Η τέχνη για τον Μέγα Αλέξανδρο

ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΓΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ

«εκύκλωσάν με ωσεί μέλισσαι κηρίον και εξεκαύθησαν ως πύρ εν ακάνθας»

                                              Ψαλμός ΡΙΖ.

     Ευελπιστώντας ότι εμείς οι Έλληνες, δεν θα τα κάνουμε μαντάρα για άλλη μία φορά αμαυρώνοντας κάθε γνήσια και αυθόρμητη εκδήλωση λαϊκού αισθήματος και θα προφυλάξουμε το κύρος του αγνού λαϊκού πατριωτισμού μας στο συλλαλητήριο, θέτοντας πρώτα το εθνικό και ιστορικό μας συμφέρον,-γιατί όχι και το αρχαιολογικό σαν ελάχιστη τιμή μνήμης στον καθηγητή Μανόλη Ανδρόνικο-και όχι το κομματικό ή την πολιτικάντικη προπαγανδιστική προτροπή των επαγγελματιών πολιτικών ή άλλων παρατρεχάμενων την Κυριακή που μας έρχεται. Ελπίζω ότι δεν θα δώσουμε λαβή ούτε στους γαυριάζοντες δημοσιογράφους που καιροφυλακτούν να δουν «αίμα στην κοινωνική και πολιτική αρένα» για να έχουν ειδήσεις να πουλούν τα εμπορικά τους και άλλα προϊόντα, ή στους διάφορους ανεπάγγελτους και άεργους μπαχαλάκηδες, αυτούς που επιβιώνουν σε κάθε πολιτική κατάσταση και καθεστώς και η σύναξη αυτή μεγάλη ή μικρή θα κυλήσει ομαλά. Όχι δεν μας πτοούν οι αντιδραστικές καταγγελίες περί συμπόρευσης με κόμματα των βουλευτών της κυβερνώσας παράταξης, αυτών που για πρώτη φορά μπήκαν στην Ελληνική Βουλή και καταδικάζουν τους πάντες που διαφωνούν μαζί τους, κατακεραυνώνουν όσους αρνητές της πιο δεξιάς οικονομικής πολιτικής που εφάρμοσαν τα τρία αυτά χρόνια για να παραμείνουν στην εξουσία και να εφαρμόζουν την στυγνή αντιδραστική μπασταρδεμένη θεωρία τους. Εξάλλου, και τις δύο φορές που ιστορικά ανήρθαν στην κυβερνητική εξουσία, με συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις συνεργάστηκαν. Στο πολιτικό άγος του 1989, προσθέτουν και αυτό της σημερινής τους κυβερνητικής τριετίας. Ο τραγουδοποιός Διονύσης Σαββόπουλος το εξέφρασε με εθνική υπερηφάνεια παλαιότερα.

«Η Ελλάδα που αντιστέκεται η Ελλάδα που επιμένει. Και όποιος δεν καταλαβαίνει δεν ξέρει που πατά και που πηγαίνει.»

Είναι ένα ειρηνικό συλλαλητήριο και όχι μια ποδοσφαιρικής υφής μεγάλη συγκέντρωση. Σχετικά πρόσφατα, οι αγανακτισμένοι προπηλάκιζαν τον προηγούμενο πρόεδρο της ελληνικής δημοκρατίας, και οι δήθεν αριστεροί δεν αντιδρούσαν αλλά επικροτούσαν τις κοινωνικές λαϊκές αντιδράσεις, πήγαιναν έξω από την ελληνική βουλή και μούντζωναν έβριζαν και ασχημονούσαν και οι δημοκρατικές δήθεν δυνάμεις και οι άλλες, οι λεγόμενες πατριωτικές δεν εξέφραζαν καμία διαμαρτυρία, έκλειναν δρόμους, δεν πλήρωναν αυτά που όφειλαν και ένιωθαν περήφανοι πολιτικά. Αυτοί δεν είναι που ακολούθησαν την ίδια οικονομική πολιτική, που υποτίθεται τάχα δεν θα ακολουθούσαν γιαυτό έριξαν την προηγούμενη Κυβέρνηση. Αυτοί δεν είναι οι πολιτικοί ψεύτες; Γιατί τώρα είμαστε ακραίοι, φανατικοί, εθνικιστές, χρυσαυγήτες, θρησκόληπτοι, και με όσα άλλα λούζουν οι σημερινοί κυβερνήτες και οι οπαδοί τους όσους δεν συμφωνούν μαζί τους. Το πατριωτικό ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν εθνικιστικό και ακραίο; Η πατριωτική πτέρυγα της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ του Εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή είναι ακροδεξιά; Το αγνό πατριωτικό αίσθημα των κομμουνιστών και των αριστερών αγωνιστών που έδωσαν την ζωή τους για αυτήν την χώρα και πλήρωσαν την ιδεολογική τους ένταξη, με φυλακίσεις, εξορίες, βασανιστήρια, ήσαν ακραίοι εθνικιστές. Η ιστορία έγραψε ότι οι παλαιοί φυλακισμένοι κομμουνιστές της δεκαετίας του 1930, ζήτησαν από τον δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά να τους αποφυλακίσουν, να τους δώσουν όπλα για να πολεμήσουν υπέρ της πατρίδας τους. Δεν σκέφτηκαν ούτε σε ποιόν απευθύνονταν ούτε που βρίσκονταν και πως τους αντιμετώπιζαν ως έλληνες κομμουνιστές, οι δεσμώτες τους. Από την άλλη, ένας δικτάτορας, και θιασώτης των γερμανών και όχι των άγγλων όπως ο Ιωάννης Μεταξάς, σήκωσε το ανάστημά του και είπε όχι στις φασιστικές και ναζιστικές δυνάμεις που επιβουλεύονταν την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Μπροστάρης ενός λαού υπερήφανου και βασανισμένου. Όταν άλλοι γειτονικοί μας λαοί και οι πολιτικές ηγεσίες τους, είτε εξ ανατολών είτε του βορρά έδωσαν «γη και ύδωρ», και δεν μάτωσαν όπως ο ελληνικός πατριωτικά σκεφτόμενος ελληνικός λαός. Στα κατοπινά χρόνια, οι πατεράδες μας αγωνίστηκαν και διαδήλωναν για την Δημοκρατία, το περιβόητο 114, το Κυπριακό ζήτημα, το Βορειοηπειρωτικό, όλοι αυτοί ήσαν εθνικιστές; Αν ναι, τότε και εσείς της κυβερνώσας παράταξης είσαστε οι σύγχρονοι πολιτικοί αποστάτες της δημοκρατίας, όπως ήσαν αυτοί των μέσων της δεκαετίας του 1960, που έριξαν την κυβέρνηση του γέρου της δημοκρατίας. Ο σημερινός αλυτρωτισμός προέρχεται από την αντίθετη πλευρά, από το νεοσύστατο κράτος, με σκοπό τι; Ούτε διπλωμάτες είμαστε, ούτε οικονομικοί και πολιτικοί ισχυροί παράγοντες. Απλοί φορολογούμενοι έλληνες πολίτες είμαστε, που κανείς δεν μας δίνει σημασία. Να λυθεί το ζήτημα, αλλά όχι και πάλι υποχωρώντας εμείς, ας υπάρξουν αμοιβαίες επωφελείς συγκαταβατικές «παραχωρήσεις» και για τους δύο λαούς, ας ζητήσουμε διασφαλίσεις, ορισμένα διπλωματικά και πολιτικά ανταλλάγματα, δεν μπορεί να μένουμε μόνο στις ανθρωπιστικές μας κορώνες, στα αρχαιοελληνικά τσιτάτα ουμανισμού, στα ιστορικά κλέη αυτών που αγωνίστηκαν και τους βραβεύουμε μεταγενέστερα δίνοντας το όνομά τους σε δρόμο μιας πόλης ή πλατείας Ποιητές όπως ο Διονύσιος Σολωμός, ο Λορέντζος Μαβίλης, ο Άγγελος Σικελιανός, ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, ο Κωστής Παλαμάς πρωτίστως, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Γιώργος Σεφέρης, η Ρίτα Μπούμη Παππά, πρόσωπα της ελληνικής τέχνης που «διέπλασαν» την ελληνική ιδιοπροσωπεία όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, η Μελίνα Μερκούρη, ο  Γιάννης Τσαρούχης, ο Κάρολος Κουν, η Αγγελική Χατζημιχάλη, η Δόμνα Σαμίου, η Δώρα Στράτου, ο Ίων Δραγούμης, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο Άγγελος Τερζάκης, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, η Πηνελόπη Δέλτα, ο Βασίλης Τσιτσάνης, άγιοι της εκκλησίας όπως ο Κοσμάς ο Αιτωλός, και αμέτρητοι ανώνυμοι εθνομάρτυρες, τοπικοί άγιοι που μαρτύρησαν και έδωσαν την ζωή τους για αυτήν την αιματοβαμμένη πατρίδα, μια αμέτρητη πλειάδα δασκάλων του γένους, όλοι αυτοί ήσαν εθνικιστές και ακροδεξιοί, για τους νεόπλουτους πολιτικά κυβερνώντες; Αν ήσαν έτσι, τότε μας κορόιδεψαν οι δάσκαλοί μας, να πάψουμε να τους διδάσκουμε στα σχολεία και να τους διαβάζουμε. Να μην τους ξαναμνημονεύσουμε. Ας κλείσουμε αυτό το ιστορικό κεφάλαιο της ιστορίας μας και ας ακολουθήσουμε τους σύγχρονους πολιτικούς και οικονομικούς καιρούς. Ας μην ανεβάζουμε αρχαίες τραγωδίες στα θέατρά μας, τι μαθαίνουμε από αυτές; Σε «κάθε στίχο» των αρχαίων κειμένων δεν μας μιλούν για πατρογονικές Εστίες και ιερούς Βωμούς των Θεών τους. Τα τόσα αλειτούργητα ασπροφορεμένα εκκλησάκια που ατενίζουν το Αιγαίο πέλαγος, αυτά τα μπαρουτοκαπνισμένα που στέκουν μοναχικοί βιγλάτορες στις ψηλές ελληνικές βουνοκορφές δεν είναι η ιστορική γεωγραφική και ανθρώπινη μνήμη των  Ελλήνων. Δεν μαρτυρούν την ιστορία και την παράδοσή μας; Αυτό το όνομα που είναι η ψυχή μας όπως είπε ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης. Όχι μιας σύγχρονης ελληνικής ψυχής, αλλά αυτής που προέρχεται από τα πελασγικά φύλλα και αρδεύει όσο αρδεύει τη ελληνική φάρα. Ποιοι έκαναν την πολιτική κολοτούμπα για να μείνουν στην εξουσία και να μας σπιλώνουν, εμείς;    Αν σύγχρονη Ελλάδα σημαίνει μόνο τζατζίκι, ρετσίνα, μουζάκα, γρίκ λάβερ, και το τραγούδι της ανεπανάληπτης αειθαλούς Μαρινέλλας, «λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και το αγόρι μου» τότε εντάξει. Άσπρα ξεβαμμένα μάρμαρα, που «κακιά σκουριά δεν πιάνει» που λέει ο άλλος μας ποιητής ο Γιάννης Ρίτσος. Θυμάστε με τι τραγούδι έστειλε ο Μάνος Χατζιδάκις την Μαρίζα Κωχ στην γιουροβίζιον να μας εκπροσωπήσει και τι ήθελε να συμβολίζει αυτό, σχετικά με την Κυπριακή Κατοχή; Από την άλλη, γιατί όποτε μας συμφέρει η εκκλησία είναι καλή και πεφωτισμένη και όποτε δεν μας συμφέρει σκοταδιστική και αντιδραστική, το ελληνικό αυτό σώμα, της σάρξ εκ της σαρκός μας, δεν πρέπει να έχει τη δική της φωνή, να εκφράσει αυτά που ο θεσμός της παράδοσής της επιβάλλει σαν εθνικό; δεν είναι εξωγήινοι, είναι άτομα-ιερείς μέλη του αυτού εθνικού σώματος όπως και οι πολιτικοί και εμείς οι απλοί πολίτες. Είμαστε όλοι φορολογούμενοι κάτοικοι αυτής της πανάρχαιας ιστορικής χώρας που λέγεται Ελλάδα, οφείλουμε να έχουμε άποψη σαν λαός ανεξάρτητα αν ακουστεί η γνώμη μας ή όχι, ανεξάρτητα αν οι διεθνείς συγκυρίες είναι εναντίον μας. Γνώμη πρέπει να έχουμε μόνο για τα ποδοσφαιρικά, ή για τις ενδυματολογικές προτάσεις των ηθοποιών ή των διαφόρων σελέμπριτοι. Το λάθος κατά την γνώμη μου είναι, ότι και οι κυβερνητικοί ηγέτες και οι της αντιπολίτευσης γενικώς έπρεπε να ενωθούν και να καλέσουν τους έλληνες να παραβρεθούμε όλοι-όσοι μπορούν και θέλουν-σαν ένα διπλωματικά εθνικό μέσο ελληνικής πίεσης απέναντι στους Σκοπιανούς. Ας μην παρευρεθούν όλοι αυτοί οι πλούσιοι αριστεροί βουλευτές που φοβούνται μην μολυνθούν από εμάς, μην τσαλακώσουν την επαγγελματική τους καριέρα, και δεν φωτογραφηθούν με αντιδραστικά μιάσματα σαν και εμάς. Ο πολιτικός τους λόγος, μόνο άλλες πολιτικές και στρατιωτικές εποχές θυμίζει. Λοιδορούν ποιους, αυτούς που θα φορολογήσουν και θα πάρουν αυτοί τον μισθό τους, τις βουλευτικές και υπουργικές τους συντάξεις, αυτοί που απολαμβάνουν τα όποια οφέλη της πολιτικής εξουσίας τους και μετά την αποχώρησή τους; Να το λύσουμε το θέμα, αλλά να διασφαλίσουμε ότι δεν θα παρουσιαστούν στο ιστορικό μέλλον αλυτρωτικές διεκδικήσεις από τους γείτονες, όποια εξουσία και αν επιλέξουν, που είναι αναφαίρετο δικαίωμά τους και υποχρέωσή τους. Να βρούμε λύση ώστε να μην χρονίζει ένας αλυτρωτικός Μακεδονισμός. Ίσως με ένα κοινό δημοψήφισμα με κοινά ερωτήματα στους λαούς και των δύο χωρών, να μας βοηθούσε κάπως να ξεμπλοκαριστεί το ζήτημα. Να βρούμε τις κοινές ιστορικές συγκλίσεις που προέρχονται από την αρχαία Μακεδονία και την Ιστορία της, το εξελληνισμό των Μακεδόνων και τον πολιτικό τους σχεδιασμό. Κανείς δεν περισσεύει, κανείς δεν είναι υπερπατριώτης περισσότερο από τους άλλους, ούτε θέλω να πιστεύω και μειοδότης. Η πολιτική σύγχρονη πραγματικότητα θα μας δείξει το δρόμο της επίλυσης. Είθε.

     Σαν Έλληνας, και σαν άτομο που μουτζουρώνει τις λευκές σελίδες με ποιήματα ή κείμενα, οφείλω- όπως πράττουν και οι άλλοι λαοί-, να υποστηρίξω ειρηνικά αλλά δυναμικά τα συμφέροντα της πατρίδας μου, της κοινής ΕΣΤΙΑΣ όλων μας, εδώ σε αυτά τα χώματα που συναντώνται άρχοντες και αρχόμενοι. Με το όνομά της, την ψυχή της, τον πολιτισμό της, την παράδοσή της, την πίστη της, τα οικονομικά της προβλήματα, τα πολιτικά της αδιέξοδα και τις δεκάδες παθογένειές της. Όμως είμαστε ακόμα όρθιοι, έστω και αν νικηθούμε από τις διεθνείς συγκυρίες και διπλωματικές σκοπιμότητες, που με δικά μας λάθη πολιτικά και διπλωματικά δώσαμε λαβή να υπερισχύσουν. Δεν είμαστε ένα κράτος αλλόγλωσσων και αλλόφυλων ριψάσπιδων.

«Ω, της Μακεδονίας σχολείο, για σένα τραγουδούμε

Αγαπημένη μας φωλιά, δέξου με αγάπη να σ’ ανυμνούμε…»

Μας λέει η ποιήτρια Grace Bigelow House, “O, school of Macedonia, to Thee our song we raise…” στο ποίημά της για την Θεσσαλονίκη, σε μετάφραση του συγγραφέα Σάκη Σερέφα. Ένα ιστορικό σχολείο της χώρας η Μακεδονία μέσα στην μακραίωνη παράδοσή της.

Ούτε άκριτοι Λάμαχοι, ούτε αιθεροβάμονες Δικαιόπολοι. Σύγχρονοι Έλληνες, πραγματιστές, ρεαλιστές αλλά και συνεχιστές της ιστορίας και του πολιτισμού μας. Πατούμε πάνω σε ηρώων και αγίων και ποιητών χώματα και οστά για να μπορούμε εμείς σήμερα να διασκεδάζουμε στα διάφορα σκυλάδικα και να βρισκόμαστε καθηλωμένοι και κυρτοί πάνω στις οθόνες των κινητών τηλεφώνων μας. Να ξοδεύουμε τον οβολό μας σε κέντρα καλλωπισμού και ινστιτούτα αδυνατίσματος. Να πηγαίνουμε στα χιονοδρομικά κέντρα, να μπουκάρουμε στα εμπορικά καταστήματα την black Friday, να αρνούμαστε να πειθαρχήσουμε σε κάθε δημόσιο νόμο και θεσμό. Να καταστρέφουμε κάθε δημόσια περιουσία που ανήκει στον λαό. Οι τζάμπα μάγκες της σύγχρονης ιστορίας του ελληνισμού. Ενός ελληνισμού Διγενή Ακρίτα όπως γράφει ο Κωστής Παλαμάς:

«Δεν χάνομαι στα τάρταρα,

μονάχα, ξαποσταίνω,

στη ζωή ξαναφαίνομαι

και λαούς ανασταίνω»

  Αυτός ο πολυώνυμος ελληνισμός, ο δικός μας ελληνισμός που ανήκει και η Μακεδονία.

     Ας μην αμαυρώσουμε την καλή και χωρίς σκοπιμότητες και κέρδος διάθεση των ανθρώπων που θέλουν να συναντηθούν για έναν πανελλαδικό εθνικό σκοπό. Κέρδος θα έχουν μόνον ίσως οι πολιτικοί, αυτοί που μας εκπροσωπούν για μια τετραετία. Δεν μας αξίζει σαν Έλληνες. Είθε.

Αντιγράφω εδώ δύο ποιήματα που αναφέρονται στον Μέγα Στρατηλάτη που συνάντησα στα ποιητικά μου ταξίδια. Ποιήματα αμιγώς για τον Μέγα Αλέξανδρο και όχι την Μακεδονία ή τους Μακεδονομάχους. Το πρόσωπο και τα ανδραγαθήματα του Αλεξάνδρου μας φανερώνουν την αίγλη που είχε μέσα στις συνειδήσεις και τις καρδιές όχι μόνο των ελλήνων αλλά και των άλλων λαών που στο ιστορικό του περπάτημα κατάκτησε. Ιστορία και θρύλος συμπλέκονται μέσα στους ιστορικούς αιώνες, και ορισμένες φορές ο θρύλος για το πρόσωπό του υπερισχύει της αλήθειας των πολεμικών πράξεών του. Πολύκαρπος η μνήμη του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με πολλά μνημονικά βλαστάρια στις συνειδήσεις των ανθρώπων και των καλλιτεχνών. Γοητεύει η στρατιωτική και πολιτιστική του διορατικότητα. Προσανατολίζει το ποιητικό βλέμμα πολλών ποιητών και δεσμεύει την εικαστική ματιά πολλών ζωγράφων. Πρωτότυπες πηγές και παραμυθιακές αφηγήσεις για τον ίδιο συνταξίδεψαν αιώνες τώρα μέσα στα βάθη της ελληνικής ταυτότητας, κρατώντας το όνομά του και το πέρασμά του ζωντανό μέχρι των ημερών μας. Διατηρώντας ενεργό τον ιστορικό οραματισμό των ελλήνων και τις ελπιδοφόρες μνήμες τους. Μια ιστορική ζωντάνια και αίγλη που μας το δηλώνουν οι μη έλληνες διεκδικητές του.

Αλητεύοντας λοιπόν μαζί του στα ελληνικά μας όνειρα, αναφέρω ότι:

     Πολλές οι εικαστικές παραστάσεις από την ζωή και τον βίο του Μέγα Αλέξανδρου, ενδεικτικά αναφέρω τον λαϊκό μας ζωγράφο Θεόφιλο, που η λεβέντικη εικαστική του ματιά, μας δίνει έναν αυθεντικό των ημερών του έλληνα Μέγα Αλέξανδρο. Τον λαϊκό και βασανισμένο Τηνιακό γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά, που τον συνδέει με το πρόσωπο της Αγίας Βαρβάρας, που μόνο η μεγαλοφυΐα ενός έλληνα καλλιτέχνη θα μπορούσε να δώσει την σύλληψη αυτή δηλώνοντας την συνέχεια της παράδοσης. Τον συγγραφέα και αγιογράφο κυρ Φώτη Κόντογλου, που είχε υπόψη του τον Διονύσιο τον εκ Φουρνά που αναφέρει τον Μέγα Αλέξανδρο στην απεικόνιση της όρασης του προφήτη Δανιήλ, και μας δίνει την δική του πρόταση για το ιστορικό του πρόσωπο, γνωρίζοντας ασφαλώς σαν γνήσιο και πιστό τέκνο της ορθόδοξης παράδοσης την τοιχογραφία της Μονής του Βαρλαάμ των Μετεώρων με την εικόνα του τάφου και των οστών του έλληνα στρατηλάτη. Αλλά και οι δύο πίνακες του υπερρεαλιστή εικαστικού και ποιητή Νίκου Εγγονόπουλου μας δείχνουν τον βαθύτατο σεβασμό και την βαθειά γνώση του ποιητή για την αρχαία και μεσαιωνική ιστορία. Η διπλή σπουδή του πάνω στον Μέγα Αλέξανδρο, εικαστική και ποιητική-μας δείχνουν και το ενδιαφέρον των ελλήνων καλλιτεχνών. Αλλά και ο Καραγκιοζοπαίχτης Ευγένιος Σπαθάρης, μας έχει αφήσει δείγματα ικανοποιητικά όχι μόνο με τις παραστάσεις του για τον Μακεδόνα Αλέξανδρο αλλά και με τις ζωγραφικές του φιγούρες του θεάτρου σκιών του. Ο δρόμος από το 1935 που ο δημοτικιστής πειραιώτης Αλέξανδρος Πάλλης, εκδίδει σε δική του επιμέλεια την «Φυλλάδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου» και από το μυθιστόρημα του Ψευδοκαλλισθένη, που γράφει ότι ο Αλέξανδρος είναι παιδί του τελευταίου μάγου Φαραώ της Αιγύπτου που ξεγέλασε την Ολυμπιάδα, ερωτικά για να την ρίξει στο κρεβάτι, λέγοντάς της ότι είναι ο Θεός Άμμων έως τις μέρες μας, 1997, που από τις εκδόσεις Εξάντας κυκλοφόρησε «Το μυθιστόρημα του Μεγάλου Αλεξάνδρου» με εισαγωγή της Νικολέττας Τραχούλια, η παράδοση συνεχίζεται ακάθεκτη και ιστορικά τροπαιοφόρα. Και από την πεζογράφο Μαρύ Ρενώ και τα μυθιστορήματά της για τον Αλέξανδρο τον Μακεδόνα έως την Daniele Platero, και το μυθιστόρημά της για την Ολυμπιάδα κοινή η ιστορική αγάπη. Και από το σημαντικό έργο του ιστορικού Johann Gustav Droysen, για την πολύτομη Ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και των Διαδόχων του, ως τον δικό μας φιλόλογο και ιστορικό Σωκράτη Καργάκο και την δική του Ιστορία για τον Αλέξανδρο κοινή η πορεία μνήμης. Και ακόμα, από την Margarete Bieber και το βιβλίο της “ALEXANDER THE GREAT in Greek and Roman Art”, ως τον δικό μας Νίκο Γιαλούρη και το δικό του σεργιάνι στις τέχνες για τον Αλέξανδρο σταθερός ο πυρήνας ιστορικής αναφοράς. Και τέλος, από τον αρχαιολόγο Μανόλη Ανδρόνικο που ανακάλυψε τους Βασιλικούς Τάφους της Βεργίνας, ως τους φιλολόγους αδερφούς Ήρκο και Στάντη Ρ. Αποστολίδη, που μας έδωσαν το συνθετικό έργο «ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ» ΤΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ, οι ιστορικοί και οι λόγιοι, οι καλλιτέχνες και οι ποιητές τεκμηριώνουν ότι οι πολιτικοί ίσως αρνούνται να αποδεχτούν.     

     Υπάρχουν τίτλοι ποιητικών βιβλίων που φέρουν το όνομα του Μέγα Αλέξανδρου, «Η σκουριά του Μέγα Αλέξανδρου» όπως της ποιήτριας Μπίλης Βέμης, υπάρχουν πανηγυρικές επετειακές ομιλίες που μιλούν για τους «οι γάμοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου» σαν και αυτόν του Γεωργίου Τερτσέτη, υπάρχουν ποιητικές συνθέσεις δημοσιευμένες σε παλαιά λογοτεχνικά περιοδικά που μιλούν για την πορεία του, όπως αυτή του ποιητή Λάμπη Χρονόπουλου, «Πορεία του Μεγαλέξανδρου», υπάρχουν όπως είναι φυσικό, ποιήματα αφιερωμένα σε αυτόν από λογοτέχνες της Βορείου Ελλάδος, δες παραδείγματος χάριν αυτό της Μαριάννας Μώρου «Στο Μεγαλέξανδρο το Μακεδόνα», ή αυτό του Κώστα Παπαδόπουλου, «Αλεξάνδρου μνήμες» ή της Καίτης Τσιότσκα, «Του Μεγαλέξανδρου χωρίς τους Μακεδόνες». Το όνομά του ή στοιχεία από την ζωή και τον θρύλο του, υπάρχουν σκόρπια και σε εμβόλιμες αναφορές άλλων ποιητών και ποιημάτων του. Σαν την ελληνική απάντηση στην ρήση ενός άλλου ποιητή και θεατρικού συγγραφέα του Γερμανού Μπέρτολτ Μπρέχτ, που λέει:

«Δε θα λένε: ήτανε σκοτεινοί καιροί. Θα λένε: γιατί σωπαίνουν οι ποιητές τους;»

     Όμως οι ποιητές είναι λαλίστατοι και γνώμη έχουν όπως ο εικαστικός και ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος που δεν τον απασχόλησε μόνο εικαστικά ο μύθος, ο θρύλος και η ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά στην ποιητική του σύνθεση «ΤΑ ΚΛΕΙΔΟΚΥΜΒΑΛΑ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ», μας δίνει το ποίημα «Ζει ο Μέγας Αλέξανδρος;

ΖΕΙ Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ;

καίω τα νειάτα μου

που είναι κιθάρα

που είναι κινάρα

που είναι κινύρα

--

λέω το άθροισμα

που είναι Μερόπη

που είναι μετόπη

που είναι με τόπι

--

κλαίω τις θύμησες

σαν το κοράκι

σαν το Κοράνι

σαν το κοράλλι

--

κι’ είμ’ ο Μινώταυρος

μεσ’ στο σεντούκι

μεσ’ στο σεντόνι

μεσ’ στο σεντέφι.

     Τέλος ας θυμηθούμε και τον Αλεξανδρινό ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη και το ποίημά του «Στα 200 π. Χ.»

Στα 200 π. Χ.

«Αλέξανδρος Φιλίππου και οι Έλληνες πλήν Λακεδαιμονίων»

Μπορούμε κάλλιστα να φαντασθούμε

πώς θ’ αδιάφόρησαν παντάπασι στην Σπάρτη

για την επιγραφήν αυτή.

          «Πλήν Λακεδαιμονίων»

-μα φυσικά. Δεν ήσαν οι Σπαρτιάται

για να τους οδηγούν και για να τους προστάζουν

σαν πολύτιμους υπηρέτες. Άλλωστε

μια πανελλήνια εκστρατεία χωρίς

Σπαρτιάτη βασιλέα γι’ αρχηγό

δεν θα τους φαίνονταν πολλής περιωπής.

Ά, βεβαιότατα «πλην Λακεδαιμονίων».

Είναι κι αυτή μια στάσις. Νιώθεται.

Έτσι, πλήν Λακεδαιμονίων στο Γρανικό

και στην Ισσό μετά’ και στην τελειωτική

την μάχη, όπου εσαρώθη ο φοβερός στρατός

που στ’ Άρβηλα συγκέντρωσαν οι Πέρσαι.

που απ’ τ’ Άρβηλα ξεκίνησε για νίκην, κ’ εσαρώθη.

--

Κι απ’ την θαυμάσια πανελλήνιον εκστρατεία,

την νικηφόρα, την περίλαμπρη,

την περιλάλητη, την δοξασμένη

ως άλλη δεν δοξάστηκε καμμιά,

την απαράμιλλη, βγήκαμ’ εμείς:

ελληνικός καινούργιος κόσμος, μέγας.

--

Εμείς οι Αλεξανδρείς, οι Αντιοχείς,

οι Σελευκείς, κ’ οι πολυάριθμοι

επίλοιποι Έλληνες Αιγύπτου και Συρίας,

κ’ οι εν Μηδία, κ’ οι εν Περσίδι, κι όσοι άλλοι.

Με τές εκτεταμένες επικράτειες,

με την ποικίλη δράση των στοχαστικών προσαρμογών.

Και την Κοινήν Ελληνική Λαλιά

ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμε, ως τους Ινδούς.

Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα!

     Ένα ποίημα, που δομεί με ποιητικό τρόπο την ερμηνευτική της πολιτιστικής μας παράδοσης και ιστορικής συνέχειας, θυμίζοντάς μας το αρχαίο επίγραμμα του τρίποδα αφιερωμένο στους Δελφούς:

Κλει νικήσας τοδ’ άγαλμα Αμφικτυόνων αέθλους, Έλλησι δ’ άδων μέλεα και ελέγους».

     Ακόμα και από τον έβδομο κύκλο της κολάσεως του Δάντη, το είδωλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου θα οδηγεί τους Έλληνες και θα τους εμψυχώνει στην συνομιλία τους μαζί του.

Όσο για την αυριανή συγκέντρωση, θα είμαστε περήφανοι στο γήρας μας και θα λέμε στους απογόνους μας είμασταν και εμείς εκεί.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς 3 του Φλεβάρη του 2018