Μνήμη Χρόνη Αηδονίδη

 

ΜΝΗΜΗ  ΧΡΟΝΗ  ΑΗΔΟΝΙΔΗ

  (23/12/1928- 23/10/2023)

 

      Μας αποχαιρέτησε διακριτικά και αθόρυβα για την Γειτονιά των Αγγέλων ένα από τα σύγχρονα εμβληματικότερα πρόσωπα της ελληνικής μουσικής μας δημοτικής παράδοσης. Κοιμήθηκε ο Πολυχρόνης Αηδονίδης. Ο χρησμένος από τον Θεό, την Μοίρα, τις Μούσες ότι και να πιστεύει κανείς, να διακονήσει από τα βάθη της ψυχής του με ποιητική αίσθηση, άψογη τεχνική εκτέλεση, χρωματική ηχητική ευαισθησία το ελληνικό δημοτικό τραγούδι επάξια και υπερήφανα. Την ελληνική δημοτική μουσική την προερχόμενη από τα βάθη των ιστορικών αιώνων της ποιμενικής και αγροτικής ζωής των αρχαίων και βυζαντινών ελλήνων. Όχι ως ιστορική νοσταλγία αλλά ως συνέχιση της μουσικής παράδοσης στον παρόντα χρόνο και τον υπάρχοντα ελληνικό χώρο. Αυτόν τον καλό και τιμημένο ακένωτο αγώνα υπηρέτησε ως ερασιτέχνης και όχι επαγγελματίας με ιερό πάθος και εύγλωττη αυταπάρνηση σε όλη του την ζωή. Έφερε με επιτυχία σε πέρας έναν μουσικό άθλο, μία άσκηση ζωής ευλογημένης και παραδομένης στην μουσική δημοτική,- θρακιώτικη- παράδοση. Ο πάντα χαμογελαστός και πράος, διακριτικός, με φρόνημα ταπεινό, ήθος ατομικό και αξιοπρέπεια καλλιτέχνη ο Χρόνης Αηδονίδης. Αυθεντικό δημοτικό και πρότυπο αηδόνι της ελληνικής δημοτικής μας μουσικής. Φωνή λαϊκή, καθαρή, αυθεντική, άμεση, «αυτόφωτη» μάλλον, απαγκιστρωμένη από τα πολυφωνικά βαρίδια του δυτικού μουσικού ακροάματος και της εντόπιας θρησκευτικής μεγαλομανίας και ηχητικής εκκλησιαστικής κακογουστιάς. Μια φωνή μελωδικής κένωσης πολύχρωμων συναισθημάτων μιάς άλλης ιερότητας βίου και αποκάλυψης υπήρξε η παρουσία του. Δημοτικής εμπνευσμένης καθαρότητας και πραγματικής απλότητας δημοτικού λόγου και καλλιεργημένου όχι πεποιημένου ήχου που εκφράζει το εν δυνάμει τέλειο μέσα από τις χρονικές διαδρομές του ατελείωτου.

Δημοτικό Τραγούδι, ένα πλούσιο κράμα από εναπομείναντα μυστικά απομεινάρια ηχητικών κλιμάκων της αρχαίας ελληνικής μουσικής παράδοσης που μπολιάστηκαν αρμονικά και ισορροπημένα με την βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική και υμνητική μελωδία. Είναι η άλλη κατάνυξη της ανθρώπινης οντολογίας και δημόσιας ψυχαγωγίας ως προσφορά προς την φύση και τα μυστικά της. Η μυσταγωγία της μονοφωνικής μουσικής δημοτικής τρυφερότητας και αγαλλίασης που οδηγεί στην «φιλοκαλική» και έγχρονη ανύψωση της εμπνευσμένης ηχητικής ρυθμολογίας των 5/4 και των 5/8 μέτρων που παραπέμπουν στα 7/8 ή τα 9/8 της Αισχύλειας τραγωδίας. Ελληνικοί μουσικοί ρυθμοί και μέτρα τα οποία βασίζονται στην ποιητική ανώνυμη και δημώδη αναλογία μιάς αυτοαναφορικότητας βιωμένης ζωής όχι μιάς ανθρώπινης μονάδας αλλά, ενός συνόλου ανθρώπων, μιάς κοινότητας, κάτω από την ίδια εθνική και εκκλησιαστική στέγη κωδικών της παράδοσης, σημάνσεων κοινών τρόπων συμπεριφορών και εκδηλώσεων διασκέδασης. Ο Χρόνης Αηδονίδης, δεν καλλιέργησε το δικό του ιδιαίτερο μουσικό ύφος για να κάνει επίδειξη των μουσικών του χαρισμάτων. Πράγμα σύνηθες στις μέρες μας. Δεν πρόβαλε-αυτοεπαινούμενος-την ατομική του ήχο τεχνική γκάμα καλύπτοντας τα μουσικά και ηχητικά χνάρια της συλλογικής μνήμης του ανώνυμου ελληνικού λαού και της παράδοσής του καπελώνοντάς τα, φορτώνοντάς τα με μουσικά και ηχητικά ψευτίδια της σύγχρονης μικροφωνικής ακροαματικότητας και τουριστικού χορευτικού θεάματος. Αντίθετα, ενσωμάτωσε τα προσωπικά του εγγενή εκφραστικά στοιχεία και της φωνής του «μορφολογικά» χαρίσματα στην δημοτική ανώνυμη μουσική παράδοση και τα τραγούδια του ελληνικού λαού και συγχρόνως την εκκλησιαστική υμνολογία που απέδωσε με απαράμιλλη εκφραστικότητα, σεβόμενος εξ αρχής και κρατώντας ακμαία και ζωντανά τα πανάρχαια μουσικά ριζώματά του τα οποία υπηρέτησε. Το ελληνικό δημοτικό παραδοσιακό τραγούδι και η βυζαντινή εκκλησιαστική υμνολογία βρήκε έναν εκπληκτικό πολύτιμο αγωγό εκτελεστή των πανάρχαιων ριζών της, να μεταλαμπαδευτεί στους σύγχρονους καιρούς. Ήχοι μακρινοί και φθόγγοι ανθρώπινων μέτρων μας έγιναν οικείοι εκ νέου, δίχως δραματικές παρεμβάσεις στο χώρο της νέας μουσικής μυσταγωγίας. Φιλτραρισμένοι μέσα από το ηχόχρωμα της δικής του καθαρής φωνής, την λαμπερότητα των ισοκρατικών τσακισμάτων της και την σπουδαία και αποκαλυπτική μορφοπλαστική απόδοση των εκτελέσεών του.

Ας είναι αιωνία του η μνήμη

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς, 24 Οκτωβρίου 2023