Περιοδικό ΓΡΑΜΜΑΤΑ
και Τέχνες
ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΕΧΝΗΣ, ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ
Αριθμός φύλλου 1, Ιανουάριος 1982, σελίδες 32,
δραχμές 70
Χίλια
εννιακόσια ογδόντα δύο, η Ελλάδα βρίσκεται στον πολιτικό στρόβιλο της
περιβόητης ΑΛΛΑΓΗΣ. Ο ηγέτης του μικρού σοσιαλιστικού κόμματος ΠΑΣΟΚ, ο Αντρέας
Γ. Παπαντρέου, ο πολιτικός ηγέτης με το άσπρο ζιβάγκο, έχει κερδίσει πανηγυρικά
τις εκλογές του Οκτωβρίου του 1981 και ολόκληρη η χώρα και οι δημοκρατικοί
πολίτες της, ονειρεύονται επαναστατικές πολιτικές, διπλωματικές, οικονομικές,
κοινωνικές και γεωστρατιγικές αλλαγές, σε κάθε τομέα της δημόσιας διοίκησης και
των θεσμών του ελληνικού κράτους. Η πολιτική τράπουλα στην πατρίδα μας έχει
ανακατευθεί, ο λαός ταλαιπωρημένος και βασανισμένος από μια επτάχρονη
δικτατορία, δεν ανέχθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα την κυβερνητική πολιτική
του εθνικού ηγέτη, του αρχηγού της συντηρητικής παράταξης-της Νέας Δημοκρατίας,
της παλαιάς ΕΡΕ-του Κωνσταντίνου Καραμανλή του πρεσβύτερου, και την πολιτική
του συμβιβασμού των πολιτικών με τους στρατιωτικούς, του λεγόμενου γεφυροποιού εκ
Μετσόβου, του πολιτικού και συγγραφέα Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, και αποφάσισε
με την ψήφο του να αλλάξει πολιτική και κυβέρνηση. Ακόμα θυμάμαι το σύνθημα του
παλαιού πολιτικού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη από
την Κρήτη, «Κάθε ψήφο στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, είναι ένα βόλι στην
καρδιά της Ελλάδος». Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, έφερε αναίμακτα την δημοκρατία
στην Ελλάδα, δίκασε τους πραξικοπηματίες και τους κράτησε στην φυλακή,
νομιμοποίησε το παράνομο ΚΚΕ Ελλάδος, έκλεισε το πολιτειακό με το γνωστό
δημοψήφισμα, με πρώτο πρόεδρο της ελληνικής αχαμνής μας δημοκρατίας τον Μιχαήλ
Στασινόπουλο, αποκατέστησε τους δημοκρατικούς θεσμούς στην χώρα, κρατικοποίησε
αρκετές μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις, έβγαλε για μικρό χρονικό διάστημα την
Ελλάδα από το ΝΑΤΟ, διεύρυνε τις διπλωματικές σχέσεις της χώρας μας με τα
ταξίδια του στην πρώην Σοβιετική Ένωση του Λεονίντ Μπρέζνιεφ και την Κίνα του Μάο Τσε Τουνγκ, και
το κυριότερο, έβαλε την χώρα μας, στην τότε ισχυρή ευρωπαϊκή πολιτική και
οικονομική ένωση δυτικών κρατών την γνωστή μας ΕΟΚ. Αυτό έγινε με την βοήθεια
του τότε προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Ζισκάρ ντ’ Εστέν. Ο Γαλλικός λαός,
την περίοδο της επτάχρονης δικτατορίας στην χώρα μας, στάθηκε συμπαραστάτης και
αρωγός στους εξόριστους έλληνες και φιλοξένησε τους κυνηγημένους από το
δικτατορικό στρατιωτικό καθεστώς. Το τίμημα της αποκατάστασης της δημοκρατίας
στην χώρα μας, όπως γράφονταν στις τότε σελίδες των εφημερίδων, το πλήρωσε η
Κύπρος, με την Τουρκική εισβολή στο μαρτυρικό νησί, τους δολοφονημένους
κυπρίους και έλληνες στρατιώτες, τους πρόσφυγες και τους αγνοούμενους. Οι
εφημερίδες της τότε εποχής έγραψαν για την δήλωση του Καραμανλή με το δεύτερο Αττίλα. «Η Κύπρος είναι μακριά». Αλλά ευτυχώς, ο πρόεδρος και αρχιεπίσκοπος της Κύπρου Μακάριος ο Γ΄ ζωντανός. Αυτό
σε γενικές γραμμές ήταν το γενικό κλίμα στην τότε αποκαταστημένη ελληνική
δημοκρατία που ευτύχησε να έχει για ανώτατο άρχοντα, έναν από τους πιο
μορφωμένους και πολιτισμένους έλληνες, τον καντιανό φιλόσοφο και συγγραφέα
παλαιό πολιτικό Κωνσταντίνο Τσάτσο, σύζυγο της ποιήτριας Ιωάννας Τσάτσου, αδερφής
του νομπελίστα μας ποιητή Γιώργου Σεφέρη. Ο εθνικός ηγέτης την περίοδο πριν το
1981, είχε μεταπηδήσει στην δημοκρατία της χώρας, και πρωθυπουργός ήταν ένας
πολιτισμένος συντηρητικός πολιτικός ο Γεώργιος Ράλλης, ο «δεν θέλω ου!». Το
πολιτικό πρόσωπο που φαίνεται ότι αδικήθηκε πολιτικά την περίοδο εκείνη, ήταν ο
τελευταίος πρωθυπουργός πριν την δικτατορία, ο αντιστασιακός, ιστορικός και
συγγραφέας Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ένα τρομερά μορφωμένο και πολιτισμένο
άτομο, που ακόμα και σήμερα, η πολύτομη «Ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος» που
εξέδωσε, ακόμα και σήμερα επαναλαμβάνω, είναι σημείο αναφοράς για αυτούς που
θέλουν να έχουν ένα πανόραμα γνώσεων και πληροφοριών όσον αφορά τον πολιτισμό
και τις τέχνες στον δυτικό πολιτισμό. Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος κατά την κρίση
μου, είχε το ίδιο πολιτικό και πολιτιστικό βάρος που είχε στην Γαλλία ο
υπουργός πολιτισμού επί Σαρλ ντε Γκώλ, συγγραφέας Αντρέ Μαλρώ. Ένα φωτισμένο
άτομο που, η τόσο στενή εμπλοκή του με την ελληνική πολιτική, μάλλον του
στέρησε μέρος από την εμβέλεια του συγγραφικού του έργου. Ο ηγέτης και ιδρυτής
του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο Ανδρέας Γ. Παπανδρέου και το κόμμα
του, κάλπαζε δυναμικά προς την εξουσία που κέρδισε πανηγυρικά τον Οκτώβρη του
1981. Το αυλάκι της νέας μετά το 1974 πολιτικής, είχε χαραχτεί βαθειά, έστω και
αν το νέο του χάραγμα γίνονταν από το ίδιο προδικτατορικό πολιτικό προσωπικό,
τόσο στο χώρο της συντηρητικής παράταξης, όσο και στον κεντρώο χώρο, αλλά, και
σε αυτόν του Κομμουνιστικού χώρου και στα δύο του σκέλη μετά την ιστορική
διάσπαση του 1968. Ένα επίσης πολιτικά ώριμο άτομο τα χρόνια εκείνα, υπήρξε
και ο συγγραφέας Ηλίας Ηλιού, αρχηγός της ΕΔΑ. Ο μόνος που ιστορικά έμεινε
εκτός των αλλαγών αυτών, ήταν ο Βασιλιάς πρώην των Ελλήνων Κωνσταντίνος ο Β΄,-που
ο ρόλος του στα πριν την δικτατορία και κατά την διάρκειά της χρόνια, έχει
πολλά σκοτεινά ιστορικά σημεία-που, όπως πολιτικά ευφυώς είπε σε συνέντευξή της
κάποτε η αδερφή του πριγκίπισσα Ειρήνη, «δεν έκανε καλά την δουλειά του και την
έχασε». Από την πρώην ελληνική τελευταία βασιλική οικογένεια μόνο η βασίλισσα
της Ισπανίας Σοφία, σύζυγος του ισπανού μονάρχη Χουάν Κάρλος, ευτύχησε πολιτικά. Ενθυμούμενες οι παλαιότερες της δικής μου γενιάς ηλικιακά γενεές, το γνωστό
σύνθημα «Προίκα στην Παιδεία και όχι στην Σοφία». Ιστορία και Τέχνη, είναι
παράλληλοι δρόμοι της εθνικής αυτογνωσίας μιας χώρας. Ο Αντρέας με το ζιβάγκο
και την πίπα στο στόμα, διεύρυνε την εξωτερική πολιτική του Καραμανλή-με το
γνωστό απόφθεγμά του «στράγγιξα την ζωή μου για την Ελλάδα»-με το άνοιγμα της δικής
του διπλωματίας στο κίνημα των Αδεσμεύτων,(Τίτο της Γιουγκοσλαβίας, Ίντιρα
Γκάντι της Ινδίας, και άλλοι ηγέτες) δεν διέρρηξε τις σχέσεις της χώρας με το
ΝΑΤΟ, πόσα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» συνθήματα δεν φωνάζαμε στις
διαδηλώσεις εμείς οι πολιτικοποιημένοι νέοι και νέες της εποχής εκείνης, και
«Έξω οι βάσεις του θανάτου»-ωραία χρόνια με τον πολιτικό τους ρομαντισμό και
τον ερωτικό τους οίστρο-,έθεσε αρκετά βέτο στον ρόλο της Ελλάδος στην ΕΟΚ, και
με δυό λόγια, ανακάτεψε την πολιτική τράπουλα εντός της χώρας, δίνοντας
πολιτική φωνή και έκφραση στις κεντροαριστερές και κομμουνιστικογενείς εκείνες
κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, στην δημόσια ελληνική πολιτική σκηνή, τους
κυνηγημένους, φυλακισμένους και εξόριστους του εμφύλιου πολέμου και της χούντας.
Τους πολιτικά και κοινωνικά παρίες για το εξουσιαστικό και αστυνομικό κράτος
της δεξιάς στα μετά τον εμφύλιο πέτρινα χρόνια. Υλοποίησε τα όνειρα και τις
φιλοδοξίες εκατοντάδων χιλιάδων ελλήνων και ελληνίδων με την αλλαγή των θεσμών,
την αλλαγή του συντάγματος, την κατάργηση των διατάξεων της χούντας εναντίον
των δημοκρατικών πολιτών, έθεσε τις βάσεις των ανάλογων κοινωνικών αλλαγών εκσυγχρονισμού
της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, του οικογενειακού κώδικα, κατήργησε τα
μετεμφυλιακά δυναστευτικά κοινωνικά μέτρα της δεξιάς, έκλεισε με δυό λόγια,
μεγάλο μέρος των πληγών του εμφύλιου πολέμου, και έδωσε έναν άλλον αέρα στην
ελληνική εξωτερική πολιτική διπλωματία, πρόσφερε με τους πολιτικούς του
τακτικισμούς μια πιο κοσμοπολίτικη και ανοιχτή πολιτική στην πατρίδα, και
προετοίμασε με τις πολιτικές των κυβερνήσεών του την είσοδο της χώρας μας στον
21ο αιώνα. Η Ελλάδα, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο εκσυγχρονίζονταν. Εκ
των υστέρων ιστορικά, αυτοί οι δύο πολιτικοί ηγέτες σαν τον αρχαίο Ιανό με τα
δύο πρόσωπα, διαμόρφωσαν την σύγχρονη εικόνα της ελλάδας. Αυτή, που μετέπειτα
οδηγήσαμε στην πτώχευση. Το ελληνικό θαύμα κράτησε πολύ λίγο. Και οι δύο αυτοί
εθνικοί ηγέτες είχαν την ίδια τύχη, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο
μεταδικτατορικός δεν χάρηκε για μεγάλο διάστημα την πρωθυπουργία, ο δε Αντρέας,
άφρονα και σκόπιμα οδηγήθηκε στο ειδικό δικαστήριο,-έστω και «ωσεί παρών» με
την πολιτική συναίνεση των δύο παλαιών πολιτικών της αριστεράς του Λεωνίδα
Κύρκου και του Χαρίλαου Φλωράκη, υπό την καθοδήγηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη,
αρχηγού τότε, της Νέας Δημοκρατίας. Ο πολιτικός καρπός και των δύο όμως αυτών
ισχυρών προσωπικοτήτων, θέλω να πιστεύω ότι δεν πήγε χαμένος, έστω αν ακόμα και
στις μέρες μας, εν έτη 2016, πολλές πολιτικές δυνάμεις θέλουν και εξακολουθούν
να κρατούν τον εφιάλτη του εμφύλιου σπαραγμού ζωντανό, αντί να βάλουν την
ιστορική του ταφόπλακα. Τα πτώματα και ιδιαίτερα τα αδελφοκτόνα, τα εμφύλια,
τοποθετούνται σε τάφους για να αναπαυθούν εν ειρήνη, και όχι σε ιδεολογικά ή
προπαγανδιστικά κάθε χρωματισμού μαυσωλεία, για να θυμίζουν στους
μεταγενέστερους την αγριότητα και βαρβαρότητα ενός έμψυχου κομματιού της ίδιας
της φυλής. Γιατί, το πλήρωσαν πολύ ακριβά και κατά την διάρκεια και
μεταγενέστερα μέσα στην ροή της ιστορίας το τίμημα της εμφύλιας πολιτικής
διχόνοιας οι έλληνες και οι ελληνίδες.
Μέσα
σε αυτήν την περίοδο και την πολιτική επικράτεια των εσωτερικών κοινωνικών
ανακατατάξεων και αλλαγών στην χώρα μας, η πολιτιστική-πνευματική και καλλιτεχνική
ταυτότητα της ελλάδας- βρίσκονταν σε άνθιση. Είχαμε κερδίσει επάξια, το δεύτερο
ποιητικό μας νόμπελ, στο πρόσωπο του Οδυσσέα Ελύτη. Ο χώρος της τέχνης, μπορεί
να έχανε τους παλαιούς του δημιουργούς
της γενιάς του 1930 και προγενέστερα, λόγο ηλικίας,(Νίκος Καββαδίας, Ανδρέας
Εμπειρίκος, Κοσμάς Πολίτης, Σπύρος Μαρινάτος, Μαρία Κάλλας, Τάκης Παπατσώνης,
Γιώργος Τζαβέλλας, Σπύρος Μαρινάτος, Κώστας Βάρναλης, Γιάννης Χατζίνης, Εύα
Βλάμη, Αθηνά Ταρσούλη, Γιώργος Θέμελης, και μια σειρά άλλων δημιουργών), νέες
όμως ηλικιακές συγγραφικές και πνευματικές δυνάμεις αναφύονταν με τρομερή
καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία. Ήταν η εποχή της κάθε είδους και μορφής,
τεχνοτροπίας και φόρμας, γλωσσικών ανατροπών της Ελληνικής Ποίησης, για να
μείνω σε αυτόν τον χώρο. Όλοι και όλες
έγραφαν, εξέδιδαν τα βιβλία τους, δημοσίευαν τα ποιήματά τους, και ένιωθαν
μικροί Ελύτες. Συναντούσες στους δρόμους της Αθήνας κάθε είδους ποιητές και
ποιήτριες, που κυκλοφορούσαν δαφνοστεφανωμένοι ή συνήθως παραγνωρισμένοι από τα
γνωστά ποιητικά κυκλώματα. Νέοι
εκδοτικοί οίκοι άνοιγαν παράλληλα με την συνέχιση των εκδοτικών δραστηριοτήτων
των παλαιών, πάμπολλοι τίτλοι λογοτεχνικών περιοδικών κυκλοφορούσαν στο κέντρο
της Αθήνας και στους όμορους δήμους, που δημοσιεύονταν ότι μπορεί να φανταστεί
κανείς, εφημερίδες και περιοδικά ποικίλης ύλης εκδίδονταν που εξέφραζαν τις
νέες κοινωνικές και καλλιτεχνικές ανάγκες της νεολαίας των καινούργιων
σύγχρονων καιρών, ο κόσμος γέμιζε τα στάδια για να παρακολουθήσει τις μουσικές
συναυλίες του Θεοδωράκη, πήγαινε συν γυναιξί και τέκνοις στο Θέατρο της
Επιδαύρου για να παρακολουθήσει τις
παραστάσεις ανεβάσματος της αρχαίας τραγωδίας και κωμωδίας από το Θέατρο Τέχνης
του Καρόλου Κουν, τον θίασο του Εθνικού Θεάτρου και του Αμφιθεάτρου, γέμιζε τα
διαζώματα του Ηρωδείου για να θαυμάσει τις μαγευτικές χορευτικές πιρουέτες των
χορευτών και χορευτριών των Μπαλέτων του 20ου αιώνα του Μωρίς
Μπεζάρ, και του Ρούντολφ Νουρέγιεφ, την φημισμένη Γιαπωνέζικη Μήδεια, και οι πιο
ονειροπόλοι και με έντονη ευαισθησία, είχαν αγκυλώσει την βελόνα του ραδιοφώνου
τους στο Τρίτο Πρόγραμμα που είχε ιδρύσει ο Μελωδός των Ονείρων μας Μάνος
Χατζιδάκις, διάβαζαν τα σχόλιά του στο περιοδικό «Το Τέταρτο» και
παρακολουθούσαν τις ταινίες ποιότητας και τα πολιτιστικά ντοκιμαντέρ στο
τηλεοπτικό κανάλι της Βουλής, ή το Seven X, ένα μικρής ακροαματικότητας
κανάλι, που πέρασαν από τις οθόνες του, η Μαλβίνα Κάραλη, ο Βασίλης Ραφαηλίδης,
ο Γρηγόρης Βαλλιανάτος, η Λιάνα Κανέλλη, και άλλοι σημαντικοί δημοσιογράφοι της
εποχής εκείνης. Παλαιοί παραδοσιακοί τίτλοι λογοτεχνικών περιοδικών
κυκλοφορούσαν όπως η «ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ» με διευθυντή τον συγγραφέα Πέτρο Χάρη,, «Η ΕΥΘΥΝΗ», του ποιητή Κώστα
Τσιρόπουλου, «Η ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ», του Χρήστου Κουλούρη, η ετήσια « ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ
ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ» του τυπογραφείου Μαυρίδη, «Η ΝΕΑ ΠΟΡΕΙΑ» στη Θεσσαλονίκη του
λογοτέχνη Τηλέμαχου Αλαβέρα, και η γνωστή μας «ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ» του ποιητή Ντίνου
Χριστιανόπουλου, το περιοδικό «ΔΙΑΒΑΖΩ» της γνωστής φιλικής ομάδας από τον
Πειραιά, «Η ΟΜΠΡΕΛΑ» του συγγραφέα Μάκη Αποστολάτου, η «ΟΔΟΣ ΠΑΝΟΣ» του
πειραιώτη ποιητή Γιώργου Χρονά, η γνωστή μας «Η ΛΕΞΗ» των ποιητών Θανάση
Νιάρχου και Αντώνη Φωστιέρη, το «ΔΕΝΤΡΟ» η εφημερίδα-περιοδικό «ΠΡΟΣΠΕΡΟΣ», του
Τάσου Ρομποτή, οι «ΤΟΜΕΣ» του ποιητή Δημήτρη Δούκαρη, «Η ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΕΠΟΧΗ» του
Γιάννη Γουδέλη, ο «Ιχνευτής» του Βουκελάτου, «Η ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ»,
«Η ΓΡΑΦΗ», Η «ΡΕΜΒΗ», τα «ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΑ ΦΥΛΛΑ», το «ΙΔΕΟΔΡΟΜΙΟ» του Λεωνίδα
Χρηστάκη, και αρκετοί άλλοι τίτλοι λογοτεχνικών περιοδικών αλλά και των άλλων
τεχνών, όπως ο γνωστός μας «ΖΥΓΟΣ», το «ΧΡΟΝΙΚΟ» της γκαλερί «ΩΡΑ», το «ΘΕΑΤΡΟ»
του Κώστα Νίτσου, η βραχύβια «ΔΟΜΗ», το ιστορικό περιοδικό «ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ
ΙΣΤΟΡΙΑ», το «ΤΟΤΕ», Η «ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ», στην
πρωτεύουσα και σε όλη την επικράτεια, που έβρισκαν στις σελίδες τους την
αναγκαία προβολή οι νέοι λογοτέχνες και συγγραφείς, αλλά και επιστήμονες από
άλλους χώρους καθώς και τα κείμενά τους.
Μέσα σε
αυτό το κλίμα της εκδοτικής ευφορίας, κυκλοφόρησε και το περιοδικό «γράμματα και τέχνες» ένα περιοδικό
που, η πρώτη του περίοδος, ήταν σε μεγάλο σχήμα, οι διαστάσεις του ήταν 42Χ28.
Στην δεύτερη σελίδα του μέσα σε πλαίσιο αναφέρονται τα εξής:
ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ. Μηνιαία Επιθεώρηση Τέχνης,
Κριτικής και Κοινωνικού Προβληματισμού
Στενών Πόρτας 20, Αθήνα
Έκδοση:
Κ. Γ. Παπαγεωργίου
Συντακτική επιτροπή:
Κώστας Γουλιάμος/Αλέξης Ζήρας/Αίμη Μπακούρου/Κώστας
Γ. Παπαγεωργίου/ Κατερίνα Πλασσαρά/Σπύρος Τσακνιάς.
Διόρθωση-σελιδοποίηση:
Χριστίνα Γιατζόγλου-Έφη Πετρακάκη
Φωτοστοιχειοθεσία-Εκτύπωση:
Γ.
Λεοντακιανάκος και Υιοί
Αναπαραγωγή φίλμς:
Αντώνης Σωτηρόπουλος
Συνδρομές ετήσιες 900 δραχμές, τιμή τεύχους 70
δραχμές
Κεντρική Διάθεση
Για τα βιβλιοπωλεία Εκδόσεις Νεφέλη
Τα
κείμενα του περιοδικού είναι στο πολυτονικό, είναι ασπρόμαυρο με αποχρώσεις
γραμμάτων σε ώχρα, έχει αρκετές φωτογραφίες και διαφημίσεις εκδοτικών οίκων και
νέων εκδόσεων. Τα πρόσωπα που αποτελούν την συντακτική του επιτροπή, είναι από
τα γνωστότερα του χώρου της λογοτεχνίας και της ποίησης. Ο Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, είναι ο γνωστός μας
ποιητής και κριτικός. Ο Κώστας Γουλιάμος είναι ποιητής,(παλαιότερα έχει δώσει
ομιλίες στην περιοχή της Νίκαιας που έχω παρακολουθήσει). Ο Αλέξης Ζήρας, είναι
ο καταξιωμένος και έγκυρος δοκιμιογράφος, βιβλιοκριτικός και ιστορικός της
γενιάς του 1970. Η Κατερίνα Πλασσαρά είναι πεζογράφος με επιτυχή παρουσία στο
ενεργητικό της. Ο Σπύρος Τσακνιάς, είναι ποιητής, μεταφραστής και
δοκιμιογράφος, και η Χριστίνα Γιατζόγλου
ποιήτρια. Όπως διακρίνουμε από τα ονόματα, η ομάδα της συντακτικής επιτροπής
καθώς και το επιτελείο των συνεργατών του νέου περιοδικού υποδηλώνουν την
φερεγγυότητά του και το δρόμο που θέλει να ανοίξει με την έκδοσή του στα
ελληνικά γράμματα. Το νέο που κομίζει στην τέχνη.
Στην πρώτη σελίδα του πρώτου του τεύχους, η
προγραμματική διακήρυξη της Σύνταξης, αναφέρει τα εξής:
Η ομάδα που ανέλαβε την ευθύνη της έκδοσης της
μηνιαίας επιθεώρησης «Γράμματα και Τέχνες» μαζί με έναν ευρύτερο κύκλο φίλων και
συνεργατών, προβληματίστηκε-και προβληματίζεται ακόμα-σχετικά με το χαρακτήρα
του περιοδικού και τη σκοπιμότητα της έκδοσής του. Οι γραμμές που ακολουθούν,
αποτελούν περισσότερο μιαν απόπειρα μύησης του αναγνώστη σ’ αυτούς τους
προβληματισμούς και λιγότερο, αν όχι
καθόλου, διατύπωση αποκρυσταλλωμένων προγραμματικών αρχών. Βασικοί άξονες της
συλλογιστικής που οδήγησε στην απόφαση της έκδοσης «ενός ακόμα περιοδικού»
στάθηκαν οι ακόλουθες υποθέσεις: Παρά το γεγονός ότι εκδίδονται αρκετά
περιοδικά, μεταξύ των οποίων μερικά αξιόλογα ή και πολύ καλά, υπάρχει χώρος για
μια μηνιαία επιθεώρηση που στοχεύει στην κάλυψη όχι μόνο της λογοτεχνίας αλλά
και άλλων μορφών τέχνης όπως το θέατρο,
η ο κινηματογράφος, ή η ζωγραφική, η μουσική κλπ. Η εξάπλωση σε διαφορετικές
καλλιτεχνικές περιοχές συνεπάγεται, φυσικά, ότι δεν μπορεί να αποτελεί στόχο
της επιθεώρησης η ικανοποίηση των εξειδικευμένων αναγκών μιας συντεχνίας, όσο η
ανταπόκριση στα ενδιαφέροντα ενός κοινού με πρισματική προσέγγιση της
πολιτιστικής ζωής και πρακτικής. Ένας άλλος χώρος όπου, κατά την κρίση μας,
ψηλαφείται κενό, στην πλήρωση του οποίου θα θέλαμε να συμβάλουμε με τις όποιες
δυνατότητές μας, είναι οι θεωρητικές διερευνήσεις γύρω απ’ τη λογοτεχνία και
την τέχνη γενικά. Το ενδιαφέρον μας στρέφεται ιδιαίτερα γύρω από τις
μαρξιστικές αναζητήσεις σ’ αυτή την περιοχή, δείγματα των οποίων σκοπεύουμε να
παρουσιάσουμε απ’ αυτές τις σελίδες, επιστρατεύοντας τις όποιες δυνάμεις
διαθέτει ο τόπος μας-χωρίς μεροληπτικές διακρίσεις, απ’ τη μεριά μας, ή κομματικά
κριτήρια-και προσφεύγοντας, κατ’ ανάγκην, στις πλούσιες ξένες πηγές.
Η πρωτότυπη λογοτεχνική δουλειά, ελληνική-κατά κύριο
λόγο, ανεξάρτητα από γενιές και σχολές-αλλά και μεταφρασμένη, έχει φυσικά, τη
θέση της στις σελίδες του περιοδικού. Αισθανόμαστε όμως πως πέρα απ’ την
πρωτότυπη δουλειά, κι εκτός απ’ τα πληροφοριακά και δοκιμιακά κείμενα που θα
αφορούν σε όλες τις τέχνες, η κριτική του βιβλίου-ιδιαίτερα του λογοτεχνικού-θα
πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο αυξημένης προσοχής τόσο της συντακτικής επιτροπής
όσο και των συνεργατών της επιθεώρησης. Είτε με κριτικά άρθρα και δοκίμια, είτε
με σύντομες-αλλά ενυπόγραφες και υπεύθυνες πάντα-κριτικές βιβλιοπαρουσιάσεις,
φιλοδοξούμε να καλύπτουμε ένα σημαντικό αριθμό βιβλίων απ’ αυτά που θα
στέλνονται στο περιοδικό. Εξάλλου, με συνεντεύξεις, σχόλια, έρευνες, ρεπορτάζ
κλπ., που δε θα λείπουν από κανένα τεύχος σχεδόν, φιλοδοξούμε να κάνουμε την
επιθεώρηση μια ζωντανή παρουσία στην πνευματική αρένα του τόπου-τόσο με την
έννοια της απεικόνισης της πολιτιστικής ζωής όσο και με την έννοια της
παρέμβασης σ’ αυτήν.
Με αυτές τις σκέψεις βαδίζουμε για την έκδοση της
επιθεώρησης «Γράμματα και Τέχνες» όταν στον τόπο μας σημειώθηκε η γνωστή
πολιτική αλλαγή. Δεν είναι μέσα στις προθέσεις αυτού του εντύπου η παρέμβαση
στις πολιτικές υποθέσεις της χώρας τουλάχιστον με την αμεσότητα και τη μορφή
που ασκείται από τα καθαυτά πολιτικά έντυπα. Ωστόσο, μεταβολές μείζονος
σημασίας με αναπόφευκτες επιπτώσεις στην πολιτιστική ζωή του τόπου νιώθουμε
να μας αφορούν καίρια, πέρα και
ανεξάρτητα από συγκεκριμένες κομματικές τοποθετήσεις. Με αυτή την έννοια θεωρούμε ευτύχημα το γεγονός ότι το πρώτο μας
τεύχος συμπίπτει σχεδόν με την καινούργια πολιτική συγκυρία μέσα στην οποία η αναμόχλευση-τουλάχιστον-της πολιτιστικής ζωής
του τόπου πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Εξάλλου, η προσδοκία ενός πολιτιστικού
κλίματος-στο επίκεντρο, κι όχι στο περιθώριο, της δημόσιας ζωής-που θα ευνοεί
το ζωντανό διάλογο, την πλατιά ανταλλαγή απόψεων, και την ισότιμη αναμέτρηση
όλων των ιδεολογικών, φιλοσοφικών και αισθητικών τάσεων, ενώ παράλληλα θα ενθαρρύνει την παρέμβαση των πνευματικών
δυνάμεων, ατομικών και συλλογικών, στις ζυμώσεις της πνευματικής και
καλλιτεχνικής ζωής, και θα διασφαλίζει τη συμμετοχή τους στη λήψη των αποφάσεων
που επηρεάζουν τις πολιτιστικές, στην πιο ευρεία έννοια του όρου, συνθήκες του
τόπου, η προσδοκία ενός τέτοιου κλίματος, δεν είναι ούτε υπέρμετρη ούτε
εξωπραγματική. Είναι, σε τελευταία ανάλυση, η συναλλαγματική που δίνουν οι σοσιαλιστικές δυνάμεις κάθε
χώρας και κάθε εποχής στις δυνάμεις της κουλτούρας. Η εξόφληση αυτής της
συναλλαγματικής από τη σημερινή κυβέρνηση δεν είναι μόνο ζήτημα τιμής, είναι,
πιστεύουμε, κατά κύριο λόγο, θέμα πολιτικού συμφέροντος. Οι πολιτιστικές
προσδοκίες, στην στενή και στην ευρεία έννοια του όρου, που έχουν επενδυθεί στο
όραμα της αλλαγής, αν και σε μεγάλο βαθμό ανεπίγνωστες και άδηλες, ενδέχεται να
αποδειχτούν απαιτητικότερες από τα συγκεκριμένα οικονομικά, πολιτικά και
κοινωνικά αιτήματα. Όπως και αν έχει το πράγμα, η αναμενόμενη ενεργοποίηση και
εντατικοποίηση των πολιτιστικών ζυμώσεων, αντί να καθιστά περιττή την έκδοση
«ενός ακόμα περιοδικού», καλεί, νομίζουμε, όσο το δυνατό περισσότερες φωνές, όσο το δυνατό
περισσότερες απόψεις.
Η
επιθεώρηση, «Γράμματα και Τέχνες», φιλοδοξεί να γίνει ένα δραστήριο ένζυμο που
θα συμμετέχει ενεργά σ’ αυτές τις πολιτιστικές και ιδεολογικές διεργασίες.
Ανοιχτό στους προβληματισμούς των καιρών και στις θεωρητικές διερευνήσεις τους,
πρόθυμο να παρουσιάσει αμερόληπτα και απροκατάληπτα χαρακτηριστικά δείγματα
εγχώριας και ξένης λογοτεχνικής παραγωγής, ευαίσθητο απέναντι στα σύγχρονα
ρεύματα σε όλες τις μορφές της τέχνης, δημοκρατικό, όχι μόνο στην έννοια του
πολιτικού ή κοινωνικού μηνύματος, όσο, κυρίως, στην προσπάθεια να πετύχει τους
στόχους του με μια γλώσσα που δε θα είναι περιοριστική ή αποκλειστική.
Η ΣΥΝΤΑΞΗ
Αυτή είναι
η προγραμματική διακήρυξη που φανερώνει την ταυτότητα του καινούργιου
περιοδικού εγχειρήματος, τον ιδεολογικό του χρωματισμό, τους στόχους του, τις
φιλοδοξίες του, και την πορεία και τον δρόμο που θα ήθελε να βαδίσει στην σύγχρονη ελληνική
πολιτιστική πραγματικότητα. Οι κώδικες που θα χρησιμοποιήσει για να γίνει
αποδεκτό από το ευρύ κοινό καθώς και την αναγκαία απόσταση που οφείλει να
κρατήσει απέναντι στα πολιτικά τεκταινόμενα. Είναι πλουραλιστικό, πολυθεματικό,
με έναν λόγο ζωντανό και σύγχρονο, και συνεργάτες που, αγγίζουν με την
θεματολογία των κειμένων τους ένα ευρύ πεδίο της τέχνης, πέρα της λογοτεχνίας.
Στην πρώτη σελίδα κάτω από την διακήρυξη, στο
αριστερό μέρος υπάρχει μια φιγούρα του καραγκιόζη και στην δεξιά τα περιεχόμενα του τεύχους.
-Στην δεύτερη σελίδα έχουμε τις χρηστικές
πληροφορίες για τους συντελεστές της έκδοσης, μέσα σε πλαίσιο τα περιεχόμενα
του τεύχους, και διαφημίσεις για τα νέα ιστορικά βιβλία του ιστορικού Τάσου Βουρνά και την
λογοτεχνική μελέτη του καθηγητή Μιχάλη Γ. Μερακλή.
-Στην τρίτη σελίδα υπάρχουν μικρά κείμενα γνωστών
συγγραφέων, εικαστικών, μουσικών, πολιτικών, διευθυντών μουσείων, ηθοποιών,
ιστορικών, που «Χαιρετούν την έκδοση», όπως: Τάτσης Αποστολίδης, Αλέξανδρος Αργυρίου,
Σπύρος Βασιλείου, Βασίλης Βασιλικός, Μανόλης Γλέζος, Μαρία Δαμανάκη, Άγγελος
Δεληβορριάς, Εύα Κοταμανίδου, Αλέξανδρος Κοτζιάς, Θάνος Μικρούτσικος, Δημήτρης
Μυταράς, Αναστάσιος Νάσιουτζικ, Ζωή Νάσιουτζικ, Διδώ Σωτηρίου, Δημήτρης
Φωτιάδης.
-Ο Βάλτερ Μπένιαμιν, υπογράφει το κείμενο Συνομιλίες
με τον Μπρέχτ, σε μετάφραση Μόσχας Μιχαλοπούλου.
-ο σημαντικότερος μετασεφερικός ποιητής της γενιάς
του και δοκιμιογράφος Τάκης Σινόπουλος, δίνει συνέντευξη στους Θύμιο Καραμπέτσο
και Ντόναλντ Μάλντοξ. Δημοσιεύεται ακόμα και μια επιστολή για τον Σινόπουλο του
Πήτερ Λήβι, σε μετάφραση Αλέξη Ζήρα.
-Από το βιβλίο «Αόρατες πόλεις» του Ίταλο Καλβίνο
αναδημοσιεύεται εκτενές απόσπασμα, σε μετάφραση του ποιητή Ε. Γ. Ασλανίδη και
Σάσα Καπογιαννοπούλου.
-στην σελίδα 9, που τελειώνει και το απόσπασμα του
Καλβίνο, ο πεζογράφος Πέτρος Αμπατζόγλου δημοσιεύει απόσπασμα από το
μυθιστόρημά του που εκδόθηκε από τις εκδόσεις Κέδρος «Σημεία και τέρατα» και,
-ο συγγραφέας από την Θεσσαλονίκη Τόλης Καζαντζής το
«κυνήγι» Νοέμβριος 1981.
-ο Σπύρος Τσακνιάς, εξαίρετος δοκιμιογράφος και
κριτικός, μεταφραστής και ποιητής,(ανοίγω παρένθεση, η ποίηση της Αιμιλίας
Τσακνιά συζύγου του Τσακνιά, είναι καταπληκτική όπως και οι μεταφράσεις της),
μας μεταφράζει σε προδημοσίευση, το κείμενο «Αβελίνο Αρρεδόντο» του γνωστού και
αγαπητού στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό Χόρχε Λουϊς Μπόρχες, με τις γνωστές
θαυματουργές ιστορίες και πολύπλοκες ιστορίες του. Τα έργα του μετέφρασε και ο
Δημήτρης Καλοκύρης. Κυκλοφορούν Τα πεζά του, Τα ποιήματά το και Το δοκιμιακό του
έργο. Ο ποιο γνωστός νοτιαμερικανός συγγραφέας, παράλληλα με τον Γκαμπριέλ
Γκαρσία Μάρκες, τον ποιητή Πάμπλο Νερούντα, και την Ιζαμπέλ Αλλίεντε.
-Ο Γερμανός Ντήτερ Βελερσόφ, σε μετάφραση Εβελίνας
Χατζηδάκη, υπογράφει το δοκίμιο «Μια λογοτεχνία σ’ αναζήτηση των λόγων ύπαρξής
της»
-Ακολουθεί το ενδιαφέρον θεωρητικό και χρήσιμο
κείμενο του Αλέξη Ζήρα «Όρια και ορισμοί στην ποίηση της πρώτης μεταπολεμικής
γενιάς» «Ας αρχίσουμε μ’ ένα πολυκέφαλο ερώτημα; Σε ποια σημεία μπορούμε να
εντοπίσουμε τις βασικές διαφορές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς με τις γενιές
του 1920 και αυτή των νεωτερικών ποιητών του μεσοπολέμου;»
-Ο ποιητής Δημήτρης Π. Παπαδίτσας, δημοσιεύει
το ποίημα «Φαινόμενα» στην σελίδα 15, «Είμαι
πιο αγνός/και τα φυλλοκάρδια μου διαιωνίζουν την ζωή»
-και στο κάτω μέρος της σελίδας δημοσιεύονται ποιήματα
του Ρώσου Vassili
Vassilievitch
Kniazev,
σε μετάφραση Αμαλίας Τσακνιά. «Φίλοι, μην το πιστεύετε, σύντροφοι αγαπητοί, πως
στην Πετρούπολη δεν βρίσκουμε χαρτί» και,
-το ποίημα του ποιητή και στιχουργού Μιχάλη Γκανά,
«Το τσέρκι», «…Ας πάει κι άλλο αυτό το τσέρκι,/θα παίξει θα νυστάξει το
παιδί/χωρίς το φύλακα άγγελο θα τριγυρνά στη νύχτα/κι αν θα βρεθεί γυναίκα να
του φέγγει.».
-Ακολουθούν οι σελίδες με κείμενο Ο Καραγκιόζης στο
χαμάμ, «Καραγκιόζης Συριακό Θέατρο Σκιών», σε εισαγωγή και μετάφραση Κατερίνα Γιαννακάκου.
-Ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους θεατρικούς
νεοέλληνες συγγραφείς ο Γιώργος Μανιώτης, που τα έργα του ανεβάζονταν πολύ τα
παλαιότερα χρόνια στις ελληνικές σκηνές με μεγάλη επιτυχία, εκτός από το «Ματς»
και τον «Λάκκο της αμαρτίας» δημοσιεύει
το μονόπρακτο «Η ξανθιά».
-ο Κ. Γ. παίρνει συνέντευξη από την ηθοποιό Εύα
Κοταμανίδου, «αισθάνομαι ότι είμαι πάντα ριγμένη οικονομικά». Την εξαιρετική
αυτή ηθοποιό την γνωρίσαμε ιδιαίτερα από τις ταινίες του Θεόδωρου Αγγελόπουλου,
αλλά και στην κινηματογραφική της ερμηνεία στην «Η Ρόζα». Νομίζω ότι έχει
σκηνοθετήσει και το θεατρικό έργο «Νηρέας ο βάρδας» με τον Γιώργο Αρμένη, που
παίχτηκε στο Μουσείο του Μπλόκου της Κοκκινιάς στην Νίκαια το 1997 ή το 1998,
την είχα παρακολουθήσει την παράσταση, μαζί με τον Γιάννη που χάθηκε τόσο μα
τόσο νωρίς.
-Ο Βασίλης Ραφαηλίδης, υπογράφει το κείμενο «Το
μοντάζ σαν γλωσσική έννοια», και,
-ο ποιητής
Βασίλης Καραβίτης δημοσιεύει δύο του ποιήματα, το «Για τον παλιό ομοούσιο κύκλο
της ζωής» και «Το κενό μπορεί να γίνει κάποτε οικείο»
-Η Πέρρυ Κουλούρη, μεταφράζει το κείμενο του Οτεξιέ
«Μπέλα Μπάρτοκ. Η διαύγεια των λέξεων» Ενός δυναμικού και αντιστασιακού
πολιτικά εναντίον των Ναζιστών, μουσικοσυνθέτη από την Ουγγαρία, που αφιέρωσε
την ζωή του, στην απελευθέρωση της μουσικής της χώρας του από την γερμανική
μουσική κηδεμονία. Η μουσική του είναι
γεμάτη από τα λαϊκά μουσικά στοιχεί της πατρίδας του και των βαλκανικών χωρών.
Ήταν συλλέκτης μουσικών λαϊκών κομματιών και συστηματικός μελετητής των. Όπως
εδώ στον ελληνικό χώρο ο Σιμών Μπο Βυ, η Δόμνα Σαμίου κλπ.
-Η Αίμη Μπακούρου, υπογράφει το κείμενο «Βίντεο
αντιπληροφόρηση και φεμινισμός»
- η εικαστικός κριτικός Ντόρα
Ηλιοπούλου-Ρογκάν, κρατά την σελίδα των εικαστικών παρουσιάζοντάς μας
τις νέες εκθέσεις. Αξίζει να αναφέρω μία και μόνο έκθεση, αυτή του Αλέξη
Ακριθάκη, που είχα παρακολουθήσει με γνωστό συγγραφέα στην γκαλερί Μπερνιέ στην
οδό Μαρασλή. Πάντοτε μου άρεσε η ζωγραφική του. Αυτό το ενορχηστρωμένο ετερόκλητο
υλικό του, από φωτάκια, σπασμένους καθρέπτες, κομμάτια ξύλου, πλαστικά
λουλούδια, που απέπνεε μια γοητεία, μέσα στην χαώδη υφολογική συμμετρία του.
Ετερόκλητα υλικά που, συνυπάρχουν μεταξύ τους συνομιλούν μεταξύ τους και μαζί
μας, διατηρώντας το καθένα την δική του αυτονομία και πορεία μέσα στον χρόνο.
Μακριά από το να θυμίζει εικόνες κιτς το υλικό του Ακριθάκη, γοητεύει με την
σκόρπια αυτονομία του, την επεξεργασμένη διάθεσή του, την συμμετοχή του σε ένα
αποτέλεσμα λειτουργικό και αποδεκτό στις αισθήσεις, έχοντας μια καλλιτεχνική
λειτουργικότητα που κάποτε τουλάχιστον, συγκινούσε. Ό Αλέξης Ακριθάκης, ήταν ο
αγαπημένος ζωγράφος και του πεζογράφου Κώστα Ταχτσή, νομίζω ήταν στενοί
οικογενειακοί φίλοι.
-Ο ποιητής Κώστας Γουλιάμος, μας παρουσιάζει σε ένα
ενδιαφέρον κείμενό του την ποιητική συλλογή του Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου,
«Λόγια στην Καλυψώ», που εκδόθηκε το 1981, από τις γνωστές εκδόσεις
«Σημειώσεις» που εκδίδει και το γνωστό μικρό
περιοδικό.
-Ο Σπύρος Τσακνιάς υπογράφει το κείμενο για την
συλλογή «Μητριά Πατρίδα» του Μιχάλη Γκανά, από τις εκδόσεις Κείμενα του
Φίλιππου Βλάχου.
-Ο Αλέξης
Ζήρας, γράφει για το πεζογράφημα της Κατερίνας Πλασσαρά, «Η τελευταία Ιθάκη»
που εκδόθηκε από τις εκδόσεις του Στρατή Φιλιππότη το 1981, περίοδο που ο
Φιλιππότης άρχιζε να εκδίδει και τα χρήσιμα Λαογραφικά Βιβλία του Λουκάτου και
άλλων σημαντικών λαογράφων.
Και τα τρία βιβλία που παρουσιάζονται, έκαναν
αίσθηση στην εποχή που εκδόθηκαν στο αναγνωστικό κοινό, δημιούργησαν ένα κύκλο
συζητήσεων και, καθιέρωσαν ακόμα περισσότερο το όνομα των συγγραφέων στο
εκδοτικό στερέωμα, οι οποίοι συνέχισαν και στα κατοπινά χρόνια να είναι
δημιουργικοί.
-Ο Κ. Γ. στο
«βιβλιοταχυδρομείο» της σελίδας 27, παρουσιάζει τα βιβλία των: Στέλιου
Γεράνη, του γνωστού Πειραιώτη ποιητή και συγγραφέα, του Χρήστου Μαβρή, της
Ευαγγελία Παπαχρήστου-Πάνου, της Σοφίας Κατζούρη, του Θανάση Ανδρίτσου, του
Δημήτρη Γιαλαμά και του Τάκη Γραμμένου.
-στις επόμενες Κριτικές σελίδες «Από τον ξένο τύπο»,
σ.28, ο Αλέξης Ζήρας μεταφράζει τις κριτικές ξένων μελετητών, για τα βιβλία
Οδυσσέα Ελύτης «Εκλογή 1935-1977»-Το σημάδι του δελφινιού-, που εκδόθηκε από
τις εκδόσεις Άκμων 1980, του Ρόμπερτ Μπήτον και, Γιάννης Ρίτσος «Χρυσόθεμις,
Φαίδρα, Βολιδοσκόπος, Το ρόπτρο» -Ο Ρίτσος ή η διορατικότητα-που εκδόθηκε από
τις εκδόσεις Γκαλιμάρ το 1980 σε μετάφραση Ζεράρ Πιερά., του Πέτρ Κραλ, από την
εφημερίδα Le
Monde
της 11/4/1980.
-Ακολουθεί η σελίδα «Πολυφωνικά» με κείμενα των
συνεργατών, που αφορούν την καθημερινή ζωή και πραγματικότητα την εποχή εκείνη,
και τις διάφορες δυσκολίες.
-Από το περιοδικό «Τζαζ Φόρουμ» αναδημοσιεύεται το
κείμενο του Πήτερ Κοβάλντ, «Για την ελληνική τζάζ», σε μετάφραση Γιάννας
Χλαμπέα.
-Από το περιοδικό «ΠΛΑΜΕΝ» της Πράγας, η Ρενέ
Ψυρούκη, μεταφράζει σκόρπιους «Αφορισμούς» διαφόρων προσώπων.
Κάρελ Τρίνκεβιτς, «Όλα τα συνηθίζει ο άνθρωπος,
ακόμα και την κρεμάλα-άμα γίνει δήμιος».
Β. Χλάβατσεκ, «Ποτέ να μη γκρεμίζεις τοίχους με το
δικό σου κεφάλι».
Στανισλάβ Γέρζο Λέτς, «Η ανθρωπότητα δε μπορεί να
γυρίσει πίσω στις σπηλιές… Είμαστε πάρα πολλοί».
Μιροσλάβ Χόλουμπ, «Η Γιαγιούλα: «Μα τι λές παλικάρι
μου», είπε η γιαγιούλα, «εσύ διανοούμενος»; Εσύ και δουλευτής είσαι και
συμπαθητικός»».
Γιρζι Πάρζοκ, «Σε στάση προσοχής είναι δύσκολη η
ανταλλαγή απόψεων»
Άρνοστ Τσέρνικ, «Με το πνεύμα τη εποχής μας μπορείς να προκόψεις και χωρίς
πνεύμα»
Τέλος οι σελίδες του περιοδικού κλείνουν με
αποσπάσματα από το βιβλίο του Σπύρου Σίγμα «Η Σφαγή των εντόμων»-Αγαπητέ θείε
Έχτορα, και την μικρή παρουσίαση του βιβλίου του Άλκη Ξ. Ξανθάκη, «Ιστορία της
Ελληνικής Φωτογραφίας» που εκδόθηκε από
το Ελληνικό Ιστορικό και Λογοτεχνικό Αρχείο του χαμένου και αυτού Μάνου
Χαριτάτου. Ένα Αρχείο Θησαυρός της
Ελληνικής Ιστορίας και Λογοτεχνίας. Ένα Αρχείο Πολιτισμού και ελληνικής
αυτοσυνειδησίας.
Αυτό
είναι το πρώτο τεύχος της επιθεώρησης «ΓΡΑΜΜΑΤΑ και Τέχνες» που κυκλοφόρησε τον
Γενάρη του 1982. Τα επόμενα δώδεκα τεύχη
που κυκλοφόρησαν μέχρι τον Δεκέμβρη του 1982, είχαν το ίδιο μέγεθος, από το
τεύχος 13του Ιανουαρίου του 1983, το μέγεθος του περιοδικού αλλάζει, γίνεται
μικρότερο και αυτό το μέγεθος διατήρησε μέχρι το τέλος της έκδοσής του.
Όμως για τα περιεχόμενα των τευχών θα επανέλθω, μια
που είναι πάρα πολλά και χρειάζεται χρόνο, διάθεση και κόπο για να αποδελτιωθούν και να περαστούν στον
ηλεκτρονικό υπολογιστή, αν δεν το έχει κάνε άλλος καλύτερα πριν από εμένα.
Αυτά την πρώτη μέρα της εργασιακής μου αδείας.
Γιώργος Χ.
Μπαλούρδος
Πειραιάς, Δευτέρα 18 Ιουλίου 2016
Με την μνήμη στραμμένη ως έλληνας στην τραγωδία της Κύπρου.
Άρχισα να διαβάζω το ιστορικό βιβλίο του κυρίου Κωνσταντίνου Αλεξ. Δημητριάδη, «ΚΥΠΡΟΣ
1974 Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΔΟΣΙΑ», των εκδόσεων «Πελασγός», που πρόσφερε η κυριακάτικη εφημερίδα
«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου