Νίκος, Έλενα και Μαντώ Κατσουλού

ΜΑΝΤΩ ΚΑΤΣΟΥΛΟΥ

Σάββατο, 8 Ιουνίου 2019

Νίκος, Μαντώ και Ελένα Κατσουλού.

Βιογραφικά και βιβλιογραφικά μιας πειραιώτικης οικογένειας.
  

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Όταν στις 25 Μαρτίου έμαθα από τον Διονύση Κουλεντιανό ότι είχε φύγει η Μαντώ Κατσουλού επικοινώνησα μέσω μηνυμάτων με τον Γιάννη Κανατσέλη της Φωνής των Πειραιωτών να μάθω λεπτομέρειες. Του έγραψα μεταξύ άλλων «Δεν το ήξερα αν και ήμουν πολύ στενός φίλος της οικογενείας. Βοηθούσα στο περιοδικό τους. Θα γράψω ένα άρθρο για τον Νίκο την Ελένα και την Μαντώ. Μια πειραϊκή οικογένεια που χάθηκε κι αυτή όπως τόσες άλλες. Λυπήθηκα πολύ».
Με την απώλειά της πράγματι χάθηκε ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνικής και πολιτιστικής μου δραστηριότητας στον Πειραιά.
Στα φιλόξενα σπίτια της, από την Αγησιλάου 9 (έως το 1999), την Κουντουριώτου 125 (1999-2004), την Πραξιτέλους 156-158 και Σωτήρος (2004-2007), την Γρηγόρη Λαμπράκη 67, 4^ος όροφος (2007-2009) έως το τελικό ιδιόκτητο διαμέρισμα της οδού Πλάτωνος 16, έζησα έντονες στιγμές ή ήρεμες καταστάσεις, ανάλογα τις αυξομειώσεις στην διάθεση και τα δεδομένα ολόκληρων χρόνων.
Στα χαρτιά μου έχω κρατήσει πολλές σημειώσεις, θα πρέπει όμως να τα ανακατέψω και να ψάξω τις παραγράφους που δίνουν τις απαιτούμενες πληροφορίες. Εν καιρώ θα ξαναγράψω ό,τι ανακαλύψω.      

Ο Νίκος Κατσουλός γεννήθηκε στον Πειραιά από φτωχή οικογένεια στις 14 Νοεμβρίου 1926 και πέθανε στις 24 Ιουνίου 2011. Από τα 9 του χρόνια εργάστηκε με τον πατέρα του για τα προς το ζην. Στα 1960 βρισκόταν στην Μεγάλη Βρετανία για σπουδές. Συνταξιούχος εκπαιδευτικός, καθηγητής αγγλικής γλώσσας και θεολόγος (ανήκε στην Ευαγγελική Εκκλησία) είχε γράψει μια σειρά εκλαϊκευμένων επιστημονικών και κοινωνικοφιλοσοφικών χριστιανικών απολογητικών μελετών που έστελνε σε ενδιαφερόμενους χωρίς επιβάρυνση (και με αντικαταβολή αν επρόκειτο για πώληση).
Για πολλά χρόνια, από το 1975 εξέδιδε τον Χριστιανικό Ημεροδείκτη «Η Χαρμόσυνη Αγγελία» με χωρία από την Αγία Γραφή στην δημοτική και διάφορες σύντομες διδακτικές ιστορίες. Μερικά από τα βιβλία του:  

2003

Νίκος Γ. Κατσουλός. Εκλαϊκευμένες Χριστιανικές Απολογητικές Μελέτες. Τόμος Α΄. Περιέχει: #  Έκδοση του Χριστιανικού Ημεροδείκτη «Η Χαρμόσυνη Αγγελία».

{2003. Τιμή εκάστου βιβλίου: Ευρώ 5}

20,4Χ14,2 σ. 80.

2006

Νίκος Γ. Κατσουλός. … Χάριτι βεβαιούσθαι την καρδίαν... (Έκδοση τσέπης). # Έκδοση του Χριστιανικού Ημεροδείκτη «Η Χαρμόσυνη Αγγελία».

17,5Χ11,5 σ. 44.
2007
Nickos G. Katsulos. Eternally Saved!
40 σελίδες στην αγγλική γλώσσα χωρίς χρονολογία έκδοσης.
2008

Νίκος Γ. Κατσουλός. Η Νίκη κατά του Θανάτου. Εκλαϊκευμένη Επιστημονική, Πρακτική και Βιβλική Μελέτη. # Έκδοση του Χριστιανικού Ημεροδείκτη «Η Χαρμόσυνη Αγγελία». Πειραιάς 2008.
20,5Χ14,5 σ. 44 και επαυξημένο την ίδια χρονιά σε Δεύτερη Έκδοση με 20,2Χ14 σ. 48.

2009

Νίκος Γ. Κατσουλός. Εκλαϊκευμένες Απολογητικές Μελέτες σχετικά με την ύπαρξη του Θεού, την αγάπη του και το σχέδιό του για τον άνθρωπο. Έκδοση της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Η Χαρμόσυνη Αγγελία». Πειραιάς 2009.

Τόμοι Α΄- Ε΄.

20,7Χ12,9 οι Τόμοι Α΄ και Β΄.

20,5Χ12 ο Τόμος Γ΄.
20,4Χ12,5 οι Τόμοι Δ΄- Ε΄ σ. 52 έκαστος.
{Με ιδιόχειρη αφιέρωσή του: «Στον αγαπητό φίλο και πνευματικό άνθρωπο προσφέρω τούτο το 5τομο έργον μου ένδειξη αγάπης και εκτίμησης Πειραιάς 4.5.09»}

Η Διαμαντούλα (Μαντώ) Κατσουλού το γένος Πουλάκη με καταγωγή από Κεφαλονιά και Ιθάκη γεννήθηκε στην Πάτρα στις 5 Ιουλίου 1929 και πέθανε στις 11.3.2019 (Καθαρά Δευτέρα). Η εξόδιος έγινε την Πέμπτη 14 Μαρτίου στην Ευαγγελική Εκκλησία (Τερψιθέα). Στον Πειραιά ήλθε μόνιμα το 1962. Παρακολούθησε μαθήματα κοινωνιολογίας (στην Αγγλία), ψυχολογίας, αγγλικής λογοτεχνίας και ζωγραφικής. Εργάστηκε ως δασκάλα αγγλικών και ως μεταφράστρια.
Μέλος κατά καιρούς της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Ελληνικής Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων, του Ομίλου Πειραιώς για την Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας, της Εταιρείας Γραμμάτων και Τεχνών Πειραιά και του Ομίλου UNESCO Πειραιά και Νήσων. Επίσης για ένα διάστημα ήταν μέλος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς (από 16.12.1987). Λογοτεχνική σύμβουλος σε τεύχη του περιοδικού ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ. Είχε γράψει σκωπτικά ιστορήματα στην ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ με την φράση στο τέλος «Κάθαρμα, κάθαρμα, Καθάαααρματα…». Από το 1999 πρόσθεσε στο επώνυμό της το «Ζολώτα» προερχόμενο μάλλον από τον παππού της.
Έχοντας μάθει να χειρίζεται υπολογιστή με την χρήση εκτυπωτή δημιούργησε στο σπίτι της τις στοιχειοθετικές και εκδοτικές εργασίες (αλλιώς το καλλιτεχνικό εργαστήρι) «Σελάνα» (από το 2004/5 σε Art-Selana) όπου τύπωνε μόνη τα φύλλα και τα εξώφυλλα των βιβλίων της (τα έδινε μόνο για βιβλιοδεσία). Ακόμη μοίραζε προσκλήσεις και ποιήματά της σε μονόφυλλα που καλλιτεχνούσε με σχέδια στον υπολογιστή της. Στο σπίτι της, στις εποχές της ακμής της οικογενείας, καλούσε συχνά σε φιλολογικές βραδιές συνοδεία φαγητού και κρασιού, έναν μικρό κύκλο πνευματικών ανθρώπων της πόλης μας αλλά και της Αθήνας.
Έργα της:    

1960

Μαντώς Κατσουλού. Φωτοσκιάσεις. Ποιήματα. Πάτραι 1960.

{Πρόλογος: Τάκη Δόξα. Τυπώθηκαν στον Πύργο το φθινόπωρο του 1960 στο τυπογραφείο Ν. ΓΟΥΜΕΝΟΥ - ΦΡ. ΣΟΡΒΑΤΖΩΤΗ. Τη μακέττα του εξωφύλλου και τις βινιέττες έκαμε η Πατρινή ζωγράφος ΜΑΓΔΑ ΚΟΥΝΟΥΣΟΥ}

24Χ16,5 σ. 40.

1971

Μαντώς Κατσουλού. Παλίρροιες. Ποιήματα. Πειραιεύς 1971.

{Αντί προλόγου, Γερ. Τσάκαλος}

28Χ21 σ. 62.

1984

Mando Katsoulou. Silent Crying. Poems. Printed by KOPYSHOP, 60 High Street, Edgware, Mdx.

21Χ14,6 σ. 2 + 38.

1987

Μαντώ Κατσουλού. Ήχοι και Απόηχοι. Αθήνα – 1987.

{Ποιήματα. «Μαυρίδης». Εκδοτικαί και τυπογραφικαί εργασίαι. Γιατράκου 19 - Αθήναι}

23,8Χ16,6 σ. 80.

1989

Μαντώ Κατσουλού. Πιράνχας και Υάκινθοι. Διηγήματα. Αχαϊκές εκδόσεις. Πάτρα -  1989.

{Αχαϊκές εκδόσεις, Κολοκοτρώνη 34-36, Πάτρα}

20,7Χ13,8 σ. 112.

Μαντώ Κατσουλού. Στον Αστερισμό της Αφροδίτης. Νέστορας.

{Εκδόσεις Νέστορας Δ. Αντωνόπουλος Ζ. Πηγής 36, Αθήνα. Την εικονογράφηση φιλοτέχνησε η ίδια η ποιήτρια. Το σχέδιο εξωφύλλου: ο ζωγράφος Λ. Κλεινός. Προλογικό σημείωμα, Στέλιος Γεράνης, 16-3-89}

24,1Χ16,8 σ. 48.

1990

Μαντώ Κατσουλού. Αγάπης Ψιθυρίσματα. Πειραιάς 1990.

{Χριστιανική ποίηση. Εκδόσεις «Η Χαρμόσυνη Αγγελία»}

24,1Χ17,1 σ. 64.

1991

Μαντώ Κατσουλού. Αντιθέσεις και Εικόνες. Αθήνα 1991. Σμυρνιωτάκης.

20,7Χ14 σ. 56. Εξώφυλλα με κόκκινα ή μαύρα γράμματα.

Μαντώ Κατσουλού. Σε αναζήτηση του Απόλλωνα. Σμυρνιωτάκης. Πειραιάς 1991.
{Δίγλωσσο. Μεταφρασμένο στα Αγγλικά από την ίδια την ποιήτρια. Επιμέλεια μετάφρασης υπό A. Calfo}

24Χ16,7 σ. 64.

1992

Μαντώ Κατσουλού. Η Άνθρωπος Γυναίκα. Δοκίμιο. Πρίσμα. Πειραιάς 1992.

{Μαντώ Κατσουλού. Αγησιλάου 9, Πειραιάς}

20Χ12,6 σ. 64.

Μαντώ Κατσουλού. Της ζωής και του θανάτου. Σονέτα και μπαλλάντες. Εκδόσεις Μέτρον.

{Τα σκίτσα φιλοτέχνησε η ίδια η ποιήτρια. Στοιχειοθετήθηκε και τυπώθηκε στις εκδοτικές εγκαταστάσεις «Μέτρον» - Ιθάκης 24, Αθήνα}

23,8Χ16,8 σ. 80.

1993

Μαντώ Κατσουλού. Λαμπηδόνες και Λαμπυρίδες. Διηγήματα - Αφηγήματα. Εκδόσεις Χ.Ο.Ν. Πειραιάς 1993.

{Δυο λόγια από τον Μιχάλη Σταφυλά. Εκδόσεις Χ.Ο.Ν.: Δελφών 6, Π. Φάληρο. (Χορωδία Ορχήστρα Νέων)}

20,5Χ13,8 σ. 112.

Μαντώ Κατσουλού. Στην Εποχή των Παγετώνων. Εκδόσεις Χ.Ο.Ν. Πειραιάς 1993

{[Ποίηση]. Εκδόσεις Χ.Ο.Ν.: Δελφών 6, Π. Φάληρο}

20,5Χ13,6 σ. 96.

1994

Μαντώ Κατσουλού. Γυναίκες του Μύθου. Εκδόσεις Χ.Ο.Ν. Πειραιάς 1994.

{[Ποίηση]. Εκδόσεις Χ.Ο.Ν.: Δελφών 6, Π. Φάληρο. Τυπώθηκαν για λογαριασμό της τον Νοέμβριο του 1994 σε 400 αντίτυπα. Η στοιχειοθεσία έγινε από τη «Σελάνα» και η εκτύπωση από το τυπογραφείο Χαρ. Ε. Τάσση Σωκράτους 79-81, Αθήνα}

23,8Χ16,8 σ. 72.

1995

Μαντώ Κατσουλού. Πορεία μέσα στο Σύμπαν. Πειραιάς 1995.

{Εκδόσεις Χ.Ο.Ν. (Χορωδία και Ορχήστρα Νέων) Δελφών 6, Π. Φάληρο}

20,2Χ14 σ. 88.

Μαντώ Κατσουλού. Πώς Έρχεται το Αύριον; Πειραιάς. 1995.

{Η εργασία αυτή εδόθηκε ως διάλεξη στο Πρόγραμμα Λογοτεχνικών Εκδηλώσεων της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, στην αίθουσα Διαλέξεών της, Μέγαρον Κυθηρίων, Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα στις 6 Ιουνίου, 1995}

20,3Χ14,4 σ. 16 + 4.

1996

Μαντώ Κατσουλού. Παράφορες Αντηχήσεις. Σελάνα - Πειραιάς.

{[Ποίηση]. Πειραιάς 1996. Στοιχειοθεσία - Έκδοση «Σελάνα» Αγησιλάου 9, Πειραιάς}

20,4Χ14,7 σ. 82.

1997

Μαντώ Κατσουλού. Ένδον Σκάπτειν. Σονέττα της Θλίψης και του Έρωτα. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{Πειραιάς 1997. Στοιχειοθεσία -  Έκδοση: «Σελάνα». Αγησιλάου 9, Πειραιάς}

20,7Χ14,7 σ. 80.

Μαντώ Κατσουλού. Πώς Έρχεται το Αύριον; Πειραιάς - 1997.

{«Σελάνα - Πειραιάς - 1997. (Δεύτερη ανατύπωση). [Θέμα διάλεξης στην αίθουσα Πανελληνίας Ένωσης Λογοτεχνών, Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα στις 6.6.1995]}

20,3Χ14,4 σ. 20.

Μαντώ Κατσουλού. Στην Τροχιά του Ανθρώπινου Στοχασμού. Δοκίμια. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{Πειραιάς 1997. Στοιχειοθεσία - Έκδοση: «Σελάνα». Αγησιλάου 9, Πειραιάς}

20,8Χ14,5 σ. 144. 

1997 ή 1998

Μαντώ Κατσουλού. Γυναίκες του Μύθου. Β΄ Έκδοση. Εκδόσεις «Σελάνα». Πειραιάς.

{[Ποίηση]. B΄ Έκδοση - Βελτιωμένη. Στοιχειοθεσία - Έκδοση: «Σελάνα». Αγησιλάου 9, Πειραιάς}

24,1Χ16,9 σ. 80.

1998

Μαντώ Κατσουλού. Άϋλη Παρουσία. Ποιητική Σύνθεση σε 4 Ενότητες. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{Πειραιάς 1998. Στοιχειοθεσία - Έκδοση: «Σελάνα». Αγησιλάου 9, Πειραιάς}

20,6Χ14,2 σ. 52.

Μαντώ Κατσουλού. Πρωτότοκου Δοξαστικόν. Επικολυρική Ποιητική Σύνθεση. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{Πειραιάς 1998. Στοιχειοθεσία - Έκδοση «Σελάνα». Αγησιλάου 9, Πειραιάς}

20,6Χ14,2 σ. 52.

1999

Μαντώ Κατσουλού (Ζολώτα). Μονόλογος Γυναίκας - Μητέρας. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{[Δίγλωσση ποιητική σύνθεση]. Η απόδοση από τα Ελληνικά στα Αγγλικά από την Μαντώ Κατσουλού (Ζολώτα) και την Ελένα Ν. Κατσουλού. © 1999. Στοιχειοθεσία - Έκδοση: «Σελάνα», Κουντουριώτου 125, Πειραιάς}

20,6Χ14,4 σ. 40.

2000

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Κυνήγι στο Άπειρο. Δοκίμιο Ονειροφαντασίας. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{Λυρικά Δοκίμια Ονειροφαντασίας μεταφυσικής και αλληγορικής μορφής. «Σελάνα» - Πειραιάς. Χριστούγεννα 2000. Στοιχειοθεσία - Έκδοση «Σελάνα», Κουντουριώτου 125, Πειραιάς}

20,5Χ14,3 σ. 64.

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Μονόλογος Γυναίκας - Μητέρας. (Ποιητική Σύνθεση). «Σελάνα» - Πειραιάς.

{[Δίγλωσση ποιητική σύνθεση]. 1^η Έκδοση 1999 - 2^η αναπροσαρμοσμένη 2000. Απόδοση από τα Ελληνικά στα Αγγλικά: Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα & Ελένα Ν. Κατσουλού. Στοιχειοθεσία - Έκδοση: «Σελάνα», Κουντουριώτου 125, Πειραιάς}

20,5Χ14,3 σ. 52.

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Πινακοθήκη Καθαρμάτων ή Μη. Ποικίλα Ιστορήματα σε ύφος σκωπτικόν. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{Πειραιάς 2000. Στοιχειοθεσία - Έκδοση: «Σελάνα», Κουντουριώτου 125, Πειραιάς. [«Στον Δημήτρη με αγάπη. Πειραιάς 18/4/2001»]}

24Χ16,7 σ. 64.

2002

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Γεννήσεις και Θάνατοι. Λεύκωμα ποιητικό. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{Κυκλοφόρησε τον Μάϊο 2002 από τις εκδόσεις «Σελάνα» σε 120 αντίτυπα Εκτός Εμπορίου}

20,5Χ14,5 σ. 44. Κορδόνι περασμένο από τις δυο τρύπες στο πλάι του βιβλίου.

2003

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Η Άγνωστη Εγώ. Σονέτα του Έρωτα και της Λύπης. Σελάνα – Πειραιάς.

{Στοιχειοθεσία: Σελάνα Πειραιάς. Επιμέλεια: Σπ. Κουσουρής. Τυπώθηκε τον Απρίλιο του 2003 σε 150 αντίτυπα από το καλλιτεχνικό εργαστήρι «Σελάνα». Εκτός εμπορίου. [Μου το είχε κι αυτό αφιερώσει: «Στον Δημήτρη, με ευχές για πρόοδο σε κάθε επίτευγμά του, και την αγάπη μου σαν μιας μητέρας στο παιδί της. Πειραιάς 23/4/2003»]}

20,2Χ14,3 σ. 80.

2005

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Σκόρπια Μεταλλεύματα στο Διηνεκές.
Art-Selana – Πειραιάς.

{Ποιητικό Λέυκωμα. (πρώτο ποίημα: 3/1960 τελευταίο: 8/1990). Πραξιτέλους 156 & Σωτήρος - Πειραιάς. [Με αφιέρωση σε μένα: «Στον Δημήτρη, συντροφιά στο ανήσυχο πνεύμα του το προσφέρω τούτο ελάχιστο πόνημά μου. Μαντώ. Πειραιάς 20/11/2005»]}

20,4Χ14,2 σ. 64.

Counterpoint. Αντίστιξη. Γνωρίζοντας τον Ρ.Σ. Τόμας. Getting to know R.S. Thomas. Μετάφραση: ΜαντώΚατσουλού-Ζολώτα, Art-Selana – Πειραιάς 2005.

{© copyright 2005 Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα, Πραξιτέλους 156–Πειραιάς}
20,4Χ14,2 σ. 52.

2006

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Πρωτότοκου Δοξαστικόν. Επικολυρική Ποιητική Σύνθεση. Art-Selana - Πειραιάς.

{© 2006: Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα, Πραξιτέλους 156 & Σωτήρος - Πειραιάς}

20Χ13,8 σ. 46.

2007 

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Μικρές Ποιητικές Συνθέσεις. Art-Selana - Πειραιάς  2007.

{Art-Selana, Πραξιτέλους 156, Πειραιάς. Στον Πειραιώτη Λογοτέχνη Κώστα Θεοφάνους και σε όσους αγαπούν την Ποίηση όπως εκείνος. [«Στον Δημήτρη, σ’ αυτή την ευγενική ψυχή και την λαμπρή σκέψη, με πολλή αγάπη. Μαντώ 29/5/2007»]}

20,4Χ14,3 σ. 82.

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Μικρές Ποιητικές Συνθέσεις. Art-Selana - Πειραιάς 2007

{[Α΄ επανέκδοση. Με τις υποδείξεις του Δημήτρη Νικορέτζου. «Στον Δημήτρη με πολλή αγάπη και ευχές για ό,τι καλύτερο, στης ζωής του την πορεία. Μ. Κατσουλού Ζολώτα. Πειραιάς 16/10/2007»]. Art-Selana, Πραξιτέλους 156, Πειραιάς}

20,3Χ14,3 σ. 84.

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Ποιητικές Συνθέσεις. Art-Selana - Πειραιάς.

{[Δεύτερη διόρθωση. «Στον Δημήτρη με πολλή αγάπη και ευχές για καλή υγεία και πολλή δράση, σε κάθε αποδεκτό τομέα. Μ. Κατσουλού Ζολώτα. Πειραιάς 13/11/2007»]. Art-Selana, Πραξιτέλους 156, Πειραιάς}

20,5Χ14,4 σ. 84.

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Στίχοι στη Φεγγαράδα. Ποιητικό λεύκωμα. ArtSelana – Πειραιάς.

{Μετακομίσαμε στην οδό Γρ. Λαμπράκη 67. Art-Selana - Πειραιάς 2007}

20,4Χ14,4 σ. 64.

2009

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Καταβολάδες Παντός καιρού. Ποίηση. ArtSelana - Πειραιάς 2009

{Παντός Καιρού Καταβολάδες. Copyright ©: 2009, Art-Selana, Πλάτωνος 16, Πειραιάς}

20,3Χ14,2 σ. 64.

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Περιοχή Θρησκείας και Συνείδησης. Art-Selana, Πειραιάς.

{Ποίηση. Art-Selana · Πειραιάς 2009. Πλάτωνος 16. Εκτός Εμπορίου}

20Χ14,1 σ. 96.

2010

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Παντός καιρού Καταβολάδες. Ποίηση. ArtSelana – Πειραιάς 2010.

{Copyright ©: 2009, 2010, Art-Selana, Πλάτωνος 16, Πειραιάς. [Ευχαριστίες στον Δημήτρη Νικορέτζο και αφιέρωμα «Στους Θέμιδα και Μιχάλη Σταφυλά»]}
19,5Χ13,9 σ. 66.

Μαντώ Κατσουλού-Ζολώτα. Περιοχή Θρησκείας και Συνείδησης. Ποίηση. Β΄ έκδοση, Art-Selana, Πειραιάς.

{Ποίηση. Art-Selana · Πειραιάς 2009. [Βγήκε αρχές του 2010]. Εκτός Εμπορίου}

23,9Χ16,8 σ. 100.

2012

Μαντώ Κατσουλού Ζολώτα. Ποίηση. Πεδίον Βολής. Συνείδησης & Θρησκείας.

{Art-Selana · Πειραιάς 2011 [Κυκλοφόρησε το 2012. Μαζί με το δοκίμιο. Παρουσιάστηκε στο βιβλιοπωλείο ΚΙΒΩΤΟΣ (έξω στον πεζόδρομο), Δραγάτση 1, στις 27.6.2012]}

25,4Χ17,5 σ. 100.

2013

Μαντώ Κατσουλού Ζολώτα. Σαν ποίηση. Πεδίον Βολής. Θρησκείας & Συνείδησης.

{Art Selana, Πειραιάς 2013}

20,4Χ14,5 σ. 114.

2014
Μαντώ Κατσουλού - Ζολώτα. Ωδή/ Στην μικρή μεγάλη μου Πατρίδα. Πειραιάς.

ArtSelana 2013. [Κυκλοφόρησε το 2014. «Στον Δημήτρη Κρασονικολάκη Φιλικά, εκτιμησιακά και αγαπησιακά. Μ. Κατσουλού Ζολώτα Πειραιάς 27/5/2014»]

20,5Χ14,5 σ. 68. Παρουσιάστηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Β΄ Δημοτικού Διαμερίσματος στις 24 Μαρτίου 2015.
Τα βιβλία εκδόθηκαν σε ελάχιστα αντίτυπα και εκτός εμπορίου.
Δεν γνωρίζω αν κυκλοφόρησε άλλο επόμενο βιβλίο η Μαντώ, είχα συνειδητά διακόψει την επαφή μου με το περιβάλλον της. 

Η Ελένη Κατσουλού (κυρίως την αποκαλούσαμε Ελένα, γεννήθηκε στην Πάτρα στις 18 Νοεμβρίου 1950 όπου μεγάλωσε και μαθήτευσε στο εκεί Αρσάκειο. Στον Πειραιά τελείωσε τις εγκύκλιες σπουδές στην Ράλλειο Σχολή, σπούδασε ελληνική και γαλλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκανε μεταπτυχιακά στη Dijon και στο Hedon College. Απέκτησε δίπλωμα στην αγγλική γλώσσα, έτσι δίδαξε μαζί με την μητέρα της στο οικογενειακό φροντιστήριο στο Περιστέρι και αλλού. Παρακολούθησε σεμινάρια στο Κέντρο Σπουδών Λαϊκού Θεάτρου, στον Οργανισμό Δραστηριοτήτων ΑΕΡΟΠΛΟΙΟ, γλωσσολογίας στην Χίο και άλλες σπουδές στην ΑΚΜΗ. Δίδαξε γλώσσες στην Λαϊκή Επιμόρφωση όπου και συνέταξε μια μελέτη αλλά δυστυχώς έχει απολεσθεί. Σχεδίαζε σε ακουαρέλα, ζωγράφιζε σε τασάκια και βάζα κι έκανε ιδιαίτερα μαθήματα να μάθει καλλίτερα την τέχνη. Μέλος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς από 16.10.1989. Πέθανε από ανακοπή την Παρασκευή 19 Ιουνίου 2015, ώρα 20.30. Ετάφη στο 3^οΝεκροταφείο (22.6.).       

Τα βιβλία που κυκλοφόρησε:
1993

Ελένα Ν. Κατσουλού. Τραγούδια του μερονυκτίου. Εκδόσεις Χαρ. Ε. Τάσση. Πειραιάς, 1993.

{[Ποίηση]. Εκδόσεις: Χαρ. Ε. Τάσση, Σωκράτους 79-81, Αθήνα}

24Χ16,8 σ. 48.

1996

Ελένα Ν. Κατσουλού. Ψίχουλα Ταφής. Πειραιάς 1996.

{[Ποίηση]. Εκδόσεις «Σελάνα». Αγησιλάου 9, Πειραιάς. Εξώφυλλο - Διακόσμηση - Επιμέλεια Μαντώ Κατσουλού}

20,8Χ14,7 σ. 64.

1997

Ελένα Ν. Κατσουλού. Έρως Νεφεληγερέτης. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{[Ποίηση]. Στοιχειοθεσία-Εκδόσεις «Σελάνα». Αγησιλάου 9, Πειραιάς}

20,3Χ14,3 σ. 42.

1998

Ελένα Ν. Κατσουλού. Άνθρωπος Ειμί. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{[Ποίηση]. Εκδόσεις «Σελάνα» - Πειραιάς. Αγησιλάου 9}

20,4Χ14,2 σ. 32.

Ελένα Ν. Κατσουλού. Άνθρωπος Ειμί. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{[Το δοκίμιο για τη δεύτερη ανεπίσημη έκδοση σε λεπτότερο χαρτί]. Εκδόσεις «Σελάνα» - Πειραιάς. Αγησιλάου 9}

20,9Χ14,5 σ. 32.

1999

Ελένα Ν. Κατσουλού. Νεανικά Φτερουγίσματα. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{[Ποίηση] © 1999: Ελένα Ν. Κατσουλού. Κουντουριώτου 125, Πειραιάς}

20Χ14,2 σ. 40.

2002

Ελένα Κατσουλού. Το Τελευταίο Φύλλο. «Σελάνα» - Πειραιάς 2002

{Θεατρικό Δράμα. © 2002: Ελένα Ν. Κατσουλού. Κουντουριώτου 125, Πειραιάς}

20,2Χ14,4 σ. 36.
Η Ελένα έκανε την μεταγραφή, διασκευή σε έργο, σκηνοθεσία και σκηνογραφία του διηγήματος που παρουσιάστηκε από τις μαθήτριες της Ραλλείου Σχολής Πειραιά.

2006

Ελένα Κατσουλού. Άνθρωπος Ειμί. Art-Selana - Πειραιάς.

{[Ποίηση]. ©1999-2006. «Art-Σελάνα» Εκτός εμπορίου. Πραξιτέλους 156 - Πειραιάς. [«Στον φίλο μου Δημήτρη. Ελένα»]}

21Χ14,5 σ. 36.

Ελένα Κατσουλού. Ίχνη Ζωής. Art-Selana Πειραιάς 2006.

{Λυρικοί στίχοι και Στοχασμοί από ανέκδοτη εργασία της Ελένας Κατσουλού της εφηβείας της μέχρι και εφέτος 2006. Λεύκωμα ποίησης και στοχασμών. © Art-Selana 2006. «Στον Δημήτρη φιλικά. Ελένα»}

20,9Χ14,3 σ. 36.

2013

Ελένα Κατσουλού. Ποιήματα της καρδιάς και του νου. Δεύτερη Έκδοση. Πειραιάς 2013

Γραμμένα στον υπολογιστή και τυπωμένα με Α4 φύλλα, διπλωμένα 24 σελίδες. Επίσης δεύτερο αντίτυπο εμπλουτισμένο σε 32 σελίδες.

ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΣΕΛΑΝΑ» ή «Art-Selana».
Εκτός από τα βιβλία που εξέδωσαν στον χώρο τους τα μέλη της οικογένεια Κατσουλού, η Μαντώ προχώρησε και στην δημιουργία βιβλίων κάποιων λογοτεχνών από το φιλικό ή γνωστό της περιβάλλον. Έχω υπ’ όψη μου τα παρακάτω:
1997
Δανάη Στρατηγοπούλου. Ωδή στην τυπογραφία. Του Pablo Neruda. Πάβλο Νερούδα. Μεταγλώττιση: Δανάης. Ποίηση. Μικρό Δοκίμιο. «Σελάνα» - Πειραιάς.

{Το παρόν ποίημα «ΩΔΗ ΣΤΗΝ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ» είναι από τη συλλογή “ODAS ELEMENTALES” «ΩΔΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑΚΕΣ», Έκδοσης 1956. ©1997. Στοιχειοθεσία  - Έκδοση: "Σελάνα" Πειραιάς. Η καλλιτεχνική επιμέλεια, η διάταξη και η ηλεκτρονική εκτύπωση έγινε από την Μαντώ Κατσουλού}. Στο δεύτερο μέρος μικρό δοκίμιο της Δανάης Η ΠΟΙΗΣΗ που πρωτοδημοσιεύτηκε στο Εμβόλιμον, τεύχος 17.

20,3Χ14,2 σ. 40.
1998
Γιώργος Χ. Μπαλούρδος. …Ολίγη λιβάς… «Σελάνα» - Πειραιάς.

{[Ποιήματα]. Copyright © 1998: Γιώργος Χ. Μπαλούρδος, Πειραιάς. Στοιχειοθεσίες-Εκδόσεις: “Σελάνα”. Αγησιλάου 9 - Πειραιάς. Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Μαντώ Κατσουλού}

20,6Χ14,6 σ. 96.

Κούλα Κοσμέτου. Ανθρωποσκοπείον. Ποίηση. Εκδόσεις "Σελάνα". Πειραιάς 1998.

{Στοιχειοθεσία - Έκδοση: "Σελάνα". Αγησιλάου 9, Πειραιάς. © : Κούλα Κοσμέτου, Γ. Παπανικολάου 2, Αθήνα [Γεννήθηκε στην Εύβοια]. Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Μαντώ Κατσουλού}

20,8Χ14,8 σ. 48.

1999
Κώστας Καρούσος. Kostas Karoussos. Τρεις Ωδές. Three Odes. Β΄ Έκδοση. 2^nd Edition. Εκδόσεις «Σελάνα». «Selana» Editions.

{Πειραιάς 1999. Απόδοση από τα Αγγλικά: Μαντώ Κατσουλού. Τυπώθηκε σε 1750 αντίτυπα τον Ιανουάριο του 1999 εκτός εμπορίου. © Copyright 1999 Κώστας Καρούσος, Αχιλλέως 24, Καματερό Αττικής. [Στην πραγματικότητα το βιβλίο αποτελεί ανεξάρτητη ενότητα από τις συλλογές «Ψυχή μου διάσπαρτη» Ωδή πρώτη, «Σαν αλκυονίδα σκέψη» Ωδή δεύτερη, «Ανεξερεύνητες Οδύνες» Ωδή τρίτη, Εκδόσεις “Πάραλος”, Αθήνα 1993, 1994 και 1994 αντίστοιχα]}

20,7Χ13,7 σ. 96.

2000
Γιάννης Ιωσηφέλλης. Ρεμέτζο τ’ ουρανού. Εκδόσεις «Σελάνα». Πειραιάς - 2000.

{[Ποίηση]. Copyright 2000: Γιάννης Ιωσηφέλλης. Ακτή Μιαούλη 7-9, Πειραιάς. Στοιχειοθεσία - Επιμέλεια: Εκδόσεις «Σελάνα», Κουντουριώτου 125, Πειραιάς. Στοιχειοθετήθηκε & τυπώθηκε τον Ιανουάριο του 2000 σε 2000 αντίτυπα για λογαριασμό του ίδιου του ποιητή}

24,1Χ16,8 σ. 80.
2002
Γιάννης Καραμητσόπουλος. Ανθολόγιο. (Εκδοθέντων και ανέκδοτων ποιημάτων). «Σελάνα». Πειραιάς 2002.

{Γεννήθηκε το 1965 στο Αγρίνιο. [Εκεί διευθύνει το περιοδικό Ίβυκος]. Στοιχειοθετήθηκε και τυπώθηκε από τις εκδόσεις «Σελάνα» σε 100 αριθμημένα  αντίτυπα εκτός εμπορίου τον Ιούνιο του 2002. Αριθμός αντιτύπου. ---}

20,4Χ14,2 σ. 48.

2003
Δημήτρης Κρασονικολάκης. Φύλλα και Λιθάρια. (Ποίηση). Art - Selana.

{Πειραιάς 2003. Επιμέλεια: Art - Selana Πειραιάς Κουντουριώτου 125, Πειραιάς. Σχέδιο εξωφύλλου: Άρης Μαράκης. Το βιβλίο τυπώθηκε τον Μάϊο του 2003 σε 50 αριθμημένα αντίτυπα στο καλλιτεχνικό εργαστήρι Art - Selana εκτός εμπορίου}

20,5Χ14,3 σ. 52.

ΤΟ περιοδικό Αντι-Παραθέσεις Σκέψης - Λόγου - Τέχνης της Μαντώς Κατσουλού.

Αν και θα πρέπει να ασχοληθώ ιδιαίτερα με την έκδοση του λογοτεχνικού αυτού πειραιώτικου περιοδικού, θα παρουσιάσω μόνο τα τεύχη που κυκλοφόρησαν.
Τονίζω ότι υπήρξα κατά διαστήματα επιμελητής ύλης, σύμβουλος έκδοσης, διορθωτής των κειμένων ενώ δημοσίευσα αρκετά λαογραφικά και ποικίλα άρθρα.
Τα εξώφυλλα με θέμα τον Πειραιά είναι φωτογραφίες που τράβηξα εγώ.
Η Μαντώ ήταν επίμονη και λεπτολόγος, τα τελευταία χρόνια της ζωής της, επιθυμώντας να ξεφύγει από την δυσάρεστη πραγματικότητα, διέθετε ολόκληρες ώρες μπροστά στον υπολογιστή γράφοντας με τα πλήκτρα κείμενα και ποιήματα με το δικό της ύφος.
Τριμηνιαία έκδοση εκτός εμπορίου. Αναφερόμενη εκδότρια - ιδιοκτήτρια τεύχους 1 και 2: Ελένα Κατσουλού. Από το 3^ο και εξής η Μαντώ Κατσουλού.

Τεύχος 1. Δεκέμβριος 1997. Έδρα: Αγησιλάου 9 - Πειραιάς. Σελίδες 20 με το εξώφυλλο. Διαστάσεις 20Χ14,5. 

Τεύχος 2. Ιανουάριος - Μάρτιος 1998. Σελίδες 21-48.

Τεύχος 3. Απρίλιος- Ιούνιος 1998. Σελίδες 49-80.

Τεύχος 4. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 1998. Σελίδες 81-116.

Τεύχος 5. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 1998. Σελίδες 117-152.

Τεύχος 6. Ιανουάριος - Μάρτιος 1999. Σελίδες 40 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 7. Απρίλιος- Ιούνιος 1999. Έδρα: Κουντουριώτου 125. Σελίδες 40 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 8. Ιούλιος - Αύγουστος 1999. Σελίδες 48+Δ΄ με το εξώφυλλο.

Τεύχος 9. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 1999. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 10. Ιανουάριος - Μάρτιος 2000. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 11. Απρίλιος- Ιούνιος 2000. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 12. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2000. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 13. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2000. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 14. Ιανουάριος - Μάρτιος 2001. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο.    

Τεύχος 15. Απρίλιος - Ιούνιος 2001. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο. 

Τεύχος 16. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2001. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 17. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2001. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο. 

Τεύχος 18. Ιανουάριος - Μάρτιος 2002. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 19. Απρίλιος - Ιούνιος 2002. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο.

Τεύχος 20. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2002. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο. [Μνήμη Στέλιου Γεράνη]

Τεύχος 21. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2002. Σελίδες 52 με το εξώφυλλο. 

Τεύχος 22. Ιανουάριος - Μάρτιος 2003. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 23. Απρίλιος - Ιούνιος 2003. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 24. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2003. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 25. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2003. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 26. Ιανουάριος - Μάρτιος 2004. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 27. Απρίλιος - Μάϊος 2004. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 28. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2004. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο. 

Τεύχος 29. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2004. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο. 

Τεύχος 30. Ιανουάριος - Μάρτιος 2005. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο. 

Τεύχος 31. Απρίλιος - Ιούνιος 2005. Σελίδες 56 χωρίς το εξώφυλλο. 

Τεύχος 32. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2005. Πραξιτέλους 156-158. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 33. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2005. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 34. Ιανουάριος - Μάρτιος 2006. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 35. Απρίλιος - Ιούνιος 2006. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο. [Αφιέρωμα στον Πειραιά με δική μου πρωτοβουλία και επιλογή ύλης]  

Τεύχος 36-37. Σελίδες 64 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 37. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2006. Σελίδες 32 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 38. Ιανουάριος - Μάρτιος 2007. Σελίδες 52 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 39. Απρίλιος - Ιούνιος 2007. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 40. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2007. Σελίδες 52 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 41. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2007. Σελίδες 56 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 42. Ιανουάριος - Μάρτιος 2008. Σελίδες 60 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 43. Απρίλιος - Ιούνιος 2008. Γρηγόρη Λαμπράκη 67. Σελίδες 52 χωρίς το εξώφυλλο. [Αφιέρωμα στον Κώστα Θεοφάνους]

Τεύχος 44. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2008. Σελίδες 52 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 45. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2008. Σελίδες 52 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 46. Ιανουάριος - Μάρτιος 2009. Σελίδες 64 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 47. Απρίλιος - Ιούνιος 2009. Σελίδες 52 χωρίς το εξώφυλλο. 

Τεύχος 48. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2009. Σελίδες 54 χωρίς το εξώφυλλο. [Θύμηση Δανάης Στρατηγοπούλου]

Τεύχος 49. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2009. Σελίδες 48 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 50. Ιανουάριος - Μάρτιος 2010. Πλάτωνος 16. Σελίδες 52 χωρίς το εξώφυλλο. Διαστάσεις 25Χ18.

Τεύχος 51. Απρίλιος - Ιούνιος 2010. Σελίδες 52 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 52. Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2010. Σελίδες 32 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 53. Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2010. Σελίδες 60 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 54. Ιανουάριος - Μάρτιος 2011. Σελίδες 52 χωρίς το εξώφυλλο.

Τεύχος 55. Απρίλιος - Ιούνιος 2011. Σελίδες 44 χωρίς το εξώφυλλο. [Μνήμη Νίκου Κατσουλού. Με δυο μικρά προσωπικά ευχετήρια της εκδήλωσης - συγκέντρωσης φίλων στο σπίτι της, 5.10.2011].

Προσπάθησα να γράψω τα παραπάνω με ουδέτερο χρώμα, ανεπηρέαστος από την συναισθηματική φόρτιση επειδή γνώριζα καλά την οικογένεια. Είναι κρίμα να χάνονται άνθρωποι στον Πειραιά και να μην αφήνουν πίσω τους συνεχιστές, έστω κάποιους που να έχουν ήδη ενδιαφερθεί ή να ασχοληθούν μελλοντικά με το έργο τους, να συγκεντρώσουν / διατηρήσουν τα κατάλοιπά τους (βιβλία, περιοδικά, έγγραφα, χειρόγραφα ή σε ηλεκτρονική μορφή) και να κρατήσουν την μνήμη τους σε γραπτά κείμενα στα λογοτεχνικά περιοδικά ή στον ημερήσιο τύπο.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΡΑΣΟΝΙΚΟΛΑΚΗΣ

Σάββατο 8 Ιουνίου 2019

--

ΥΓ.

Ευχαριστώ τον παλαιό πειραιώτη φίλο πειραιολάτρη και ερευνητή, δημοσιογράφο και αρθρογράφο Δημήτρη Κρασονικολάκη, που μου έδωσε την άδεια να αναδημοσιεύσω στην ιστοσελίδα μου «Λογοτεχνικά Πάρεργα» την έρευνα και λεπτομερή καταγραφή πληροφοριακών στοιχείων για την εκδότρια, ποιήτρια και διηγηματογράφο Μαντώ Κατσουλού, τον σύζυγό της Νίκο και την κόρη της Έλενα καθώς και το συγγραφικό τους έργο.Το εμπεριστατωμένο αυτό άρθρο-έρευνα του Δημήτρη Κρασονικολάκη, για την οικογένεια Κατσουλού και την φιλική του σχέση μαζί της, δημοσιεύτηκε στο μπλοκ που έχει δημιουργήσει και διατηρεί εδώ και χρόνια, στο οποίο μπορεί ο αναγνώστης, ο ερευνητής και ο ενδιαφερόμενος για την πειραϊκή ιστορία και κοινωνία, να βρει στοιχεία και πληροφορίες για την ιστορία, την κοινωνία και τους ανθρώπους του Πειραιά, της πόλης μας. Κείμενα τεκμηριωμένα συνοδευόμενα με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Κάτι, που μας αποδεικνύει περίτρανα, πως ένας «ξενομερίτης» αγάπησε την δεύτερη «πατρίδα» του. Αυτός, ένας Κρητικός, γεννημένος στην Μεγαλόνησο, γενέθλιο τόπο του Ελευθερίου Βενιζέλου και του συγγραφέα και παραμυθά Νίκου Καζαντζάκη και του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, μαγεύτηκε από τον Πειραιά, μετά την εγκατάστασή του στο πρώτο λιμάνι της χώρας, μαγεύτηκε από την παρουσία και την ατμόσφαιρα του επινείου της πρωτεύουσας, αφιερώθηκε στην Πόλη, της δόθηκε με ζήλο και θέρμη, και εξακολουθεί να την υπηρετεί συγγραφικά με πείσμα και προσωπικό μεράκι και έξοδα. Σαν συλλέκτης πειραϊκού υλικού και εκδοτικής βιβλιογραφίας. Βιβλίων που εκδόθηκαν στην Πόλη μας.

     Με την ποιήτρια και εκδότρια Μαντώ Κατσουλού, συνεργαστήκαμε στην έκδοση της πρώτης μου ποιητικής συλλογής που εξέδωσα «Ολίγη Λιβάς…». Την τεχνική ηλεκτρονική επιμέλεια της συλλογής είχε η Μαντώ, που ήταν γνώστης και χειριστής των μυστικών του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή. Την θυμάμαι πάντα κυρτή να αγωνίζεται να βρει συνδρομητές για το μικρού μεγέθους λογοτεχνικό περιοδικό που εξέδιδε, που με περισσή επιμέλεια κατέγραψε τα τεύχη του ο φίλος της οικογένειας Κατσουλού, Δημήτρης Κρασονικολάκης. Την φέρνω στην μνήμη μου να μου μιλά για την γυναικεία παρουσία και τα προβλήματά της. Να δημοσιεύει άρθρα της στον τοπικό πειραϊκό τύπο υπέρ των κοινωνικών δικαιωμάτων των γυναικών. Να μιλά ακούραστα για την γυναικεία χειραφέτηση. Η γυναίκα Άνθρωπος που τόσο αγωνίστηκε να αναδείξει, να προβάλει τα προβλήματά της, διαχρονικά. Στις περισσότερες ποιητικές της συλλογές εξυμνεί, εκθειάζει και αναφέρεται στην παρουσία της γυναίκας σε αντιδιαστολή με εκείνη του άντρα. Πολλές γυναίκες σύμβολα της αρχαίας γραμματείας και του μύθου, έγιναν θέμα στην ποίησή της. Επαναδιαπραγματεύθηκε γυναικεία πρόσωπα, αρχαία γυναικεία σύμβολα, ηρωίδες της ιστορίας και του μύθου και τους έδωσε νέα ποιητική πνοή. Με ένα σύγχρονο ποιητικό λόγο. Πολλές φορές, η ποιητική της φωνή ξεστρατίζει ή μονομερώς εστιάζεται σε μια «κραυγαλέα» υποστηρικτική άποψη για τον γυναικείο αγώνα και την κοινωνική της γυναίκας απελευθέρωση. Η συγγραφέας Μαντώ Κατσουλού, ευτύχησε μάλλον περισσότερο στον χειρισμό του διηγηματικού λόγου. Τα μικρής φόρμας διηγήματά της είναι εξαιρετικά. Είναι δουλεμένα, έχουν στρωτή γλώσσα και καθαρό ύφος, και ο χειρισμός του θέματος και των μηνυμάτων που πηγάζουν από αυτά είναι ισορροπημένος, όπως τα περιγράφει, χωρίς γυναικείες υπερβολές και μονομέρειες. Ένα λιμπρέτο της παραστάθηκε από Ορχήστρα και μεταδόθηκε παλαιότερα από την ΕΡΤ-3. Μεγάλος της πόνος, το θέμα της φροντίδας της μοναχοκόρης της. Η Μαντώ Κατσουλού, παρέμεινε μέχρι τέλους ένας ενεργός πειραιώτης πολίτης που ενδιαφέρονταν για τα κοινά της Πόλης, συμμετείχε στις διάφορες πολιτιστικές και πνευματικές εκδηλώσεις, καυτηρίαζε και σχολίαζε αρνητικά ότι καλλιτεχνικά την ενοχλούσε. Ήταν γνωστή και αγαπητή στους πνευματικούς κύκλους του Πειραιά.

Για το διηγηματικό και ποιητικό έργο της Μαντώς Κατσουλού,(που χρησιμοποίησε και το ψευδώνυμο Γκρινιάρα) ασχολήθηκαν ενδεικτικά αναφέρω και οι εξής συγγραφείς:

Ο πειραιώτης ποιητής, μεταφραστής και εικαστικός κριτικός Κώστας Θεοφάνους, για την συλλογή της «Αντιθέσεις και εικόνες»,  δες περ. Πολιτιστική Πράξη τχ. 5/5,1991, σ.43. Και σε άλλη του κριτική, στην σειρά «Ας μιλήσουμε για ποίηση…» «Αναφορά σε πρόσφατες συλλογές Πειραιωτών Ποιητών» που τα περισσότερα από αυτά τα κριτικά του κείμενα, δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «Η Φωνή του πειραιώς»

Ο συγγραφέας Αυρήλιος Ευστρατιάδης, γράφει κριτική για ποιητική της συλλογή «Σε αναζήτηση του Απόλλωνα», περ. Πολιτιστική Πράξη τχ. 10/9,1992, σ.52

Ο Τάκης Νατσούλης για την συλλογή της «Λαμπηδόνες και «Λαμπυρίδες», δες περ. Πολιτιστική Πράξη τχ.17/6,1994, σ.55. Ο ίδιος κριτικός υπογράφει και την κριτική για τις «Λαμπηδόνες και λαμπυρίδες» (διηγήματα-αφηγήματα), βλέπε εφ. Ελεύθερος 8/2/1994, την ποιητική της συλλογή «Γυναίκες του Μύθου» βλέπε εφ. Φωνή του Πειραιώς 31/1/1995, σ.2 και το δοκίμιό της «Η άνθρωπος γυναίκα» δες εφ. Φωνή του Πειραιώς 8/10/1992

Ο Κυριάκος Ι. Βαλαβάνης, στην εφ. Ελεύθερη Ώρα 16/5/1994, κρίνει τις «Λαμπηδόνες και Λαμπυρίδες» της.

Για την ποιητική της συλλογή «Στην Εποχή των Παγετώνων» υπάρχει ανώνυμη μικρή κριτική στην εφ. Νίκη 23/5/1993

Ο πειραιώτης Γιώργος Χ. Μπαλούρδος γράφει για τα «Πιράνχας και Υάκινθοι» στην εφ. Φωνή του Πειραιώς 31/5/1990, σ.1

Στο φύλλο της 19/11/1997 της εφ. Φωνή του Πειραιώς, δημοσιεύονται δύο μικρά σχετικά σχόλια για τις συλλογές της «Στην Τροχιά του Ανθρώπινου Στοχασμού», δοκίμια, και «Ένδον Σκάπτειν» (Σονέττα της θλίψης και του έρωτα). Τα ανυπόγραφα σχόλια ίσως είναι του συνεργάτη της Φωνής λογοτέχνη Χρήστου Αδαμόπουλου.

Ο εκδότης και συγγραφέας Κώστας Βαλέτας, υπογράφει το κείμενο για τα διηγήματά της «Πιράνχας και Υάκινθοι», βλέπε περιοδικό Αιολικά Γράμματα τχ. 112/1,2,1990, σ.85-

Ο δοκιμιογράφος Δημήτρης Νικορέτζος υπογράφει μια εκτενής κριτική στο λογοτεχνικό περιοδικό Νέα Εστία τχ. 1611/15-8- 1994, για την ποιητική της συλλογή «Στην εποχή των Παγετώνων», σ.1105-

Κείμενα και ποιήματα της Μαντώ Κατσουλού συναντά ο αναγνώστης και στα εξής έντυπα:

«Σκέψεις και προβληματισμοί γύρω από την ποίηση» περ. Πολιτιστική Πράξη τχ. 16/3,1994, σ.44

«Διάβαση» ποίημα, περ. Πολιτιστική Πράξη τχ. 17/6,1994, σ.33

«Προς τι;» εφ. Η Φωνή του Πειραιώς 20/12/1994, σ.1

«Στην τροχιά του ανθρωπίνως στοχάζεσθαι»-Τι περί ειλικρίνειας και αντιμισθίας αυτής;, εφ. Η Φωνή του Πειραιώς 24/4/1996, σ.1

«Ανδρομάχη» ποίημα, περ. Νέα Εστία τχ. 1615/15-10-1994

«Σε μια φάτνη θλίψης; Χριστουγεννιάτικοι Στοχασμοί» περ. Νέα Εστία τχ. 1668/1-1-1997, σ.31

«Σεμέλη» ποίημα, στον τόμο Πολύπτιχο σειρά 15^η Δρυμός 1996, σ.263.

Βιογραφικό της διαβάζουμε και στον τόμο Εργογραφικά των Μελών, της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών», σ.112. σαν ημερομηνία γέννησης, αναφέρεται Πάτρα 1935. Εμένα, μου είχε δώσει η ίδια την ημερομηνία 1933.

     Για τα ποιήματα της κόρης της ποιήτριας Έλενας Κατσουλού, υπάρχει κριτικό σημείωμα του Κώστα Θεοφάνους στην εφ. Η Φωνή του Πειραιώς, και, στην εφημερίδα Η Αυγή 24/4/2003 «Για την ποίηση της Ε. Κατσουλού, μικρό κείμενο ανωνύμως. Με φωτογραφία του εξωφύλλου της συλλογής «Ψίχουλα Ταφής».

     Η Μαντώ Κατσουλού και η οικογένειά της διάνυσαν τον κύκλο τους μέσα στα στενά όρια του πνευματικού πειραϊκού χώρου, δημιουργικά και εξακολουθητικά. Η πνευματική της παρουσία άφησε τα ίχνη της στους ανθρώπους που την γνώρισαν και συνομίλησαν μαζί της.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς 20 Ιουνίου 2016

Πρώτη γραφή και αντιγραφή του κειμένου του Δημήτρη Κρασονικολάκη σήμερα 20/6/2016.