Mea Culpa

Mea Culpa

ΠΛΑΤΩΝ

ΕΠΙΣΤΟΛΗ Α

Πλάτων Διονυσίω ευ πράττειν.

     Διατρίψας εγώ παρ’ υμίν τοσούτον και διοικών την υμετέραν αρχήν πεπιστευμένος πάντων μάλιστα, τας ωφελίας υμών λαμβανόντων, τας διαβολάς δυσχερείς ούσας υπέμενον ήδη γαρ ότι των ωμοτέρων ουδέν εμού συνεθέλοντες υμών δόξει πεπράχθαι πάντες γαρ οι συμπολιτευόμενοι μεθ’ υμών υπάρχουσί μου μάρτυρες, ων πολλοίς συνηγωνισάμην, απολύσας ού σμικράς ζημίας αυτοκράτωρ δε πολλάκις την υμετέραν πόλιν διαφυλάξας, απεπέμφθην ατιμότερον ή πτωχόν υμών αποστελλόντων προσήκει και κελευόντων εκπλεύσαι, τοσούτον παρ’ υμίν διατρίψαντα χρόνον, εγώ μεν ουν περί εμαυτού  βουλεύσομαι το λοιπόν τρόπον απανθρωπότερον, συ δε τοιούτος ων τύραννος οικήσεις μόνος, το δε χρυσίον το λαμπρόν,  όπερ έδωκας εις αποστολήν, άγει σοι Βακχείος ο την επιστολήν φέρων’ ούτε γαρ εφόδιον εκείνό γ’ ήν ικανόν ούτε προς τον άλλον βίον συμφέρον, αδοξίαν δε πλείστην τω διδόντι σοί παρασκευάζον, ου πολλώ δε ελάττω καμοί λαμβάνοντι, διόπερ ού λαμβάνω. σοί δ’ ουδέν διαφέρει, δήλον ότι και λαβείν και δούναι τοσούτον, ώστε κομισάμενος άλλον τινά των εταίρων θεράπευσον ώσπερ εμέ καγώ γάρ ικανώς υπό σού τεθεράπευμαι, και μοι το του Ευριπίδου κατά καιρόν έστιν ειπείν, ότι σοί πραγμάτων άλλων ποτέ συμπεσόντων-

     εύξη τοιούτον άνδρα σοι παρεστάναι.

Υπομνήσαι δε σε βούλομαι διότι και των άλλων τραγωδοποιών οί πλείστοι, όταν υπό τινος αποθνήσκοντα τύραννον εισάγωσιν, αναβοώντα ποιούσιν-

     φίλων έρημος, ώ τάλας, απόλλυμαι’

χρυσίου δε σπάνει απολλύμενον ουδείς πεποίκηκεν, κακείνο δε το ποίημα τοις νούν έχουσιν ού κακώς έχειν δοκεί-

     ού χρυσός αγλαός σπανιώτατος έν θνατών δυσελπίστω βίω, ούδ’ αδάμας ούδ’ αργύρου κλίναι

     προς άνθρωπον δοκιμαζόμεν’ αστράπτει προς όψεις’

     ουδέ γαίας ευρυπέδου γόνιμοι βρίθοντες αυτάρκεις

     γύαι, ως αγαθών ανδρών ομοφράδμων νόησις.

έρρωσο, και γίγνωσκε τοσούτον ημών διημαρτηκώς, ίνα προς τους άλλους βέλτιον προσφέρη.

     Πλάτων εύχεται στον Διονύσο ευτυχία

     Όσο καιρό ήμουν κοντά σου έμπιστος και ανώτερος από τους άλλους στη διοίκηση της πολιτείας σας, δεχόμουν σοβαρότερες κατηγορίες, ενώ εσύ απολάμβανες όλα τα οφέλη. Ήξερα όμως ότι κανείς δεν θα πίστευε πως οι σκληρές πράξεις σου γίνονταν με τη δική μου συγκατάθεση. Έχω τη μαρτυρία όλων όσοι μετείχαν στην κυβέρνησή σου, με πολλούς από τους οποίους αγωνίστηκα από κοινού, και τους γλίτωσα από σοβαρές ποινές. Ενώ όμως έσωσα πολλές φορές την πόλη σας ως δικός σου εκπρόσωπος, τελικά αποπέμφθηκα χειρότερα κι από ζητιάνο, παίρνοντας τη διαταγή να φύγω το ταχύτερο, μολονότι σε υπηρέτησα τόσο καιρό. Από εδώ και στο εξής λοιπόν θ’ ασχοληθώ με τις δικές μου υποθέσεις, ενώ εσύ, όντας τέτοιος τύραννος, θα ζήσεις μόνος σου. Όσο για τα πολύτιμα λεφτά σου, που μου έδωσες για το ταξίδι μου, σ’ τα στέλνω πίσω με τον Βακχείο, τον κομιστή της επιστολής. Άλλωστε ούτε αρκετά ήταν για το ταξίδι μου ούτε θα μου φανούν χρήσιμα σε οτιδήποτε άλλο. Επειδή μάλιστα η ενέργεια σου να με ανταμείψεις έτσι είναι ντροπή για σένα που τα στέλνεις και για μένα που επρόκειτο να τα πάρω, αρνούμαι να δεχτώ τα χρήματα. Για σένα, βέβαια δεν έχει σημασία αν θα δώσεις ή θα πάρεις τέτοιο ποσό. Πάρ’ το λοιπόν, ώστε, δίνοντάς το σε κάποιον άλλο φίλο σου, να τον ευχαριστήσεις όπως εμένα. Κι εγώ βέβαια εξυπηρετήθηκα από σένα κατάλληλα. Θα θυμηθείς για μένα κάποτε τον στίχο του Ευριπίδη, όταν δηλαδή κάποια μέρα όλα θα γκρεμιστούν γύρω σου.

      τέτοιον άνδρα θα ευχόσουν να ‘χες κοντά σου.

      Θέλω επίσης να σου θυμίσω πως οι περισσότεροι τραγικοί ποιητές, όταν δείχνουν τύραννο να δολοφονείται από κάποιον, τον εμφανίζουν να λέει.

     Πεθαίνω χωρίς φίλους, ο δυστυχής.

     Κανένας δεν έδειξε τύραννο να πεθαίνει από έλλειψη χρημάτων. Και το ποίημα εκείνο όμως δεν είναι αμελητέο για όσους έχουν φρόνηση:

     Στον άθλιο βίο των θνητών, δεν λείπει το γυαλιστερό χρυσάφι

ούτε τα διαμάντια ή τ’ αργυρά κρεβάτια λάμπουν μέσα στα

μάτια τους

ή της πλατιάς γης τα πλούσια και καρπερά χωράφια,

όσο η σκέψη η φρόνιμη των συνετών ανθρώπων.

     Ας είσαι καλά, να γνωρίζεις πόσο με αδίκησες, για να μπορέσεις να φερθείς καλύτερα στους άλλους.

ΠΛΑΤΩΝ, ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ, εισαγωγή-μετάφραση-σχόλια: μεταφραστική ομάδα του ΚΑΚΤΟΥ

ΕΠΙΣΤΟΛΗ Ζ, εισαγωγή-μετάφραση-σχόλια: Βασίλειος Μανδηλαράς

Κάκτος, Αθήνα 1993, σ.56-59

ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ

α) ο πρώην «τσάρος» της ελληνικής οικονομίας κύριος Γιάνης Βαρουφάκης, δίνει συνεντεύξεις στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, μιλώντας για τα πεπραγμένα των κυβερνητικών του οικονομικών επιλογών, λες και δίνει συνέντευξη σαν ξεπεσμένη ηθοποιός κακής επιθεώρησης.  Παροτρύνοντας τον νυν πρωθυπουργό κύριο Αλέξη Τσίπρα, να ζητήσει συγγνώμη στον πρώην πρωθυπουργό κύριο Αντώνη Σαμαρά-τον πολιτικό που έριξε την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό που τον ανέδειξε, πρώην πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, και μας άφησε επίσης, ανοιχτό το θέμα των Σκοπίων. Και ο φορολογούμενος πολίτης εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί: «είναι πολιτικός λόγος αυτός;», «ο οικονομολόγος αυτός, ο καθηγητής της οικονομίας αυτός, θα μας «έσωζε από τα Μνημόνια;». Και έχει πολιτικό δικαίωμα ένας πρώην-έστω και για μικρό διάστημα διατελέσας πολιτικός σε δημόσια θέση, πρώτος σε σταυρούς, να λέει αυτά που λέει; Με τον τρόπο αυτόν, πιστεύει ο κύριος Γιάνης, ότι θα αυξήσει τις πωλήσεις του βιβλίου του; Δεν συμμετέχουν και οι δημοσιογράφοι σε αυτό το κακόγουστο σόου; Προς όφελος ποιών;

β) Το διάγγελμα του κυρίου με την σαλιαρίστρα βοηθά στην απονομή της Δικαιοσύνης;

γ) Μήπως ήρθε ο καιρός πλέον, να σταματήσουν αυτές οι επετειακές δεξιώσεις, για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας; Όσοι παρακολούθησαν τα αποσπάσματα με τους περιφερόμενους και περιφερόμενες με το «ουίσκι» στο χέρι, σίγουρα δεν θα θυμούνται την όποια αντιστασιακή τους δράση. Αλλά τα κουσκούς και τις ενδυμασίες, τα γελάκια και τα πειράγματα, αυτών που για τους δικούς τους λόγους δεν πήγαν ακόμα, ή είχαν γυρίσει από διακοπές. Όσο για τον κύριο Τίτο, μου θύμισε το ευγενές σκυλάκι στην τηλεοπτική σειρά «Οι δύο ξένοι». Για να μην σχολιάσουμε, ότι ήταν μέγιστο λάθος της δεσποινίδος Πετρούλας, που δεν πήρε μαζί της στις διακοπές τον μπαμπάκα της, και τον άφησε εδώ, να κάνει φιλοφρονήσεις στην κόρη του πολιτικού που δημιούργησε το ΕΣΥ, κάποτε. Τι θυμίζουν όλες αυτές οι πολιτικές επετειακές εκδηλώσεις; Ίσως μόνο, κακόγουστες μιμήσεις από την ταινία Happy Day.

δ) Όσοι κυκλοφορούν στους δρόμους, τα τελευταία χρόνια, θα ακούν στις στάσεις των λεωφορείων ή μέσα σε αυτά μεγάλης ηλικίας άτομα, ιδιαίτερα γραίες Παπαδιαμαντικής προελεύσεως, να σιχτιρίζουν τον άθεο πρωθυπουργό που τους έκοψε την σύνταξη, και, να φωνάζουν ότι: «επί Παπαδόπουλου, ήταν καλύτερα, και κοιμόμασταν με ανοιχτά παράθυρα τα βράδια» άλλες συμπληρώνοντας, ή και τα ίδια γραΐδια, «το ίδιο συνέβαινε και επί Μεταξά». Και αναρωτιέσαι, αν τα άτομα αυτά της τρίτης ηλικίας, που αλληλογραφούν με τον «χαρούλη» έχουν κουκούτσι μυαλό; Έτσι σκέφτονταν και στα νιάτα τους; Έτσι μεγάλωσαν και τα μέλη των οικογενειών τους; Και αν ναι! Μήπως η περιβόητη «ακροδεξιά» δεν βρίσκεται εκτός των ελληνικών τειχών, αλλά μέσα σε αυτά; Γιατί πολλά από αυτά τα μεγάλης ηλικίας άτομα, δεν βγαίνει χρονικά η περίοδος του Μεταξά(περίοδος 1936 και μετά), δεν έχουν διαβάσει, ούτε γνωρίζουν τους επτά τόμους του ημερολογίου του, που έχουν εκδοθεί; Δες εκδόσεις Γκοβόστη. Τους έλεγες Μεταξά, και σου ανέφεραν το κονιάκ των 3 αστέρων στα μνημόσυνα και τις κηδείες. Τούτου δοθέντος, οφείλει το ΙΚΑ, να εκδώσει φιρμάνι απαιτώντας από τις γραίες και τους γηραιούς κυρίους, να κοιμούνται με κλειστά παράθυρα γιατί παίρνουν τα μαλλιά τους αέρα μολυσμένο και λεν αυτά που λένε, αλλιώς, θα τους κοπεί εντελώς η σύνταξη.

ε) Συνηθίζουν τα τελευταία χρόνια τα καλόπαιδα να καταστρέφουν την δημόσια και ιδιωτική των άλλων ξένη περιουσία, σαν πράξη αντίστασης απέναντι στο σύστημα. Ωραία, έχουν όμως αναρωτηθεί ποτέ, ποιος πληρώνει τις καταστροφές αυτές; Ποιοι κυκλοφορούν με τα μέσα μαζικής μεταφοράς; Οι πολιτικοί, όχι. Οι βιομήχανοι, όχι. Οι εφοπλιστές, όχι. Οι σελέμπριτι, όχι. Οι σταρ των καναλιών και της δημοσιογραφίας, όχι. Οι έχοντες και κατέχοντες, όχι. Ο απλός κόσμος, έλληνες και ξένοι εργαζόμενοι. Αυτοί που βγάζουν το εισιτήριό τους και την κάρτα τους και οι τζαμπατζήδες, που τους πληρώνουν οι υπόλοιποι τα μεταφορικά. Άρα ποιους βλάπτουν; Ποιους ταλαιπωρούν; Και αν το κοινωνικό Σώμα αποδέχεται όλες αυτές τις πρακτικές σαν εκτόνωση της πολιτικής δυσαρέσκειας, εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς. Γιατί να επιστρέψουν πίσω στην χώρα τους, όλοι αυτοί οι νέοι και οι νέες που έφυγαν; Να κάνουν τι; Να συναναστραφούν με ποιους; Να δουλέψουν πάνω σε τι; Θέλω να πω, ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο πολιτικό, αλλά πρωτίστως κοινωνικό. Μια γερασμένη κακομαθημένη και εγωπαθή κοινωνία, μια κοινωνία παρτάκηδων όλες τις εποχές και κορτάκηδων τα καλοκαίρια, μια κοινωνία που ζει σε βάρος των άλλων μελών της, τι να την κάνει την δημοκρατία, αφού η δημοκρατία τους έκοψε αυτά που λάμβαναν-πολλά της μέλη-χωρίς να το αξίζουν; Το χρέος, δεν είναι των άλλων, είναι δικό μας.

στ) Ο κύριος Πάκης, δέχτηκε στο μέγαρο του λαού, τον κύριο «θα σου κάνω μακαρόνια με κιμά» μετά της συζύγου του, και μετά από λίγο τους αριστούχους μαθητές. Ποιόν να μην σεβαστείς, τον θεσμό ή το πρόσωπο; Κακές πολιτικές επιλογές βουλευτών για να διατηρηθούν στην εξουσία. Τουλάχιστον, ο δήμαρχος Μαραθώνα, ήταν ποιο ξεκάθαρος και έντιμος στις ιδιωτικές και πολιτικές του επιλογές. Γνώριζε να διακρίνει τους ρόλους και την θέση του.

ζ) Αν αληθεύει η είδηση, για την επιλογή παικτών των τηλεπαιχνιδιών για δημόσιες θέσεις, τότε γιατί να μετέχουμε στις εκλογές. Οι υποψήφιοι να παίρνουν μέρος στα διάφορα τηλεπαιχνίδια και να εκλέγονται με τηλεψηφοφορία. Σερβάιβορ και Δημοκρατία να γυρίσει ο τροχός της Ιστορίας.

η) Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε στον πετίτ Αλέξη, τον πρωθυπουργό κύριο Αλέξη Τσίπρα, όσοι άκουσαν την συνέντευξη στον ΑΛΦΑ στις ειδήσεις, ότι κρατά ένα επίπεδο πολιτικού λόγου, ανεξάρτητα αν τα πιστεύει ή δεν τα πιστεύει όλα αυτά που λέει. Δεν ξεκατινιάζεται, δεν δημιουργεί Βαρουφακιάδηκες εντυπώσεις, συντροφικές κλαίουσες μετάνοιες. Καρικατουρίστικες με μιξογελάκια Λεβέντηκες εντυπώσεις φιλάνθρωπης ψηφοφορικής διάθεσης, της Φώφης τα ανοίγματα τα βλέπει η μέρα και γελά, του Δημαρίτη νεαρούλη τα τινάγματα της πολιτικής του χαίτης πριν μπει, στην αρένα. Δεν με λεν Σταύρο και κυρ Σταύρο, μόνο αφέντη τσουτσουλομύτη. Τελικά, μένει η πλευρά της πολιτικής που άδει, «την σκότωσα γιατί την αγαπούσα…» για την Δημοκρατία μιλάω φυσικά, ή ο βαρύς ζεμπέκικος της άλλης πολιτικής πλευράς, που νανουρίζεται με τις εικόνες του Ροδόλφο Βαλεντίνο του βουβού της κόκκινης επανάστασης κινηματογράφου;

Αχ ψηφοφόρα νιότη! Που δεν πρόβλεψες να διαφυλάξεις τα πολιτικά σου νιάτα, από τα παιδιά της μετά της μεταπολίτευσης χρόνια. Πάντως, το στοίχημα εμείς οι Έλληνες το κερδίσαμε. Πτωχεύσαμε την χώρα μας και τους εαυτούς μας.

«κακών ούν λήξειν τα ανθρώπινα γένη, πρίν αν ή το των φιλοσοφούντων ορθώς γε και αληθώς γένος εις αρχάς έλθη τας πολιτικάς ή των δυναστευόντων εν ταις πόλεσιν εκ τινος μοίρας θείας όντως φιλοσοφήση.»

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος,

που δεν πίστεψε όπως έλεγε ο παλαιός δεξιούλης δήμαρχος της Θεσσαλονίκης κύριος Κούβελας, ότι οι Ποιητές είναι λαπάδες. Αλλά ενεργοί πολίτες, μετέχοντες στα κοινά με τα πολιτικά τους λάθη και τις πολιτικές αρετές τους

Πειραιάς, 27 Ιουλίου 2017,

Με μια Ελληνική Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, που δοκιμάζεται και αμφισβητείται, όχι μέσα στο Κοινοβούλιο, (αν παρακολουθήσει κανείς τις τελευταίες συνεδριάσεις από το Κανάλι της Βουλής, θα διαπιστώσει ότι οι εκλεγμένοι περί κομματικών οφειλών τυρβάζουν), αλλά στην βάση, στους δρόμους.

Τελικά το παιχνίδι του κοινοβουλευτισμού θα παιχτεί αν επανατεθεί το ερώτημα; Πότε αρχίζει η πραγματική Δημοκρατία; Όταν εκλεγούν οι βουλευτές και μέσα στο Κοινοβούλιο αυθαιρετούν και είναι ανακόλουθοι; Ή και πέρα από τον Οίκο αυτόν; Θέλω να πω, ότι οι βουλευτές εκλέγονται νόμιμα από τους ψηφοφόρους τους για να πράττουν κατά το συνταγματικό ή το προσωπικό δοκούν ή για να τηρήσουν αυτά τα οποία πολιτικά λένε;

Κρατικός κοινοβουλευτισμός; Ή βουλευτική κομματοκρατία;

ΥΓ. Αγαπητοί έλληνες γονείς, εξηγήστε στους κανακάρηδες σας, ότι οι παππούδες τους και οι πατεράδες τους έπαιζαν το πουλάκι τους, και το έκαναν σφεντόνα, όπως έλεγαν οι παλαιοί, και το μεγάλωναν. Τώρα οι κανακάρηδες παίζουν με τα πλήκτρα των κινητών τηλεφώνων τους παντού, ακόμα και στα όνειρά τους, και θα είναι όλοι μικροτσούτσουνοι, (οι μικροτσουτσουνάτοι) μετά συγχωρήσεως. Με προβλήματα ακοής, αγκυλώσεις δαχτύλων, προβλήματα όρασης, κουφιοκεφαλάκηδες, εξαρτημένοι. Ενώ η ζωή περνά μπροστά τους, αυτοί επιλέγουν να την δουν στην οθόνη του κινητού τους. Δέστε τα νέα ζευγάρια, τους νέους και τις νέες που κυκλοφορούν στους δρόμους και θα καταλάβετε.

Άρα, δικαίως κάποιος ή κάποια θα αναρωτηθεί, για ποια Δημοκρατία μιλάμε; Όταν αρνούμαστε το μόνο αγαθό, που είναι η Ζωή;