Βασίλης Κούλης : GOLDEN OCEAN

GOLDEN OCEAN

Πέρασα από τις καρβουναποθήκες και τις φάμπρικες

οι μαούνες ξεφορτώνουμε ξυλεία

έκανα γνωριμία με τ’ αραγμένα πλοία

Πανδώρα  Άγιος Νικόλαος  Golden Ocean

εγώ φόρτωσα μικρούς έρωτες απ’ όλες τις πατρίδες

δίχως να μ’ ενδιαφέρουν οι ρυμοτομίες και τ’ αξιοθέατα

επώδυνο ταξίδι στη δημοσία της νύχτας

λογχίζαμε το μεταφυσικό τοπίο με μιά μονόφθαλμη μπουϊκ

μερακλωμένος για ρεμπέτικο άσμα

Ρώτησα στις πλατείες

τα αναιμικά λουλούδια και τα εγκαταλειμμένα αγάλματα

στις πυκνές λόχμες αθώα παιδιά σκιαχτήκανε τον ήσκιο μου

σκιαχτήκανε τα περιστέρια στο ερειπωμένο κάστρο,

σας καταλαβαίνω ίσως με καταλαβαίνετε,

τώρα να βρούμε την αφετηρία του χρυσού δάσους

μια θέση κατάλληλη για τη νύχτα μας.

Στην ξένη πολιτεία

οι δρόμοι δέχονται βίαιους ανέμους

με θηλυκή χαύνωση

ξεβαμμένες επιγραφές δέχονται με διάκριση τους διερχόμενους

έχεις να διαλέξεις ανάμεσα στο Μάζεστικ και το Ξενοδοχείο των Παρισίων,

εδώ κάπου κατεβαίνουν

φριχτά γερασμένα πρόσωπα

και παιδιά παρασυρμένα είκοσι δύο χρονών

αυτοκρατορικές βαθμίδες από γαλάζιο κρύσταλλο

στη μουντή κραιπάλη του βυθού

να διαλύσουν την κοινή τους ιστορία

στην πολύχρονη αίσθηση που φθείρεται

αβυσσαλέα βουλιμία

αγγίζει παράδοξους φωσφορισμούς

αγγίζει μεταξωτά ρίγη και φθείρεται

Δύο ώρες ταξίδεψε μεσ’ απ’ τα τρυγημένα αμπέλια

κάτω απ’ τ’ ανάστατα τσουλούφια της θύελλας

δύσκολο χαμόγελο υδάτινο παραμορφωμένο

δεν πρόλαβα να σε σπουδάσω στην πρόσκαιρη ενάργεια μιας αστραπής.

Πολλές νύχτες ύστερα

τούτη η μνήμη με τυράννησε

μια φτωχή κλίνη στο Ξενοδοχείο των Παρισίων

τα παράθυρα κοιτάζουν το λιμάνι μ’ έκταση τα πλοία

Άγιος Νικόλαος  Ευαγγελίστρια  Golden Ocean

σαλπάρουν το βαθύν όρθρο

και στην ξένη πολιτεία βρέχει…

     Βασίλης Κούλης, Πάτρα, Οκτώβρης 1949

Ελάχιστες πληροφορίες

-Ανωνύμως, περ. Η «Εφημερίδα των Ποιητών» τχ. 2/7, 1956, σ. 2.

Γεννήθηκε στο Παλαιό Φάληρο στα 1928 και σπούδασε φιλολογία και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σήμερα είναι καθηγητής στο Γυμνάσιο της Δράμας και διευθυντής της εκεί Δημόσιας Βιβλιοθήκης.

Σαν ποιητής πρωτοεμφανίστηκε από το περιοδικό «Νέοι Ρυθμοί» (1950), για να συνεχίσει την παρουσία του με στίχους, διηγήματα και μεταφράσεις άγγλων και αμερικανών ποιητών και πεζογράφων, σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά της χώρας. («Φιλολογική Πρωτοχρονιά», «Ο αιώνας μας», «τα Νέα Ελληνικά», «Έρευνα» της Καβάλας, «Αθηναϊκά Τετράδια» κ. ά.).

     Για την πρώτη του ποιητική συλλογή «Θητεία στην έρημο» δέχτηκε πολύ επαινετικές κρίσεις από τους δόκιμους κυρίως ποιητές και κριτικούς, που ενδιαφέρονται για μια γνήσια ανανέωση του λυρισμού μας.

     Η ποίηση του Βασίλη Κούλη παρουσιάζει εκφραστική πρωτοτυπία, δεξιοτεχνία στη μοντέρνα τεχνική της στιχουργίας, ώριμο λυρικό στοχασμό και πλούσια συναισθηματική ουσία. Ο ποιητής χλευάζει στα τραγούδια του την αστική μικροζωή, την αφόρητη ζωή της ελληνικής επαρχίας, που γνώρισε και γεύτηκε από κοντά. Κι’ εκφράζει το εποχικό άγχος, που προκαλεί κυρίως η ανάπτυξη των μηχανών της τεχνικής και η καταπίεσή τους πάνω στο πνεύμα και στην ψυχή του ανθρώπου.

Δημοσιεύεται το ποίημα «ΕΙΜ’ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ».

-Στέλιος Γεράνης, Λογοτεχνία των Ελλήνων, τόμος 9^ος, εκδ. Χάρη Πάτση χ.χ., σελίδα 86

     Κούλης Βασίλης: ποιητής, διηγηματογράφος, και μεταφραστής. Γεννήθηκε στο Παλαιό Φάληρο το 1928 και σπούδασε φιλολογία και αρχαιολογία στο πανεπιστήμιο Αθηνών, για να ασκήσει σε συνέχεια το επάγγελμα του καθηγητή στο γυμνάσιο της Δράμας αρχικά, όπου διετέλεσε και διευθυντής της εκεί δημόσιας Βιβλιοθήκης. Άρχισε το λογοτεχνικό του στάδιο με στίχους, διηγήματα και μεταφράσεις σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά της χώρας και το 1955 παρουσίασε την πρώτη ποιητική του συλλογή «Θητεία στην Έρημο», που προκάλεσε εντύπωση για την «εκφραστική πρωτοτυπία της, τη δεξιοτεχνία στη μοντέρνα τεχνική της στιχουργίας, τον ώριμο λυρικό στοχασμό και την πλούσια συναισθηματική ουσία». Το 1958, με τη «Δεύτερη Συλλογή», αναπτύσσει ακόμη περισσότερο τα ουσιαστικά του προσόντα, που τον κατατάσσουν ανάμεσα στους προικισμένους ποιητές της νεότερης γενιάς. Στην ποίησή του εκφράζεται με σαρκαστικές αιχμές ένας βαθύς ανθρώπινος πόνος, πού η γνήσια πνευματική του επένδυση, οι πρωτότυπες επινοήσεις και οι εμβόλιμες λυρικές εκλάμψεις της προσδίδουν μιάν ιδιαίτερη γοητεία.

-Αλέξης Ζήρας, Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, εκδ. Πατάκη 2007, σελ. 1143

   Κούλης Βασίλης (Αθήνα 1928): Ποιητής, διηγηματογράφος, μεταφραστής. Σπούδασε ελληνική και αγγλική φιλολογία στο πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάστηκε στη μέση εκπαίδευση.

Έργα:

Θητεία στην έρημο (1954)

Δεύτερη Συλλογή (1958)

Νέα Υόρκη και Άλλα Ποιήματα (1964)

Βεργίνα και άλλα ποιήματα (1979)

Selected Poems (1985), επιλογή στα αγγλικά, εισαγωγή, μετάφραση Νίκος Σπάνιας  (πμ.)

     Ποίηση λυρική και στοχαστική, με έντονη εξωτερίκευση ενός πονεμένου συναισθηματικού κόσμου. Λιτή και περιεκτική χρήση των εκφραστικών μέσων.

ΜΕΝΛ. Τομ. 9, σελ. 86-87. Γ. Κορίδης, εφημερίδα Κέρδος 25.9.1991. (ββ. Βεργίνα και άλλα ποιήματα).

-ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ, Σύνταξη-επιμέλεια ύλης: Δημήτρης Π. Κωστελένος. Εισαγωγή: Γεώργιος Βαλέτας, τόμος 2^ος, εκδ. Παγουλάτου-Αθήνα 1974, σ.207-208,

Ποιητής και διηγηματογράφος. Γεννήθηκε στο Παλιό Φάληρο και σπούδασε φιλολογία και αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στη συνέχεια συνεργάστηκε στη Μέση Εκπαίδευση. Πρωτοεμφανίστηκε με ποιήματα και μεταφράσεις του σε φιλολογικά περιοδικά και στα 1955 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Θητεία στην Έρημο». Στα 1958 εξέδωσε ένα δεύτερο βιβλίο με ποιήματα πού το τιτλοφόρησε «Δεύτερη Συλλογή».

Η ποίηση του Βασίλη Κούλη έχει έντονο ένα στοιχείο σαρκασμού κι ειρωνείας, με πρωτότυπα ευρήματα, πού, δεν είν’ αρκετά για να εδραιώσουν ένα ποιητικό έργο και να το καταστήσουν ανθεκτικό στο Χρόνο.  Απόσπασμα από το ποίημα «Η Ποίηση».

-Αλέξανδρος Αργυρίου, Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στα χρόνια της αυτοσχέδιας ανάπτυξης (1957-1963), τόμος ΣΤ΄, εκδ. Καστανιώτη 2005, σ. 129,136.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

-Εφημερίδα των Ποιητών τχ. 2/7,1956, σ.2

-Νέοι Ρυθμοί 1949/1950

-Φιλολογική Πρωτοχρονιά

-Ο Αιώνας μας

-Τα Νέα Ελληνικά

-Αθηναϊκά Τετράδια

-Έρευνα, περιοδικό της Καβάλας

-Εννέα Οδοί, περιοδικό της Καβάλας

-Πλανόδιον τχ. 20/1994

ΑΝΘΟΛΟΓΙΕΣ

-Ποιητική Ανθολογία της Νέας Ελληνικής Γενιάς Αγκύρας, Αθήνα 1971, σ. 136-137, «ΤΟΠΙΟ»

-Ηρακλής Ν. Αποστολίδης, ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ 1708-1959, έκδ. όγδοη, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» 1963,  σ. 341-342, «Νυχτερινό»

-Ρένος Ηρακλής Αποστολίδης, ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ, έκδ. 10^η, εκδ. ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-Αθήναι 1971, τόμος 2^ος, σ. 615-616, «Νυχτερινό»

-ΕΡΩΤΙΚΗ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ, Συντάχθηκε από επιτροπή Επιμελητής: Πάνος Ν. Παναγιωτούνης, εκδ. ΔΩΔΕΚΑΤΗ ΩΡΑ-Αθήνα 1969, σ. 163-164, «ΡΕΚΒΙΕΜ»

-Κώστας Λουκάκης, Νεοελληνική Θρησκευτική Ανθολογία, εκδ. ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ-Αθήνα 1978, σ. 135, «ΒΡΑΔΥΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ»

-Σπύρος Κοκκίνης, ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ (1708-1989), έκδοση 5^η, εκδ. Βιβλιοπωλείο της «ΕΣΤΙΑΣ»-Αθήνα 1995, σ. 322, «Ώ ΝΑ ‘ΞΕΡΕΣ»

-Γιάννης Κορίδης, Ποιητική Ανθολογία 1930-1965, εκδ. ΙΩΛΚΟΣ-Αθήνα 1965, σ. 188, «Τ’ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ»

-Άρης Δικταίος-Φαίδρος Μπαρλάς, 1930 ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΕΩΣ 1960», εκδ.  Γεωργίου Φέξη 1961, σ. 238-240, «ΠΝΙΓΜΟΣ ΝΕΩΝ», «Τ’ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ», «Η ΠΟΙΗΣΗ», «ΘΕΕ ΜΟΥ»

-Ηλίας Σιμόπουλος, Αιγαιοπελαγίτικη Ποιητική Ανθολογία, έκδοση Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών, Αθήνα 1974, σ. 147-149, «Η ΠΟΙΗΣΗ», «ΘΗΤΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ», «ΤΟΠΙΟ», «ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΑΠΟΥΣΙΑ». (Βασίλης Κούλης: Εύβοια 1928-)

-Δημήτριος Σ. Χατζηπέτρου, ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ. Εισαγωγικό κείμενο: Ευάγγελος Ν. Μόσχος. Για την Κυπριακή Ποίηση: Αντώνης Πιλλας, εκδ. «ΑΣΤΗΡ»-ΑΛ. & Ε. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ- Αθήνα 1996, σ. 246, «ΒΡΑΔΙΝΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ»

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς 14 Φεβρουαρίου 2020

Τα Υακίνθια του Έρωτα και της Ποίησης