Λογοτεχνικά Πάρεργα Περιεχόμενα του έτους 2020

 

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΠΑΡΕΡΓΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2020

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

1/1/2020 Αγάπης Λόγια. Οι ποιητής Αργύρης Εφταλιώτης

4/1/2020 Η δημοσιογράφος Μαρία Ρεζάν. Μια Ώρα έτσι χωρίς Πρόγραμμα

9/1/2020 Λέανδρος Παλαμάς, Η Φοινικιά του Κωστή Παλαμά

10/1/2020 Το Αφιέρωμα του περιοδικού «ΚΡΙΤΙΚΑ ΦΥΛΛΑ» στον ποιητή Κωστή Παλαμά.- Δημήτριος Τσάκωνας, Η Μεγάλη Ιδέα μεταξύ του Κωστή Παλαμά και του Κωνσταντίνου Π. Καβάφη

11/1/2020 Η Αποκάλυψη του Ελευθέριου Βενιζέλου.- Όταν ο ποιητής Κωστής Παλαμάς συναντά τον Ελευθέριο Βενιζέλο.

16/1/2020 Μια Νεοπλατωνική Φιλόσοφος Η ΥΠΑΤΙΑ

18/1/2020 Η Φιλόσοφος ΥΠΑΤΙΑ Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ

20/1/2020 Η ΥΠΑΤΙΑ του γάλλου ποιητή Λεκόντ Ντε Λιλ, Μετάφραση ποιήματος Κωστής Παλαμάς

22/1/2020 Η ποιήτρια και μεταφράστρια Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ

27/1/2020 Γυναίκες Μαθηματικοί της Αρχαίας Ελλάδας

29/1/2020 Αλφόνσος Ντε Λαμαρτίνος, το ποίημα «Η ΛΙΜΝΗ» Μεταφράσεις των Αλέξανδρου Μπάρα, Γεωργίου Σημηριώτη, Κλέωνος Β. Παράσχου

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

4/2/2020 Η ποιήτρια Θεώνη Δρακοπούλου. ΜΥΡΤΙΩΤΙΣΣΑ. Βιβλιογραφικές πληροφορίες και στοιχεία για το έργο της

8/2/2020 Μάρκος Αυρήλιος. Ο Πειραιώτης παιδαγωγός Ευάγγελος Παπανούτσος γράφει για «ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ» του Μάρκου Αυρηλίου

10/2/2020 Σαράντος Παυλέας, Το μικρό σκυλάκι.- Γιώργος Τσουκαλάς, Μια μπαλάντα για κείνους που έχουν φύγει

13/2/2020 Η ποιήτρια και διηγηματογράφος από την Θεσσαλονίκη Μαρία Κέντρου- Αγαθοπούλου

14/2/2020 Μαρία Κέντρου Αγαθοπούλου, «Θαλασσινό Ημερολόγιο» Γράφουν: Α. Δανιήλ, Βασίλης Καλαμαράς, Ηλίας Κουτσούκης και άλλοι.

14/2/2020* Ένας Ευβοέας ποιητής Βασίλης Κούλης, GOLDEN OCEAN.

Σημείωση: Από λάθος του ιστολόγου δημοσιεύονται δύο διαφορετικές αναρτήσεις με την ίδια Ημερομηνία 14.

16/2/2020 Μαρία Κέντρου Αγαθοπούλου, Βλέπω και γράφω ποιητικά. –Γιάννης Κουβαράς, Η μεγάλη αγρύπνια.

18/2/2020 Λουκάς Θεοδωρακόπουλος, «Ο ΚΑΙΑΔΑΣ» Το Χρονικό μιας πολιορκίας. Γράφουν: Τατιάνα Γκρίτση- Μιλλιέξ, Αλέξης Ζήρας.

21/2/2020 Τα Ποιήματα του ποιητή και μεταφραστή Λουκά Θεοδωρακόπουλου. Γράφουν: Αλέξης Ζήρας, Αλέξανδρος Αργυρίου, Βάσος Βαρίκας, Μανώλης Αναγνωστάκης.

23/2/2020 Η ποιήτρια Κική Δημουλά

26/2/2020 Ο ποιητής, δοκιμιογράφος και εκδότης Γιάννης Δάλλας

29/2/2020 Από το Ημερολόγιο Δημιουργίας του Καραγκιοζοπαίχτη Ευγένιου Σπαθάρη

ΜΑΡΤΙΟΣ

2/3/2020 Η συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας Άλκη Ζέη. Γράφουν: Αλέξανδρος Κοτζιάς, Δημοσθένης Κούρτοβικ, Αιμιλία Καραλή, Κώστας Τσαούσης.

6/3/2020 Η ποιητική Ωδή του ποιητή Γιάννη Δάλλα για τον Ισπανό ποιητή Federico Garcia Lorca

8/3/2020 Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Τα Θήλεα

10/3/2020 Μια Πειραιώτισσα εικαστικός Βαρβάρα Κωνσταντοπούλου. Γράφουν: Άγγελος Προκοπίου, Κώστας Θεοφάνους, Στέλιος Λυδάκης

17/3/2020 Η Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα της Άλκης Ζέη. Γράφουν: Αμαλία Καραλή, Μάρη Θεοδοσοπούλου, Μαριάνα Δήτσα, Βίκτωρ Ιβάνοβιτς

20/3/2020 Τα κολάζ- collages του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη. Ευγένιος Αρανίτσης, «Το Δωμάτιο με τις Εικόνες». Πρόλογος Οδυσσέας Ελύτης

24/3/2020 Τρείς Έλληνες λογοτέχνες μεταφράζουν την «Αποκάλυψη» του Ευαγγελιστή Ιωάννη. Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Ηλίας Πετρόπουλος

30/3/2020 Ο Ιταλός συγγραφέας Umberto Eco, Η Διακριτική γοητεία της Αποκάλυψης

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

1/4/2020 Παροιμίες από την Απείρανθο της ΝΑΞΟΥ. –Μνήμη Μανώλη Γλέζου- Διαλεχτή Ζευγώλη- Γλέζου

4/4/2020 Περί Ποιήσεως. Ευάγγελος Παπανούτσος, Η Ποίηση

6/4/2020 Η ποιήτρια Διαλεχτή Ζευγώλη- Γλέζου. Γράφουν: ο Πειραιώτης Βαγγέλης Αθανασόπουλος, Γιάννης Χατζίνης, Γιώργος Σαββίδης, Αλέξης Ζήρας.

10/4/2020 Buster Keaton. Ο Άνθρωπος που δεν γελούσε. - Λένα Παπαδημητρίου για τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Μπάστερ Κήτον.

14/4/2020 Η ταινία Ιησούς Χριστός Υπέρλαμπρο Άστρο,  Jesus Christ Super Star.- Μνήμη Περικλή Κοροβέση

16/4/2020 Λόγια Μυστικά της ψυχής και των αισθήσεων τραύματα. Άγιος Ιωάννης του Σταυρού, Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι

18/4/2020 Ουίλλιαμ Σαίξπηρ «ΜΑΚΒΕΘ» ή οι μολυσμένοι από τον θάνατο. Παραστάσεις της τραγωδίας «ΜΑΚΒΕΘ» στην Αγγλία

20/4/2020 Οδυσσέας Ελύτης, Ημερολόγιο ενός Αθέατου Απριλίου. Γράφουν: Αλέξανδρος Αργυρίου, Αλέξης Ζήρας, Ανθούλα Δανιήλ, Αλέξης Σταμάτης

24/4/2020 Η μετάφραση του Μάκβεθ από τον Γιώργο Χειμωνά και η ερμηνεία του από τον Πειραιώτη ηθοποιό και σκηνοθέτη Γιώργο Κιμούλη. Γράφουν: Λέανδρος Πολενάκης, Άλκης Μαργαρίτης, Βούλα Δαμιανάκου.

26/4/2024 Η παράσταση Μάκβεθ από τον θίασο Menofortas από τον Λιθουανό σκηνοθέτη Ειμούσλας Νεκρόσιους

28/4/2020 Ο σκηνοθέτης Γιάννης Χουβαρδάς σκηνοθετεί την τραγωδία ΜΑΚΒΕΘ του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ. Γράφουν: Δηώ Καγγελάρη, Κώστας Γεωργουσόπουλος, Λέανδρος Πολενάκης, Έφη Μαρίνου

ΜΑΪΟΣ

3/5/2020 Ο κριτικός της λογοτεχνίας Μιχάλης Γ. Μερακλής. –Μελέτες και βιβλιοκριτικά δημοσιεύματα του Μ.Γ.Μ. στο λογοτεχνικό περιοδικό «Η ΛΕΞΗ»

5/5/2020 Ανθολόγιο βιβλιοκρισιών του καθηγητή Μιχάλη Γ. Μερακλή στο περιοδικό «Η ΛΕΞΗ»

8/5/2020 Ο Εμπνευστής του Σουρεαλιστικού κινήματος Αντρέ Μπρετόν

9/5/2020 Τι είναι ο Υπερρεαλισμός του Andre Breton. –Γράφουν:  Maurice Naderau, Βάλτερ Μπένγιαμιιν, Ελένη Στεργιοπούλου,

11/5/2020 Ελληνικός και Ευρωπαϊκός Υπερρεαλισμός. Αφιερώματα και Αρθρογραφία

15/5/2020 Ο Σουρρεαλισμός γράφει ο Γιώργος Βαφόπουλος

18/5/2020 Σχετικά με τον πρόδρομο σουρεαλιστή ποιητή Θεόδωρο Ντόρρο. Γράφουν: Ανδρέας Καραντώνης, Μάρκος Αυγέρης, Κώστας Σταματίου, Μάνος Χαριτάτος

22/5/2020 Κωστή Παλαμά, Η ΦΟΙΝΙΚΙΑ

25/5/2020 Πέτρος Π. Σπανδωνίδης, Η Νεώτερη Ποίηση στην Ελλάδα

29/5/2020 Πέτρος Π. Σπανδωνίδης για Έλληνες και Ξένους ποιητές. Απόστολος Μελαχρινός, Γιώργος Σαραντάρης, Ανδρέας Εμπειρίκος, Κώστας Καρυωτάκης

30/5/2020 Δημήτρης Λαμπίκης. Ένας Ήλειος δημοσιογράφος, χρονογράφος, λογοτέχνης. Το λογοτεχνικό περιοδικό «ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΚΥΨΕΛΗ»

ΙΟΥΝΙΟΣ

1/6/2020 Δημήτρης Λαμπίκης, Ελληνίδες Ποιήτριες.- Η πρώτη Γυναικεία Ποιητική Ανθολογία. Και μια Κριτική του Κλέωνος Παράσχου.

4/6/2020 Η Πατρινή συγγραφέας Αμαλία Μεγαπάνου- Καραμανλή.

7/6/2020 Ο ελληνοαμερικανός Κίμων Φράϊερ μιλάει για τον ποιητή Οδυσσέα Ελύτη

10/6/2020 Θεόδωρος Ν. Συνοδινός, Ο Ηθοποιός.- Μνήμη τραγωδού Ασπασίας Παπαθανασίου

15/6/2020 Μνήμη Μεγάλου Ερωτικού Μάνου Χατζιδάκι

20/6/2020 Βιβλιοκριτικές του Μιχάλη Γ. Μερακλή στο ποιητικό περιοδικό «Η Νέα Ποίηση»

24/6/2020 Ο ποιητής Στέφανος Μπεκατώρος 1947-26/6/2006.- Ανθολόγιο ποιημάτων του. Κριτική για "Αλλαγή Τοπίου" της Μαρία Λαϊνά

27/6/ 2020 KIMON FRIAR Ένας ακούραστος απόστολος της Ελληνικής Ποίησης

29/6/2020 Ανθολόγιο Κειμένων για τον ελληνοαμερικανό Κίμωνα Φράϊερ. Γράφουν: Βρασίδας Καραλής, Ανδρέας Καραντώνης, Τάκης Μενδράκος, Θεόφιλος Δ. Φραγκόπουλος

ΙΟΥΛΙΟΣ

3/7/2020 Θεόφιλος Δ. Φραγκόπουλος, Κίμων Φράϊερ, στην υπηρεσία του αλλότριου ταλέντου.- Μορφία Μάλλη, «Για τον Λευτέρη Πούλιο».

5/7/2020 Η ποιητική συλλογή «Ανατολικοί Δρόμοι» της Καίτης Χιωτέλλη

8/7/2020 Η ποίηση είναι αυτοσκοπός του Λευτέρη Πούλιου

10/7/2020 Ανθολόγιο ποιημάτων της ποιήτριας Καίτη Χιωτέλλη

11/7/2020 Βασίλης Πλάτανος, Ελληνικά Λαϊκά Πανηγύρια

16/7/2020 Ποιήματα για τον ΟΡΦΕΑ. Ποιήματα των Σωτήρη Σκίπη, Γ. Κόλλια

17/7/2020 Ανθολόγιο Κριτικών Κειμένων για την ποίηση της Μαρίας Κούρση. Γράφουν: Ανθούλα Δανιήλ, Γιάννης Κουβαράς, Ηλίας Λάγιος, Δημοσθένης Κούρτοβικ

19/7/2020 Η ποιήτρια Μαρία Κούρση

21/7/2020 ΚΥΠΡΟΣ ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ. Ανθολογία Κυπριακής Ποίησης 1960-2018 των Γ. Χριστοδουλίδη- Παναγιώτη Νικολαϊδη

23/7/2020 Η ποιητική Γενιά του 1970

25/7/2020 Η Νεώτερη ποιητική Γενιά του 1970

26/7/2020 MURUS  BACCHATUREUS –Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

28/7/2020 Βιβλιοκριτικές του Μιχάλη Γ. Μερακλή στη «ΝΕΑ ΠΟΙΗΣΗ»

29/7/2020 Λίγες ακόμα πληροφορίες για τη Γενιά της Αμφισβήτησης.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

1/8/2020 Ανθούλα Βαφοπούλου- Σταθοπούλου, Ο Παλιάτσος

3/8/2020 Πισίνας Εγκώμιο του Δημήτρη Νόλλα

4/8,/2020 Αισχύλου Πέρσαι. Εθνικό Θέατρο. Σκηνοθεσία Δημήτρης Λιγνάδης

7/8/2020 Το επίκαιρο μήνυμα των Περσών. Γράφουν: Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, Κώστας Γεωργουσόπουλος

9/8/2020 Η Παναγία στην ποίηση Τέσσερα Κουαρτέτα του Τόμας Στερν Έλιοτ

13/8/2020 Κατευόδιο διδαχού ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου

18/8/2020 ANDRE GIDE. Η περίπτωση του Αντρέ Ζιντ, μεταφράσεις έργων του στην Ελλάδα

22/8/2020 Σχετικά με το έργο του Αντρέ Ζιντ. Γράφουν: Αλεξάνδρα Σαμουήλ, Κώστας Βούλγαρης, Κωστής Παπαγιώργης, Νάσος Βαγενάς, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Μισέλ Φάϊς, Γιώτα Κωνσταντάκου

26/8/2020 Αντρέ Ζιντ, Συμβουλές στο νέο συγγραφέα

28/8/2020 Σημεία και παράδοξα των καιρών μας

30/8/2020 το περιοδικό «Η ΝΕΑ ΠΟΙΗΣΗ» βιβλιοκριτικές των τευχών 7-10

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

1/9/2020 Ντίνος Χριστιανόπουλος 20 Χρόνια παλεύω μόνος μου

3/9/2020 Ο ιστορικός του Ελληνικού Θεάτρου Γιάννης Σιδέρης μέρος Α΄

8/9/2020 Γράφουν για τον Γιάννη Σιδέρη: Πέτρος Χάρης, Γεώργιος Ζώρας, Θανάσης Παπαγεωργίου, Δημήτριος Τσάκωνας

10/9/2020 Η θεατρολόγος Κυριακή Πετράκου γράφει: Ο Γιάννης Σιδέρης ως μεταφραστής και συγγραφέας

12/9/2020 Τάσος Λιγνάδης, Ελεγεία στο δάσκαλο Γιάννη Σιδέρη

15/9/2020 Ο ποιητής, μεταφραστής και εκδότης Κώστας Ε. Τσιρόπουλος

16/9/2020 Η φιλόλογος Ανθούλα Δανιήλ γράφει: Οδυσσέας Ελύτης, Ισημερίες

22/9/2020 Εργογραφία και Βιβλιογραφία (ενδεικτική) για την κριτικό Ανθούλα Δανιήλ

24/9/2020 Ηλίας Κυζηράκος (1930-2001) Γράφει η Αγγελική Διαμαντίδου περ. «ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ»

27/9/2020 Λίζυ Τσιριμώκου. Λογοτεχνία της Πόλης. Γράφουν Ελισάβετ Κοτζιά, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

1/10/2020 The Athens Review of book. Η Αθηναϊκή Επιθεώρηση Βιβλίου

6/10/2020 Το ποίημα «ΈΡΗΜΗ ΧΩΡΑ» “WASTE LAND”  του άγγλου νομπελίστα ποιητή Tomas Stern Eliot

9/10/2020 Το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2020 δόθηκε φέτος στην αμερικανίδα Λουϊζ Γκλυκ

11/10/2020 Οι Ελληνικές μεταφράσεις της «ΈΡΗΜΗΣ ΧΩΡΑΣ» μετά τον Πάτροκλο Γιατρά

15/10/2020 Έλενα Στριγγάρη. Μια θηλυκή ποιητική παρουσία της Γενιάς του 1970

17/10/2020 Philip Sherrard, Η Μαρτυρία του Ποιητή

18/10/2020 Έλενα Στριγγάρη, «Ακάλυπτος χώρος» και «Εν πλω και Ακυβέρνητες»

20/10/2020 Ο Γιάννης Σιδέρης και το Θεατρικό Μουσείο. Γράφουν Θεόδωρος Κρητικός, Βάσος Βαρίκας και άλλοι.

23/10/2020 Ο Ηλίας Βενέζης συνομιλεί με τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου

26/10/2020 Βασίλης Μοσκόβης, Τρείς μέρες στο Καστελλόριζο

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

4/11/2020 Οι Άνθρωποι και οι Γάτες. Γιάννης Χατζίνης, Γουλιέλμος Άμποτ

9/11/2020 Τα 41 Τετράδια Ευθύνης του εκδότη Κώστα Ε. Τσιρόπουλου. Ονομαστικός Κατάλογος

13/11/2020 Αρετή και Δόξα του ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ. Τετράδιο Ευθύνης Νο 22/1984

16/11/2020 ΜΠΟΣΤ, Τα σφάλματα της τηλεόρασης. Τα καλλιτεχνικά και πνευματικά συμβάντα του 1973

18/11/2020 Δημήτρης Ψαριανός. Σίγησε η βελούδινη απαλότητα του Μεγάλου Ερωτικού

19/11/2020 Περιγραφή του Γιώργου Σεφέρη. Γράφουν για τον Γ. Σεφέρη οι: Κωνσταντίνος Τσάτσος, Κώστας Ε. Τσιρόπουλος

21/11/2020 Η συμμετοχή του ιστορικού της ελληνικής λογοτεχνίας και κριτικού Μιχάλη Γ. Μερακλή στα «Τετράδια Ευθύνης»

23/11/2020 Έκφραση Τιμής στον Κωνσταντίνο Δ. Τσάτσο

26/11/2020 Η ποιήτρια της Γενιάς του 1980 Μαρία Κούρση δημοσιεύει το ανέκδοτο  ποίημά της «Η μέση του Νοεμβρίου»

29/11/2020 Αποδελτίωση των 53 Φυλλαδίων της «ΕΥΘΥΝΗΣ» του Κώστα Ε. Τσιρόπουλου

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

5/12/2020 Ανθολόγιο Κειμένων του ποιητή Νίκου Καρούζου

11/12/2020 Δύο Συνεντεύξεις του ποιητή Νίκου Δ. Καρούζου. Ενδεικτική αρθρογραφία και κριτικογραφία

13/12/2020 Νίκος Δ. Καρούζος, Ο μεγάλος ποιητής στον φτωχό κόσμο. –Ο Βασίλης Ζιώγας, η Λιλή Ζωγράφου γράφουν για τον Νίκο Δ. Καρούζο

16/12/2020 Νίκος Δ. Καρούζος, Τι λανθασμένο πλάσμα είμαι.- Ο Γιώργος Βέλτσος γράφει για τον Ν. Δ. Καρούζο

17/12/2020 Κείμενα για τον ποιητή Νίκο Δ. Καρούζο. Γράφουν: Ηλίας Πετρόπουλος, Δημήτρης Ιατρόπουλος, Γιώργος Σκούρτης.

23/12/2020 Νίκος Δ. Καρούζος, Τα Χριστούγεννα του Σταλαγμίτη.-Ο Πάνος Λιαλιάτσης γράφει για τον συντοπίτη του ποιητή Νίκου Δ. Καρούζου.

26/12/2020 Νίκος Δ. Καρούζος, Ο Μειλίχιος τρόπος του Βαρβαρόσσα. Δύο Αποχαιρετισμοί για τον Νίκο Δ. Καρούζο.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς

8 Μαρτίου 2025

ΥΓ. Εκ Πόλεως Πειραιώς τα κάτωθι. Ανοίγοντας πουρνό-πουρνό τον Η/Υ είδαμε το ηλεκτρονικό μήνυμα (Δελτίο Τύπου) της έκδοσης του νέου πεζογραφικού πονήματος του Αρκάδα «κλειδοκράτορα» της σύγχρονης Βιβλιοκριτικής κυρίου Κώστα Βούλγαρη, που μας έστειλαν οι εκδόσεις «ΚΟΥΚΚΙΔΑ». Κώστας Βούλγαρης, «Η Προμηθέα», σελίδες 160, τιμή 13 ευρώ. Συνοδευόμενο το ηλεκτρονικό μήνυμα από έτερο, περιέχον πλείστα βιβλιοκριτικά σημειώματα δια προηγούμενα εκδοθέντα βιβλία του συγγραφέως εξ ετέρων βιβλιοκριτικών γραφίδων, επαινών ταύτα. Τέκνον Κωνσταντίνε, ευχόμεθα εκ βάθους καρδίας (τρυφεράς ως μαρουλιού) ημείς οι προχειρογράφοι αναγνώστες να είναι καλοτάξιδο, ευπώλητο και πολυδιάβαστο το νέο σου βιβλίο. Και να σταθεί σταθμός στα πεζογραφικά μας πράγματα όπως η «μυσταγωγία» των κριτικών σου.

Εκ Πειραιώς τα φαύλα.      

Φαίδρα Ζαμπαθά- Παγουλάτου Μοιρολόι

 

ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΑΣΙΔΙ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ

 

     Α΄ Χαιρετισμοί σήμερα 7 Μαρτίου 2025.

       Χαροκαμένες Ελληνίδες Μανάδες  με ένα κερί στο χέρι κατεβαίνουν στους δρόμους ζητώντας δικαίωση για τον άδικο και ξαφνικό χαμό των παιδιών τους, των δικών τους, των συγγενών τους, των φίλων τους. ΜΑΝΔΡΑ- ΜΑΤΙ- ΤΕΜΠΗ. Πατεράδες με το μαύρο περιβραχιόνιο στο μπράτσο κρατούν πλακάτ με τα ονόματα των αγοριών και κοριτσιών τους που εξαϋλώθηκαν, χάθηκαν στα τρία μεγάλα Κακά που έπληξαν την Χώρα. ΜΑΝΔΡΑ- ΜΑΤΙ- ΤΕΜΠΗ. Όλη η χώρα ένα Κοιμητήριο με αναμμένα καντηλάκια παιδιών και μεγαλυτέρων Ελλήνων και Ελληνίδων. Φωνές ανθρώπων πόνου ιαχές παιανίζουν ρυθμικά «Πεθαίνω σαν Χώρα». ΜΑΝΔΡΑ- ΜΑΤΙ- ΤΕΜΠΗ. Σώματα ανθρώπων καψαλισμένα που δεν θα βρεθούν ποτέ ξανά, δεν θα τους ανοιχτεί ένας τάφος να αναπαυθεί η στάχτη τους, διαμελισμένα από την φωτιά και τις σφοδρές συγκρούσεις Σώματα, μετέωρα μεταξύ του χθες της άτυχης μοίρας τους, και το έσχατο σήμερα που κόπηκε το νήμα της ζωής τους. Πνιγμένα Σώματα κείτονται στο βάθος της πυρωμένης θάλασσας, βρίσκονται σκεπασμένα από χώματα και μπάζα κάτω από γραμμές τραίνων. Σώματα που δεν ανασαίνουν πια, σταμάτησε ο χτύπος των καρδιών τους ξαφνικά και απροσδόκητα, οι σφυγμοί τους χτυπούν στο τελευταίο δευτερόλεπτο της λήξης της ζωής τους. ΔΕΝ ΕΧΩ ΟΞΥΓΟΝΟ. Διπλανές μας υπάρξεις, κοντινές μας ζεστές χειρονομίες, χαμογελαστά παιδαρέλια και κοριτσόπουλα που χάραξαν τα ίχνη τους στο οικογενειακό τους άλμπουμ φωτογραφιών πριν προλάβουν να το στολίσουν με καινούργιες στιγμές εμπειριών χαράς και απόλαυσης. Μυστικά της Ζωής που έμειναν εφτασφράγιστα από τον αδόκητο πρόωρο θάνατό τους. Πρόσωπα αρυτίδωτα από τον χρόνο που δεν μπουμπούκιασαν, δεν χάρηκαν το παιχνίδι του βίου, γεύτηκαν το πρόωρο πικρό δυνατό, δραματικό πιοτό του Θανάτου. ΜΑΝΔΡΑ- ΜΑΤΙ- ΤΕΜΠΗ. (26+102+57) Ελληνόπουλα που έφυγαν πέρα από την θέλησή τους πριν προλάβουν να ζήσουν τα όνειρά τους, να καρπίσουν τα οράματά τους, έφυγαν για το αιώνιο σκοτεινό ταξίδι της ουράνιας ουτοπίας δίχως επιστροφή, εκεί που οι ψυχές δεν έχουν μορφή, δεν έχουν είδος, δεν χαράσσουν το περίγραμμά τους στα σύννεφα που τις σκεπάζουν. Στην χώρα των Οστών και των κοκάλων φωσφορίζοντα στο αστρικό στερέωμα τις ασέληνες νύχτες. Μια διαδήλωση ο Ελληνισμός απανταχού της γης. Μία λαοθάλασσα πόνου και αγανάκτησης, θλίψης βουβής, οργής, δακρύων που ποτίζουν το Δέντρο του Δεν Ξεχνώ, ένα ατέλειωτο Γιατί; Ένα αδικαίωτο εύκαρπο Ερωτηματικό ζωής που τους στερήθηκε τόσο άδικα. Μαυροφορεμένες Μανάδες που δεν θα σηκωθούν το πρωί να πάνε να καθαρίσουν, να στολίσουν με λουλούδια τους τάφους των παιδιών τους, να χαϊδέψουν την λευκότητα του μαρμάρου, να το πλύνουν, να στρώσουν το χαλικάκι που τα σκεπάζει, να λιβανίσουν την Εικόνα τους που μαρμάρωσε στον χρόνο. Να ανοίξουν συζήτηση μαζί τους, να τους μεταφέρουν τα νέα των ζωντανών, να τα μοιρολογήσουν. Τι αριστοτεχνικά τέλειος φαντάζει ο Κόσμος των Κεκοιμημένων μας προγόνων. Πόσο ειρηνικός μέσα στην γαλήνια σιωπή τους. Αρμονικά και καταπραϋντικά μοιάζουν όλα μέσα στην ανυπαρξία τους, γαλήνια μέσα στην τελειωτική φθορά της ακινησίας τους. Μαύρα Ρόδα οι μνήμες των Κεκοιμημένων, ενσαρκώσεις βίου περασμένων στιγμών, εμπειρίες παιάνες σε αυτό που δεν ήρθε, δεν ολοκληρώθηκε, δεν τελειώθηκε στον ατυχή σχεδιασμό του. Άλγη ανευλόγητα στο γαϊτανάκι των Νεκρών μας. Φωνές δίχως ήχο, μάτια χωρίς φως, δάχτυλα δίχως αποτυπώματα, πληγές δίχως δικαίωμα αφής βάλσαμο. Αιώνιο αεράκι σιγής που πουντιάζει την μνήμη των ζωντανών οι νεκροί μας. Φατνώματα περασμένων εμπειριών στο άγνωστο άστιλπνο ψηφιδωτό. Επαλήθευση της πιστότητας του χθες που εμφανίστηκε και του μελλοντικού αύριο που δεν θα υπάρξει ξανά.

      Και ο «Υιός του Ανθρώπου» μέσα στην χθόνια μεγαλοπρέπειά του, την λαμπρότητα της θνητότητάς του κρατά το Βιβλίο της Ζωής ψέλνοντας το Αιώνιο Μοιρολόι των επαναλαμβανόμενων θυσιών. Το κύκνειο άσμα της ζωής που χάθηκαν στη Μάνδρα, το Μάτι, τα Τέμπη. Σιμά του οι Μανάδες θρηνολογούν, οι μαυροφορεμένες Παναγιές υφαίνουν με μαύρο νήμα το τέμπλο, τον δορυφορούμενο νέο σπόρο της Ζωής.

          Μ Ο Ι Ρ Ο Λ Ο Ϊ

Πετρώσανε τα κύματα στη θάλασσα

ραγίσανε βαθιά οι ακροποταμιές

κι ο ήλιος σκέπασε την ανάσα του

με μιαν αχνή γαλάζια γάζα.

Συρτά –αργά τα κλάματα

και οι λυγμοί των γλάρων,

ξέπλεκα τα μαλλιά αφήσανε τα φύκια

να διαβαίνουν στο άγνωστο

εκεί όπου τ’ αστέρια χάσανε το δρόμο τους

και τ’ ολοστρόγγυλο πρόσωπο του φεγγαριού

άρχισε σιγά-σιγά να λιώνει

σαν θεόρατη μπάλα από χιόνι.

Χιλιάδες χέρια άδεια

χαιρετούν το πέταγμά σου

και στόματα γλυκά μένουν βουβά

μπροστά στο διάβα σου.

 

Τ’ αμούστακα παλικάρια σφίγγουν τα χείλη

και κλείνουν τα μάτια

σαν τ’ όνειρο που χάνεται στο πρώτο δάκρυ της αυγής.

Κι οι κοπελιές με τα τσεμπέρια

και τα κεφαλοδέματα σου τραγουδούν

σαν τις νεράϊδες στις πηγές,

σαν τις γοργόνες στα καράβια

και στις ποδιές τις κεντητές

απιθώνουν το τελευταίο χάδι

που ονειρεύτηκαν πάνω στα στήθια τους.

Πέρα μακριά το μαύρο γυαλιστερό άτι

της νύχτας, τρέχει ξέφρενο ξωπίσω σου

χλιμιντρώντας και τινάζοντας τον ιδρώ

πάνω απ’ τα μουσκεμένα πλευρά του.

Τραγούδια αντηχούν παντού,

θλιμμένα εμβατήρια σ’ ακολουθούν

στο μεγάλο κι ατέλειωτο δρόμο.

 

Το καμίνι της νιότης σου στέρεψε

και πύρινες φλόγες σκέπασαν το κορμί σου.

Ποιός είσαι τάχα!

Αναρωτιούνται τα βουνά,

αναρωτιούνται οι θάλασσες.

Ποιός είσαι;

Γιατί έφυγες έτσι ξαφνικά

μες στο απομεσήμερο με μιά μονάχα δρασκελιά

απ’ το κατώφλι της ζωής.

Τα σήμαντρα θρηνούν

και τα μαύρα πέπλα κυματίζουν

στης νύχτας το σύγκορμο.

Ποιός είσαι;

Φωνάζουν τα πουλιά,

φωνάζουν τα κατσίκια

στις άγριες κορφές της πατρίδας σου.

 

Δεν σε ξέραμε κι όμως σ’ αγαπήσαμε.

Λατρεύαμε κείνο το χαμόγελό σου

που σκόρπιζε λεμονανθούς

κι’ έσπερνε γεράνια και πελαργόνια,

λατρεύαμε τα χέρια σου

πού σφίγγανε το φώς σαν μια χούφτα γης

που μοσκοβολάει Ελλάδα.

Τα χέρια σου μοιράζαν το καρβέλι της χαράς

σε μας τα μικρότερα αδέρφια σου

που τώρα σκάβουμε πηγάδια στον ουρανό

για να μη διψάσεις ποτέ.

Ο αποσπερίτης ξεχάστηκε

στο κάτασπρο ξωκλήσι τ’ Άη Λιά,

σου κούνησε το μαντήλι για στερνή φορά

και τράβηξε το σκοινί της καμπάνας.

 

Τα περιστέρια πούχαν φωλιάσει στον κόρφο της

τρόμαξαν και ξεχύθηκαν άσπρα τριαντάφυλλα

πάνω στον ουρανό να χορεύουν

μαζί με τ’ αστράκια πού τέντωναν

τα κεφαλάκια τους να σου φωτίσουν

το μακρύ αιώνιο δρόμο.

Οι μανάδες σφίξανε το μαντήλι

γύρω στο κεφάλι τους

και κάνανε το σημείο του σταυρού.

Σκουπίσανε με τις ποδιές τους τα μάγουλα,

σκαμμένα αυλάκια από το πέρασμα του θανάτου.

Και τα καλάθια με τις λειτουργιές

μείνανε στο πρωτόσκαλο της εκκλησιάς

μικρά ξεχασμένα παιδιά γεμάτα προσδοκίες.

Μακριά, πολύ μακριά στη στράτα

με τα λιόδεντρα και τα πλατάνια

σε περιμένουνε τα παιδιά με τις διχάλες στα χέρια

να κυνηγάνε πουλιά μέσα στ’ απόκλαδα.

 

Σε περιμένουν να τους πεις

για τη Μάνα του Χριστού,

για την αιώνια μάνα

που τώρα κλαίει, εσένα, αδερφέ μας.

Σαν έφυγες κείνο το πρωινό

πρίν βγει ο ήλιος και πρίν

χτυπήσει η καμπάνα της Άγια- Μαρίνας.

Έφυγες κι άφησες τα στρωσίδια σου ζεστά

με τη μυρωδιά της σάρκας σου.

Έφυγες κι άφησες την ξώπορτα ανοιχτή

και πάγωσε το σπιτικό μας

απ’ το χιονιά πούρθε βαρύς

με τα σκουτιά του κάτασπρα απ’ το χιόνι.

Ξέχασες όμως να σκουπίσεις την αυλή μας

και το πρωί τη βρήκαμε κατάλευκη

από τις αμυγδαλιές που κλαίγαν όλη τη νύχτα.

 

Το κίτρινο φώς των καντηλιών σπαρτάραγε

σαν σπουργίτι μέσα στο βαρυχείμωνο,

και το χλωμό πρόσωπο της Παναγίας

φτερούγισε πάνω στο πιό αψηλό κατάρτι

του καραβιού που σ’ έπαιρνε μακριά μας.

Ποιός είσαι;

Ποιός είσαι;

Αντιλαλούσαν οι πλαγιές με τα πευκόδεντρα

και τα ρύκια.

Ποιός είσαι;

Στριγγλίζανε οι σειρήνες των καραβιών.

Ποιός είσαι;

Γράφανε στην άμμο τα βότσαλα και τα κοχύλια.

Και οι φωνές πνίγονταν μέσα στο άπειρο

όμοιες με τους αναστεναγμούς των κοριτσιών

που πνίγονται στον κόρφο τους

σαν καταλαγιάζει η μέρα και προβάλλει

δειλά- δειλά το σούρουπο.

 

Το τριανταφυλλί χρώμα τ’ ουρανού

κορώνα στ’ αγιοκλήματα και τα φούλια,

πού ψάχνουν ν’ αγκαλιάσουν τη ματιά σου,

κλαίει κι αυτό με ρόδινα δάκρυα.

Έφυγες, μα δεν άδειασε το σκαμνί δίπλα στην ελιά

που καθόσουνα και τραγουδούσες,

δεν χάθηκε η φωνή σου

κρούσταλλο που παιχνίδιζε

με τις ανταύγειες του ήλιου,

δεν χάθηκε το τρυγοκόφινο

που κουβαλούσες στον ώμο

τότε που τρυγούσε το χωριό

και το τραγούδι σου αντηχούσε

ως πέρα στο κάστρο.

Τίποτα δεν χάθηκε,

τα φυλάξαμε όλα μαζί

βαρειά κληρονομιά

με τη θύμησή σου

πίσω απ’ το ‘κονοστάσι

με την ασημένια καντήλα της γιαγιάς

και τις ξαγρύπνιες της μάνας μας.

ΦΑΙΔΡΑΣ  ΖΑΜΠΑΘΑ  ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΥ

Ποιητική συλλογή ΚΤΕΡΙΣΜΑΤΑ, εκδόσεις Μαυρίδη, Αθήνα 1972, σ. 69-76.

Διευκρινιστικά:

     Η ποιήτρια και μεταφράστρια, διηγηματογράφος Φαίδρα Ζαμπαθά Παγουλάτου, (Αθήνα 10/10/1933- Αθήνα 13/6/2021), όπως μας εξομολογείται η ίδια σε ένα βιογραφικό της χειρόγραφο σημείωμα που μας είχε δώσει παλαιότερα, το 2021, όταν συνομιλήσαμε μαζί της για πρώτη φορά μετά από πρόσκλησή της στην πατρική  της εστία, στην οδό Κερκύρας 35 περιοχή της Κυψέλης, υπήρξε από νεαρή ηλικία μία ενεργή, δυναμική αγωνιστική φωνή, μιά μαχόμενη δραστήρια ελληνίδα πολίτης που πάλεψε τον φασισμό και ύψωσε το ανάστημά της στις αδικίες των ισχυρών της κοινωνίας και του Κόσμου. Πολιτικοποιημένη και έντονα κομματικοποιημένη γυναίκα, αγωνίστηκε για την δικαιοσύνη και ελευθερία και τα δίκαια όχι μόνο του ελληνικού λαού αλλά και των υπολοίπων δημοκρατικών λαών και λαϊκών διεκδικήσεων απανταχού της γης. Αναθρεμμένη και μεγαλωμένη σε ένα δημοκρατικό οικογενειακό περιβάλλον, δεν μπορούσε παρά και η ίδια να αποτελεί αναπόσπαστο μέλος του και της πολιτικής του παράδοσης. Πατέρας της ήταν ο αριστερός συγγραφέας Κούλης Ζαμπαθάς, στο δικό τους σπίτι βρήκε φιλοξενία, καταφύγιο ο «Άνθρωπος με το γαρύφαλλο», ο Νίκος Μπελογιάννης που εκτελέστηκε από τις συντηρητικές νικητήριες δυνάμεις στην χώρα μας μετά το τέλος του εμφύλιου σπαραγμού. Την έφεσή της στα γράμματα, ιδιαίτερα στην Ποίηση την φανέρωσε σε μικρή ηλικία, από τα δώδεκά της χρόνια, έκτοτε, παράλληλα με τους προσωπικούς της αγώνες με το κόμμα και την ιδεολογία που στήριζε και υποστήριζε, μας έδωσε πάνω από 20 τίτλους βιβλίων της. Κυρίως ποιητικές συλλογές, διηγήματα, μεταφράσεις, μελέτες. Συνεργάστηκε με αρκετά ελληνικά περιοδικά, κυρίως την ετήσια «Φιλολογική Πρωτοχρονιά» του εκδότη Μαυρίδη στο τυπογραφείο του οποίου εξέδωσε τις περισσότερες ποιητικές της συλλογές. Ποιήματά της μεταφράστηκαν στο εξωτερικό και τιμήθηκε από τον Δήμο Αθηναίων για την εν γένει προσφορά της στα γράμματα. Υπήρξε ακόμα Γενική Γραμματέας μετά την μεταπολίτευση έως το 1982 της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Μας λέει η ίδια στο δίφυλλο που έχουμε μπροστά μας.

«Γεννήθηκα σ’ ένα σπιτόπουλο στην όμορφη τότε Κυψέλη, κοντά στο κτήμα του Κωνσταντή Κανάρη, στις 10 του Οκτώβρη του 1933. Ο πατέρας μου Κούλης Ζαμπαθάς, λογοτέχνης, αγωνιστής, φτωχός κι έντιμος μου πρόσφερε την αγάπη και τη  στοργή μαζί με τη μάνα μου, ηρωική μορφή του σπιτιού μας.

     Τ’ όνομά μου το χρωστάω στους Μενέλαο Λουντέμη και Γιάννη Σκαρίμπα. Μεγάλωσα μέσα στη λογοτεχνική οικογένεια, που αγάπησα και με αγάπησε. Ξεκίνησα να σπουδάσω γιατρός όμως τα φτωχά οικονομικά της οικογένειας, ευτυχώς, με κράτησαν μακριά και αφιερώθηκα στο διάβασμα, το γράψιμο και τη μετάφραση. Σπούδασα τρεις ξένες γλώσσες με πτυχία (Γαλλικά, Αγγλικά, Ιταλικά) και μελέτησα τη ξένη λογοτεχνία. Έχω μεταφράσει πολλούς ποιητές και πεζογράφους και πιστεύω ότι η μετάφραση είναι δημιουργία.

Δημοσίευσα πολλά κείμενα πεζά και ποιητικά στον περιοδικό και ημερήσιο τύπο.

     Το πρώτο μου ποίημα τόγραψα στα 12 χρόνια μου εμπνευσμένο από τις όμορφες διηγήσεις του Μαραμπού (Νίκο Καββαδία) στον οποίο και το αφιέρωσα.

Παντρεύτηκα το Διονύση Παγουλάτο και ο Νικηφόρος Βρεττάκος φίλησε τα στέφανά μας.

     Το 1962 κυκλοφορεί η πρώτη μου ποιητική συλλογή με τίτλο» Σταγόνες από Φώς». Ακολούθησαν «Τ’ Ανοιχτά Παράθυρα» 1963 στα οποία οφείλω μια γραφομηχανή που αγόρασα από τα χρήματα που μάζεψα από τα Βιβλιοπωλεία. Από τότε δεν εισέπραξα ούτε μία δραχμή από βιβλίο μου.

    Στη συνέχεια εκδόθηκαν: Ποίηση: «Κι Εσύ» Ιωλκός 1965, «Πριν το Τέλος» Μαυρίδης 1966, «Κτερίσματα» Μαυρίδης 1972, «Ερωτικά» Μαυρίδης 1974, «Επιτάφια» Μαυρίδης 1976, «Ανεπίδοτες Επιστολές», Μαυρίδης 1978, «Η Πολιτεία πεθαίνει κι απόψε», Μαυρίδης 1981, «Πλωτές Συνοικίες», Δωρικός 1983, «Διψασμένο Φεγγάρι», Μαυρίδης 1986, «Στις Αποχρώσεις του Αύριο». Θεμέλιο 1988, «Εις Μνήμην Γιάννη Ρίτσου» 1992, «Κλειστή Πόρτα», Λωτός 1994. Δοκίμια: Τζιάκομο Λεοπάρντι», Μαυρίδης 1977, «Ιστορικές Μνήμες Ε.Ε.Λ. 1934-1984», Μαυρίδης 1987. Μεταφράσεις: DIDEROT «Η Καλόγρια», Σιδέρης 1967 μαζί  με τον Γιάννη Μαγκλή. HOBSBOWN «Οι Ληστές», Βέργος 1975, R. ZALLER,  «Το Έτος Ένα» Ιωλκός 1970. Επίσης έχω μεταφράσει  PREVER, REVERDY, VERGA, LEOPARDI, SAADY,  κ.ά.

      Στα 1964-1965 εκλέγομαι μέλος της Ε.Ε.Λ. και μου ανατίθεται η Ειδική Γραμματεία δίπλα στον Λέοντα Κουκούλα, το Δημήτρη Φωτιάδη, τη Λιλή Ιακωβίδη κ.ά. Από τη μεταπολίτευση και έως το 1982 εκλέγομαι γεν. Γραμ. της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.

Λογοτεχνικά: Έδωσα πολλές διαλέξεις στο Κέντρο την περιφέρεια και την Επαρχία με θέματα σχετικά με το Βιβλίο, την Ποίηση, την Ειρήνη και τη Γυναίκα μέσα στην Τέχνη και ως πηγή έμπνευσης. Επίσης για λογοτέχνες όπως: Στρατή Δούκα, Κώστα Καρυωτάκη, Ρίτα Μπούμη, Έλλη Αλεξίου, Λιλή Ιακωβίδη, Νίκο Καββαδία, Γιώργο Κάρτερ, Νίκο Κιτόπουλο, Γιώτα Φωτιάδου- Μπαλαφούτη, Μάγια Μαρία Ρούσσου κ.ά. Προλόγισα τα δοκίμια της Λιλής Ιακωβίδη, τα πεζά του Ανδρέα Ονουφρίου στην Κύπρο, τα Αντιστασιακά του Δημήτρη Λιάτσου.

Έδωσα διαλέξεις στους Δήμους: Ζωγράφου, Ψυχικού, Αγίων Αναργύρων, Καλυβίων, Βάρης, Σερβίων, Κορίνθου, Άσπρων Σπιτιών, Βοιωτίας, Βούλας. Στα Σχολεία Δραπετσώνας, Κερατσινίου, Παλατιανής, Γκράβας.

Έλαβα μέρος σε πολλά Συνέδρια στην Ελλάδα και το Εξωτερικό εκπροσωπώντας σε άλλα την Εταιρεία και σε άλλα τη χώρα μου μέσω Υπουργείου. Βερολίνο 1977, Φλωρεντία 1979, Φιλιππούπολη 1984, Μόσχα 1986, Θεσσαλονίκη 1980, Κέρκυρα 1981 και στην Αθήνα σε πολλές ημερίδες. Είμαι μέλος επίσης του PEN CLUB.

Συνδικαλιστικά: Δούλεψα για τα αιτήματα του κλάδου με πρώτο αίτημα αυτό της συνταξιοδότησης μας και ως Γεν. Γραμμ. Της Ε.Ε.Λ. και ως μέλος του συντονιστικού οργάνου των Συνεργαζομένων Λογοτεχνικών Σωματείων, την ίδια εποχή διατελώ μέλος του Δ.Σ. της Στέγης Καλών Τεχνών και Γραμμάτων με Προέδρους τον Αντίοχο Ευαγγελάτο και την Τατιάνα Γκρίτση- Μιλλιέξ, προωθώντας τα προβλήματα των Σωματείων. Συγχρόνως ασχολούμαι με τα κοινά μέσα από ειρηνιστικά κινήματα όπως Ελληνικό Γυναικείο Αντιπυρηνικό Κίνημα (ΕΓΑΚ), Έκκληση της Ακρόπολης, ΕΕΔΥΕ, Γεν. Γραμματεία Ισότητας, Βορά- Νότο, ΟΓΕ.

Ποιήματά μου έχουν μεταφραστεί από νεοελληνιστές και έλληνες του εξωτερικού: Enrique Garcia Cagpy, Gaston Henry Aufrere, Anna Nantia Khost, Νίκο Χατζηγιάννη Πολωνία, Νίκο Μπλέτα Ιταλία.      Jim Pandazis  Καναδάς. Σε Ανθολογία του Λυκείου στη Valencienne, σε Ανθολογία Γυναικών για την Ειρήνη στην Μάλτα. Επίσης έχω ανθολογηθεί σε πολλές Ανθολογίες στην Ελλάδα.

Κριτικοί ασχολήθηκαν θετικά με το έργο μου όπως: Πέτρος Χάρης (Εφημερίδα Ελευθερία, περ. Νέα Εστία), Μπάμπης Κλάρας (Βραδυνή), Αχιλλέας Μαμάκης (Έθνος), Άγγελος Φουριώτης (Απογευματινή), Δ. Κωστελένος (Ακρόπολη), Τάσος Λειβαδίτης (Αυγή), Μαν. Γιαλουράκης (Ταχυδρόμος- Αίγυπτος), Φ. Κλεάνθης και Β. Βαρίκας (ΤΑ Νέα), Δ. Δούκαρης (περ. Τομές). Γ. Βιστάκης (περ. Έρευνα), Ν. Βρεττάκος (Επιθεώρηση Τέχνης), Κ. Τσιρόπουλος (περ. Ευθύνη), Κική Σεγδίτσα (Ραδιόφωνο), Γιάννης Νεγρεπόντης (Ραδιόφωνο), Κώστας Βαλέτας (Ραδιόφωνο), Γιάννης Κορίδης (περ. Ιωλκός).

Δεν τιμήθηκα με κανένα Βραβείο. Τιμήθηκα όμως με την αγάπη και τη φιλία άξιων λογοτεχνών που σημάδεψαν τα Ελληνικά Γράμματα, αλλά και τα δικά μου βήματα μέσα σ’ αυτό το χώρο.».

       Αυτό είναι το βιογραφικό- εργογραφικό της σημείωμα το οποίο η μαχητική ποιήτρια μου έδωσε μετά από τις συναντήσεις μας στην οικεία της. Δεν θέλησα να το ρετουσάρω φιλολογικά, προτίμησα να έχει το προσωπικό ύφος γραφής της Φ. Ζαμπαθά- Παγουλάτου. Να φανεί η ειλικρίνεια του λόγου της και ταυτόχρονα το παράπονό της. Μου φωτοτύπησε επίσης, και ορισμένες από τις βιβλιοκριτικές για τα βιβλία της, (δυστυχώς χωρίς ακριβή στοιχεία) και μία ανέκδοτη δαχτυλογραφημένη κριτική της ιδεολογικής της ομοϊδεάτισσας ποιήτριας Σοφίας Μαυροειδή- Παπαδάκη. Αυτές και μία κριτική της Έλλης Παππά, θα τις αναρτήσω σε επόμενο σημείωμα για την Φαίδρα Ζαμπαθά Παγουλάτου. Η ποιήτρια έφυγε από κοντά μας το Καλοκαίρι του 2021, πριν πέντε χρόνια, 13 Ιουνίου, Μέχρι την ημερομηνία αυτή, δηλαδή 20 χρόνια μετά την γνωριμία μας και το εργογραφικό- βιογραφικό της σημείωμα η Φαίδρα Ζαμπαθά Παγουλάτου, η ερωτική και κοινωνικής, πολιτικής ατμόσφαιρας  μαχητική ποιήτρια και συνδικαλίστρια,  βραβεύτηκε από τον Δήμο Αθηναίων, του Κερατσινίου κλπ. και κυκλοφόρησε τα εξής βιβλία της από όσο γνωρίζω. «Νοέμβρης της Σιωπής» (ποίηση), Ιωλκός 1999, «Ξημέρωσε Νύχτα» (5 Διηγήματα), Εξάντας 2001, «Η Αγάπη ξεχάστηκε σ’ ένα ποίημα», Μαυρίδης 2001, (το βιβλίο περιλαμβάνει 40 ποιήματα και ένα πεζό). «Πικρό Μέλι» Ιωλκός 2002 (ποιήματα), «Ταξιδεύοντας στο φως», Λεξίτυπο 2014, «Γράμματα της ποίησης», Ατέχνως, και «Στοίχημα ζωής και άλλες ιστορίες» Ιωλκός 2005 (διηγήματα). Επανακυκλοφόρησε επίσης το βιβλίο του πατέρα της Κούλη Ζαμπαθά, «Νίκος Μπελογιάννης- Νίκος Πλουμπίδης. Το Σπίτι των Ηρώων».

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς

7 Μαρτίου 2025      

                  

 

Λογοτεχνικά Πάρεργα Περιεχόμενα του 2021

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ του 2021

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

2/1/2021 Η λατρεία του μηδενός στην ποίηση του Νίκου Καρούζου. Ο πανεπιστημιακός και κριτικός Βρασίδας Καραλής γράφει για το Νίκο Καρούζο

18/1/2021 Μνήμη Βασίλη Τσιτσάνη. Δύο ποιήματα- τραγούδια του Θωμά Γκόρπα

25/1/2021 Οι πολιτικοί Λεωνίδας Κύρκος και Ηλίας Ηλιού γράφουν για τον πολιτικό και κοινωνιολόγο Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Τετράδια Ευθύνης 1982

29/1/2021 Η ηθοποιός και συγγραφέας Τιτίκα Σαριγκούλη

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

3/2/2021 Θεόφιλος Φραγκόπουλος- Κώστας Ασημακόπουλος-Ρούλα Κακλαμανάκη για τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Αφιέρωμα «Νέα Εστία» τχ. 1667,/Χριστούγεννα 1996

10/2/2021 Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, Ο πολιτικός και συγγραφέας Παναγιώτης Κανελλόπουλος

12/2/2021 Αντώνης Καλογιάννης. Η φωνή της αντιστασιακής μνήμης μας.- Γιάννη Ρίτσου, «Μοιρολόι» από τα «Συντροφικά Τραγούδια»

17/2/2021 Ανθολόγιο ποιημάτων του πολιτικού και λογίου Παναγιώτη Κανελλόπουλου

ΜΑΡΤΙΟΣ

1/3/2021 Τρείς κορυφαίοι της πνευματικής ζωής μιλούν στα «Φιλολογικά Χρονικά». Κωνσταντίνος Τσάτσος, Νίκος Καζαντζάκης, Παναγιώτης Κανελλόπουλος

3/3/2021 Οι Ιστορίες της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας για τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο. (Μάρκος Αυγέρης/ Κ.Θ. Δημαράς/Γιάννης Κορδάτος/ Π. Μαστροδημήτρης/ Α. Ζήρας)

8/3/2021 Μνήμη καθηγητή Γιώργου Π. Σαββίδη. Γιώργος Σεφέρης ο μονόλογος του Στρατή

12/3/2021 Το Μυθιστόρημα του Γιώργου Σεφέρη οι μεταφράσεις του και οι κριτικοί του. (Νάσος Βαγενάς, Απόστολος Σαχίνης, Θανάσης Παπαθανασόπουλος)

15/3/2021 Μνήμη Σωτήρη Σπαθάρη και Δόμνας Σαμίου. Στρατής Δούκας, το Θέατρο του Λαού. Ο Καραγκιόζης του Μόλλα

17/3/2021 Λόγος για τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια. Ρένος Αποστολίδης.

19/3/2021 Βασίλης Κρεμμυδάς, Ένας Αντικαποδιστριακός συνωμότης

23/3/2021 Στοχασμοί γύρω από το 1821. Ομιλία του Παναγιώτη Κανελλόπουλου στην Ακαδημία Αθηνών

24/3/2021 Μνήμη πειραιώτη συγγραφέα Φάνη Μούλιου. Γράφουν: Δημοσθένης Κούρτοβικ, Μιχάλης Μερακλής, Μάκης Πανώριος, Μόσχος Κεφάλας κ.ά.

30/3/2021 Ο Φαίδων Κ. Μπουμπουλίδης και η Γλυκερία Μπουμπουλίδου

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

2/4/2021 Γιώργος Σεφέρης, Ημέρες του 1945-1951. Lawrence Durrell, Το Ημερολόγιο ενός ποιητή.

5/4/2021 Η ποιήτρια Μυρτιώτισσα μιλά στον ποιητή και δημοσιογράφο Γεώργιο Δημάκο

8/4/2021 Ένα Βιβλιοπωλείο του Πειραιά ΚΙΒΩΤΟΣ. Μνήμη βιβλιοπώλη Δημήτρη Σολωμού

13/4/2021 Πολυτονικό ή Μονοτονικό; Γ. Λαμψίδη, 150 χρόνια αγώνων για την κατάργηση των τόνων

18/4/2021 Η Εκκλησιαστική Υμνολογία και ο Κανών του Ακαθίστου. Σπυρίδων Γ. Μακρής, Περί Ακαθίστου Ιωσήφ του Υμνογράφου

22/4/2021 Ο πειραιώτης ποιητής και τεχνοκριτικός Κώστας Θεοφάνους. Ο πειραιώτης καθηγητής Μανόλης Βλάχος γράφει για το βιβλίο «Η Καλλιτεχνική Ιστορία του Πειραιά» του Κ. Θ.

28/4/2021 Βράβευση Πειραιωτών Δημιουργών ή υπάρχει Πειραϊκή Σχολή;- Οι Παναγίες του πειραιώτη ποιητή Λάμπρου Πορφύρα.

ΜΑΪΟΣ

2/5/2021 Κυριακή του Πάσχα 2021. Γιάννης Β. Ιωαννίδης, Εκείνος ο Κλαύδιος

5/5/2021 Όταν η Πόλη του Πειραιά γίνεται πρώτη ύλη στα χέρια επιστημόνων και συγγραφέων.- Ιστορία της Πόλης του Πειραιά 19^ος και 20^ος αιώνας., εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

10/5/2021 Η Πειραϊκή πνευματική ζωή του Μεσοπολέμου

12/5/2021 Ιωάννης Αλ. Μελετόπουλος. Ο πρώτος ιστορικός της πόλης του Πειραιά

14/5/2021 Μιχαήλ Μητσάκης, «ΤΟ ΦΙΛΗΜΑ». Γρηγόριος Δικαίος Παπαφλέσσας ο θάνατός του

19/5/2021 Μελής Βουδούρης, Θέματα της πνευματικής ζωής του Πειραιά.- Ελληνόγλωσσα και Ξενόγλωσσα συγγραφικά Ψευδώνυμα Ελλήνων

22/5/2021 Ο Έλληνας πολιτικός Αλέξανδρος Παπαναστασίου. Γράφουν: Γ. Δημάκος, Α, Ζαρίφης, Κωστής Μπαστιάς

26/5/2021 Μανώλης Θρ. Ρούνης, Πειραϊκή Λογοτεχνία. Ένα παλαιό διάγραμμα της Πειραϊκής Λογοτεχνίας

28/5/2021 Ένας Πειραιώτης κριτικός μιλά για το ρόλο της λογοτεχνίας, της ιδεολογίας της πολιτικής. Δύο συνεντεύξεις του Δημήτρη Ραυτόπουλου

31/5/2021 Σοφία Απ. Σκούρα, Μαγειρική, Ζαχαροπλαστική του Ελληνικού σπιτιού.-Δημήτριος Γρ. Καμπούρογλου, Μου αρέσουν τα κορίτσια και τα παστίτσια

ΙΟΥΝΙΟΣ

2/6/2021 Προσωπογραφίες λογοτεχνών από ομοτέχνους τους. Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ για τον Νίκο Καρούζο και τον Άγγελο Σικελιανό

5/6/2021 Συγγραφείς- Κριτικοί του περιοδικού Φιλολογική Στέγη (Α΄ και Β΄ περίοδος). Ανθολόγιο κριτικών του Γ. Ε. Χατζημανωλάκη

7/6/2021. Κώστας Ι. Παπαμιχαηλίδης. ΣΠΛΕΝΤΙΤ ένας παλαιός κινηματογράφος του Πειραιά

10/6/2021. Ο πειραιώτης καθηγητής και τεχνοκριτικός Μ. Βλάχος γράφει. Η Γλυπτική της Ευδοκίας Αδάμ- Βλαβιανού

13/6/2021 Ένας παλαιοβιβλιοπώλης του Πειραιά. Θανάσης Ζαφειρόπουλος

16/6/2021 Μνήμη πειραιώτη Παύλου Ροδιτάκη

18/6/2021 Ο κριτικός λόγος του συγγραφέα Δημοσθένη Δ. Ζαδέ

22/6/2021 Ο Πειραιώτης ποιητής και κριτικός Αντώνης Α. Ζαρίφης

23/6/2021 Ο χαρισματικός πολιτικός Ανδρέας Γεωργίου Παπανδρέου

30/6/2021 Ο ποιητής Αντώνης Α. Ζαρίφης σαν κριτικός

ΙΟΥΛΙΟΣ

2/7/2021 Ένας Ύμνος στον Θεό Απόλλωνα

5/7/2021 Κερκίδες ποιητικής ευφορίας. Ποιήματα των Ουίλλιαμ Μπάτλερ Γεητς, Πώλ Βαλερύ, Τόμας Μουρ, Ουίλλιαμ Μπλαίηκ, Φράνσις Τζαίημς, Γιάννη Ρίτσου κ.ά.

9/7/2021 Μύθοι για τις Γάτες

11/7/2021 Κωνσταντίνος Βεργόπουλος, Το πνεύμα της παρακμής στην ιδεολογία του Μεσοπολέμου. (Κωνσταντίνος Καρυωτάκης, Τέλλος Άγρας, Κωνσταντίνος Π. Καβάφης)

15/7/2021 Αναστασία Ζενάκου, Τα «όχι» και τα «πρέπει» του Συμβολισμού

16/7/2021. Εφημερίδα Ο Δημότης. Ευφροσύνη Ραϊση. Εις μνήμη Μανώλη Χριστουλάκη

19/7/2021 Ο πειραιώτης ποιητής και μεταφραστής, στιχουργός Ανδρέας Αγγελάκης

20/7/2021 Στέφαν Μαλλαρμέ, Ποιήματα και Σονέτα. Μεταφράσεις των Άρη Δικταίου, Αλέξη Ζήρα, Τάκη Βαρβιτσιώτη κ.ά.

22/7/2021 ORPHEI FRAGMENTA  INEDITA

26/7/2021 Σαπφώ 12 ποιήματα. (Λεύκωμα)

28/7/2021 Μνήμη ποιητή Νίκου Φωκά (1927-26/7/2021)

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

1/8/2021 ΣΑΠΦΩ Ποιήματα, μετάφραση, επιλογή, σχόλια, εισαγωγή: Τασούλα Καραγεωργίου

3/8/2021 Ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος μεταφράζει ΣΑΠΦΩ

5/8/2021 Η ΣΑΠΦΩ στο Χορό, τον Κινηματογράφο, την Μουσική, τις Εικαστικές τέχνες

6/8/2021. Αν σου μέλλει να καείς στα φαράγγια του Ψηλορείτη περπατάς. Δύο χρόνια διακυβέρνησης του κυρίου Κυριάκου Μητσοτάκη

7/8/2021 Σαπφούς Σάπφειροι. Ανθολόγιο Γυναικείας Ομοφυλόφιλης Ποίησης

11/8/2021 Έρβινγκ Λέιτον, Εδώ αγάπησε φλεγόμενη η Σαπφώ

14/8/2021 ΣΑΠΦΩ, το τραγούδι του Τιθωνού. Μετάφραση: Τασούλα Καραγεωργίου

15/8/2021 Η ΣΑΠΦΩ σε Ελληνικά και Ξένα Λεξικά.- Γιάννη Ρίτσου «Σαπφώ»

17/8/2021 Δημήτρης Ιατρόπουλος, Τάκης Νατσούλης γράφουν για την Σαπφώ

18/8/2021 Κώστας Βαλέτας, Αναφορά στη Σαπφώ από τη Δυτικοευρωπαϊκή διανόηση

21/8/2021 ΨΑΠΦΑ Η ΔΕΚΑΤΗ ΜΟΥΣΑ. Χαρά Γαλανάκη, Ειρήνη Καμπερίδου

23/8/2021 Ο ποιητής Κώστας Βάρναλης για την Σαπφώ

27/8/2021 Σαπφώ- Οδυσσέας Ελύτης. Δανιήλ Ι. Ιακώβ, Η αρχαιογνωσία του Ο. Ελύτη

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

1/9/2021 Η ποιήτρια Σαπφώ και οι Ρωμαίοι ποιητές Οράτιος, Κάτουλος

2/9/2021 Μίκης Θεοδωράκης. Μια άλλη ελεύθερη Ελλάδα μέσα στην Ελλάδα

5/9/2021 Μεταφράσεις Αρχαίων Λυρικών Ποιητών. Ήριννα, Αλκαίος, Ανακρέων, Θέογνις, Σαπφώ

7/9/2021 Μεταφράσεις ποιημάτων της ΣΑΠΦΟΥΣ από τον Δημήτριο Γρ. Βερναρδάκη

10/9/2021 Δανιήλ Ι. Ιακώβ, Η πολιτική διάσταση των «Ευμενίδων» του Αισχύλου

15/9/2021 Ανθούλα Δανιήλ, Η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονάει. 50 χρόνια από το θάνατο του Γιώργου Σεφέρη

19/9/2021 Μνήμη ποιητή και κριτικού Κώστα Γ. Παπαγεωργίου. -Κ. Γ. Παπαγεωργίου, Γιώργου Σεφέρη, «ΚΙΧΛΗ».

27/9/2021 Σεφερικοί Λυχνοστάτες ή Αφιερώματα στον Γιώργο Σεφέρη

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

2/10/2021 Τέσσερεις συν μία ζωγραφιές για τον Μάνο Χατζιδάκι. Ποιήματα αφιερωμένα στον Μάνο Χατζιδάκι

13/10/2021 Ανέκδοτες Ημερολογιακές σημειώσεις του ποιητή Γιώργου Σεφέρη

21/10/2021 Σεφέρης και Μποτάϊ του Μιχάλη Κατσιγέρα

29/10/2021 Ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης Ανθολογούμενος

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

11/11/2021 Ουμπέρτο Σάμπα. Ένα διήγημα και ένα ποίημα

13/11/2021 Μελίνα Μερκούρη, Γεννήθηκα Ελληνίδα

24/11/2021 Ροζέ Μιλλιέξ, συναντήσεις με τον γαλλομαθή Ανδρέα Παπανδρέου

26/11/2021 Ελληνογαλλικά. Αφιερώματα στον Roger Milliex. (Πάρις Επιτροπάκης, Αλεξάνδρα Μπουφέα, Δημήτρης Σταμέλλος κ.ά.)

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

2/12/2021 Ο δημοσιογράφος Γιάννης Φύτρας στην αριστερή πλευρά της εισόδου

7/12/2021 Μικρό ανθολόγιο ποιημάτων του ποιητή και κριτικού Αναστάση Βιστωνίτη

10/12/2021 Χρήστος Λάζος, Το θέμα της στάσης στην «Ορέστεια» του Αισχύλου

13/12/2021 Πειραϊκά κληροδοτήματα. Ο ποιητής Βασίλης Λαμπρολέσβιος

17/12/2021 Ποιητικά Κειμήλια του Τάσου Λειβαδίτη

28/12/2021. Τα Λογοτεχνικά Πάρεργα προτείνουν για τη Νέα Χρονιά

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς

6 Μαρτίου 2025     

Κορφολογώντας την ποίηση του Γιώργου Δανιήλ

 

Κορφολογώντας την ποίηση του Γιώργου Δανιήλ

 

     ΤΟ ΚΟΥΤΣΟ ΣΟΝΕΤΟ

Εντεκασύλλαβες αγάπες δος μου

τα φύλλα του βασιλικού, του δυόσμου.

Σπάσε του χρόνου το σκληρό φουντούκι

τη λύρα κρούσε κι άσε το μπουζούκι.

 

Έδωσα λόγο στην Κυπαρισσένια

με τα χρυσά μαλλιά και με τα χτένια

τη δισκοθήκη σπρώχνω στη γωνιά της

γίνομαι πελεκάνος Μυκονιάτης.

 

Εντεκασύλλαβη σταλάζει η νοσταλγία

κόσμου μισοκρυμμένου στα βιβλία.

Δουλεύεται στον αργαλιό της μνήμης

 

χαλί με χίμαιρες μορφές σαγήνης-

μα να που βλέπω μελανιές στ’ άσπρο σου χρώμα Παλόμα.   

     ΚΑΙ  ΚΑΙ

Και του Σεφέρη την θλιμμένη

νοικοκυροσύνη

και του Μελά

την ακατάσχετη

φιλαυτία

και τους αλλόκοτους

του Καζαντζάκη

μετεωρισμούς

την υψηλόκαρδη μπραβούρα

του Σικελιανού

του Βάρναλη

τα λυρικά αλυχτίσματα

χώρεσε όμοια

ό,τι κι αν πεις

τούτος ο τόπος

πάνω απ’ τ’ αποκαϊδια

των συγκρούσεων

δώθε απ’ τα χαρακώματα

του εγώ.

 

Κάθε Ρωμηός

και μιά σχεδία ενστίκτου

στον άψορρον ωκεανό

της μνήμης.

     ΕΠΙΣΤΡΕΦΩ

Επιστρέφω

στο σώμα μου

όπως γυρίζουν

τα ψάρια

κολυμπώντας

ενάντια στο ρέμα

κι ας τα καρφώνουν

έτσι οι Εσκιμώοι

στήνοντας

δολερές

παγίδες.

 

Επιστρέφω

στο σώμα μου.

Της ιστορίας

πονηρά εκμαγεία

μπείτε

προσωρινά

στο ντουλάπι.

     Η ΜΟΥΣΙΚΗ

Κάποτε ήταν

του Πινδάρου

Δ ω ρ ί α ν  α π ό  φ ό ρ μ ι γ γ α

π α σ σ ά λ ο υ  λ ά μ β α ν ε

τ’ χέρι που διαφέντευε

τ’ αλέτρι

τόνιζε

και τη μουσική.

 

Τώρα ρίχνεις το νόμισμα

στο τζουκμπόξ

κι ακολουθείς

με τ’ άκρα των δαχτύλων

την αποσβολωμένη μελωδία

ενώ η προκομμένη σερβιτόρα

σου κουβαλά

με χάρη

το ζουμερό

χάμπουργκερ.

           ΛΕΞΕΙΣ  ΠΥΞΙΔΕΣ

Λέξεις πυξίδες

αλλά χωρίς τον μπούσουλα

εκείνες οι πρώτες

πυξίδες

τ’ άδεια κυτία

κουτιά από τσιγάρα

που αναλήφτηκαν

μεσ’ σε καπνούς

στον αγέρα

χωρίς τα χρυσόχαρτα

που έγιναν σαϊτες

και πέταξαν μακριά

μεσ’ από παιδικά

δάχτυλα.

 

Λέξεις κλειστές

γύρω απ’ τον εαυτό τους

γύρω απ’ το πολύτιμο

κενό τους

τον αγέρα.

          ΜΟΝΟΤΟΝΙΚΑ

Ι

Μονοτονικό

το σπίτι της γλώσσας

χωρίς αετώματα

χωρίς κεραμίδια

με πλάκα.

ΙΙ

Κι όμως,

η σερπετή περισπωμένη

πήγαινε καπέλο

στη λέξη κύμα.

Και τώρα,

τί θα γίνει

η λέξη αυτή

χωρίς το καπέλο της;

          ΠΡΟΣ ΔΑΦΝΗΝ

Κάθομαι ν’ ανασάνω στους κορμούς

μ’ αγνάντια τις Καρυές

ενώ πιο πάνω τετιγίζει

ηλεκτρικό τρυπάνι.

 

Τσιγάρα κι αναπτήρας!

Κάποιος τα ξέχασε

ή να ‘ναι ο δάκτυλος

του Άη Φανουρίου;

 

Ας πάρω ένα

ρίχνοντας συνάμα στο χαρτί

σκέψεις που πρόκειται

να χάσω στ’ αεροπλάνο.

Κάποιες τους, όμως,

θ’ αναστούν με τον καιρό

σαν τον Λάζαρο

μισοπαράλυτες

στο θάμβος τους.

          ΜΥΚΗΝΕΣ

Η τραγική σκηνοθεσία του τοπίου

δεν εμποδίζει τη μυρτιά να θάλλει

τα μάρμαρα μπορεί να ράντισε αίμα

ωστόσο, να που σφουγγαρίζει

η προκομμένη Ευρύκλεια της μνήμης

χωρίς απορρυπαντικό

τα μάγουλα των λουλουδιών

ερυθριούν

μαδιούνται

απ’ το φιλί του αγέρα

οι μαργαρίτες

στην αχρωματοψία του δειλινού

όλα φορούν

το πιο λαμπρό τους χρώμα.

          ΛΙΘΟΒΟΛΙΑ

Αυτός εδώ λιθοβολεί

κι αυτός εκεί

λιθοβολείται

ο άλλος πάλι

κάθεται

μετράει

τις πέτρες.

          ΜΗ

Μη φείδου χρόνου

λάθος το ‘πε ο Χείλων

ξοδεύου

με την έλπιση

του ανθού.

          Ο ΚΛΑΥΣΙΓΕΛΩΣ

Όλο να γίνω σοβαρός

λέω

μα πάντα ξετρυπώνει

από ρωγμές

κι από γωνίες

ο κλαυσίγελως

μερικών

αιώνων.

          ΚΑΙ ΜΕΣ’ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Του βίου το αμφίρροπο

λάμπει και μεσ’ στο ευαγγέλιο

τα ταπεινά

δε σπείρουν

δε θερίζουν

απ’ τ’ άλλο μέρος

ο υιός του ανθρώπου

βάζει για προσκεφάλι του

την πέτρα.

          ΤΟ ΜΠΑΛΟΝΙ

Όταν ζουλάς το μπαλόνι

προκαλείς τον αγέρα

θα σου φυσήξει

καταπρόσωπο

το μένος του.  

          ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ

Φύκια στη θέση

των μαλλιών

αντί για μάτια

λιμνοθάλασσες

τα χείλη

συμπληγάδες

πέτρες

κι εκεί ανάμεσα

ο γαλέος

της σιωπής.

          Η ΜΕΔΟΥΣΑ

Ο πόθος σου

σε θέλει αναχωρητή

μην σε πετρώσει

η Μέδουσα

της επιτυχίας.

          Σχετικά με τα ποιήματα του Γιώργου Δανιήλ:

     Για τον πειραιώτη καθηγητή, ποιητή και μεταφραστή Γιώργο Δανιήλ (Τραχήλα Μεσσηνιακής Μάνης 22/2/1938-Αθήνα 22/6/1991) ο οποίος σταδιοδρόμησε επαγγελματικά στον Καναδά από το 1964, βλέπε εκτενές σημείωμά μας της 20^ης Φεβρουαρίου 2025 στα Λογοτεχνικά Πάρεργα. Η παρούσα Ανθολόγηση γίνεται από την τελευταία του συλλογή «ΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ» ΠΟΙΗΜΑΤΑ 1968-1983. Δεύτερη Έκδοση αναθεωρημένη και συμπληρωμένη. Εκδόσεις ΠΡΟΣΠΕΡΟΣ, Αθήνα, Νοέμβριος 1984. Βιβλίο 38^ο,. σελίδες 160. Η συλλογή τυπώθηκε στο τυπογραφείο Α. Ζουμαδάκη σε 1000 αντίτυπα για λογαριασμό του ποιητή στη σειρά των εκδόσεων ΠΡΟΣΠΕΡΟΣ. Διαστάσεις 12Χ17. Αποτελείται από τις εξής ενότητες ποιημάτων.

-Ποιητική, Ι, σ.7-22 (14 Ποιήματα).

-Τα Αδιέξοδα, σ.23-42 (18 Ποιήματα)

-Τα Τερπνά, σ. 43-60 (16 Ποιήματα)

-Τα Ιδεόληπτα, σ.61-81 (16 Ποιήματα)

-Τα Στάσιμα, σ.83-95 (10 Ποιήματα)

-Τα Τοπία, σ.97-128 (23 Ποιήματα)

-Ποιητική, ΙΙ, σ.129-150 (19 Ποιήματα).

Συνολικά «Τα Επίθετα» περιλαμβάνουν 116 Ποιητικές μονάδες σε διάρκεια δεκαπέντε ετών. Τα Ποιήματα προέρχονται από προηγούμενες συλλογές του, αναθεωρημένα πολλά από αυτά αλλά και καινούργια που συνέθεσε μεταγενέστερα και συμπεριλαμβάνονται στην τελική τους μορφή στην παρούσα τελευταία Συλλογή του. Είναι ποιήματα μικρής φόρμας στην πλειονότητά τους, ολιγόστιχα, πυκνού νοήματος, επιλεγμένων λέξεων, ύφους στοχαστικού, μιάς ποιητικής ανάσας δίχως πολλά σημεία στίξεως. Η τεχνική και η λιτότητα της εικονοποιίας τους θυμίζουν Χάϊ- Κου. Στην συλλογή από την πλευρά μας, σαν αναγνώστες, εντοπίζουμε τους ποιητικούς του πειραματισμούς, δες το ποίημα «ΑΥΤΟΜΑΤΟ» η μοναδική απόπειρα αυτόματης γραφής όπως μας λέει στις σημειώσεις του. Έχουμε την Ποιητική του η οποία σε δύο μέρη περικλείει τις υπόλοιπες περιόδους της γραφής του και της πρώτης ύλης των ποιημάτων του. Η θεματογραφία τους αγκαλιάζει διάφορες χρονικές ημερολογιακές του προσωπικές, ταξιδιωτικές στιγμές. Η γλώσσα του ποιητή διακρίνεται για την καθαρότητα και την απλότητά της, μιά δωρικότητα η οποία δεν εμποδίζει τον λυρισμό του να αναδειχτεί, οι ποιητικές του εικόνες αληθεύουν των νοημάτων τους είτε αυτές έχουν να κάνουν με τοπία και περιοχές αρχαιολογικούς χώρους, μοναστηριακά συγκροτήματα, εκκλησίες που επισκέπτεται, είτε πάλι, αφορούν την φανέρωση ατομικών του στοχασμών και σκέψεων, παρατηρήσεων. Αρκετές ποιητικές του μονάδες εμπεριέχουν σπαράγματα κειμένων αρχαίων ελλήνων ποιητών, λέξεων προερχομένων και πέρα των ορίων χρήσης της δημοτικής γλώσσας. Όποτε συμβαίνει αυτό, το ποίημα δεν βαρύνεται από μία «φορτική» αρχαιογνωσία, μία επίδειξη αρχαιομάθειας (προερχόμενη από τις κλασικές σπουδές του ποιητικού υποκειμένου), ο αρχαίος λόγος και η σημαντική του λειτουργεί οργανικά, ομαλά μέσα στο ποίημα, το «προσδιορίζει», δεν δίνει την αίσθηση στον αναγνώστη ότι είναι ξένο σώμα. Τα Ποιήματα του Γιώργου Δανιήλ εκπνέουν ένα άρωμα νεανικής νοσταλγίας, μιάς συγκίνησης της πρώτης επαφής μας με τον κόσμο, το πρώτο φτερούγισμα της τρυφερότητας, το ευαίσθητο ξάφνιασμα της πρώτης ματιάς, μα, και λεπτή οξεία παρατηρητικότητα ανθρώπων, τοποθεσιών που επισκέπτεται με μια φωτογραφική μηχανή πάντα στο χέρι. Ο αναγνώστης έχει την αίσθηση ότι έχει μπροστά του ανοιγμένο το προσωπικό άλμπουμ φωτογραφιών, στιγμών του ποιητή με τις δεκάδες φωτογραφίες που τράβηξε στις περιηγήσεις του, απαθανατίζοντας τοπία, κτηριακά μοναστηριακά συγκροτήματα, στιγμιότυπα περιπλανήσεων σε σώματα πόλεων και αρχαιολογικούς της Ελλάδας και του Εξωτερικού (Ιταλία) χώρους. Τοποθεσίες και περιοχές μεγίστης, σημαντικής, ιστορικής, αρχαιολογικής και πολιτιστικής αξίας. Η συγκεντρωτική αυτή συλλογή με τα επιλεγμένα από τον ίδιο ποιήματα που αποφάσισε να μας προσφέρει-ως τελευταία του ποιητική παρακαταθήκη- είναι το καταστάλαγμα των άμεσων εμπειριών της ζωής του, όπως το βλέμμα του μέσω του φωτογραφικού του φακού εντοπίζει και απεικονίζει. Ο ποιητής παιδιόθεν αγαπά τις ταξιδιωτικές περιπλανήσεις σαν στάση ζωής, ανάγκη «αυτογνωσίας» του βίου του, όχι ως ένας ακόμα ανώνυμος τουρίστας από τους χιλιάδες που ακολουθούν τις συνήθειες του προγράμματος του μαζικού τουρισμού, ξένοι ή ντόπιοι επισκέπτες πού συνήθως βλέπουν τα τοπία από τα παράθυρα των πούλμαν που τους μεταφέρουν, δίχως να προλάβουν να νιώσουν κάτι από την κοινωνική, ιστορική πραγματικότητα και ατμόσφαιρα του χώρου που επισκέπτονται, ή σπεύδουν αμέσως να επισκεφτούν τα εμπορικά καταστήματα να αγοράσουν τα σουβενίρ ως ένδειξη της εκεί παρουσίας τους, να φωτογραφηθούν σε ελκυστική και νωχελική πόζα μπροστά σε μεγαλοπρεπή μνημεία και ηρώα που έχουν επιλέξει οι ξεναγοί τους, ώστε να έχουν κάτι να θυμούνται στην επιστροφή τους να δείχνουν στους δικούς τους. Ασπρόμαυρες ή έγχρωμες φωτογραφίες που δεν ξεχωρίζουν η μία από την άλλη, δίχως να το απολυτοποιούμε. Ο ποιητής Γιώργος Δανιήλ ανήκει στην κατηγορία των επισκεπτών-ταξιδευτών οι οποίοι κουβαλώντας στα σακίδια του βίου τους τις κλασικές τους σπουδές και διαβάσματα, γίνονται μέρος της ιστορίας, της αρχαιολογικής εικόνας, της πολιτιστικής ρητορικής της παράδοσης των τοποθεσιών που έρχονται σε επαφή, γνωριμία στις επισκέψεις τους. Η ματιά του βλέπει πέρα από την επιφάνεια των κτηριακών συγκροτημάτων, του σύγχρονου στίγματος των μνημείων, το θάμπος της εικόνας που αντικρίζει μπροστά του και απαθανατίζει με τον φωτογραφικό του φακό, η ματιά του πάει πίσω στον χρόνο, στο μυστήριο και την ανάγκη, την αιτία της καλλιτεχνικής κατασκευής προγενέστερων γενεών και πολιτισμών ανθρώπινων κατασκευών κοινωνικών συνόλων ζωής. Ιχνηλατεί την ιστορική μνήμη του μνημείου, το κλίμα και τις κοινωνικές συνθήκες που το κυοφόρησαν, την συμβολιστική του στο χρόνο, τις καθολικές του μέσα στην παράδοση αναφορές από τις μεταγενέστερες γενεές. Παρατηρεί την αρχιτεκτονική και εκφράζει τι αισθήσεις ξυπνά, τι μεταφυσικές ανησυχίες, ερωτήματα και απορίες του και μας γεννά. Δεν αποτυπώνει με τον φακό του το διασωθέν στο χρόνο και στην ιστορία αρχαιολογικό «ερείπιο», σκόρπια θραύσματα αρχαίου πολιτισμού, της μεταφυσικής πίστης των ανθρώπων συγκροτήματα, αλλά, την «ψυχή» του οικοδομήματος, των κτηριακών σπαραγμάτων, ενώ παράλληλα αφουγκραζόμαστε την καλλιτεχνική ανάσα του δημιουργού του, αναπλάθει ιστορικές αισθήσεις, ανακαλεί περασμένες παραστάσεις και αίτια συμβάντων. Οι φωτογραφικές του απεικονίσεις διακρίνονται για την ισχυρή ποιητικότητά τους, αν κατανοούμε ορθά τις συλλήψεις του ποιητή και δεν λαθεύουμε, το ποίημα είναι μία μορφή εκπαιδευτικής μας πολιτιστικής «διδασκαλίας», και αυτό επιτυγχάνεται με έναν τρόπο που δεν ενοχλεί, δεν μας κάνει να νιώσουμε άβολα για τις μορφωτικές και εκπαιδευτικές μας ελλείψεις, παρά θαυμασμό για αυτό που και η δική μας συνείδηση αντιλαμβάνεται, συγκινησιακά αποδέχεται και βρίσκει την ευκαιρία να το εκφράσει μέσω των φωτογραφικών πινελιών του ποιητή-ταξιδιώτη που μορφοποιεί την αμεσότητα της εμπειρίας σε ποίημα σε ποίηση. Είναι το ταξιδιωτικό του υλικό που επιστρέφοντας από τα ταξίδια της ψυχής και του σώματός του ο ποιητής το εμφανίζει στο χαρτί της ποίησης θέλοντας να μας καταστήσει κοινωνούς των συγκινησιακών του εμπειριών, τα ποιήματά του δεν είναι παρά το αποτέλεσμα της δικής του ζωής ρητορική. Η ποιητική αυτή τεχνική, δηλαδή η ρητορική της συσχέτισης της τέχνης της φωτογραφίας με την ποίηση, το φωτογραφικό κλικ σε ποιητική μονάδα, δεν είναι κάτι άγνωστο στους λογοτέχνες, την έχουμε συναντήσει και σε άλλους έλληνες ποιητές και ελληνίδες ποιήτριες. Ο ποιητής, εκδότης και συγγραφέας, επιμελητής εκδόσεων Δημήτρης Καλοκύρης έχει ασχοληθεί αν δεν λαθεύω ιδιαίτερα με το θέμα αυτό, κυκλοφορεί βιβλίο του, για την εκλεκτική συγγένεια των δύο του ανθρώπου τεχνών και εκφράσεων. Ας φέρουμε στην μνήμη μας και τις εικόνες με την φωτογραφική μηχανή στον ώμο του νομπελίστα μας ποιητή Γιώργου Σεφέρη, του υπερρεαλιστή ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκου και τις ποικίλες φωτογραφίες του, του ποιητή και μεταφραστή, διαφημιστή Νίκου Δήμου και πολλών άλλων ελλήνων και ξένων λογοτεχνών.

    Τα ποιήματα της συλλογής «Τα Επίθετα» είναι όλα έντιτλα και ο εύστοχος κεφαλαιογράμματος τίτλος τους, μας προϊδεάζει για το θέμα που θα ακολουθήσει, ορίζει τον κεντρικό πυρήνα του νοήματός του, ακόμα και το είδος της ποιητικής μονάδος, βλέπε το «κουτσό σονέτο». Οι λέξεις είναι οι πυξίδες του όπως μας λέει ένας τίτλος ποιήματός του, «ΛΕΞΕΙΣ ΠΥΞΙΔΕΣ», σ. 12. Δύο τίτλοι είναι ξενόγλωσσοι, “LES FLEURS DU MAL”, τίτλος που ανακαλεί στη μνήμη τον αντίστοιχο της συλλογής του γάλου ποιητή Σαρλ Μπωντλαίρ και το “CAFÉ GRECO” των σελίδων 116-117 το οποίο γράφτηκε σε ταξίδι του στη Ρώμη το 1978. Το ποίημα διαθέτει μία συνθετική διαχρονικότητα ενώνει στις εικόνες του τον σύγχρονο ταξιδιώτη με τον άγγλο ποιητή Τζών Κιτς στο εκεί πέρασμά του, τις χαλκογραφίες παλαιών τοπίων με τις διασωθείσες τοιχογραφίες της Pompeiana, ενώ ο ιταλός σερβιτόρος είναι ο σύγχρονος Ορέστης. Έτσι η σύγχρονη καθημερινή της τύρβης πραγματικότητα γίνεται αναπόσπαστο μέλος της ιστορίας και της αρχαιολογίας του τόπου. Η προτελευταία ποιητική του μονάδα, μία ακόμη αρχαιόμυθη, «ΟΡΦΕΑΣ ΚΑΙ ΕΥΡΙΔΙΚΗ», σελ. 148-149 είναι ένα δίπτυχο σχολιασμού, μια σπουδή του αρχαίου ελληνικού μύθου και των δύο ερωτευμένων προσώπων, «Εκείνη» και «Εκείνος» που έμειναν στην αρχαιοελληνική και διεθνή γραμματεία ως αιώνια Σύμβολα αναφοράς, παραδείγματος. Αρχαιόθεμες είναι και άλλες του ποιητικές μονάδες ή φέρουν ως ρήση πριν το ποίημα ή εντός του, αποσπάσματα από αρχαίους έλληνες ποιητές και ιστορικούς, φιλοσόφους. Ησίοδος, στο ποίημα «ΑΦΟΡΙΣΜΟΣ», Χείλων, στο ποίημα «ΜΗ». Ο Παρμενίδης και το «ΕΝ», συνοδοιπορεί με τον Ορφικό ποιητή Σικελιανό, στο ποίημα «Η ΤΡΕΛΛΑ ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ», το «Δωρίαν από φόρμιγγα πασσάλου λάμβανε» του αρχαίου επικού ποιητή Πινδάρου δεν θα μπορούσε να λείψει από το ποίημα με τίτλο «Η ΜΟΥΣΙΚΗ», το όνομα αρχαίου βουκόλου ποιητή, Θεόκριτου, «Τα στίλβοντα στήθη τους» δίνουν τον τίτλο στην ποιητική σύνθεση «ΘΕΟΚΡΙΤΟΣ» κλπ. Μια σειρά ποιημάτων του, «ΤΑ ΣΤΑΣΙΜΑ», έχουν σαν θέμα τους και μας δίνουν ανάγλυφες εικόνες της Αθωνικής Πολιτείας, επισκέψεις του σε Ιερές Μονές, Εκκλησίες του Αγίου Όρους, της Παναγιάς της Καλυβιανής, του αγίου Νικολάου του Στρειδά και του ευαγγελιστή Ιωάννη. Τα Αθωνικά είναι η άλλη, η χριστιανική εικόνα της παράδοσης της Ρωμιοσύνης, συγχωνευμένη με εκείνη της αρχαίας των Εθνικών, των Ολύμπιων Θεών Ελλάδας, της ιστορίας των «Μυκηνών», του «Μινωϊκού πολιτισμού» των Κρητών, ενιαία η ποιητική τοιχογραφία φτάνει μέχρι τις μέρες μας, τα σύγχρονα πολιτικά χρόνια μας, ενώνεται με το δίπτυχο «Αρκάδι Ι και ΙΙ», τα «Μάταλα»,  της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης «Στάσιμα» της Μονής των Βλατάδων του αγίου Δημητρίου και του αγαπημένου στον Δανιήλ πεζογράφου και ζωγράφου Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη. Ο Ομηρικός Τρωικός Πόλεμος και ο Δούρειος Ίππος, ο έλληνας στρατηλάτης Αχιλλέας και οι Πέρσες, η Λήδα και ο Δίας, η «ματωμένη Ελένη», η Λακίνια Ήρα και η αρχαία λυρική ποιήτρια Σαπφώ, ο μπρατσωμένος Ηρακλής, ο τραγοπόδαρος Θεός Πάνας, ο Όμηρος και η Μέδουσα, ονόματα ιστορικά και πολιτιστικά σύμβολα, τοπόσημα της αρχαίας εποχής συνυπάρχουν αρμονικά στην ποίηση του Γιώργου Δανιήλ, με τον Συμεών τον Στυλίτη, τον άγιο Φραγκίσκο, αλλά και τον άγγλο ρομαντικό ποιητή Τζών Κιτς, τον μουσικό Σιμπέλιους, τους ζωγράφους Μποτιτσέλι και Μανέ, τον χαράκτη των μεγάλων ηρωικών ταμπλό της αποκάλυψης του Ντύρερ. Μνημονεύονται ονόματα των ελλήνων ποιητών Νίκου Καζαντζάκη (από επίσκεψή του στη Μεγαλόνησο), του Άγγελου Σικελιανού, του Κώστα Βάρναλη, του Κώστα Κρυστάλλη και φυσικά, του Γιώργου Σεφέρη. Ο ρεμπέτης Βασίλης Τσιτσάνης με τον υπαρξιστή γάλλο φιλόσοφο κλείνει την αυλαία του ποιήματος «Καλυβιανή». Επισκέπτεται δύο φορές την Ιταλία, Ρώμη 1978 και 1979, την Καλαβρύα 1979, τη «Βίλλα του Αδριανού» στο Τίβολι 1968, την πόλη του φωτός το Παρίσι και όλες αυτές τις ταξιδιωτικές και επιμορφωτικές πολιτιστικές εμπειρίες του τις φωτογραφίζει και τις κάνει πρώτη ύλη της ποίησής του, πριν τις σβύσει «ο κονίσαλος του χρόνου», όπως γράφει στις ακροτελεύτιες γραμμές στο ποίημά του «ΠΑΛΙΟ ΣΠΙΤΙ». Δεν παραλείπει ασφαλώς πέρα από τα ταξίδια του εντός της χώρας και αυτά στο Τορόντο και το Οντάριο του μακρινού Καναδά όπου εγκαθίσταται από το 1964, διδάσκοντας ελληνική γλώσσα, τα ελληνικά γράμματα και τον ελληνικό πολιτισμό. Ενώ δεν λησμονεί να υφάνει και ένα ποίημα, σ.121 για την «ΞΕΝΙΤΕΙΑ»:

Η φραντζόλα της απουσίας

ψήνεται κι αυγαταίνει

μια χαρά για να κοπεί

στο κοσμικό

τραπέζι

εκεί π’ απολιθώνονται

με τον καιρό

τα πάντα.

 

Κι ανοίγει το ρεμπέτικο

μιαν άλλη οθόνη

με τη μαυροντυμένη

μοίρα

κι άσματα

δακρυγόνα.

 

Για τον κουμπάρο της

η Κ. Π.

Καταραμένη ξενιτειά

για την ξαδέρφη του

ο Θ. Ν.

Γύρισε πίσω.   

          Εννέα από τον συνολικό αριθμό των ποιημάτων του είναι αφιερωμένα σε φιλικά του πρόσωπα. Τα των σελίδων 53, («ΤΑ ΦΑΕΙΝΑ ΟΡΟΣΗΜΑ» «Για τη Μελανία Ελένη») 67, («Η ΚΙΝΗΣΗ Ι» του Δήμου), 75, («ΤΑ ΕΙΚΟΝΙΣΜΑΤΑ» Του Στάθη), 81, οι («ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ» Στον Εντ),  107, το («ΑΡΚΑΔΙ, Ι» Του Νάσου) άραγε στον ποιητή Νάσο Βαγενά;. 112 («ΑΘΗΝΑ- ΠΑΤΡΑ, 1970» Στη σκιά του Νίκου Καχτίτση), ο έλληνας ξενιτεμένος στον Καναδά μαζί με την οικογένειά του πεζογράφος πάνω στο έργο του οποίου δούλεψε ο Γιώργος Δανιήλ. 138, («ΡΩΞΑΝΗ» Της Φωφώς που την ζωγράφισε), 141 το («ΛΑΣΤΙΧΟ» Της Έλλης), και τέλος σελίδα 143 («Ο ΠΟΙΗΤΗΣ» Στον Κίμωνα). Μάλλον πρέπει να είναι αφιερωμένο στο ελληνοαμερικανό δάσκαλο της ποίησης Κίμωνα Φράιερ με τον οποίον ο Δανιήλ είχε συνεργαστεί μεταφραστικά.

          Ο ΠΟΙΗΤΗΣ

                     Στον Κίμωνα

Ο ποιητής,

κι αυτός φιλοδοξεί

τα εύσημα

του ακαδημαϊκού

σώματος

το κύρος του καθηγητού

και την μίτρα.

Κι ωστόσο, υποχωρεί

χλομός

όταν αυτά

του προσφερθούν

σαν φυλλοβόλο δέντρο

απογυμνώνεται

παίρνει τη βάρκα

και ξανοίγεται

στο πέλαγος

κι εκεί αθλείται

ανάμεσα ουρανού

και γης

βορά στην αστραπή

λεία στο κύμα

σύντροφος

των βουβών ψαριών

της αλκυόνης ομογάλακτος

ο ποιητής.

       Ένας πλούσιος σε δωρικές πολιτιστικές αισθήσεις, ονόματα σύμβολα μέσα στην ιστορία περιπλανήσεις στην αρχαία, την βυζαντινή και σύγχρονη-των ημερών του- εμπειριών και καταστάσεων πραγματικότητα είναι η ποίηση του Γιώργου Δανιήλ. Μια τεράστια εικονογραφία λέξεων ψηφιδωτών που ο τεχνίτης με την «διπλή» όρασή του (τα μάτια της ψυχής του και τον φωτογραφικό του φακό) αναπαριστά στα 116 Ποιήματά του.

          ΣΤΟΥ  ΠΟΙΗΤΗ

Ας μη βροντήσει

όταν πεθάνω ο ουρανός

κι ούτε τ’ αεροπλάνα

να ρίξουν μπόμπες

όταν πεθάνω

δάκρυα ας μη χυθούν

στου ποιητή,

λέει η Σαπφώ,

δεν κλαίνε. 

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς

 Φεβρουάριος- Μάρτιος

Καθαρή Δευτέρα 2025