ΚΥΠΡΟΣ ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ

                 ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ

     Τα μελτεμάκια του Ιουλίου δίνουν ελάχιστη δροσιάς παρηγοριά στους κατοίκους της Πόλης, που δεν θα κατορθώσουν και φέτος να πάνε διακοπές. Οι αρμόδιοι φορείς εξακολουθούν να διακηρύσσουν την λήψη νέων μέτρων προστασίας ενάντια στην πανδημία της θανατηφόρου γρίπης του 2020. Ένα κομφούζιο πολλές φορές αντιφατικών απαγορεύσεων για να βγούμε ζωντανοί από αυτό το αλαλούμ των πρακτικών και συμπεριφορών, μιας χώρας που βαδίζει από σκάνδαλο σε σκάνδαλο και από την μια σκανδαλολογία στην επόμενη σκανδαλογραφία. Πολιτικά, Δημοσιογραφικά, Ιατρικά καθημερινά φιρμάνια βομβαρδίζουν κάθε στιγμή τις ζωές μας. Μόνο που,το γαρ πολύ των απαγορεύσεων γεννά ομαδική παραφροσύνη. Ένα πολιτικό κατεστημένο ανάξιο των ιστορικών του περιστάσεων των σύγχρονων πολιτικά ταραγμένων καιρών μας. Κοιτάξτε στις τηλεοπτικές οθόνες τα υπεροπτικά βλέμματα και τις πόζες των ελλήνων πολιτικών μας και άλλων δημόσιων παρατρεχάμενων. Ακούστε τον δημόσιο ξύλινο, κασέτα λόγο τους στους ραδιοφωνικούς σταθμούς. Στις μέρες μας, η κυβερνητική και της αντιπολίτευσης πολιτική και κριτική διεξάγεται μεταξύ του ενός τηλεοπτικού στούντιο ενός καναλιού με το άλλο, στο ενδιάμεσο των διαφημιστικών προβολών και των φτηνών στην παραγωγή τούρκικων σήριαλ. Εισπηδήσεις ανακυκλούμενης πολιτικής σκανδαλολογίας και τιποτολογίας, άχαρης κοκορομαχίας εν έτει 2020, ή μήπως 1989. Ένας γερασμένος και κουρασμένος λαός απηυδισμένος από τις συνεχείς περικοπές των μισθών και των συντάξεών του από το σύνολο του πολιτικού προσωπικού που ενδιαφέρεται κυρίως, για την εισοδηματική επιδοματική πολιτική των εκάστοτε κυβερνόντων και την δίκαιη και δικαιολογημένη απαίτηση για επιστροφή των αναδρομικών του. Το που θα βρεθούν οι πόροι, κανείς δεν αναρωτιέται. Μετά από μένα το χάος των διακοπών. Ακούστε τους νέους και τις νέες που έχουν την δυνατότητα να ταξιδέψουν για τις καλοκαιρινές διακοπές τους ποιοι είναι οι προορισμοί τους. Συγκεκριμένα των «σελέμπριτοι αιγαιοπελαγίτικα νησιά» για ακριβά βαλάντια. Πού τελειώνει των πολιτικών η ιδιοτέλεια και  που συνεχίζεται ημών των ψηφοφόρων, ποιος μπορεί να δώσει σαφή απάντηση; 
Τρίτη Ρώμη δεν θα υπάρξει προφήτευε ο ρώσος σοβιετικός σκηνοθέτης Σεργκέι Αϊζενστάιν στην ταινία του «Ιβάν ο Τρομερός». Μα για να μην επιτραπεί να συμβεί αυτό, όφειλε να Αλωθεί η Δεύτερη. “contra grecorum” από ποιους και με τι ιστορικό τίμημα. Ποιοι είναι οι νέοι σταυροφόροι και ποιοι αυτοί που θέλουν να φορέσουν το οθωμανικό καπέλο στις μέρες μας; Τι περιμένουμε από τους συμμάχους μας σε δύση και ανατολή, χρήματα, τουρίστες, διπλωματικά ευχολόγια, ανέκδοτα της εξωτερικής μας πολιτικής ταπεινώσεων; Η Αυτοκρατορική Ελλάδα ανήκει πλέον στις ένδοξες σελίδες της ιστορίας των Γαυγαμήλων και της Βακτριανής. Η πονεμένη Ρωμιοσύνη στις χαμένες πατρίδες των τουριστικών μας ταξιδιών. Η Αγία Σοφία στο μπαρουτοκαπνισμένο εικονοστάσι των περασμένων βυζαντινών γενεών. Ο Κυπριακός ελληνισμός καρκινοβατεί μεταξύ της κατοχής του εδάφους του εδώ και 46 χρόνια από ξένα εισβολής στρατεύματα και της οικονομικής και οικοδομικής ευμάρειας των σύγχρονων πολιτικών και διπλωματικών εποχών. Απωλέσαμε αρκετά, ή μήπως μας περιμένουν ακόμα και άλλες απώλειες; Ας μας μείνει τουλάχιστον η νησίδα του οικονομικού πολιτισμού του καζίνου στο Ελληνικό. Ως το νέο οικονομικό της πίστης Τάμα του Έθνους.

       Σαράντα έξι χρόνια πέρασαν που χάθηκε ένα κομμάτι του πανάρχαιου ελληνισμού. Η ΚΥΠΡΟΣ. Το νησί που είναι ακόμα σκλαβωμένο, διχοτομημένο, καταπατούν τα χώματά του ξένα-τούρκικα στρατιωτικά στρατεύματα. Δεν δόθηκε λύση οριστική επωφελής και για τις δύο κοινότητες. Εδραιώθηκε μια μεσοβέζικη πολιτική κατάσταση που δεν πάει ούτε μπρος ούτε πίσω. Ή μάλλον, αν δεν λαθεύω, εμπεδώθηκε στην ελληνική και διεθνή συνείδηση ότι υπάρχουν στο νησί της Αφροδίτης δύο ξεχωριστά κράτη. Ποιος θα κάτσει να ασχοληθεί τώρα με την Ιστορία της και τι δικαιωματικά της αναλογεί; Κροκοδείλια επαναλαμβανόμενα δάκρυα και ανάλατες διακηρύξεις και ψηφίσματα που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο τέτοιες μέρες από τα μεγάφωνα των Διεθνών Θεσμών. Παρακολουθώ και πάλι το ΡΙΚ αυτές τις μέρες προσπαθώντας να κατανοήσω, ακούγοντας εξιστορήσεις και αφηγήματα προσώπων ελληνοκύπριων και τουρκοκύπριων, ποιοι φέρουν το μεγαλύτερο βάρος της ευθύνης εκείνων των χρόνων. Τι έφταιξε και εξακολουθεί να φταίει και δεν έχει βρεθεί πολιτική λύση. Κυπριακό ένα πρόβλημα που κακοφορμίζει όπως το Παλαιστινιακό

Παρακολούθησα ένα ντοκιμαντέρ που εξιστορούσε την ιστορία ενός δεκάχρονου τουρκοκυπριόπουλου του 1974 που το έκρυψαν σε ένα νοσοκομείο, και πως το περιέθαλψε μια ελληνοκύπρια νοσοκόμα η κυρία Τασούλα, το φρόντισε και το περιέθαλψε με στοργή και αγάπη. Και σαράντα τόσα χρόνια μετά, μεσήλικας πλέον ο τουρκοκύπριος μουσουλμάνος, οικογενειάρχης με παιδιά, ενθυμούμενος σε ποιο πρόσωπο οφείλει την ζωή του, αναζήτησε, έψαξε να βρει να δει από κοντά την τότε ελληνοκύπρια ορθόδοξη χριστιανή νοσοκόμα για να την ευχαριστήσει. Όπως και έγινε όπως μας έδειξε το ντοκιμαντέρ. Σε ποιόν να αναπέμψεις δέηση ευχαριστιών, στον Χριστό ή στον Αλλάχ; Που αρχίζει η αλήθεια της Ιστορίας και που η αλήθεια του πόνου των βασανισμένων, ταλαιπωρημένων και εξορισμένων, και αγνοούμενων ακόμα Κυπρίων Ανθρώπων; Τι φέρνει κοντά τους λαούς και τι τους διχάζει;

Λόγια ενός Έλληνα 46 χρόνια μετά, που το μόνο που βλέπει μέσα από τα χαρακώματα της διχοτομημένης Κύπρου, είναι το είδωλο της δικής του νεαρής ύπαρξης στους αθηναϊκούς δρόμους, να φωνάζει ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ.  

     Στην μνήμη όλων αυτών που χάθηκαν, ελλήνων και κυπρίων κατά το χουντικό πραξικόπημα. Στην μνήμη των Κυπρίων αγωνιστών που έπεσαν στην εισβολή, των ακόμα και σήμερα αγνοημένων. Στην μνήμη των τουρκοκυπρίων που χάθηκαν και αυτοί στον πόλεμο του 1974, ας αφιερώσουμε τα ποιήματα από την Κυπριακή Ανθολογία. Ούτως ή άλλως, η αλήθεια των θρύλων της ιστορίας δικαιώνεται μέσα στον ποιητικό λόγο της μνήμης των ανθρώπων.

ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ

          1960-2018

Ανθολόγηση,  επιμέλεια, εισαγωγή Γιώργος Χριστοδουλίδης- Παναγιώτης Νικολαϊδης

Εκδόσεις «ΚΥΜΑ» 2018

Φιλολογική επιμέλεια-διορθώσεις Λίλα Φωτάκη

Σχεδιασμός εξωφύλλου και Έκδοσης: Άκανθος

Ζωγραφικά έργα, Άκανθος, Σελίδες 276, τιμή 17 ευρώ

Η Κυπριακή Ανθολογία είναι έργο συλλογικό, ο ποιητής και εκδότης της Γιώργος Δάγλας, συγκέντρωσε με την βοήθεια δύο ακόμα ποιητών και ανθολόγων, του Γιώργου Χριστοδουλίδη και Παναγιώτη Νικολαϊδη, 47 Κυπριακές ποιητικές αντρικές και γυναικείες φωνές εν ζωή, από όλο το φάσμα της Κυπριακής και ποιητικής παράδοσης. Ανθολογούνται ποιήματα που η γλωσσική τους εκφραστικότητα, η ποιητικότητά τους, η θεματολογία τους η υφολογική τους ταυτότητα, η θεματολογία τους, σχηματίζουν ψηφίδα την ψηφίδα, ποίημα το ποίημα την εικόνα της σύγχρονης Κυπριακής ποίησης αλλά και γενικότερα της ελληνικής. Ποιητές που προέρχονται ιστορικά από την κυπριακή ιστορική περίοδο του αγώνα της κυπριακής ανεξαρτησίας, την περίοδο της αγγλικής κατοχής. Ποιητικές φωνές της εισβολής του 1974, του χουντικού πραξικοπήματος. Της μετέπειτα κατοχής και διχοτόμησης της νήσου. Των κατοπινών ιστορικών περιόδων των κυπρίων προσφύγων, των αγνοουμένων, της κυπριακής οικονομικής ανοικοδόμησης των τελευταίων χρόνων. Της άτυπης αποδοχής των τετελεσμένων της Κυπριακής Τραγωδίας. Μιας εθνικής τραγωδίας χωρίς κάθαρση.

Αξίζει έπαινο στον ποιητή και εκδότη που οραματίστηκε και υλοποίησε μιας τέτοιας ποιητικής ποιότητας έργο, όπως και στους άλλους δύο ποιητές και συντελεστές που συνέγραψαν την «ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ 1960-2018». Σημειώνουν μεταξύ των άλλων, στην αρχή της εισαγωγής τους, σελ.7:

«Αποτελεί κοινό τόπο ότι η Κύπρος, γνωστή και ως «νήσος των ποιητών και των αγίων», διαθέτει μια πλούσια ποιητική παράδοση, η οποία, όμως, δεν έχει ακόμη βρει την ανταπόκριση και αναγνώριση που αξίζει στον ευρύτερο ελληνικό χώρο. Λαμβάνοντας, λοιπόν, τούτο υπόψη, η ανά χείρας ανθολογία έχει κύριο στόχο να αναδείξει τον χαρακτήρα και την αισθητική ποιότητα της κυπριακής ποίησης, προβάλλοντας δείγματα τόσο από τα ήδη αναγνωρισμένα επιτεύγματα, όσο και σημαίνουσες ψηφίδες από πιο σύγχρονες εκφραστικές μορφές εξέλιξής της, δημιουργώντας έτσι μια νεόδμητη γέφυρα επικοινωνίας με το ελληνικό αναγνωστικό κοινό, αλλά και με τον ευρύτερο κορμό της Ελληνικής λογοτεχνίας.

     Ο πιο πάνω οραματισμός ενέπνευσε και κινητοποίησε, πρώτα τον ποιητή- εκδότη Γιώργο Δάγλα και ακολούθως τους ανθολόγους, να επιχειρήσουν και, εν τέλει, να υλοποιήσουν το εγχείρημα της συγκέντρωσης του ποιητικού απανθίσματος που έχετε ενώπιόν σας. Και με αυτόν τον τρόπο φιλοδοξούμε ότι η ανθολογία θα αποτελέσει έναυσμα, ώστε να ανανεωθεί το ενδιαφέρον για την ποίηση που παράγεται στο νησί, η οποία, ενώ στις καλύτερές της στιγμές δείχνει επαρκώς εξοπλισμένη να αναμετρηθεί με το διηνεκές του χρόνου, παραμένει ακόμη σε σημαντικό βαθμό αδικαίωτη κι αχειροκρότητη σ’ αυτή τη μακρινή γωνιά, όπως εύστοχα έχει διατυπώσει ο σημαντικότερος ποιητής της νεότερης κυπριακής ποίησης, Κώστας Μόντης.».

      Στο πανόραμα αυτό που έχουμε μπροστά μας της Κυπριακής ποίησης, αναγνωρίζουμε ονόματα ποιητών και ποιητριών γνωστών, λιγότερο γνωστών μας ή ορισμένων εντελώς άγνωστων. Κυπριακές φωνές που έχουν την δική τους τεχνική και γλωσσική μορφολογία, τον σταθερό προσανατολισμό τους στα ιστορικά τεκταινόμενα των τελευταίων δεκαετιών στο νησί, την ανάλογη φυσικά θεματολογία, που εστιάζεται στην εισβολή, την κατοχή, την προσφυγοποίηση, την διχοτόμηση της νήσου. Στα μετά την εισβολή χρόνια της οικονομικής ευδαιμονίας της. Εύλογο είναι, ότι ηλικιακά οι ποιητές και οι ποιήτριες έζησαν, βίωσαν, επηρεάστηκαν από τα τραγικά αυτά ιστορικά και πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα από το 1960 και εδώθε. Ήσαν αυτήκοοι και αυτόπτες μάρτυρες, άμεσοι μέτοχοι των δραματικών αυτών εξελίξεων και πέρασε όλο αυτό το σκοτεινό κλίμα και η περιρρέουσα πολεμική ατμόσφαιρα μέσα στο έργο τους. Τα τραγικά αυτά για τον κυπριακό ελληνισμό γεγονότα, δεν αμαύρωσαν μόνο τις συνειδήσεις των ποιητών και ποιητριών αλλά, εμπότισαν δημιουργικά και το πνευματικό τους έργο. Είναι διάσπαρτα τα ιστορικά γεγονότα με άμεσο με έμμεσο με διακριτικό, με εμφανή τρόπο μέσα στην Κυπριακή ποίηση, τα μυθιστορήματα, τα διηγήματα, τον δοκιμιακό λόγο αλλά  και στις άλλες μορφές της Κυπριακής Τέχνης. Θέατρο, Εικαστικά, εκκλησιαστικά μαρτυρολόγια, πολιτιστικοί θησαυροί. Στις Κύπριες αυτές φωνές που διαβάζουμε, αναγνωρίζουμε τον βουβό πόνο, την ατομική απόγνωση, την υπαρξιακή αγωνία, τον φόβο του χθες αλλά και την ελπίδα για το αύριο. Τα κριτήρια της ποιητικότητας αυτής της ποίησης, δεν μπορεί παρά να είναι μόνο εθνικά και ιστορικά.  Να είναι η δωρεά που τους δόθηκε να γεννηθούν και να ζήσουν σε αυτό το γεωγραφικό κομμάτι του Ελληνισμού και που, παρά την θέλησή τους, πέρα από την δική τους βούληση μετέτρεψαν αλλότριες δυνάμεις σε κατάρα. Τα ποιήματα αυτά, δεν κάνουν κήρυγμα, δεν διχάζουν το ενιαίο σώμα της Κύπρου με αφοριστικές απορρίψεις, αποκλεισμούς και ιδεολογικές κορώνες διαμαρτυρίας. Δεν περιθωριοποιούν την άλλη πλευρά, ο θεμιτός πατριωτισμός τους είναι η καθόλου ανθρωπογεωγραφία της ιστορία της Κύπρου και των κατοίκων της. Η Κύπρος και ο πολιτισμός της είναι η κατά σάρκα ιερή πατρίδα τους. Και αυτήν την διάσταση γεωγραφική και ιστορική μεταφέρουν στα σπλάχνα τους τα ποιήματα αυτά, οι φωνές αυτές αντρών και γυναικών με το ιδιαίτερο ποιητικό βάρος του καθενός ποιητή και της κάθε μιας. Τα ποιήματα αυτά είναι η ανθρωπογεωγραφία των δεσμών αίματος και πνεύματος σε χρόνους υποδούλωσης του νησιού στην στρατιωτική και πολιτική πραγματικότητα. Είναι η προσωπική του καθενός και κάθε μιας ατομική κλήση στην δραματική απάντηση στα σκοτεινά παιχνίδια προσώπων κακομούτσουνων. Οι φωνές αυτές, δεν απολογούνται, δεν οικτίρουν την μοίρα τους, δεν θρηνολογούν για να συγκινήσουν, δεν διεκδικούν εκδίκηση για τα χρόνια που χάθηκαν, των παιδικών και εφηβικών τους χρόνων μέσα στους αγώνες για την ανεξαρτησία, τον πόλεμο, την ξένη εισβολή, την κατοχή, την διχοτόμηση. Με απλό λόγο, ήρεμη γραφή γενεαλογούν την μοίρα της ιστορίας της νεότερης Κύπρου. Γνωρίζουν από πού προέρχονται, ποιο πολιτιστικό έδαφος τους έχει γεννήσει και αυτό εικονογραφούν. Ποιήματα, γραμμένα στην Κυπριακή διάλεκτο, ποιητικές μονάδες συνθεμένες σε γλώσσα ομιλούσα ελληνική, ποιήματα ποιητών, που έζησαν ή ζουν σε χώρες της παλαιάς κοινοπολιτείας και κουβαλούν στο γλωσσικό τους υπόστρωμα λέξεις και ατμόσφαιρα ξένη από την κυπριακή καθομιλουμένη. Μια κρυφή αίσθηση ξενητείας νιώθεις καθώς διαβάσεις τις ποιητικές αυτές εξομολογήσεις που σπονδυλώνουν την Κυπριακή Ανθολογία των ετών 1960-2018. Ποιήματα συλλογικής μνήμης, ίχνη προσωπικών βιωμάτων, οραμάτων φωνές και ερωτήματα αναπάντητα ακόμα και σήμερα.

      Τα ποιήματα αυτά είναι το καθόλου πλήρωμα της Κυπριακής ιστορικής ποιητικής γραμματείας. Ιχνογραφούν το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν, βαδίζουν πάνω στο σύγχρονο παρόν και ατενίζουν το μέλλον, είτε με αισιόδοξη είτε με απαισιόδοξη διάθεση, πάντα όμως με την ταυτότητα του Ελληνισμού που φέρει από τα Ομηρικά χρόνια μέσα της η Κυπριακή γλώσσα, η Κυπριακή παράδοση, ο Κυπριακός πολιτισμός.

Από την «εσχατία» της μεσογειακής λεκάνης, ένα νησί του ελληνισμού περιφρονεί τον θάνατο τραγουδώντας, γράφοντας στίχους με το αίμα κυπρίων αγωνιστών, περιγελά την ιστορία επειδή μπορεί ακόμα να ελπίζει, σε μια ενωμένη και πάλι Κυπριακή Δημοκρατία.

    Οι συμμετέχοντες ποιητές και ποιήτριες είναι οι εξής:

Γιώργος Μοράρης, Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Κώστας Βασιλείου, Μιχάλης Πασιαρδής, Ντίνα Παγιάση Κατσούρη, Πολύβιος Νικολάου, Στέφανος Κωνσταντινίδης, Ανδρέας Καρακόκκινος, Ανδρέας Πετρίδης, Ανδρέας Χατζηθωμάς, Αντώνης Πιλλάς, Γιώργος Μολέσκης, Έλενα Τουμαζή Ρεμπελίνα, Λεύκιος Ζαφειρίου, Λίλη Μιχαηλίδου, Μαρία Περατικού Κοκαράκη, Μάριος Αγαθοκλέους, Μιχάλης Πιερής, Μόνα Σαββίδου Θεοδούλου, Νάσα Παταπίου, Φροσούλα Κολοσιάτου, Χρήστος Μαυρής, Αγγέλα Καϊμακλιώτη, Αλεξάνδρα Γαλανού, Ανδρέας Γεωργαλλίδης, Βάκης Λοϊζίδης, Γιώργος Καλοζώης, Γιώργος Χαριτωνίδης, Γιώργος Χρισοδουλίδης, Ελένη Κεφάλα, Ευτυχία Παναγιώτου, Ευφροσύνη Μαντά Λαζάρου, Ζέλεια Γρηγορίου, Λεωνίδας Γαλάζης, Μιχάλης Παπαδόπουλος, Νένα Φιλούση, Πάμπος Κουζάλης, Παναγιώτης Νικολαϊδης, Στέφανος Σταυρίδης, Χριστιάνα Αβρααμίδου, Ανδρέας Τιμοθέου, Αντωνίνη Σμυρίλλη, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Μαρίνα Αρμεύτη, Στέλλα Βοσκαρίδου, Γιώργος Ταρδίος, Στέφανος Στεφανίδης.

    Τι να επιλέξεις από αυτήν την Κυπριακή Ανθολογία και τι να μην σε λυπήσει που δεν θα το αναφέρεις. Χωρίς διάκριση τω ποιητικών αυτών φωνών, αντρών και γυναικών, παλαιότερων ηλικιακά και νεότερων, θεωρώ ότι αυτή η ποιητική ανθολογία είναι μία εύοσμη ανθοδέσμη μνήμης της ελληνικότητας. Που διαρκώς στέκει παρούσα μπροστά μας να μας υπενθυμίζει το Χρέος.

Ας μου επιτραπεί από το συλλογικής πνοής αυτό έργο, να αντιγράψω τίτλους ανάσας ποιημάτων χωρίς τον ή την δημιουργό τους. Τίτλοι που μας αποκαλύπτουν το εύρος και τα ενδιαφέροντα των ποιητών και ποιητριών. Τίτλοι που δεν εστιάζονται μόνο στην Κυπριακή Τραγωδία. Σαν μια συλλογική μνήμη τιμή στον Κυπριακό Ελληνισμό. Σαράντα έξι χρόνια μετά.

«Η ΕΠΙΤΟΚΟΣ», σ.18. «ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΠΟΛΙΣ» σ. 23. «Ο ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ» σ. 29.  «ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΛΛΗΝΕΣ» σ 35. «Ο ΑΔΩΝΗΣ» σ. 41, «Η ΜΑΡΑΖΩΜΕΝΗ» σ. 46. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ» σ. 51. «ΧΩΡΙΣ ΕΝΟΧΕΣ» σ. 57.,  «ΚΥΠΡΙΔΟΣ ΘΡΗΝΟΣ» σ. 60, «ΕΓΩ Η ΠΕΤΡΑ…» σ. 63, «ΑΠΟΥΣΙΑ» σ. 69, «ΤΟ ΗΜΙΤΕΛΕΣ ΠΟΙΗΜΑ» σ. 74., «ΑΕΙ ΩΡΑΙΑ» σ.78. «Ο ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ» σ. 83., «ΘΡΥΛΟΣ ΚΑΙ ΘΥΜΗΣΗ» σ. 91, «ΑΠΟΨΕ!», σ. 94, «Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΣΩΠΟ» σ. 101.,  «Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΚΑΙ Η ΠΕΤΡΑ» σ. 107., «ΠΡΩΤΗ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ» σ. 111., «Ο ΕΠΑΝΩ ΚΗΠΟΣ» σ. 118., «Η ΜΕΔΟΥΣΑ» σ. 123.,  «16.6.1945», σ.129., «ΤΡΑΓΙΚΗ ΕΙΡΩΝΕΙΑ», σ. 132., «Ο ΡΑΚΟΣΥΛΛΕΚΤΗΣ» σ. 136., «ΚΟΚΚΙΝΟ ΔΑΣΟΣ», σ, 142.,  «ΟΤΑΝ Η ΝΥΧΤΑ ΧΑΣΕΙ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΤΗΣ ΝΥΧΙ», σ. 148., «Ο ΠΕΣΣΟΑ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ» σ. 159.,  «1974» σ. 164., «Η ΤΕΛΕΤΗ» σ. 166., «ΜΕΡΕΣ ΤΟΥ 1453», σ. 173. «ΖΕΪΜΠΕΚΙΚΟ ΤΟΥ ΚΑΤΩ ΚΟΣΜΟΥ» σ. 181., «ΟΔΟΣ ΝΕΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ» σ. 189., «ΜΗΔΕΙΑ ΙΙ», σ. 193., «ΠΑΛΙΑ ΛΕΥΚΩΣΙΑ», σ. 198,. «ΓΚΕΟΡΓΚ ΤΡΑΚΛ» σ. 202. «ΤΟ ΚΟΥΒΑΡΙ ΤΗΣ ΕΚΑΒΗΣ» σ. 206. «ΕΘΟΣ» σ. 209. «ΠΗΝΕΛΟΠΗ» σ. 215. «ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ» σ. 222. «ΤΑ ΑΝΕΙΠΩΤΑ» σ. 228. «4) Ζω στην κατοχή στην χώρα» σ. 233.  «ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ» σ. 237. «(ΣΕ ΑΡΓΗ ΚΙΝΗΣΗ)» σ. 240. «ΚΡΑΥΓΗ» σ. 244. «ΠΗΝΕΛΟΠΗ» σ. 247. «ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΓΥΡΗ» σ. 254. «ΟΙ ΠΝΙΓΜΕΝΟΙ» σ. 258. «ΤΗΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΤΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ» σ. 266.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς, 21 Ιουλίου 2020

Η Πειραϊκή μνήμη συναντά την Κυπριακή.