περιοδικό γράμματα και τέχνες ν. 4

Περιοδικό Γράμματα και Τέχνες, τεύχος 4

Αριθμός φύλλου 4/Απρίλιος 1982

    Συνεχίζοντας την παρουσία των περιεχομένων του περιοδικού ΓΡΑΜΜΑΤΑ και Τέχνες, μεταφέρω εδώ τα περιεχόμενα του φύλλου 4, συμπληρωμένα με αναμνήσεις εκείνης της εποχής, και διάφορες πληροφορίες που αφορούν τους συνεργάτες και τα βιβλία. Το περιοδικό έχει πλέον κατοχυρωθεί στις συνειδήσεις των αναγνωστών εκείνης της περιόδου, αυτό το διακρίνει κανείς από τις πολλές διαφημίσεις και την ύλη του περιοδικού. Η τιμή του είναι η ίδια,70 παλαιές δραχμές, καθώς και το μέγεθός του. Αναφέρω την τιμή, για όσους θα επιθυμούσαν να συγκρίνουν τον ημερήσιο μισθό ενός εργαζόμενου την εποχή εκείνη, με την τιμή ενός λογοτεχνικού περιοδικού. Θεωρώ, ότι και αυτό το  στοιχείο είναι απαραίτητο στην χαρτογράφηση των κοινωνικών συνθηκών των αρχών της δεκαετίας του 1980.

    Ο ελληνικός λαός πλέει σε πελάγη πολιτικής και κοινωνικής ευτυχίας, το ΠΑΣΟΚ είναι πια κυβέρνηση, και όπως έλεγαν τότε οι «πρασινοφρουροί», «Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση ο λαός στην εξουσία». Ο Αντρέας, επέλεγε τους συνεργάτες του για να τους καρατομήσει κατόπιν. Το θείο βρέφος, ο Κώστας Λαλιώτης, ετοιμάζονταν μαζί με τον σύντροφο Μανίκα-αν δεν κάνω λάθος-να δημιουργήσει το Υπουργείο Νέας Γενιάς. Η τελευταία ελληνίδα θεά όπως την αποκαλούσαν, η Μελίνα Μερκούρη, είχε αναλάβει το Υπουργείο Πολιτισμού. Ο πολιτικός που αποκατέστησε την δημοκρατία στην ελλάδα, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, είχε μεταπηδήσει στην προεδρία της δημοκρατίας. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, αυτός ο σοφός και πολιτισμένος πολιτικός, είχε «αναγκαστεί» να παραιτηθεί του προεδρικού θώκου, για να ανέλθει ο εθνάρχης. Ο μελωδός των ονείρων μας, ο  Μάνος Χατζηδάκις, είχε δημιουργήσει το πνευματικό και καλλιτεχνικό του μουσικό σχολείο, Το Τρίτο Πρόγραμμα, που όλοι μας ακούγαμε. Ο Αλέξης Μινωτής, ο Κάρολος Κουν και  το Θέατρο Τέχνης, ο Σπύρος Ευαγγελάτος και το Αμφιθέατρο, το Εθνικό Θέατρο και οι συνεργάτες του, ο Δημήτρης Ροντήρης(ακόμα), ο Μίνως Βολανάκης, ο Αλέξης Σολομός, σαν σκηνοθέτες και θεατρικοί δάσκαλοι, η Μαίρη Αρώνη, ο Παντελής Ζερβός, ο Χριστόφορος Νέζερ, από την παλιά φρουρά των ηθοποιών, μας δίδασκαν την μαγεία της τέχνης της αρχαίας τραγωδίας και κωμωδίας. Γέμιζαν οι χώροι του Ηρωδείου και της Επιδαύρου από κόσμο, άτομα με ανανεωμένη την πολιτική τους ελπίδα και κοινωνική προσδοκία για να παρακολουθήσουν το μοντέρνο ή παραδοσιακό ανέβασμα της αρχαίας τραγωδίας ή κωμωδίας. Και για την θεατρική ιστορία, θυμάμαι αν δεν με απατά η μνήμη μου, την ρήση του Αλέξη Μινωτή ότι: «μετά από εμένα, θα πρέπει να κλείσει η Επίδαυρος». Γνήσιος έλλην. Ο Δημήτρης Χορν, η Έλλη Λαμπέτη, η Βάσω Μανωλίδου, η Ελένη Χατζηαργύρη, η Ελένη Ζαφειρίου, η Ελένη Χαλκούση, η Άννα Συνοδινού, ο Μάνος Κατράκης, ο Λευτέρης Βογιατζής, ο Δημήτρης Ποταμίτης, και μια πλειάδα άλλων αξιόλογων ελλήνων και ελληνίδων ανθρώπων του θεάτρου, μας μυούσαν αργά και σταθερά στην τέχνη του Θέσπη. Ο εκδοτικός οίκος Ζαχαρόπουλος, είχε αρχίσει να εκδίδει σε μικρούς καλαίσθητους τόμους το έργο των αρχαίων συγγραφέων που συνοδεύονταν από κατατοπιστικές και πολυσέλιδες εισαγωγές. Η εικόνα του εθνάρχη, να κρατά στο χέρι τον «Σοφιστή» είχε γίνει διάσημη πανελληνίως. Ο ιστορικός Τάσος Βουρνάς, μετέφραζε και αυτός, αρχαίους συγγραφείς που εκδίδονταν από τον εκδοτικό οίκο των αδερφών Τολίδη, στην οδό Σόλωνος, δίπλα στο παραδοσιακό βιβλιοπωλείο και εκδόσεις Γρηγόρη. Ευτυχώς, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του πολιτικού της Νέας Δημοκρατίας, πρωθυπουργού Γεωργίου Ράλλη, με συνταγματικές τροποποιήσεις και πολιτικές ενέργειες,  υιοθέτησε την δημοτική γλώσσα στο δημόσιο. Την αυθεντική μητρική μας γλώσσα, που μιλούσαμε στα σπίτια μας, επικοινωνούσαν μεταξύ τους οι οικογένειές μας, οργάνωναν το περιβάλλον τους γλωσσικά, οι έλληνες κάτοικοι αυτής της χώρας, μαθαίναμε τον κόσμο. Η καθαρεύουσα, που είχε επιβάλει το επτάχρονο δικτατορικό καθεστώς επιτέλους άρχιζε να υποχωρεί. Όλοι όμως τρέχαμε να προμηθευτούμε το «Συμπόσιο» του θείου Πλάτωνος στην γνωστή μετάφραση και την εισαγωγή του κλασικού φιλόλογου Ιωάννη Συκουτρή, που είχε εκδοθεί από την Ακαδημία Αθηνών. Η εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ και το πολύτομο συνοδευτικό Λεξικό της, αυτό του Δημητράκου, ήταν από τα βιβλία που έβλεπες σε κάθε σπίτι. Οι πιο κουλτουριάρηδες, είχαν φροντίσει να αγοράσουν και το Λεξικό του Σταματάκου, ή της αρχαίας γλώσσας των Λίντελ και Σκοτ. Στον χώρο των θεολογικών εκδόσεων, το βιβλίο «Εισοδικόν» του αγιορείτη ηγούμενου Βασίλειου Γοντικάκη, το μελέτημα «Ζώον Θεούμενο» του Παναγιώτη Νέλλα, η «Η Μυστική Θεολογία της Ανατολικής Εκκλησίας», του Λόσκυ, όπως και τα έργα του Χρήστου Γιανναρά, διαβάζονταν κατά κόρον, καθώς και τα μεταφρασμένα μελετήματα των ρώσων της διασποράς, όπως ήταν αυτά του Φλωρόφσκυ, του Μπερντράγιεφ και άλλων. Τα χρόνια εκείνα, είχε αρχίσει μια ευρεία συζήτηση μεταξύ των λεγόμενων Νεορθόδοξων συγγραφέων με τους Μαρξιστές θεωρητικούς της ανανεωτικής αριστεράς και όχι μόνο. Συγγραφείς όπως ο Στέλιος Ράμφος, ο Χρήστος Γιανναράς, ο Κωστής Μοσκώφ, ο Κώστας Ζουράρης, και ορισμένοι άλλοι, ήσαν τα πιο προβεβλημένα πρόσωπα αυτού του χώρου, δημοσίευαν κείμενα για την συνάντηση των δύο κόσμων και φιλοσοφιών,-ιδιαίτερα στην απογευματινή εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», το πολιτικό περιοδικό «Ο Σχολιαστής», το πολιτικό και φιλοσοφικό περιοδικό η «Εποπτεία», το αμιγώς θεολογικό περιοδικό η «Σύναξη», και σ’ άλλα έντυπα, έγραφαν βιβλία και εξέδιδαν μελέτες, προσπαθώντας να δημιουργήσουν το κατάλληλο δίαυλο επικοινωνίας, με επισκέψεις στο Περιβόλι της Παναγίας, και ομιλίες. Με όλες τους τις πνευματικές δυνάμεις, αγωνίζονταν να στρέψουν το ενδιαφέρον του πεπαιδευμένου κοινού, τουλάχιστον, στις ρίζες, στις αρχές και τις αξίες της ελληνικής παράδοσης. Η πολιτική θεολογία της απελευθέρωσης στην νότιο αμερική και το έργο του κυρ Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη αποκτούσαν κοινά σημεία αναγνωστικής πρόσβασης, για τον έλληνα αναγνώστη. Το ενδιαφέρον για την Βυζαντινή ζωγραφική και τον Βυζαντινό πολιτισμό είχε αναπτερωθεί, μετά την σκοτεινή περίοδο της επτάχρονης δικτατορίας που, η επίσημη εκκλησία και τα περισσότερα πρόσωπά της, είχε συνεργαστεί με το καθεστώς. Φωτεινές εξαιρέσεις, ο πατήρ Γεώργιος Πυρουνάκης, ο ιερέας που δημιούργησε τα νυχτερινά λύκεια στον Πειραιά, ο Κρήτης Ειρηναίος, ο εκδότης της εφημερίδας «Χριστιανική», συγγραφέας Νίκος Ψαρουδάκης, και ορισμένοι άλλοι. Την ίδια πάνω κάτω περίοδο, εκδίδονταν και η «Φιλοκαλία των ιερών νηπτικών», ένα ανθολόγιο εκκλησιαστικών κειμένων θεολογικής και ανθρωπιστικής αυτογνωσίας από τον εκδοτικό οίκο Αστήρ, και ο καθηγητής πανεπιστημίου πατήρ Γεώργιος Μεταλληνός, άρχισε να εκδίδει τα σημαντικά μελετήματά του που αφορούσαν την ιστορική περίοδο της τουρκοκρατίας. Τα έργα επίσης και οι μελέτες, του Κορνήλιου Καστοριάδη και του Παναγιώτη Κονδύλη, είχαν αρχίσει εποικοδομητικά να μπολιάζουν την πολιτική σκέψη των τότε νέων. Ο κριτικός και ιστορικός Αλέξανδρος Αργυρίου, εκδίδει την χρονιά αυτή, το μελέτημα «Η πρώτη μεταπολεμική γενιά» από τις εκδόσεις Σοκόλη. Ο παλαιός ελληνικός συντηρητικός κόσμος και οι αξίες του φυλλορροούσαν, και ο νέος, ο πιο προοδευτικός και ανοιχτός στα σύγχρονα ρεύματα των ιδεών, κλείνοντας με μεγάλες δυσκολίες και πισωγυρίσματα τις πληγές και τα τραύματα του εμφύλιου σπαραγμού, άρχισε να ανατέλλει με δυσκολίες. Τα μεγάλα στάδια του αθλητισμού εξακολουθούσαν να γεμίζουν με κόσμο από τις πολιτικές συναυλίες του Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και τρελαίνονταν με το  ξυπόλητο συγκρότημα τους Μπόνευ Έμ, και το χιλιοτραγουδισμένο «Ράσπουτιγκ», και τα αμάξια των σοϊλήδων ελλήνων νέων και νεανίδων, ανέμεναν στις μεγάλες ουρές του Φαλήρου, για ν’ ακούσουν να τραγουδά ο λαϊκός αοιδός με τα λαμέ, Γιάννης Φλωρινιώτης, «Πειράζει που είμαι και μεγάλη φίρμα, πειράζει…». Οι νεότερες ηλικίες, ανέμεναν να απογειωθεί το αερόστατο του Διονύση Σαββόπουλου, από το Μαρούσι, ακούγοντας τα τραγούδια του δίσκου «Τραπεζάκια έξω».

Η μήτηρ πατρίς, προχωρούσε ακάθεκτη και περήφανη προς την πολιτική και κοινωνική Αλλαγή της.

    Ας δούμε τα περιεχόμενα του τέταρτου  φύλλου.

    • Ο συνεργάτης και συνιδρυτής του περιοδικού κριτικός Αλέξης Ζήρας, μεταφράζει την συνομιλία του αργεντινού συγγραφέα Χόρχε Λουίς Μπόρχες, με τον Ρ. Μπάρτζιν, με τίτλο «Ο Μπόρχες μιλάει για τα παιδικά του χρόνια και τα πρώτα του διαβάσματα».

Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη, του αγαπημένου στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, Χόρχε Λουϊς Μπόρχες. Τα πεζά, τα ποιήματά και τα δοκίμιά του, κυκλοφορούν εδώ και χρόνια στο εμπόριο. Ο ποιητής και εκδότης Δημήτρης Καλοκύρης, έχει μεταφράσεις τα «ΠΟΙΗΜΑΤΑ» από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. Ο μεταφραστής Βαγγέλης Κατσάνης, μεταφράζει τα “Ficciones” του Jorge Luis Borges για τις εκδόσεις Καστανιώτη. Η Κάτια Γουίλσον μεταφράζει τις «ΙΣΤΟΡΙΕΣ» του από τις εκδόσεις Ερμής. Ο ποιητής και μεταφραστής Σπύρος Τσακνιάς μεταφράζει «Το βιβλίο της άμμου» από τον εκδοτικό οίκο Νεφέλη.  Ο εκδοτικός οίκος Γλάρος, μεταφράζει την «Εισαγωγή στην Αμερικάνικη Λογοτεχνία». Και η Μαρία Τόμπρου, μεταφράζει για τις καλαίσθητες και προσεγμένες εκδόσεις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, το «Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΣΤΙΧΟΥ». Ο Ε. Κ. Γαζής, μεταφράζει το δοκιμιακό του «ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ», από τις εκδόσεις Ροές, και ο Μάκης Μωραϊτης, τις κριτικές ταινιών του Μπόρχες, «Ο Μπόρχες για τον κινηματογράφο», από τις εκδόσεις Καθρέφτης, για να μείνω σε ορισμένες από τις πολλές εκδόσεις του έργου του μεγάλου αργεντινού παραμυθά-συγγραφέα του τυφλού Ομήρου της σύγχρονης εποχής μας, του Jorge Luis Borges. Σε νέα έκδοση κυκλοφορούν τα έργα του, από τον εκδοτικό οίκο Πατάκη.

• Κάτω από την συζήτηση του αργεντινού διηγηματογράφου, δημοσιεύεται ένα ωραίο πολιτικό  διήγημα της σημαντικής πεζογράφου Τατιάνας Γκρίτση-Μιλλιέξ. Την περίοδο αυτή δημοσιογραφούσε και στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» αν θυμάμαι σωστά. Αυτήν πάνω κάτω την περίοδο την είχα γνωρίσει και αλληλογραφούσαμε για θέματα που αφορούσαν την ερωτική αυτοδιάθεση των ελλήνων. Μαζί με τον σύζυγό της, είχαν σταθεί κοντά στα άτομα που αγωνίζονταν για το ΑΚΟΕ. Ανεξάρτητη και ελεύθερη γυναικεία φυσιογνωμία, (όπως και η Λιλή Ζωγράφου) δυναμική προσωπικότητα με πολύ σύγχρονες και δυναμικές ιδέες και θέσεις. Πολύ καλή πεζογράφος, μάλλον ξεχασμένη από το σύγχρονο αναγνωστικό και γυναικείο κοινό.

Εν είδει περιστεράς

Ένα περιστέρι περπατάει πάνω στο πεζούλι. Λέω περπατάει σαν τη μητέρα μου. Κουνιέται και λυγιέται. Πήρε το σώμα του περιστεριού η μητέρα μου κι ήρθε έξω από το παράθυρο να μου θυμίσει πως σήμερα είναι 17 Φεβρουαρίου και κλείνει δεκαπέντε χρόνια από τότε που ‘κλεισε τα μάτια της και δεν μας ξανακοίταξε ποτέ πιά. Ποτέ πιά. Δεν είναι αλήθεια. Με ξανακοίταξε έντρομη με τα μεγάλα της μάτια γουρλωμένα και πάνω στα σηκωμένα μαλλιά της ένα μαρμάρινο σταυρό, τη νύχτα που πιάσανε το μικρό ομογάλακτο αδελφό του οι χαφιέδες και τον τυραννούσανε να ομολογήσει την ενοχή μου….

• Ο ποιητής και μεταφραστής Χριστόφορος Λιοντάκης, μεταφράζει αποσπάσματα από το «Λεξικό των Έτοιμων Ιδεών» του Γουσταύου Φλωμπέρ. Στην σελίδα αφιερωμένη στον γάλλο συγγραφέα με τον γενικό τίτλο «Ο Φλομπέρ ανατόμος της ανθρώπινης βλακείας». Επίσης, μεταφράζει και το  κείμενο του Ρολάν Μπάρτ για το  «Μπουβάρ και Πεκυσέ», που θα κυκλοφορούσε από τις εκδόσεις Πλέθρον.

• Ο συγγραφέας, μεταφραστής, διευθυντής της φιλοσοφικής σειράς των εκδόσεων Γνώση, και κειμενογράφος Κωστής Παπαγιώργης, συνεχίζει στην επόμενη σελίδα με το κείμενο «Βοιωτοί και Φιλισταίοι»-«Είναι η εποχή των Μπουβάρ και Πεκυσέ».

• Ο Αντώνης Τριφύλλης μεταφράζει και παρουσιάζει δύο ποιήματα του ποιητή Πάουλ Τσέλαν, «Η περιπέτεια της γλώσσας στην ποίηση»(Μια παρουσίαση). Το ποίημα «Ολόκληρη η ζωή» και «Στενοδήγηση»

• «Η  λογική των χρωμάτων» του καθηγητή Ζάκ Μπουβερές, μεταφράζει η Εβελίνα Χατζηδάκη.

Μας μιλά για την σχέση του Γκαίτε με τα χρώματα, και τις εργασίες του Βιτγκενστάιν.

• Η Ιωάννα Νικολαϊδου, δημοσιεύει ένα πυκνό θεωρητικό κείμενο το «Κείμενο, ιδεολογία, κριτική. Διάγραμμα μιας υλιστικής θεώρησης»

• Ακολουθεί «Το ινδιάνικο χωριό» του αμερικανού συγγραφέα Έρνστ Χεμινγουέη, σε μετάφραση Π. Αμβρ.

• Η Γιάννα Χλαμπέα, μεταφράζει το κείμενο του Φράνκλιν Ρόουζμοντ, «Συνάντηση με τον Αντρέ Μπρετόν».

• Όπως δηλώνει και η ανακοίνωση της σύνταξης του περιοδικού, ότι από αυτό το τεύχος εγκαινιάζουν μια στήλη με συνεντεύξεων με ανθρώπους του θεάτρου, ο Γιώργος Χασάπογλου δίνει συνέντευξη στον Λ Κ., «Οι κοινωνικές συνθήκες προκαθορίζουν τις θεατρικές  φόρμες…»

• Στο μεσαίο σαλόνι του περιοδικού, υπάρχει μια ενδιαφέρουσα συζήτηση του πατριάρχη του Υπαρξισμού Ζαν Πώλ Σαρτρ με την σύντροφό του Σιμόν ντε Μποβουάρ, «Πρώτα με κέρδισε η λογοτεχνία και μετά η φιλοσοφία», σε μετάφραση Δημήτρη Κωστελένου.

Από τις σπουδαιότερες πνευματικές προσωπικότητες παγκοσμίως της προηγούμενης χιλιετίας. Πολιτικά ενεργός πολίτης σε όλο  του τον βίο, μαζί με την σύντροφό του, άφηνε συχνά το φιλοσοφικό του εργαστήρι, για να κατέβει να πολεμήσει στα χαρακώματα των δρόμων, δραστήριος κοινωνικά και συγγραφικά, επηρέασε όσο λίγοι φιλόσοφοι τους νέους και τις νέες της εποχής του, όχι μόνο της πατρίδας του της Γαλλίας, αλλά διεθνώς. Οι εκδόσεις Αρσενίδη, και ο εκδοτικός οίκος Παπαζήση, έχουν μεταφράσει τα έργα του. Φιλοσοφικά, πεζογραφικά, θεατρικά, δοκιμιακά, μελέτες, αυτοβιογραφίες, πολιτικά κείμενα και μπροσούρες, άφησε στο εδώ πέρασμά του, αυτό το λαμπερό οικουμενικό μυαλό του 20^ου αιώνα. Προσωπικότητα από τις πιο ισχυρές της εποχής του, με αμέτρητο εύρος γνώσεων. Ένα πολιτικό ον, με την σημασία που δίνει ο Αριστοτέλης στην πολιτική. Στάθηκε πάντα δίπλα στους πιο αδικημένους κοινωνικά και πολιτικά. Ενεργός διανοούμενος και στρατευμένος πολιτικά συγγραφέας. Δεν παντρεύτηκε ποτέ την σύντροφό του Μποβουάρ, έζησε μαζί της σε όλη του την ζωή, αρμονικά και συντροφικά, αποτελώντας παράδειγμα ερωτικής και συντροφικής συζυγίας για πολλά  άτομα. Η Κόλαση είναι οι άλλοι, έγραψε σε έργο του, για να γίνει η ρήση του αυτή, παγκόσμια αναφορά των ανθρώπων του 20^ου αιώνα, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Η μελέτη του για τον Υπαρξισμό, είναι αξεπέραστη ακόμα και σήμερα. Από τους συγγραφείς που αρνήθηκαν το Νόμπελ Λογοτεχνίας, και τα οικονομικά του οφέλη.

• Σε επιμέλεια και παρουσίαση της Γιώτας Τσέλαλη, παρουσιάζονται τα «Άγνωστα ιστορικά έγγραφα της βιβλιοθήκης της Ανδρίτσαινας» (Από τη συλλογή εγγράφων του Άγη Τσέλαλη)

• Ο Γάλλος Αλαίν Ρόμπ-Γκριγιέ, συζητά με τον Μισέλ Ριμπαλκά. «Η απελευθέρωση της γυναίκας πρέπει ν’ αποβλέπει στην εκκόλαψη των γυναικείων ονείρων». Η μετάφραση είναι του Πέρρη Κουλούρη.

• Και πάλι ο πολυγραφότατος Σπύρος Τσακνιάς, μεταφράζει το κείμενο του Μιχαήλ Μπαχτίν, «Γέλιο και ελευθερία».

Ένα σημαντικό μελέτημα του ρώσου Μιχαήλ Μπαχτίν, «Προβλήματα λογοτεχνίας και αισθητικής» κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πλέθρον.

• Ο Δημήτρης Μαραγκόπουλος, δημοσιεύει το κείμενο «Έντεχνη ελληνική μουσική (1830-1900) και κράτος».

• Ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος, στις σελίδα για τον κινηματογράφο γράφει το κείμενο «Η ελληνική κωμωδία από την ηθική στην ιστορία»

• Ο Σπύρος Τσακνιάς, συνομιλεί με δύο σημαντικούς ανθρώπους του θεάτρου, τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Λευτέρη Βογιατζή και τον επίσης ηθοποιό και σκηνοθέτη Βασίλη Παπαβασιλείου, για την «Εταιρεία Θεάτρου η Σκηνή», και το έργο του Χ. Κλάιστ, η «Σπασμένη στάμνα».

• Ο Κώστας Γουλιάμος, γράφει για το βιβλίο του Μανόλη Λαμπρίδη, «Παλαιά και νέα ποίηση».

• Στο Βιβλιοταχυδρομείο, «Θέσεις και αντιφάσεις μιας ιδεολογίας», οι συνεργάτες του περιοδικού Κώστας Γουλιάμος και Αλέξης Ζήρας, γράφουν για τα βιβλία των: Σπύρος Κοκκίνης, «Ο καμμένος κήπος» εκδ. της Ίριδας 1980. Ανδρέας Κ. Φουσκαρίνης, «Συμπληγάδες πέτρες και άλλα συναφή «Ηχώ της Αντραβίδας» Αθήνα 1981. Βαλεντίνη Λουρμπάκου, «Ανομίες» Αθήνα 1980. Αντώνης Κολυβάς, «Γράμμα στον Κάρολο» «Διάσταση», Πειραιάς 1980. Γιώργος Καραντώνης, «Παρακείμενα» εκδ. Πλέθρον 1981. Στέλιος Καραγιάννης, «Εσώθυρο άγαλμα» εκδ. Γνώση 1981. Μανώλης Ηλιάδης, «Υστερόγραφο» εκδ. Γνώση 1982 και Σταύρος Θ. Ανεστίδης,  «Βάδισμα» εκδ. Φιλιππότη 1982.

• Ο ποιητής και μεταφραστής Χριστόφορος Λιοντάκης δημοσιεύει το «Νυχτερινό Γυμναστήριο», δώδεκα εξαιρετικά ολιγόστιχα ποιήματα.

• Ο Αλέξης Ζήρας, παρουσιάζει στο ξένο βιβλίο τα μυθιστορήματα του Μάρεκ Χάλτερ, «Η αβέβαιη ζωή του Μάρκο Μάλερ, εκδ. Θεωρία 1981 σε μετάφραση του ποιητή και ανθολόγου Γιώργου Κ. Καραβασίλη, και την νουβέλα της, Κάρσον Μακ Κάλερς, «Πρόσκληση σε γάμο» εκδ. Γράμματα 1981 σε μετάφραση της ποιήτριας Τζένης Μαστοράκη.

• στην σελίδα «Από τον ξένο Τύπο», αναδημοσιεύεται η κριτική του Υμπέρ Ζουέν στην εφημερίδα Le Monde 30/3/1979, για το  μυθιστόρημα  του Αντρέα Φραγκιά «Ο Λοιμός» που μεταφράστηκε από τις εκδόσεις Γκαλιμάρ.

• Στην ίδια σελίδα ο ποιητής, δοκιμιογράφος και καθηγητής πανεπιστημίου Κώστας Στεργιόπουλος δημοσιεύει δύο ποιήματά του,  «Το φως» και «Σαν κάποιες προτομές».

• Στην σελίδα «Πολυφωνικά» ο Κώστας Γουλιάμος και Αλέξης Ζήρας κριτικάρουν την σύγχρονη τους κοινωνική και πολιτική επικαιρότητα. Γράφει ο Αλέξης Ζήρας, σελίδα 26:

Έξι μήνες μετά από την πρόσφατη πολιτική μεταβολή είναι πιστεύω αρκετοί για να προχωρήσουμε σε ορισμένες διαπιστώσεις σχετικά με τα πολιτιστικά μας πράγματα. Μετά λοιπόν από έξι μήνες δεν βλέπουμε να έχει αλλάξει ή έστω βελτιωθεί τίποτα. Γιατί βελτίωση σίγουρα δεν μπορούμε να ονομάσουμε την προβολή κάμποσων κινηματογραφικών ταινιών από την τηλεόραση, ούτε τα εγκαίνια μιας σειράς εκθέσεων. Είναι φανερό ότι η παρούσα κυβέρνηση ήταν ανέτοιμη να ασχοληθεί εξαρχής με τα πιο ακανθώδη προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί εδώ και δεκαετίες στον πολιτιστικό χώρο. Έτσι οι ενέργειες και οι αντιδράσεις της είναι πολλές  φορές σπασμωδικές δεν πείθουν κανένα ότι πίσω τους υπάρχει μια συνεπής συλλογιστική, ένας προγραμματισμένος σχεδιασμός. Στους έξι αυτούς μήνες δεν είναι και λίγοι οι ανεύθυνοι που ανέλαβαν νευραλγικά πόστα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στα πολιτιστικά ιδρύματα. Δημοσιογράφοι φιλικά προσκείμενοι στην κυβέρνηση ανέλαβαν εκπομπές που αγνοούν το θέμα τους ή τον τρόπο χειρισμού τους. Η αλλαγή για την αλλαγή. Καταργήθηκαν δια μιας τηλεοπτικές εκπομπές που διατηρούσαν μια ποιότητα, και με το πρόσχημα της αναμόρφωσής τους κατέληξαν να γίνουν αυτοσχέδια τρυκ. Καμιά εξαγγελία για την κυβερνητική μέριμνα για το βιβλίο. Κανένας διάλογος με τους εκπρόσωπους των λογοτεχνών πάνω στην σύνθεση και λειτουργία των επιτροπών για την αγορά  και βράβευση των βιβλίων της χρονιάς. Καμιά νύξη για την προάσπιση των συγγραφικών δικαιωμάτων. Ούτε καν υποσχέσεις που σε άλλους τομείς δίνονται αφειδώς.

    Θα ήμουν κακός ή υπερβολικός αν έγραφα, τηρουμένων των κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών, τώρα που πια γνωρίζουμε όλοι μας ότι πτωχεύσαμε, ισχύουν, τα περισσότερα από αυτά που επισημαίνει ο κύριος Αλέξης Ζήρας εδώ και τριάντα πέντε περίπου χρόνια, για την νέα πρώτη φορά «αριστερά» κυβέρνησή μας; Ήμουν στα δύσκολα χρόνια, φανατικός λάτρης της δημόσιας τηλεόρασης, και των τεσσάρων καναλιών της, όταν είμασταν μια μικρή μειοψηφία που τα παρακολουθούσε και θεωρούσε τις εκπομπές τους σχολεία πολιτισμού. Στεναχωρήθηκα όταν την έκλεισε ο δισέγγονος της Πηνελόπης Δέλτα, προτιμούσα να απέλυε τους υψηλόμισθους δημοσιογράφους, να σταματούσε εκπομπές που ήσαν πάνω από είκοσι χρόνια στο ραδιόφωνο, αλλά, να μην την κλείσει. Και τώρα όμως που ξανά άνοιξε, οι ίδιες κατά την γνώμη μου παθογένειες.  Οι ειδήσεις προβάλλουν μόνο το κυβερνητικό έργο, και επαινούν το έργο των κυβερνητικών αρμοδίων, ή δίνουν υπερβολικό χρόνο στα υπαρκτά ασφαλώς προβλήματα των προσφύγων και των μεταναστών, ενώ για τους ντόπιους φορολογούμενους κατοίκους αυτής της χώρας, που δεν έχουν την δυνατότητα αντίδρασης σε όλα αυτά που τους συμβαίνουν, ελάχιστα ακούγονται. Δεν καταλαβαίνω γιατί είμαι δημοκρατικός πολίτης όταν συμμετέχω σε προβλήματα των ξένων που μου επιβάλλονται, με το έτσι θέλω,  ενώ είμαι ακροδεξιός όταν θεωρώ ότι οφείλουμε να λύσουμε τα προβλήματα των ελλήνων και ελληνίδων πρώτα φορολογούμενων πολιτών και μετά τα διεθνή. Ένας πρωθυπουργός εκλέγεται για να είναι κυβερνήτης όλων των ψηφοφόρων και όχι εκπρόσωπος των διαφόρων αλληλέγγυων ή μη κυβερνητικών οργανώσεων. Έχουν δει οι πολιτικοί μας, το τι λένε οι άνθρωποι οι καθημερινοί στους δρόμους; Το τι τους απασχολεί και τι αδιέξοδα αντιμετωπίζουν; Είδατε καμία κυβέρνηση ή κανέναν κάτοικο από τις χώρες που έρχονται όλοι αυτοί οι κατατρεγμένοι, να έχει τύψεις ή να αυτομαστιγώνεται γιατί δεν βοηθάει την πτωχευμένη χώρα μας και τους κατεστραμμένους έλληνες; Είδατε να  ενδιαφέρονται οι πλούσιες μουσουλμανικές χώρες, για τους αδερφούς τους πρόσφυγες μουσουλμάνους που φεύγουν και ξεσπιτώνονται από τις πατρογονικές τους εστίες; Θέλω να πω, ότι χάθηκε το μέτρο. Σίγουρα, η κυβέρνηση αυτή, δεν είναι υπεύθυνη για τα άλλα δύο Μνημόνια, μόνο για το τρίτο, όμως εκπροσωπεί το σύνολο των ελλήνων και όχι μόνο αλληλεγγύη στους δικούς μας. Υπάρχει οικογενειοκρατία και σήμερα στην κυβέρνηση ή κάνω λάθος; Υπάρχουν και σήμερα τα δικά μας παιδιά ή κάνω λάθος; Προβάλλονται επιλεκτικά μόνο οι πολιτικές θέσεις ων κομματικών στελεχών της κυβέρνησης ή κάνω λάθος; Πρόεδρος της ελληνικής δημοκρατίας είναι ένας συντηρητικός αξιόλογος πολιτικός, που όμως επί υπουργίας του, κάηκε η Αθήνα και έγινε πλιάτσικο το 2008, και καταστράφηκαν επιχειρήσεις, χωρίς να λογοδοτήσει κανένας πολιτικός για αυτό, αντίθετα επιβραβεύτηκε ή κάνω λάθος; Ποιοι οικοδόμησαν τις νέες σύγχρονες εστίες ελληνικού πολιτισμού στην χώρα μας, τα διάφορα αριστερά γκρουπούσκουλα ή οι ξένοι αλληλέγγυοι; Ποιοι έβαλαν τα χρήματα για να γίνουν τα Μέγαρα Μουσικής(που τα πολεμούσαν παλαιότερα οι αριστερές δημοκρατικές δυνάμεις και τα έντυπά τους), ποια οικογένεια οικοδομεί το νέο Μέγαρο της Λυρικής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης, οι σύντροφοι  της πρώτης φοράς «αριστεράς» κυβέρνηση; Και αφού είναι υπεύθυνο το  βαθύ καρεκλοκένταυρο Πασόκ για την εισδοχή της χώρας μας στα προηγούμενα μνημόνια, γιατί χρησιμοποιούν οι νέοι κυβερνήτες τους ανθρώπους του; Για να δημιουργήσουν τα νέα «αριστερά» τζάκια ή για να διατηρήσουν τις κυβερνητικές τους θέσεις; Για να φτιάξουν ένα νέο συνονθύλευμα  πολιτικό κατεστημένο εξουσίας;

Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά ας μου επιτραπεί μετά από τόσα χρόνια όχι ιστορικών ή λογοτεχνικών διαβασμάτων, αλλά σκληρής εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, που ακόμα ευτυχώς εργάζομαι, ότι οι νέοι αυτοί κυβερνήτες, δεν έβλαψαν και απαξίωσαν την εικόνα της αριστεράς στην ελλάδα, αλλά την ίδια την Πολιτική. Και μην μου προβάλλεται το επιχείρημα ότι εκλέχθηκαν από τον λαό, γιατί ασφαλώς αυτό είναι ιστορική και πολιτική αλήθεια, όμως ο περήφανος λαός, πότε υποστήριζε την συντηρητική παράταξη, πότε την κεντρώα, πότε την σοσιαλιστική, πότε παλαιότερα την στρατιωτική διακυβέρνηση-που τους χάρισε τα χρέη-θέλω να πω, ψήφιζε ανάλογα με το συμφέρον του. Να δούμε τι θα ψηφίσουν οι νέοι και οι νέες στις επόμενες εκλογές, τα παιδιά των πόκεμων, που σπαταλούν δεκάδες ώρες από την ζωή τους πατώντας κουμπάκια των κινητών τους. Θα είχε όμως πολιτικό ενδιαφέρον και ιστορικό, να γνωρίζαμε τι θα ψήφιζαν οι 450.000 νέοι και νέες που ξενιτεύτηκαν από την χώρα, και ποιους πολιτικούς και πολιτικές θεωρούν υπεύθυνους για αυτό.

Πειραιάς, Σάββατο 30 Ιουλίου 2016

Τέλος των διακοπών, και με μεγάλη θλίψη για τον γέροντα ιερέα που κάτι καλόπαιδα του Ισλάμ δολοφόνησαν.

Άραγε, πως μπορείς να  δεχτείς έναν Θεό, που δολοφονούνται άνθρωποι στο όνομά του; Και πως μπορείς να πιστέψεις έναν Θεό, που εξισώνει τον θύτη με το θύμα;