έθνος και Ποίηση». Παρασκευή 2- Κυριακή 4 Ιουλίου 1993. Πανεπιστήμιο Πατρών.

-ΝΙΚΟΣ Δ. ΔΕΤΣΗΣ, ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΟΥΣΙΑΣ. Ιωάννης Θ. Κακριδής (1901-1992) (ο Φιλόλογος-ο Δάσκαλος-ο Άνθρωπος), 28-32

-Κώστας Ν. Πανόπουλος, ΗΛΙΑΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ, Ένας ποιητής με καρδιά χωρίς σύνορα, 33-36

-Αυρήλιος Ευστρατιάδης, ΧΡΕΟΣ, 37 (ποίηση)

-Στέλιος Γεράνης, Τάδε έφη Ηρακλής ο νεότερος, 37 (ποίηση)

-Φάνης Μούλιος, Στα καρνάγια, 38-39 (διήγημα). «στη Λίλα».

-Νέλλη Α. Βασιλείου, Το άγιο λιοντάρι (Θεόφιλος και εικονογραφία), 40-42

-ΜΑΧΑΤΜΑ ΓΚΑΝΤΙ, Τα επτά που ΔΕΝ πρέπει να έχεις, 42

-Πότης Κατράκης, ΗΡΘΕΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ, 43 (ποίηση)

-Αντρέας Λεοντάρης, ΕΛΕΓΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΚΡΟ ΑΔΕΡΦΟ, 43 (ποίηση)

-Παναγής Λευκαδίτης, ΡΕΚΒΙΕΜ, 43 (ποίηση)

-Δημήτρης Ι. Καραμβάλης, Η μετά είκοσι έτη τελευταία επιστροφή του Νίκου Εγγονόπουλου στην ποίηση, 44-45

-Τούλα Μπούτου, Ο κύριος καθηγητής, 46-49 (διήγημα)

-Δρα Δημοσθένη Κ. Μπούκη, Ο ρόλος των Μ.Μ.Ε. στην πρόληψη διάδοσης των ναρκωτικών , 50-51

Εμβόλιμα, 52-54

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ & ΤΕΧΝΗΣ,55-59

-ΚΩΣΤΑΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ, β/κη ΕΛΕΓΕΙΕΣ,  55-56. Κρίνονται δύο ποιητικές συλλογές. Του Παναγή Λεκατσά, «Δώδεκα τραγούδια για την Ερμίνα», και του Ανδρέα Λεοντάρη, «Για το Λεωνίδα, τραγούδι  πένθιμο».

-ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΡΟΖΟΣ, β/κη Αλεξάνδρας Μοσχονά, «Ονειρέματα», ποίηση, 1991. Μικρή ποιητική επιλογή, Αθήνα, 1992, 56

-ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΡΙΔΗΣ, β/κη Ιγνατίου Αλεξίου, «Μέσα από το φώς». Ποίηση. Εκδ. Ιωλκός, Αθήνα 1993, 57

ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ, 57-59

ΒΑΣΟΣ Α. ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΔΗΣ: υπογράφει τα κείμενα για τους εξής εικαστικούς:

-ΕΛΕΝΗ ΝΤΙΝΙΑ-ΜΠΟΥΤΑΛΗ, η αρχιτέκτων ζωγράφος παρουσιάζει έργα της στην Γκαλερί DADA.-Ο ζωγράφος  ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΗΝΑΣ, εκθέτει έργα του στην Γκαλερί Μ. Παπαδοπούλου.- Στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη παρουσιάζει έργα της η ΜΑΡΙΝΑ ΚΑΡΕΛΛΑ.- Η Θεσσαλονικιά εικαστικός ΚΛΕΙΩ ΝΑΤΣΗ, παρουσιάζει πίνακες της με τίτλο «Μνήμες και Σύμβολα» στην Αίθουσα Τέχνης Νέου Ψυχικού.- Τα τριάντα χρόνια της ζωγραφικής του παρουσίας (1962-93) παρουσίασε ο ΣΤΑΥΡΙΑΝΟΣ ΚΑΤΣΙΡΕΑΣ στην Αίθουσα Τέχνης BOSCH.- O ROBERT BASER παρουσίασε στην Γκαλερί  Titanium ζωγραφική του εργασία αφαιρετική και αφηρημένη με τοπία και ανθρώπινες φιγούρες. – Η ΣΟΦΙΑ ΜΑΖΑΡΑΚΗ-ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ, παρουσίασε τη ζωγραφική της  στην Γκαλερί Σκουφά με τον τίτλο «Μελοδράματα και Μελοδραμάτια» και με λαϊκή τεχνοτροπία.- Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΟΥΡΑΝΗΣ, παρουσίασε έργα του στην Αίθουσα Τέχνης Πειραιά, στην οδό Αλκιβιάδου 141 στον Πειραιά..- Τέλος, ο Βάσος Α. Κουντουρίδης γράφει για την έκθεση του ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΥ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ, ο οποίος παρουσίασε 22 έργα του (έργα μεικτής τεχνικής) στην Γκαλερί του Νότου, στην οδό Κουντουριώτου 152 στον Πειραιά.

Εν κατακλείδι,

      Αυτά είναι τα 6 τεύχη του περιοδικού «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ», τριμηνιαίο περιοδικό εκπαιδευτικής, μορφωτικής και κοινωνικής έρευνας, με εκδότη και διευθυντή τον Νίκο Χρ. Κουκολιά, το οποίο κυκλοφόρησε από το 1990 έως το 1994.Σε τέσσερα από τα τεύχη υπάρχει και η δική μου συνεργασία. Την συμμετοχή μου και ορισμένα άλλα δημοσιεύματα συνεργατών του περιοδικού, τα έχω αναρτήσει παλαιότερα στην ιστοσελίδα μου. Ασφαλώς, το πολιτιστικό και εκπαιδευτικό αυτό πειραιώτικο περιοδικό-που δυστυχώς δεν μακροημέρευσε-δεν μπορεί να συγκριθεί με την ύλη και την εκδοτική εικόνα του περιοδικού «Φιλολογική», του περιοδικού «Φιλόλογος», «Εκπαιδευτικά θέματα» και μια σειρά άλλων εντύπων παιδαγωγικού καθαρά χαρακτήρα, τα οποία στάθηκαν πολύτιμοι βοηθοί στην εκπαιδευτική κοινότητα της χώρας, δημόσιας και ιδιωτικής. Ή πάλι, σε εκπαιδευτικά περιοδικά σαν και αυτά που κυκλοφόρησε το υπουργείο παιδείας και θρησκευμάτων βλέπε πχ. «Αερόστατο» απευθύνονταν στα μικρά ελληνόπουλα του εξωτερικού, (Γερμανία) ή το γνωστό περιοδικό «Φυλλάδιο» που εξέδιδε ο φιλόλογος και συγγραφέας Γιώργος Ιωάννου, κ.ά. Αν όμως διαβάσουμε την ύλη των έξη αυτών τευχών του, τους συνεργάτες και τις επιλογές του, δεν μπορούμε να μην εκφράσουμε τον θαυμασμό μας για την όλη εικόνα του, προσφορά του στους μαθητές-κυρίως-της πόλης του Πειραιά και όχι μόνο. Έχουμε αφιερώματα στον ποιητή Κωστή Παλαμά και στην Επανάσταση του 1821. Κείμενα για τον έλληνα δημοκράτη πολιτικό και πρώτο πρόεδρο της ελληνικής δημοκρατίας Αλέξανδρο Παπαναστασίου. Δημοσιεύονται άρθρα για την εκμάθηση της διδασκαλίας των ξένων γλωσσών, μελέτες για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και την λυρική ποίηση. Κείμενα για τον πολιτισμό του Αιγαίου της αείμνηστης Λίζας Μιχελή. Λαογραφικού και εικαστικού περιεχομένου μελετήματα. Λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος, τηνιακός γλύπτης Γιανούλης Χαλεπάς. Εξαιρετικές μελέτες για το Δημοτικό Τραγούδι. Δοκίμια για έλληνες πεζογράφους, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, για ξένους ποιητές, λόρδος Βύρων. Επετειακά κείμενα σε ακαδημαϊκούς σοφούς δασκάλους όπως  αυτό για τον Ιωάννη Θ. Κακριδή. Άρθρα για τον νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη, τον ποιητή και εικαστικό Νίκο Εγγονόπουλο, τον Κρητικό παραμυθά Νίκο Καζαντζάκη, τον ελεήμονα και μελαγχολικό Τάσο Λειβαδίτη, τον αγωνιστή Γιάννη Ρίτσο.  Άρθρα και σχόλια για κοινωνικά ζητήματα που απασχολούσαν την ελληνική κοινωνία. ΜΜΕ, ναρκωτικά, παθογένειες της δημόσιας εκπαίδευσης, της δημοτικής αρχής του Πειραιά κ.ά. Σημαντική είναι και η εκπροσώπηση- παρουσία πειραιωτών δημιουργών. Σταθεροί συνεργάτες του περιοδικού όπου συμμετέχουν με ποιήματά τους, διηγήματα, κρίσεις και βιβλιοκριτικές τους. Δημοσιεύεται η έρευνα για την ιστορία του πειραϊκού διαμερίσματος των Καμινίων του Γ. Καστρινάκη. Φάνης Μούλιος, Στέλιος Γεράνης, Παύλος Μπαλόγλου, Γιάννης Χατζημανωλάκης, Δημοσθένης Μπούκης, Τούλα Μπούτου, Ευάγγελος Ρόζος, Χρήστος Αδαμόπουλος, Γιώργος Χ. Μπαλούρδος, Κωστούλα Μητροπούλου, Δαμιανός Στρουμπούλης, Γιάννης Βουρλάκος, Κώστας Θεοφάνους, Γεώργιος Ε. Καστρινάκης, Δ. Πιστικός και άλλα ονόματα συγκαταλέγονται, είναι οι σταθεροί συνεργάτες του περιοδικού δίπλα σε μη πειραιώτες. Τα πρόσωπα-συγγραφείς, ποιητές της τοπικής παράδοσης και η τοπική ιστορία του Πειραιά έχουν την τιμητική τους και η παρουσία τους στέκεται ισότιμα με λογοτέχνες και εκπαιδευτικούς της πρωτεύουσας και άλλων γεωγραφικών περιοχών. Δημοσιεύονται ποιήματα και διηγήματα πειραιωτών και αθηναίων ποιητών όπως του Όθωνα Δέφνερ του Αυρήλιου Ευστρατιάδη, του Δημήτρη Πιστικού κ.α. Έχουμε συνεργασίες από την Κύπρο. Σταθεροποιούνται οι σελίδες κριτικής βιβλίου, (κρίνονται τα έργα συγγραφέων από διάφορα μέρη της Ελλάδας, βλέπε Ρούλα Αλαβέρα, από την Θεσσαλονίκη). Οι παρουσιάσεις εκθέσεων ζωγραφικής σε αίθουσες και γκαλερί του Πειραιά και της Αθήνας από τον Βάσο Α. Κουντουρίδη παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Γράφονται μικρά κείμενα για θεατρικά έργα πειραιωτών δημιουργών από την θεατρική ομάδα της Φιλολογικής Στέγης, βλέπε το έργο της Τούλας Μπούτου. Οι πλείστοι των συνεργατών του περιοδικού-εκτός Πειραιά-προέρχονται από τον εκπαιδευτικό χώρο. Ιωάννης Κ. Προμπονάς, επίκουρος καθηγητής φιλοσοφικής σχολής του πανεπιστημίου Αθηνών. Νίκος Δ. Δέτσης, φιλόλογος. Κώστας Π. Πανόπουλος, σχολικός σύμβουλος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Φάνης Ι. Κακριδής, ομότιμος καθηγητής κλασικής φιλολογίας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Σωτήρης Μαντζάρας μαθηματικός-σχολικός σύμβουλος. Ακόμα, έχουμε την συνεργασία του Γεώργιου Κ. Βλάχου, ακαδημαϊκού. Γ.Δ. Δέπου δικηγόρου της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών. Δημήτρη Σιατόπουλου κριτικού και ιστορικού της ελληνικής λογοτεχνίας. Ανδρέα Πανηγυράκη, γυμνασιάρχου κλπ. Τα εξώφυλλα του περιοδικού κοσμούνται με έργα γνωστών και καταξιωμένων εικαστικών. Αντρέα Μαντένια, Ιωάννη Αλταμούρα και άλλων. Την καλλιτεχνική επιμέλεια είχε η Ρένα Ανούση-Ηλία. Οι διαφημίσεις του περιοδικού οι οποίες βρίσκονται στις τελευταίες σελίδες και το οπισθόφυλλο κάθε τεύχους, προέρχονται από τους διάφορους εκπαιδευτικούς και κυρίως, φροντιστηριακούς χώρους του Πειραιά: «Λαμπάρα», «Πρίσμα», «Υποδομή», «Θεμέλιο», «Παπαηλίου», «Παπαφακλή», «Πουλόπουλου» κλπ. Από εκδοτικούς οίκους, «Πατάκη», «Παγουλάτου», από βιβλιοπωλεία, «Πάλλης», «Φοίνιξ». Από εμπορικά καταστήματα «Κασιμάτης», την ασφαλιστική εταιρεία ‘Interamerican”. Πολλά από τα σχόλια που υπογράφει ο εκδότης του περιοδικού, είναι αρκούντως αιχμηρά και τσουχτερά, και αναφέρονται τόσο σε παθογένειες του εκπαιδευτικού μας συστήματος, σε όχι και τόσο ορθές ενέργειες εκπαιδευτικών του δημοσίου σχολείου, σε πρακτικές που δεν συνάδουν με το λειτούργημα και το ήθος των εκπαιδευτικών. Σε θέματα που αφορούν την τοπική κοινωνία και τον δήμο του Πειραιά, αλλά και ευρύτερα. Όπως φαίνεται, αυτός ο δεικτικός σχολιασμός του και οι σκληρές επισημάνσεις του, είναι η αφορμή και η αιτία ώστε να αρχίσει μία «πολεμική» εναντίον του περιοδικού, ώστε όχι μόνο να μην μοιράζεται δωρεάν στους μαθητές των σχολείων της πόλης αλλά να ανασταλεί και η κυκλοφορία του. Ο χρωματισμός της πολιτικής χροιάς του λόγου του εκδότη ενόχλησε, ενόχλησε επίσης ο ανεξάρτητος και ακηδεμόνευτος προσανατολισμός της φιλοσοφίας του περιοδικού και της εικόνας του, οι παρατηρήσεις και τα σχόλια έκαναν το κατεστημένο της εποχής να αντιδράσει. Και όπως γνωρίζουμε όλοι μας καλά, και έχουμε βιώσει τραγικά σε αυτήν την χώρα, αν θέλεις να είσαι αποδεκτός από το «σύστημα» οφείλεις να μην «σπάσεις αυγά», να μην ενοχλείς «αυτιά» με τα λεγόμενά σου, να μην αμφισβητείς τους δημόσιους ρόλους, να μην ενοχλείς τους αμειβόμενους από το δημόσιο, να είσαι σφουγγοκωλάριος ενός κόμματος, να υπηρετείς σκυφτός μία ιδεολογία και να μετέχεις μογιλάλος σε μία αυλή, και όλα θα βαίνουν καλώς διά ημάς και υμάς.

     Είθε, όσοι διαθέτουν όλα τα τεύχη της «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ» αν δεν το έχουν κάνει ήδη, να αποδελτιώσουν την ύλη και τους συνεργάτες του συνόλου των τευχών. Με τον τρόπο αυτό θα έχουμε μία ακόμη γενική εικόνα της πολιτιστικής παράδοσης του Πειραιά. Τώρα που ο χρόνος αρχίζει να μας στερεί τις παλαιές πειραϊκές φωνές και η μνήμη εξασθενεί.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς

16 Μαΐου 2022.