ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΦΑΡΟΣ

πατήρ  ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΦΑΡΟΣ

«Ήθος άηθες», εκδόσεις Ακρίτας 1988

      ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ

     Στον Ελλαδικό χώρο η ιδεολογική αποδιοργάνωση και η κερδοσκοπική μόλυνση των πολιτικών συνειδήσεων τείνουν στο να αδρανοποιήσουν τις πνευματικές εκείνες δυνάμεις που θα μπορούσαν να συμβάλλουν τόσο με τον εσωτερικό τους λόγο, όσο και με το κοινωνικό-προσωπικό τους ήθος στον απεγκλωβισμό των ατόμων από τον σαγηνευτικό κλοιό των όποιων χαρισματικών εξουσιών. Μια άκρατη ακόμα τεχνολογική ευμάρεια, και ένας χυδαίος υλιστικός τρόπος ζωής, αργά αλλά σταθερά αποψιλώνουν τον σύγχρονο άνθρωπο από τις μεταφυσικές του καταβολές και τον καθιστούν έρμαιο ενός συναισθηματικού εξτρεμισμού και μιας νηπιακής θρησκευτικής αυτολατρείας. Η χώρα μας ζει την φενάκη μιας επίπλαστης ανάπτυξης. Και έτσι το «ένδον σκάπτε» του Μάρκου Αυρήλιου, ηχεί σαν κύμβαλο αλαλάζον μέσα στην μοντέρνα εκκωφαντική λογορύπανση της εποχής μας.

     Μέσα σε αυτή την αχαλίνωτη εκδοτολαγνεία του καιρού μας, ένα ακόμα βιβλίο είδε το φως της δημοσιότητας. Το «΄Ηθος άηθες» του Πειραιώτη ψυχολόγου και ιερέα Φιλόθεου Φάρου.

     Ο Πειραιώτης συγγραφέας, γνωστός και από άλλα του βιβλία ενδεικτικά αναφέρω: «ο διάλογος», «Γάμος», «Η απόγνωση της δύσεως και η ελπίδα της ανατολής» και άλλα, στον ίδιο εκδοτικό οίκο, καταφέρνει συχνά να μεταμορφώνει τις αυτάρεσκες δυνάμεις του λόγου σε πολύτιμες παρακαταθήκες ζωής.

Ο λόγος του, δεν πηγάζει από πηγές γεμάτο ναρκισσισμό. Αλλά είναι λόγος περιβεβλημένος με μια «σιωπηλή» σεμνότητα. Γιατί όπως λέει ο αββάς Μακάριος:

«Ου γαρ εισίν απλώς λόγοι λαλούμενοι, αλλά έργον αληθείας εστίν εν τη ψυχή γινόμενον»,

προέρχεται από μια αληθινά αγωνιούσα ψυχή που έχει επίγνωση των ορίων και των δυνατοτήτων της και από μια ευαίσθητη ύπαρξη που αγωνιά για το μέλλον αυτού του τόπου και των κατοίκων του.

     Με μια ανθίζουσα λεπτή οξύτητα και έναν εναργή και λιτό τρόπο γραφής ανατέμνει την σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα και καταγράφει με ευλάβεια θέματα, που άλλοι, κινούμενοι στον ίδιο με αυτόν χώρο θα τα θεωρούσαν τουλάχιστον ταμπού, ή εξοβελιστέα από την σκληροπυρηνική δογματική θρησκευτική οπτική τους. Χαλιναγωγώντας τις ετερόκλητες δυνάμεις που θα μπορούσαν να αναδυθούν από τα θέματα που αναλύει, και να ξενίσουν έτσι τον αναγνώστη, πετυχαίνει να του αφυπνίσει το θρησκευτικό κριτήριο και να τον κάνει κοινωνό μιας άλλης ευρύτερης ερμηνείας των θεμάτων που εξετάζει. Και σε αυτό στέκεται αρωγός τόσο η αμεσότητα του λόγου του, όσο και η λιτότητα των εκφραστικών του μέσων και του εύληπτου ύφους του.

    Όντας ο ίδιος σαν επιστήμονας και σαν ιερέας ενεργό μέλος της Εκκλησίας, φωτίζει από τα μέσα τις εσωτερικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στις διάφορες φάσεις της εκκλησιαστικής παράδοσης και ζωής, έχοντας φωτοδότη πάντα την βαθιά του πίστη.

      Διαβάζοντας το βιβλίο αρκετοί αναγνώστες ορμόμενοι από έναν ενεργητικό φόβο απέναντι σε οτιδήποτε έχει σχέση με την ζωή της εκκλησίας και ένα «ιερό» άγχος απέναντι σε ορισμένα κοινωνικά προβλήματα ίσως παραξενευτούν. Παρασυρμένοι από μια αγκυλωτική πίστη και έναν μανιακό τρόπο έκφρασης, δεν διακρίνουν εύκολα τον πόνο και την αγωνία της ψυχής του Πειραιώτη συγγραφέα. Όπως αυτός διαφαίνεται μέσα στον λαγαρό και εύκαμπτο θρησκευτικά λόγο του Φιλόθεου Φάρου, αλλά και στον τρόπο με τον οποίον εξετάζει θέματα πέρα από τις δικές του επιλογές και ιδιοσυγκρασία.

     Ο ψυχολόγος και ιερέας, Πειραιώτης Φιλόθεος Φάρος, δεν στοχάζεται με τον νου, αλλά με την ενεργοποιό αγαπητική δύναμη της πίστης. Γι’ αυτό και τα κίνητρα που τον ώθησαν να γράψει αυτό το βιβλίο, έχει την προσωπική σφραγίδα ενός ατόμου που πραγματικά ενδιαφέρεται για τις σχέσεις της ποιμένουσας εκκλησίας με τον τραυματισμένο ψυχικά και απεγνωσμένο ηθικά λαό της.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πρώτη δημοσίευση, εφημερίδα «Εξόρμηση», 22/10/1989.

Πειραιάς, Σάββατο, 12 Οκτωβρίου 2013.

Σημείωση: Χρονιά του βρώμικου ’89 όπως εύστοχα είχε γράψει σε κείμενό του στην εφημερίδα «Τα Νέα», ο στιχουργός και δημοσιογράφος Λευτέρης Παπαδόπουλος.

Την περίοδο που η Ευρώπη άλλαζε φυσιογνωμία, ρίχνοντας το Τείχος του Βερολίνου, και ένα-ένα γκρεμίζονταν τα μαρξιστικά-δικτατορικά καθεστώτα της ανατολικής Ευρώπης, εμείς ως χώρα ζούσαμε στον αστερισμό των σκανδάλων και της γνωστής Δίκης του τότε πρωθυπουργού. Αν εξαιρέσουμε τους Ολυμπιακούς αγώνες που διοργάνωσε με επιτυχία λίγο πριν την πτώχευσή της η Ελλάδα, καθώς και την μνημονιακή διάσωσή της από τους άλλους Ευρωπαίους άραγε τι άλλαξε σε νοοτροπία από τότε;

Το δράμα αυτής της χώρας είναι ότι και μετά από δεκαετίες που θα ξαναδανειστούμε για να ξεχρεώσουμε τα τωρινά, δεν θα υπάρξει κάθαρση. Οι Έλληνες, δηλαδή εμείς, μολυνθήκαμε ανεπιστρεπτί.

Και ίσως οι καλλιτέχνες αυτής της πτωχευμένης χώρας, θα πρέπει να μην ξανά ανεβάσουν σε κανένα αρχαίο ή σύγχρονο θέατρο αρχαία Τραγωδία. Ίσως με τον τρόπο αυτόν διασωθούν στο μέλλον τα διαχρονικά μηνύματα της αρχαίας τραγωδίας, και το στοιχείο της κάθαρσης.