ΑΡΛΕΤΑ

                                                                   ΑΡΛΕΤΑ

     Ήταν Ιούλιος του 2012. Η Ιουλιανή ζέστη πύρωνε τα σώματά μας τρύπωνε μέσα στις αισθήσεις μας, νότιζε τις μνήμες μας, έσμιγε με την λαύρα των παλαιών ερώτων μας που φτερούγιζαν πάνω από τον στρόγγυλο πέτρινο χώρο του Βεάκειου Θεάτρου. Η σελάνα έριχνε το ασημένιο φως της στα νερά του αργοσαρωνικού που ήσαν γαλήνια, σιωπηλά, αφουρτούνιαστα, ήθελαν και αυτά με τον τρόπο τους, να σιγοσελαγίσουν τα τραγούδια της. Ασήμιζε η σελήνη τα όνειρά μας καθώς σμιλεύονταν από την κρυστάλλινη φωνή της. Η χροιά της φωνής της, έριχνε εδώ και δεκαετίες τα δίχτυα της μέσα στις καρδιές μας και έπιανε τις πεταλίδες του έρωτα. Το «κέρινο», όμως φωτισμένο πρόσωπό της, μας γαλήνευε, μας ηρεμούσε, μας πλημμύριζε χαρά, ξυπνούσε μέσα μας νότες και ήχους, εικόνες και παραστάσεις, ποιητικές μελωδίες που προέρχονταν από την μαγευτική φωνή της ποιήτριας από την Λέσβο, την Σαπφώ. Η Ιουλιανή σελήνη πάνω στο Βεάκειο Θέατρο του Πειραιά, εκείνη την πειραιώτικη νύχτα, ήταν η γέφυρα ανάμεσα στις μουσικές αισθήσεις μας, στις συναθροίσεις ήχων μιας αιωνιότητας που στέκονταν διαρκώς παρούσα, στα βιώματα ζωής ενός κόσμου αλλοτινού, που οδηγούσε από την ποίηση της Σαπφώς στην μουσική ποίηση της Αρλέτας. Δύο ελληνικές ποιητικές φωνές που ταξίδευαν αγκαλιασμένες αιώνες τώρα ανάμεσα στα άστρα, και έριχναν τα διαμαντένια βέλη τους και στόχευαν τα όνειρά μας, τις αισθήσεις μας, τους πολύχρωμους λαβυρίνθους των ψυχών μας. 
     Αρλέτα, μια ευαίσθητη κιθαρωδός, μια τραγουδοποιός που εδώ και δεκαετίες δεν έπαψε να μας εκπλήσσει, μια μουσική φωνή με ύφος, να μας συγκινεί, να μας αναστατώνει με τους αναβαθμούς της μουσικής της ευαισθησίας. Μια σύγχρονή μας γυναικεία μουσική φωνή που διαρκώς ανθοφορούσε αισθήματα. Μια γυναικεία φωνή εμπνευσμένη και σοβαρή, μια τραγουδίστρια που ξεπερνούσε τον χρόνο των μουσικών της καταθέσεων. 
Η Αρλέτα, δεν υπήρξε ποτέ η μεθυστική μουσική φωνή που διασκέδαζε τους θαυμαστές της, ακόμα και όταν έκανε μικρά εμπορικά «σουξεδάκια» ήταν μια φωνή μέθεξης. Μια φωνή που προέρχονταν από την μουσική στέρνα του Μελωδού των Ονείρων μας Μάνου Χατζιδάκι. Ο σημαντικός και τρυφερός συνθέτης Γιάννης Σπανός-που εκείνη την μαγευτική βραδιά την συνόδευε στο πιάνο-της έδωσε μια άλλη ώθηση στο μουσικό στερέωμα, με την "τρίτη ανθολογία" αλλά η Αρλέτα, είχε κατά βάθος Χατζιδακική φλέβα. Και η μουσική αυτή ταυτότητα της έδινε μια άλλη σιγαλόφωνη ονειρική αριστοκρατικότητα. Το μουσικό της μεγαλείο πήγαζε από αυτήν της την ιδιότητα. Της μοναχικής της αριστοκρατικότητας που προέρχονταν από τον Χατζιδακικό κύκλο, παρότι δεν υπήρξε αμιγώς Χατζιδακική όπως η Φλέρυ Νταντωνάκη. Η Αρλέτα ακολούθησε μια μάλλον μοναχική μουσική πορεία, την συνέκριναν με την αμερικανίδα τραγουδίστρια και ακτιβίστρια Τζόαν Μπαέζ, όμως η Αρλέτα δεν τραγουδούσε πολιτικές μπαλάντες, δεν ερμήνευε επαναστατικούς στίχους, αλλά ερωτικές, οι στίχοι που επέλεγε να τραγουδήσει δεν ήταν στίχοι κοινωνικής διαμαρτυρίας, αμφισβήτησης του κατεστημένου. Η Αρλέτα, αυτό το μοναχικό κορίτσι, είχε με την πάροδο του χρόνου δημιουργήσει μια ιδιαίτερη προσωπική μουσική γλώσσα που εξέφραζε μόνο την ίδια, χωρίς όμως ίχνος μουσικού «ελιτισμού», κάτι που μάλλον βλέπουμε σε αυτό το οικουμενικό ελληνικό αηδόνι την Νανά Μούσχουρη. Η Αρλέτα, δεν είχε την δυναμική παρουσία την δραστήρια κοινωνικά παρουσία της εξαίρετης Δήμητρας Γαλάνης. Η Δήμητρα Γαλάνη με το μουσικό αλάνθαστο κριτήριο της δεν έπαψε να πειραματίζεται μουσικά και καλλιτεχνικά και αυτό την διατήρησε επάξια στο μουσικό σανίδι αρκετές δεκαετίες, και θα εξακολουθήσει να λάμπει, γιατί η φωνή της διδάχθηκε να ανακαλύπτει νέους μουσικούς ορίζοντες που αγγίζουν τις αλλαγές των εποχών και τα ακούσματα των νέων. Η Αρλέτα στη μουσική της διαδρομή δεν πειραματίστηκε, κράτησε σταθερή την μουσική της παρουσία συμπληρώνοντας με επιτυχία το ρεπερτόριό της, ή επανερμήνευε παλαιές αγαπημένες σε όλους μας επιτυχίες του Νέου Κύματος. Καθώς οι γυναικείες μουσικές παρουσίες της Καίτης Χωματά και της Πόπης Αστεριάδη δεν ανανεώθηκαν. Η Αρλέτα ήταν μοναδική, γιατί έτσι εμφανίστηκε στο μουσικό στερέωμα. Ακόμα και όταν της έγραψε τις περισσότερο ίσως εμπορικές μουσικές της επιτυχίες ο Λάκης Παπαδόπουλος, η Αρλέτα, παρέμεινε στο μελωδικό υφαντό του Γιάννη Σπανού και του Μάνου Χατζιδάκι. Η μουσική της γλώσσα δεν ανοίχτηκε σε λαϊκότερες ποιητικές ή μουσικές φόρμες όπως η φωνή και η παρουσία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, που κατόρθωσε να υπερβεί τα προσωπικά της μουσικά κράσπεδα και να ακουστεί η φωνή της ακόμα και σε χώρους πολυπληθέστερους των φωνητικών της προσδοκιών. Τα τραγούδια της Ελευθερίας Αρβανιτάκη χορεύονται, δημιουργούν κλίμα ευφρόσυνο, διασκέδασης, όπως αντίστοιχα και της Άλκηστης Πρωτοψάλτης, που η παρουσία της μέσα στα διάφορα μουσικά βίντεο κλιπ, στέκεται ισότιμα με την ποιότητα της φωνής της. Αντίθετα η παρουσία της Αρλέτας έφερνε μάλλον προς την σκηνική μουσική παρουσία της σοβαρής Αλέκας Κανελλίδου, δεν δημιουργούσε το μουσικό μπρίο που δημιουργεί η Δήμητρα Γαλάνη, που η σκηνική της μουσική παρουσία συμπληρώνει εποικοδομητικά την φωνή της που ξεσηκώνει. Η Αρλέτα είχε το χάρισμα να σκηνοθετεί τον εαυτό της και αυτό πρόβαλε πάντα προς τα έξω. Η μοναχική, νοσταλγική γυναικεία φωνή που με την κιθάρα της τραγουδά τους έρωτές της, μελωδεί τα όνειρά της, και αυτό ήταν το μαγευτικό στην μουσικής της παρουσίας. Η Αρλέτα και αυτό δεν είναι προς ψόγο, αλλά προς έπαινο από έναν σταθερό πειραιώτη θαυμαστή της, ερμήνευε πάντα τον εαυτό της, ανεξάρτητα από το ποιους και τι ερμήνευε συνθετικά ή στιχουργικά. Οι μουσικές της αναζητήσεις ήσαν οι ευσυνείδητες επιλογές της ατομικής της ιδιοσυγκρασίας.
Η Αρλέτα υπήρξε μια ποιήτρια επί σκηνής. Μια πεπαιδευμένη μουσικά παρουσία, που προτιμούσε να κυκλοφορεί συνήθως με το ίδιο μουσικό υφαντό επάνω της. Αντιεμπορική και χωρίς ζηλευτές μουσικές ακροαματικότητες, κράτησε μέχρι τέλος τον μουσικό και προσωπικό της τραγουδοποιό χαρακτήρα. Μια χαμηλόφωνη έκφραση που στέκονταν ενάντια στην σύγχρονή της και σύγχρονή μας φωνακλάδικη μουσική πρόταση.

     Οι πιστοί και σταθεροί της φίλοι ήσαν εκεί, εκείνο το μαγευτικό βράδυ στο Βεάκειο, οι αιώνιοι θαυμαστές της, αυτοί που αγαπούσαν δια βίου τα τραγούδια της, την ζεστή και ερωτική φωνή της, το ύφος της μουσικής της απόδοσης, το ήθος της καλλιτεχνικής της μουσικής διαδρομής εδώ και χρόνια. Άτομα κάθε ηλικίας. Μπαμπάδες και μαμάδες με τα παιδιά τους, φιλικές παρέες, νεανικά ερωτευμένα ζευγάρια, μοναχικοί μουσικοί ταξιδιώτες ήσαν εκεί, για να ακούσουν και να απολαύσουν την ονειρική φωνή μιας ποιήτριας πάνω στην σκηνή. Έστω και καθήμενη εκείνη σε πολυθρόνα. Η φωνή της, που την συνόδευαν στο πιάνο οι μελωδίες του Γιάννη Σπανού μας απογείωσε. Οι νοσταλγικές της ερμηνείες πετούσαν πάνω από τους εφήμερους ερεθισμούς της ζωής και μας πρόσφεραν την δυνατότητα να απογειωθούμε μαζί της, σε ένα ταξίδι προς τον μουσικό Σείριο, που η ίδια, ίσως ενδόμυχα, προετοίμαζε την μόνιμή εγκατάσταση της.

      Η Αρλέτα, αυτό το υπέροχο, τρυφερό και μοναχικό κορίτσι έφυγε νωρίς, και ακόμα πιο νωρίς χτυπήθηκε από την προσωπική της μοίρα. Τώρα πλέον θα ταξιδεύει προς την μουσικούπολη που έχτισε ο Μάνος εκεί ψηλά κάπου στα αστέρια, όπου η φαντασία και τα όνειρα δεν έχουν τέλος.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς, 9/8/2017