OSCAR WILDE, Ρήσεις και Αποφθέγματα

ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ

Όσκαρ Φίνγκαλ Ο’ Φλαέρτι Γουίλς Γουάιλντ

(Δουβλίνο 16 Οκτωβρίου 1854-Παρίσι 30 Νοεμβρίου 1900)

Η ζωή ως Τέχνημα

Ψεύτικη Σφίγγα! Ψεύτικη Σφίγγα!

Ο γέρος Χάροντας,

κοντά στην καλαμώδη Στύγα,

ακουμπισμένος στο κουπί του,

περιμένει τον οβολό του.

Πήγαινε μπρος κι άφησέ με

Μαζί με το Σταυρό μου.

ΕΥΦΥΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΕΦΑΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ

Στο έργο του DE PROFUNDIS μέσα από την φυλακή γράφει στον ερωμένο του που του κατέστρεψε την ζωή και διέλυσε την οικογένειά του:

•  «δεν μπορούσες να κάνεις τίποτα καλύτερο απ’ το να μου καταστρέψεις τη ζωή. Αν δώσεις σ’ ένα παιδί κάποιο παιχνίδι υπερβολικά θαυμαστό για το μικρό μυαλό του ή υπερβολικά ωραίο για το μόλις ανοιγμένα μάτια του, το σπάζει όντας πεισματάρικο, όντας αδιάφορο, το παρατάει και πάει να παίξει με τους φίλους του. Αυτό έγινε με σένα. Παίρνοντας στα χέρια σου τη ζωή μου δεν ήξερες τι να την κάνεις. Δεν μπορούσες άλλωστε να ξέρες. Ήταν κάτι πολύ θαυμαστό για να το ‘χεις στη χούφτα σου. Θα ‘πρεπε να το άφηνες να γλιστράει απ’ τα χέρια σου και να πήγαινες να παίξεις με τους φίλους σου. Δυστυχώς, αποδείχτηκες πεισματάρης και το έσπασες. Αυτό πιθανόν αποτελεί, σε τελευταία ανάλυση, το έσχατο μυστικό για όσα συνέβησαν. Γιατί τα μυστικά είναι πάντα μικρότερα από τις επιπτώσεις τους. Από τη μετατόπιση ενός μορίου μπορεί να χάσει την ισορροπία ένας κόσμος.

• Όλες οι γυναίκες γίνονται σαν τις μητέρες τους. Αυτή είναι η τραγωδία τους. Κανένας άντρας δεν γίνεται σαν τη μητέρα του. Αυτή είναι η δική μου τραγωδία.

• Η κοινωνία είναι υπέροχα ευχάριστη. Το να είσαι μέσα σ’ αυτήν είναι σκέτη πλήξη. Αλλά το να είσαι απ’ έξω είναι απλά τραγωδία.

• Γιατί γεννήθηκα ανάμεσα σε τέτοιους σύγχρονους;

• Η σοβαρότητα είναι το μόνο καταφύγιο των ρηχών ανθρώπων.

•And all men kill the thing they love (Όλοι σκοτώνουν ό,τι αγαπούν)

• Η ψευδαίσθηση είναι η πρώτη ανάμεσα στις απολαύσεις.

• Μεταχειρίστηκα την τέχνη σαν υπέρτατη πραγματικότητα και τη ζωή σαν απλή εκδήλωση φαντασίας.

• Διασκέδασα με το να είμαι ένας Flaneur ένας δανδής ένας κύριος της μόδας.

• Έγινα αδιάφορος για την ζωή των άλλων, έπαιρνα την ηδονή από όπου μου άρεσε  και τραβούσα το δρόμο μου.

• Μπορώ να αντισταθώ σε οτιδήποτε εκτός από τον πειρασμό.

• Δεν είμαι αρκετά νέος για να τα ξέρω όλα.

• Στην Ζωή μου έβαλα όλη την μεγαλοφυϊα μου. Στο έργο μόνο το ταλέντο μου.

• Οι διαφωνίες πρέπει να αποφεύγονται. Είναι πάντοτε χυδαίες και συχνά πειστικές.

• Όπου υπάρχει πόνος είναι τόπος ιερός. Κάποια μέρα οι άνθρωποι θα καταλάβουν τι σημαίνει αυτό.

• Πάντα να συγχωρείς τους εχθρούς σου. Τίποτε δεν τους ενοχλεί περισσότερο.

• Κυρίες και Κύριοι. Διασκέδασα αφάνταστα την αποψινή βραδιά. Οι ηθοποιοί μας έδωσαν μια γοητευτική παράσταση, το έργο ήταν καταπληκτικά χαριτωμένο και για την εκτίμηση που μου δείξατε θέλω να σας συγχαρώ. Είμαι σχεδόν πεπεισμένος πως κρίνετε το έργο τόσο καλά, όσο εγώ.

• Στην Αμερική, ξέρετε, είχα δυό γραμματείς. Έναν για αυτόγραφα κι έναν για τις τούφες των μαλλιών. Στους έξι μήνες ο πρώτος πέθανε από κράμπα του χεριού κι ο δεύτερος απόκτησε φαλάκρα.

• Οι πιο καλοντυμένοι Αμερικανοί είναι οι μεταλλωρύχοι.

• Οι Αμερικανοί μοιάζουν σ’ όλα με τους Εγγλέζους, εκτός από την γλώσσα.

• Στην Αγγλία όποιος δεν μπορεί να μιλήσει για ηθική, τουλάχιστον δυό φορές την εβδομάδα, σε πλατύ ανήθικο-ακροατήριο, είναι ξοφλημένος σαν σοβαρός πολιτικός. Δεν του απομένει μετά παρά η Βοτανική ή η Εκκλησία.

• Η Ελληνική Τέχνη είναι παιδί του Ήλιου και ασχολείται με την αλήθεια των πραγμάτων, ενώ η δική μας είναι τέχνη της Σελήνης που παίζει με τις σκιές.

• Η Τέχνη δεν θα έπρεπε ποτέ να προσπαθεί να είναι λαϊκή. Ο λαός θα έπρεπε να προσπαθήσει να γίνει καλλιτεχνικός.

• Η Μουσική δεν δημιουργεί μέσα μας ένα καινούργιο κόσμο. Μάλλον ένα καινούργιο χάος.

• Το θέατρο πρέπει ν’ αρχίσει να παίρνει το κοινό του στα σοβαρά. Πρέπει να πάψει να του λέει ιστορίες που τις καταλαβαίνει.

• Ο ηθοποιός είναι μαζί  η μεγαλύτερη πηγή ελευθερίας και το λεπτότερο όργανο καταπίεσης.

• Ο ταμίας είναι ο νέος λογοκριτής. (εννοεί τον ταμία του θεάτρου)

• Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι άλλοι άνθρωποι. Οι σκέψεις τους είναι οι απόψεις κάποιου άλλου, οι ζωές τους μια μίμηση, τα πάθη τους ένα παράθεμα.

• Μερικοί άνθρωποι θέλουν να γνωρίσουν την οδύνη. Δεν υπάρχει αλήθεια στην ευτέλεια.

• Η μορφή διακυβέρνησης που ταιριάζει περισσότερο στον καλλιτέχνη είναι να μην υπάρχει καμία κυβέρνηση.

• Ζούμε την εξαφάνιση του επίσημου σοσιαλισμού. Όταν η αντιπολίτευση χάνει την πολιτική της πλατφόρμα πρέπει να ριζώσει στη τέχνη.

• Σε εποχές λαϊκισμού προοδευτικός καλλιτέχνης είναι ο καλλιτέχνης που δε φοβάται τη σιωπή.

• Σε κακούς καιρούς το γέλιο είναι κροτάλισμα φόβου.

• Η απολυταρχική μορφή  τέχνης είναι το μιούζικαλ.

• Η Ιδεολογία είναι απότοκος της οδύνης.

• Η τραγωδία ήταν ανέφικτη όσο γινόταν σύγχυση της ελπίδας με την άνεση. Ξαφνικά η τραγωδία είναι και πάλι εφικτή.

• Όταν η κοινωνία είναι επίσημα φιλισταϊκή, η πολυπλοκότητα της τραγωδίας γίνεται πηγή αντίστασης.

• Αυτό που έχει ενδιαφέρον στους ανθρώπους του καλού κόσμου, είναι η μάσκα που ο καθένας τους φοράει και όχι η πραγματικότητα που κρύβεται κάτω από τη μάσκα.

• Η πείνα και όχι η αμαρτία είναι η μητέρα κάθε σύγχρονου εγκλήματος.

• Η εργασία είναι κατάρα των ανθρώπων που αγαπούν το ποτό.

• Κάθε φορά που σκέφτομαι τα ελαττώματά μου πηγαίνω αμέσως για ύπνο.

• Ο μόνος τρόπος να απαλλαγείς από έναν πειρασμό, είναι να ενδώσεις σ’ αυτόν. 

• Η ηθικότητα είναι η στάση που παίρνουμε ανάμεσα στους ανθρώπους που αντιπαθούμε προσωπικά.

• Η ευτυχία ενός παντρεμένου εξαρτάται από τα πρόσωπα που δεν παντρεύτηκε.

• Στην έγγαμη ζωή τρείς σημαίνουν συντροφιά, δύο  τίποτα.

Η μόνη διαφορά ανάμεσα σ’ ένα καπρίτσιο κι ένα ισόβιο πάθος είναι πως το καπρίτσιο κρατάει λίγο… περισσότερο.

• Το χειρότερο με τα ειδύλλια είναι πως σε καταντούν αντι-ειδυλλιακό.

• ΄Ενας άνδρας μπορεί να είναι ευτυχισμένος με οποιαδήποτε γυναίκα, αρκεί να μην την αγαπάει.

• Όταν οι Θεοί θέλουν να μας τιμωρήσουν, απαντούν στις προσευχές μας.

• Το μόνο πράγμα που μπορείς να κάνεις με μια καλή συμβουλή είναι να τη δώσεις σε κάποιον άλλον. Δεν είναι ποτέ χρήσιμη για τον εαυτό σου.

• Δεν ζεις διπλή ζωή προσποιούμενος ότι είσαι κακός, ενώ στην πραγματικότητα είσαι καλός. Αυτό θα ήταν μια υποκρισία.

• Δίνουμε το ψωμί μας στους φτωχούς και ντύνουμε τους ζητιάνους, μα οι ψυχές μας είναι γυμνές και λιμοκτονούν.

• Απαλλάξτε με από τους σωματικούς πόνους. Τους ψυχικούς τους αναλαμβάνω.

• Πρέπει πάντα κανείς να παίζει δίκαια, όταν έχεις τα χαρτιά που κερδίζουν.

• Η μόδα είναι μια μορφή ασχήμιας τόσο αβάσταχτη, ώστε πρέπει να την αλλάζουμε κάθε έξι μήνες.

• Ο καλλιτέχνης δεν έχει ηθικές συμπάθειες.

• Η κακή τέχνη είναι το αποτέλεσμα καλών προθέσεων.

• Ξύπνησα τη φαντασία του αιώνα μου, έτσι ώστε να πλάσει μύθους και θρύλους για μένα.

• Λίγο πριν πεθάνει στο κρεβάτι που βρίσκονταν, βλέποντας την ταπετσαρία του τοίχου, είπε: Αυτή η ταπετσαρία είναι απαίσια. Ή εγώ θα φύγω ή αυτή.

• Εμείς οι Ιρλανδοί είμαστε πολύ ποιητικοί για να γίνουμε ποιητές. Είμαστε ένα έθνος λαμπρών αποτυχημένων, αλλά είμαστε οι σπουδαιότεροι ρήτορες μετά τους Έλληνες.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

• ΘΕΑΤΡΟ Ι, μτφ. Στάθης Σπηλιωτόπουλος, Ίκαρος 1953, Τυπογραφείο Π. Σεργιάδη (περιέχει τα εξής έργα: Η ΒΕΝΤΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΑΙΔΗΣ ΟΥΙΝΤΕΡΜΗΡ/ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΧΩΡΙΣ ΣΗΜΑΣΙΑ/ΤΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΣΟΒΑΡΟΣ)

•ΘΕΑΤΡΟ ΙΙ, μτφ. Στάθης Σπηλιωτόπουλος, Ίκαρος 1957, Τυπογραφείο Π. Σεργιάδη (περιέχει τα εξής έργα: ΕΝΑΣ ΙΔΑΝΙΚΟΣ ΣΥΖΥΓΟΣ/ΣΑΛΩΜΗ/ΑΓΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑ/ ΦΛΩΡΕΝΤΙΝΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ/Η ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΗΣ ΠΑΔΟΥΑΣ)

•Ένας ιδανικός σύζυγος, μτφ. Στάθης Σπηλιωτόπουλος, προλεγόμενα Μπερναρ Σω, Γκοβόστης χ.χ.

Βλέπε: Εξόρμηση 14/1/1990, Ουάίλντ: Ένας ιδανικός σύζυγος

•Τι σημασία έχει να είναι κανείς σοβαρός-κωμωδία σε τρείς πράξεις-μτφ. Στάθης Σπηλιωτόπουλος, Γκοβόστη χ.χ. /Αθήνα 1989

Βλέπε: Η Καθημερινή 15/7/1999. Κωμωδία.

• Όσκαρ Ουάϊλδ ΣΑΛΩΜΗ, Τραγωδία μτφ.-πρόλογος Νίκος Ποριώτης, Εκδοτική Εταιρεία Τα Έργα 1916, τύποις Αδελφών Μπλαζουδάκη

• Σαλώμη, μτφ. Δημήτρης Μαυρίκιος, σχέδια Aubrey Beardsley, Καστανιώτη 1992 (η μετάφραση από το γαλλικό πρωτότυπο του συγγραφέα είναι αφιερωμένη στον Διονύση Φωτόπουλο)

----

•Διηγήματα, πρόλογος Γ. Ευστρατιάδης, μτφ. Ελένη Μπόλλη, εξώφυλλο Τ. Παπατζανετέας, Στοχαστής 1970, τυπογραφεία Φιλικής Εταιρείας (ΚΥΚΛΟΣ ΠΡΩΤΟΣ-Ο ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ ΠΡΙΓΚΗΠΑΣ/ΤΑ ΑΗΔΟΝΙ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ/ΜΙΑ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΡΟΥΚΕΤΑ/Ο ΑΦΟΣΙΩΜΕΝΟΣ ΦΙΛΟΣ/Ο ΣΚΛΗΡΟΚΑΡΔΟΣ ΓΙΓΑΝΤΑΣ)-(ΚΥΚΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ-Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ Τις ΡΟΔΙΕΣ/ΤΑ ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΤΗΣ ΙΝΦΑΝΤΑ/Ο ΜΙΚΡΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ/ΤΟ ΑΣΤΕΡΟΠΑΙΔΟ/Ο ΨΑΡΑΣ ΚΙ Η ΨΥΧΗ ΤΟΥ)

• Ο ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ ΠΡΙΓΚΗΠΑΣ, -ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΤΙΣ ΡΟΔΙΕΣ, μτφ. Πέρσα Ντούπη, Σύγχρονη Εποχή

Βλέπε: Ελευθεροτυπία 10/10/1992

• ΤΑ ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΤΗΣ ΙΝΦΑΝΤΑ, Πατάκη 1999

Βλέπε: Τα Νέα 22/1/2000, Η Ινφάντα του Όσκαρ Ουάϊλντ για παιδιά

•ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟΥΧΟΣ, Oscar Wilde, The Model Millionaire, The Sphinx Without a Secret, The Canterville Ghost, μτφ. Δάφνη Ανδρέου, Στοχαστής 1988, τύπωμα στα πιεστήρια Ευρωτύπ ΑΕ

Βλέπε: Ελεύθερος Τύπος 31/10/1993, 320 αφορισμοί και τρία διηγήματα του Ο.

Βλέπε: Η Καθημερινή 1/1/1994

Βλέπε: Το Βήμα 17/10/1994

• ΤΟ ΑΗΔΟΝΙ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ και άλλες ιστορίες The Happy Prince and Other Tales, μτφ. Βάνια Σύρμου-Βεκρή, σχέδια Γιάννης Δημητράκης, Μπιλιέτο, Παιανία 1999, τυπογραφείο Γκούμας-Σφενδύλης

• ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΤΙΣ ΡΟΔΙΕΣ (A House of Pomegranates),μτφ. Σύνια Κούσουλα, εικονογράφηση Έλλη Κελεμένδρη, Νεφέλη 1991, στοιχειοθεσία-σελιδοποίηση TEXT @ COLOR-Δ. Εμμανουήλ

Βλέπε: Ελένη Σαραντίτη, Ελευθεροτυπία 4/9/1991, Παραμύθια του Όσκαρ Ουάϊλντ.

Βλέπε: Αθηνά Παπαδάκη, Η Αυγή 1/12/1991, Παλιοί Συγγραφείς σε νέες εκδόσεις.

Βλέπε: Η Καθημερινή 19/5/1991.

•ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΟΥ ΛΟΡΔΟΥ ΑΡΘΟΥΡ ΣΑΒΙΛ, μτφ.-πρόλογος Στάθης Σπηλιωτόπουλος, Γκοβόστη χ.χ./ Αθήνα 1989

Βλέπε: Έθνος 24/1/1990 Με τον τρόπο του Όσκαρ Ουάϊλντ

Βλέπε: Η Καθημερινή 3/2/1990 και 4/2/1990

• ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΟΥ ΛΟΡΔΟΥ ΑΡΘΡΟΥ ΣΑΒΙΛ, μτφ. Δάφνη Ανδρέου, Στοχαστής 1993

Βλέπε: περ. Διαβάζω τχ. 320/13-10-1993

Βλέπε: περ. Ο Ταχυδρόμος τχ. 45/10-11-1993

Βλέπε: περ. Είναι τχ. 131/16-11-1993

• ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΟΥ ΚΑΝΤΕΡΒΙΛ, μτφ. Γιώργος Σημηριώτης, Ν. Γερονικόλας χ.χ. Τύποις Σ. Φωτιάδου

• Ο ΨΑΡΑΣ ΚΙ Η ΨΥΧΗ, μτφ. Κώστας Τρικογλίδης, κείμενο του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, κριτική ανάλυση Αντρέ Ζιντ, Ηριδανός χ.χ. στοιχειοθεσία-Εκτύπωση Γ. Αργυρόπουλος-Α. Ζουμαδάκης

• ΤΕΛΕΝΥ, (TELENY or THE REVERSE OF THE MEDAL, A physiological Romance of TO-DAY), μτφ . Νίκος Παπαδογιάννης, πρόλογος H. Montgomery Hyde, Ερατώ-Μανώλης Μανουσάκης 1986, τυπογραφείο Άγγελου Ελεύθερου

• Η ΜΠΑΛΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΦΥΛΑΚΗΣ ΤΟΥ ΡΗΝΤΙΓΓ, πρόλογος και ποιητική απόδοση Ρήγα Γαρταγάνη, Ο Κεραμεύς χ.χ.

•Η Μπαλλάντα της φυλακής του Ρήντιγγ, μτφ. Νίκος Παπακωνσταντίνου, περικάλυμμα και σκίτσα Δημήτρης Ανδρικόπουλος Δίφρος 1958, τυπογραφείο Μαρία Γουδέλη

•Η ΨΥΧΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ, μτφ. Ζωζώ Πασκετζή, επιμέλεια Νίκος Μπαλής, προλογικό σημείωμα J. C. Powys, εισαγωγή Τζώρτζ Όργουελ, Ελεύθερος Τύπος 1981, στοιχειοθεσία Α. Γιοβάνης-Δ. Στρακάτος ΟΕ

• Η Ψυχή του Ανθρώπου στο Σοσιαλισμό, μτφ.-εισαγωγή Ολυμπία Καράγιωργα, Γνώση 1984, τυπώθηκε στην Γ. Κιώτη

Βλέπε: περ. Αντί τχ. 285/12-4-1985

• Oscar Wild, ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ, μτφ. Π. Αντωνόπουλος, πρόλογος Ζ. Ζοζέφ-Ρενό, Κ. Αναγνωστίδου χ.χ. τυπογραφείο Γ. Σερμπίνης

• Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΟΥ ΨΕΥΔΟΥΣ, Δοκίμια, τόμος Α΄, απόδοση Φώντας Κονδύλης, Καστανιώτη 1988

Βλέπε:

• Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΟΥ ΨΕΥΔΟΥΣ, μτφ. Θάνος Σακκέτας, Στοχαστής

Βλέπε: Το Βήμα 28/11/1999

Βλέπε: περ. Δίφωνο τχ. 56/5,2000

• ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ, μτφ. Σ. Πρωτόπαπα, πρόλογος Σ. Μαράντος, Γκοβόστη χ.χ.

•ΤΕΧΝΗ-ΣΑΤΙΡΑ-ΦΑΝΤΑΣΙΑ και Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΦΥΛΑΚΗΣ, μτφ. Π. Αντωνόπουλος, επιμέλεια Ζ. Λεπτάκη, ΑΡΓΩ-Π. Βαρέλη χ.χ. τυπογραφείο Γεωργίου Νικολετάκη

• Η σημασία του να μην κάνεις τίποτα. Η παρακμή του ψεύδους ΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ, μτφ. Νίκος Ταξ. Δαβανέλλος, πρόλογος Εύα Κοταμανίδου, Περίπλους-Διονύσης Βίτσος 2002

Βλέπε: Αυριανή 9/3/2003

Βλέπε: metrorama Τρίτη 25/2/2003

Βλέπε: Γ. Ν. Μπασκόζος, επιμέλεια,  ΕΞΠΡΕΣ 23/3/2003

Βλέπε: Φώτης Χρονόπουλος, HEART Τύπος τχ.16/16-3-2003

Βλέπε: Αλεξάνδρα Δήμου, περ. Ραδιοτηλεόραση τχ. 1724/1-3-2003, σ.104

Βλέπε: Γιώργος Χ. Παπασωτηρίου, Η Βραδυνή, Σάββατο 22/2/2003, σ.44,  Η κριτική είναι δημιουργία

Βλέπε: περ. Αθηνόραμα τχ. 149/20-3-2003, σ.249

• ΤΟ ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΟΥ κ. ΟΥ. Χ. μτφ. Δάφνη Ανδρέου, Στοχαστής

Βλέπε: περ. Δίφωνο τχ. 75/12,2001, σ.181

• DE PROFUDIS-Εκ Βαθέων-μτφ. Ν. Καντζια, εισαγωγή-ανάλυση Ρήγα Γαρταγάνη, Ο Κεραμεύς χ.χ.

• DE PROFUNDIS, μτφ. Α. Γ. Μαρπουτζόγλου, πρόλογος Robert Ross, Τυπογραφείο ΕΣΤΙΑ 1910

• DE PROFUNDIS(ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ), μτφ.-εισαγωγή Στάθη Σπηλιωτόπουλου, ΠΑΠΥΡΟΣ ΠΡΕΣΣ χ.χ.

• DE PROFUNDIS(ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ)-EPISTOLA:IN CARCERE ET VINCULIS, επίλογος VYVYAN HOLLAND, μτφ. Λουκάς Θεοδωρακόπουλος, Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος 1981

• DE PROFUNDIS, [Epistola: In Carcere et Vinculis] μτφ. Ανδρέας Ρικάκης, εισαγωγή VYVYAN HOLLAND, Κάκτος-Οδυσσέας Χατζόπουλος 1996/β΄ 2006

• De Profundis, μτφ. Ανδρέας Παππάς, ΣΜΙΛΗ-Χρήστος Κουτσιαύτης 2012

• ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ, Ο ΚΡΙΤΙΚΟΣ ΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς, στιγμή 1984

Βλέπε: Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Η Αυγή 3/3/1985, Πόσο κριτικός μπορεί να είναι ο δημιουργός;

Βλέπε: Η Πρώτη 1/6/1989

• ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ, Επιλογή από το έργο του, μτφ. Σπύρος Τσακνιάς, στιγμή 1993, τυπογραφείο των εκδόσεων ΣΤΙΓΜΗ-Αιμίλιος Καλιακάτσος

Βλέπε: Η Καθημερινή 9/1/1994

• Τάδε έφη… Όσκαρ Ουάϊλντ, επιλογή-μετάφραση Ιώ Μαρμαρινού, Ερμείας-Εσπερία εκδοτική 1993

• ΒΗΜΑDONNA, Όσκαρ Γουάιλντ Γυναίκες-Άντρες, οι ατάκες μιας ευφυΐας, μτφ. Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος, Καστανιώτη χ.χ.

• ΤΟ ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΑΙΗ, μτφ. Ν. Κάντζια, πρόλογος Ρ. Γ., Άλμωπος-Θεοφ. Παπαδόπουλος χ.χ./ΠΕΛΛΑ

• ΤΟ ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΟΥ κ. W. H. και 12 ΠΟΙΗΜΑΤΑ, μτφ.-σημειώσεις Ειρήνη Βρής, Οδός Πανός 1982

Βλέπε: Ελευθεροτυπία 18/11/1982

• ΤΟ ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΕΥ(THE PORTRAIT OF DORIAN GRAY), μτφ. Ι. Βυζαντίου, εκδοτική παραγωγή ΔΕΛΤΑ-Π. Δ. Δημητράκος-Σ. Δ. Δημητράκος 1961

• Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, μτφ. Γωγώ Αρβανίτη, εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος»

• ΤΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΕΙ, μτφ. Βασιλική Κοκκίνου, εφημερίδα «Αγορά»

• ΤΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΕΗ, μτφ. Τίνα Στεφανοπούλου, εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» 2006

• ΤΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΕΙ, μτφ. Άρης Αλεξάνδρου, εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ»-Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη 2012

•ΤΟ ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΑΙΥ, μτφ.-επιμέλεια  Δημήτρης Γ. Κίκιζας, ΣΜΙΛΗ 2000

• ΤΟ ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΕΪ, The picture of Dorian Gray: an annotated, uncensored edition, η έκδοση ακολουθεί το πρωτότυπο χειρόγραφο του συγγραφέα. Με σχόλια δίχως περικοπές, μτφ. Δώρα Στυλιανίδου, εκδοτική επιμέλεια Νίκολας Φράνκελ, ΕΚΑΤΗ-Χ. Ν. Νικολάκης 2013, Εκτύπωση Άγγελος Ελεύθερος

• Βιβλιοκριτική για ΤΟ ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΕΥ, βιβλιοκριτική του Κωνσταντίνου Τέλιου, στο περιοδικό Best Seller τχ. 13/11,12,1997, σ.90

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• C. M. FRANZERO, ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ η ζωή του, μτφ. Τάκης Μπαρλάς, Πέτρος Δ. Καραβάκος 1954, τυπογραφείο Γ. Αποστολόπουλος

• Χ. Πήρσον, Η ζωή του ΟΣΚΑΡ ΓΟΥΑΙΛΝΤ, μτφ. Γιάννης Κωνσταντίνου, επιμέλεια ύλης Δ. Π. Κωστελένος, Γκοβόστη χ.χ. τυπογραφείο Η ΤΕΧΝΗ

Βλέπε: Έθνος 22/10/1986, Ο αδίσταχτος Ουάϊλντ

•Μέρλιν Χόλαντ, Όσκαρ Ουάιλντ-Η ζωή και το έργο του(Λεύκωμα), Merlin Holland, THE WILDE ALBUM, πρόλογος Κώστας Γεωργουσόπουλος, μτφ. Νίκος Ταξ. Δαβανέλλος, επιμέλεια-διόρθωση Αρετή Μπουκάλα, Ψυχογιός 2000

Βλέπε: Κ. Ξ. Γιαννόπουλος, περ. Νέα Εστία τχ. 1724/6,2000, σ.976-

Βλέπε: Το Βήμα 19/3/2000

Βλέπε: Νίκος Γ. Ξυδάκης, περ. Madame Figaro τχ. 66/4,2000 Η ζωή ως έργο τέχνης

Βλέπε: Έθνος 28/4/2000, Εκδηλώσεις για τον Όσκαρ σε Αθήνα και Λαμία

Βλέπε: Έφη Φαλίδα, Τα Νέα, Παρασκευή 24/3/2000, σ.5, Αφηγηματική ενέργεια

Βλέπε: περ. Αθηνόραμα τχ. 1225/31-3-2000, σ. 189

Βλέπε: Η Απογευματινή 25/3/2000 Η ζωή και το έργο του

•Μέρλιν Χόλαντ, OSCAR WILDE ΜΙΑ ΖΩΗ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ, Merlin Holland, Oscar Wilde A Life in Letters, μετάφραση-φιλολογική επιμέλεια Γιώργος Μπλάνας, Ηλέκτρα 2005, τυπογραφείο-βιβλιοδετείο Χ. Ζαχαρόπουλος-Δ. Σιταράς @ Σια

Βλέπε: OBSERVER, Philip Hoare, Η Καθημερινή 26/11/2000, Αναθεώρηση της δίκης του Ουάϊλντ. Με την έκδοση των 1500 επιστολών του..

• ΑΝΤΡΕ ΖΙΝΤ, Ο ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΊΛΝΤ ΚΑΙ ΕΓΩ, In Memoriam-De Profundis, Απόδοση Ναπολέων Λαπαθιώτης, εισαγωγικό σημείωμα Αντρέ Ζιντ, Στοχαστής 1997

Βλέπε: Το Βήμα 7/12/1997

• Andre Gide, ΟΣΚΑΡ ΓΟΥΑΪΛΝΤ In Memoriam (Αναμνήσεις), Απόδοση Ναπολέων Λαπαθιώτης 3^η έκδοση, επιμέλεια και Επίμετρο Δημήτρης Αρμάος, Ίνδικτος 2005

• Arthur Cravan, O OSCAR WILDE ΖΕΙ! και άλλα κείμενα, εισαγωγή-μετάφραση- σημειώσεις Νίκος Σταμπάκης, Φαρφουλάς 2009, βιβλιοδετήθηκε από το Δεκάλογο

• Richard Ellmann, OSCAR WILDE, Όσκαρ Ουάιλντ, μτφ. Ελεάννα Πανάγου, διόρθωση Λένια Μαζαράκη, Πατάκη 2009

Βλέπε: Αναστάσης Βιστωνίτης, Το Βήμα 12/7/2009, σ. 71, Η Σαλώμη ήταν άνδρας.

Βλέπε: Χάρης Μεγαλυνός, Ελευθεροτυπία-Βιβλιοθήκη τχ.585/Παρασκευή 8/1/2010, σ.1-, Όσκαρ Ουάϊλντ Υπέρκομψος νάρκισσος-εξιλαστήριο θύμα.

• Άλλαν Πέρσυ, ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ-99 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΟΦΙΑΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΗ ΖΩΗ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ, Allan Percy, El coaching de Oscar Wilde, μτφ. Τιτίνα Σπερελάκη, Πατάκη 2013, 8^η έκδοση

• Πήτερ Ακρόϋντ, Καληνύχτα κύριε Όσκαρ Ουάιλντ, Peter Ackroyd, The last testament of Oscar Wilde, μτφ. Παύλος Μάτεσις, μυθιστόρημα Καστανιώτη 1995

Βλέπε: Δημήτρης Τσατσούλης, Το Βήμα 3/12/1995, Απολογία της λαγνείας

Βλέπε: Κώστας Γεωργουσόπουλος, Τα Νέα 13/12/1995, Άθλος πνευματικός

Βλέπε: Νίκος Βατόπουλος, Η Καθημερινή 18/2/1996, Ριψοκίνδυνη «βουτιά» στον Όσκαρ Ουάϊλντ

Βλέπε: περ. Cosmopolitan τχ. 202/1,1996, σ.26

•OSCAR WILDE ΕΓΡΑΨΕ-AUBREY BEARDSLEY ΖΩΓΡΑΦΙΣΕ, Κώστας Σκυλλάς επέλεξε, Μαρία-Ειρήνη Δαρζέντα βιογράφησε, Λορέντζο Ντετζιόρτζιο επιμελήθηκε, σχεδιάστηκε, στοιχειοθετήθηκε, σελιδοποιήθηκε, Γκοβόστη 1990

Βλέπε: Έθνος Τετάρτη 23/1/1991, ΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΟΥΑΙΛΝΤ ΣΚΙΤΣΑ ΤΟΥ ΜΠΕΡΝΤΣΛΙ

• ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ-ΙΣΤΟΡΙΑ, Πρόσωπα που άλλαξαν την πορεία του Κόσμου Ν. 18/Κυριακή 3/2/2002. Όσκαρ Γουάιλντ ο ποιητής της πρόκλησης

• Γ.Α.Σ., Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΔ, Η ζωή και το τέλος ενός μεγάλου εγωιστή, Μεταφραστική σύνθεση, Γεώργιος Φέξη 1963, Λινοτυπικαί εργασίαι Γεώργιος Αργυρόπουλος

• Μιχάλης Κ. Μακράκης, ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ στο «ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ» του OSCAR WILDE(Αισθητικο-φιλοσοφική και ηθικο-θρησκευτική προσέγγιση στη ζωή και στο έργο του Oscar Wilde, ιδιαίτερα στο Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ, Τήνος 1991, στοιχειοθεσία-σελιδοποίηση Line Art

• Μιχάλης Κ. Μακράκης, Ο ΑΜΑΡΤΩΛΟΣ «ΑΓΙΟΣ» περιστασιακές προσεγγίσεις για το 2000 ΕΤΟΣ ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ με τη συμπλήρωση ενός αιώνα του τελευταίου μιας χιλιετίας, από το θάνατο του Ιρλανδού συγγραφέα (30 Νοεμβρίου 1900), Αρμός 2000

• Σάσσα Πούλκου, OSCARWILDE Είμαι ο έρωτας που δεν τολμά να πει το όνομά του, Αλεξάνδρεια 2009

ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ

• Τα Τραγούδια της Φυλακής του Ρέδδιγγ, μτφ. Κ. Κωνσταντινίδης-Ξενάκης, σ. 63-72, περ. Πειραϊκά Γράμματα τχ. 2/8,1942.

• περ. ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ τχ.6/6, 1990, σ. 20-, Απαγορευμένα κείμενα από την παγκόσμιο λογοτεχνία. OSCAR WILDE. Μέρος Τρίτο.

• Θανάσης  Γιαλκέτσης, Κυριακάτικη 25-26/3/1995. Σημειωματάριο Ιδεών. Όσκαρ Ουάιλντ: Η τέχνη ενάντια στο θάνατο.

• Όσκαρ Ουάϊλντ. Εισαγωγή, μετάφραση: Χαρούλα Σύρου, περ. Η Λέξη τχ, 170/ 7,8,2002,  σ. 682-

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

•Μαρία Αδαμοπούλου, Η Αυγή, Σάββατο 18/2/1995, σ.11, Έναν αιώνα μετά το θάνατο του Ουάιλντ…

•Μαρία Αδαμοπούλου, Κυριακάτικη 4/12/1994, Όσκαρ Ουάιλντ Βίβλος. Κοντά ένας αιώνας (1900) από το θάνατο του συγγραφέα του «Ντε προφούντις», η Γαλλία τον τιμά, μεταξύ άλλων, με μια μεγάλη βιογραφία.

•Θοδωρής Αντωνόπουλος, Ελευθεροτυπία 25/3/1995, Ο Όσκαρ Ουάίλντ ξαναδικάζεται. Μεθαύριο κλείνει μία εκατονταετία από την καταδίκη του Όσκαρ Ουάίλντ σε δύο χρόνια καταναγκαστικά έργα για «προσβολή της δημοσίας αιδούς». Πώς άραγε θ’ αντιμετώπιζε σήμερα τον «Άγριο Όσκαρ» η αθεράπευτα πουριτανική νοοτροπία; Τι λένε και τι έχουν πει γι’ αυτόν; Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα από τότε στη ζωή και τον έρωτα; Είπαν για τον Όσκαρ Ουάϊλντ: οι Λίντσεϊ Κέμπ, Ντέιβιντ Νόρις, Άλεν Γκίνσμπεργκ, Αν Γουίλσον, Κουίντο Κρίσπ, Γιώργος Χρονάς, Λουκάς Θεοδωρακόπουλος, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Ανδρέας Βουτσινάς,

• Νίκος Βατόπουλος, Η Καθημερινή, Κυριακή 2/11/1997, σ.41, Ο «άγιος» Όσκαρ Ουάιλντ, Η ζωή του γίνεται ταινία και η εικόνα του αποκαθίσταται στον γαλαξία των μύθων. Εξιλέωση και σεβασμός.

• Φωφώ Βασιλακάκη, Κυριακάτικη 8/3/1998, σ.70, Μια καμέλια στο πέτο…

• Μάνος Βερναρδάκης, Η Κυριακάτικη Αυγή 15/12/2002, σ.23,26, Ελληνική ανάγνωση του τίτλου Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ

• Χαρά Μπακονικόλα-Γεωργοπούλου, Πτυχές του Ευρωπαϊκού Δράματος, Επτάλοφος 2003, σ. 29-38, (Oscar Wilde: Η ζωή ως τέχνη)

• Γ. Γεμενάκη, Το Βήμα 13/12/1987, σ.60, Ο «Έλληνας» Όσκαρ Ουάλιντ… Από το Άργος και το Ναύπλιο στην Αίγινα και την Αθήνα. Αίσθηση έχει προκαλέσει η πρόσφατη βιογραφία του

• Βένα Γεωργακοπούλου: επιμέλεια, Η απαγορευμένη ιστορία του Όσκαρ Ουάϊλντ. Ένα λεύκωμα που μόλις εκδόθηκε από τον εγγονό του, (Μέρλιν Χόλαντ) αποκαλύπτει τα τεράστια προβλήματα και τη βαθειά πληγή που είχαν αφήσει στην οικογένειά του η ομοφυλοφιλία του και ο πουριτανισμός της εποχής.

• Βένα Γεωργακοπούλου: επιμέλεια, Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 22/5/1997, Η εύθυμη-και περίεργη-σχέση Αντρέ Ζιντ-Όσκαρ Ουάιλντ

• Στρατής Δούκας, περ. Φιλολογικά Χρονικά τχ.25/15-4-1945, σ.61-, Oscar Wilde, Φλωρεντινή Τραγωδία στο Εθνικό Θέατρο

• Κώστας Ελευθερουδάκης, περ. Φιλολογική Πρωτοχρονιά τόμος 11/1954, σ.156-, Όσκαρ Ουάϊλντ Ο Ομολογητής

• Αυγουστίνος Ζενάκος, περ. ΒΗΜΑGAZINO τχ. 208/10-10-2004, σ.98-, ΟΙ ΕΚΚΕΝΤΡΙΚΟΙ. Witty genius Oscar W. «Ένας άνδρας μπορεί να είναι ευτυχισμένος με οποιαδήποτε γυναίκα, αρκεί να μην την αγαπάει». «Πάντα να συγχωρείς τους εχθρού σου. Τίποτε δεν τους ενοχλεί περισσότερο». «Όταν οι Θεοί θέλουν να μας τιμωρήσουν, απαντούν στις προσευχές μας»

•Αναστασία Ζενάκου: επιμέλεια, Το Βήμα 22/10/1995, Η αθώωση του Όσκαρ Ουάϊλντ

• Δημήτρης Ιατρόπουλος, Έθνος 12-18/3/2000, σ.10, Ένα «Όσκαρ» για τον Όσκαρ!

• Λ. Κ., Η Εβδόμη 17/1/1988, Όσκαρ Ουάϊλντ: Σημειώσεις από τη φυλακή.

• Δώρα Φακιολά-Καλότυχου, Η Αυγή 22/9/1985, Ο Όσκαρ Ουάϊλντ και η αγγλική λογοκρισία

• Κώστα Καναβούρη, Αυγή 5/12/1999, Αιθρία του Ντόριαν Γκρέι

• Βασίλης Κ. Καλαμαράς, Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 11/5/2000, σ. 24. «Όχι και για το πάνθεον των μεγάλων ο Ουάϊλντ…». Συνέντευξη με τον εγγονό του συγγραφέα Μέρλιν Χόλαντ.  

• Μαρία Καλοπούλου-φωτογραφίες Νίκος Γιαννόπουλος, Η Καθημερινή, περ. Κ. τχ.16/14-9-2003, σ.53-, Ταξίδι ΙΡΛΑΝΔΙΑ στην πατρίδα του Όσκαρ Ουάϊλντ.

• Σίσσυ Καραβία, περ. Symbol 24 Φεβρουαρίου 2001, Oscar Wilde. Έναν αιώνα μετά το θάνατό του, ο εστέτ υπονομευτής της Βικτωριανής πουριτανικής κοινωνίας, ο δανδής με τα βελούδινα σακάκια και το ιδιοφυές χιούμορ παραμένει ακόμα πρότυπο για ανήσυχα πνεύματα. Και ίνδαλμα για όσους αραιώνουν το ρομαντισμό τους με μπόλικες δόσεις λεπτού κυνισμού.

• Γαλάτεια Λασκαράκη, περ. ΒΗΜΑGAZINO τχ. 134/4-5-2003, σ. 103-, ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ- ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ Προκλητικά ευφυής.

• Α. Λ. περ. Το Τέταρτο 31/11,1987, Όσκαρ Ουάϊλντ βιογραφούμενος

• Σμαράγδα Μιχαλιτσιάνου, Ακρόπολις, Κυριακή 5/12/1999, σ. 38, Εκατό χρόνια από τον θάνατο του φημισμένου συγγραφέα. Το αιώνιο πορτρέτο του Όσκαρ Ουάϊλντ. Τα έργα που ανέβηκαν στα ελληνικά θέατρα.

• Ειρήνη Μπέλλα, Η Βραδυνή της Κυριακής 14/5/2000, σ. 60-, Ο παππούς μου, Όσκαρ Ουάϊλντ. Συνέντευξη του Μέρλιν Χόλαντ.

• Ειρήνη Μπέλλα, Η Βραδυνή της Κυριακής 23/9/2001, σ.34-, Ο «έκλυτος» χαρισματικός. Ένα λεύκωμα για τον  Όσκαρ Ουάϊλντ, γραμμένο από τον εγγονό του ανθρώπου που τάραξε το κατεστημένο της εποχής του.

•Ιωάννα Νιαώτη, Κυριακάτικη 5/11/2000, σ.57, Οι εικόνες του Όσκαρ Ουάϊλντ. Έναν αιώνα μετά το θάνατό του, το Κέντρο «Μπάρμπικαν» του Λονδίνου θυμίζει όχι μόνο το λόγο αλλά και φωτογραφίες, γλυπτά, πίνακες και γελοιογραφίες του καιρού του.

• Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, περ. Νέα Εστία τχ. 1095/15-2-1973, ΜΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ. ΤΟ ΡΕΝΤΙΝΓΚ ΤΗΣ «ΜΠΑΛΛΑΝΤΑΣ» ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ.

• Όλγα Παπαδοπούλου, περ. Symbol τχ. 121/28-2-1998, σ.19, Adios mi amor…

• Ισαβέλλα Παπαζήση, περ. Επίκαιρα τχ. 598/17-1-1980, σ.7-,  Τα Φανταστικά Ταξίδια των «Ε». Ξενάγηση στον κόσμο του ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΪΛΝΤ

• Κυριακή Πετράκου, περ. Διαβάζω τχ. 300/9-12-1992, σ.32-, Ο Όσκαρ Ουάϊλντ και η Ελλάδα

• Απόστολος Σαχίνης, περ. Νέα Εστία τχ. 1213/15-1-1978, σ.75-. Ο Oscar Wilde και ο Αισθητισμός.

• Μαρία Σπηλιωπούλου, Ο Ελεύθερος Τύπος Κυριακή 17/5/1998, σ.20, Όσκαρ Ουάϊλντ. Ο βασιλιάς των γραμμάτων. Σχεδόν έναν αιώνα μετά τον θάνατό του, ο Όσκαρ Ουάϊλντ είναι ακόμα επίκαιρος.

• Της Πάρης Σπίνου, Κυριακάτικη 27/2/2000, σ.60-, Ο πιο λαμπρός αποτυχημένος! Εκατό χρόνια μετά το θάνατό του, ο Όσκαρ Ουάϊλντ φαίνεται ακόμη τολμηρός. Ο εγγονός του γράφει για τη ζωή του, αλλά και τη σχέση του με την Ελλάδα.

• Μάνια Στάϊκου, Επενδυτής, Σάββατο 1/4/2000, σ. 4, Η σημασία του να είσαι Όσκαρ Ουάϊλντ

• Ροζίτα Σώκου, Η Απογευματινή 5/12/1999, Ο Ντόριαν Γκρέι σήμερα. Πόσο μακριά μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος.

• Στάθης Τσαγκαρουσιάνος, Ελευθεροτυπία 9/10/1988, Ο Οσκαρ Ουάϊλντ απέναντι στους κόλιουμνιστ.

• Μαρία Τσάτσου, Η Καθημερινή 12/4/1998, Ουάϊλντ, ο λάτρης της Ελλάδας. Μια άγνωστη πλευρά της πολυσχιδούς προσωπικότητας του διάσημου Άγγλου συγγραφέα.

• Γιάννης Τσίγκρας, περ. Ρόπτρο τχ. 2/3,1993, σ. 23-, Νυχτωδία ή Σχόλιο σ’ αφορισμό του Ουάϊλντ.

• Λάμπης Τσιριγωτάκης, Έθνος 26/11/1993, Οι χρυσές ώρες του Όσκαρ Ουάϊλντ

• Όθων Τσουνάκος, Η Καθημερινή, περ. Popular Medicine, τχ. 2/3/2003, σ.91-, ΑΠΟ ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΘΑΝΕ Ο ΟΣΚΑΡ ΟΥΑΪΛΝΤ;

ΑΝΩΝΥΜΩΣ  

• Η Απογευματινή 17/7/1965, Όσκαρ Ουάϊλντ ένας αριστοτέχνης δραματουργός. Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΙΓΜΑ ΚΑΛΟΚΑΓΑΘΙΑΣ ΚΑΙ ΕΓΩΙΣΜΟΥ.

• Ελευθεροτυπία 9/5/1976, Ο Ουάϊλντ στα ελληνικά ίχνη του Βύρωνα.

• Η Απογευματινή 2/8/1976, Το Παρίσι θυμάται τον Όσκαρ Ουάϊλντ

• περ. Τέστ τχ. 475/8-12-1977, ΟΥΑΪΛΝΤ

• Το Βήμα 7/10/1984, Η αλήθεια για τον Όσκαρ Ουάϊλντ.

• περ. Ραδιοτηλεόραση τχ. 736/24-3-1984, Η Δίκη του Όσκαρ Ουάϊλντ.

• Το Βήμα 23/2/1986, Κουλτούρα και αριστερά.

• Τα Νέα 7/5/1988, Η Τέχνη για τη ζωή και τις αμαρτίες…

• Η Εβδόμη 20/3/1988, Όσκαρ Ουάϊλντ. Το μοναδικό χρώμα στη ζωή είναι η αμαρτία.

• Η Αυγή 17/11/1988, Ντοκυμανταίρ στην ΕΡΤ-2 για τον Όσκαρ Ουάίλντ.

• περ. Ραδιοτηλεόραση τχ. 978/12-11-1988, ΑΣΤΕΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ. Ντοκιμαντέρ Ιρλανδικής παραγωγής, ωριαίας διάρκειας. Σκηνοθεσία Σαν Ο’  Μόρντα.

• περ. Ο ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ τχ. 21-22/1989, Ο Όσκαρ Ουάϊλντ τη Ζάκυνθο αγναντεύει.

• Τα Νέα, Πέμπτη 26/5/1994, Ζητούν χάρι για τον Ουάϊλντ 100 χρόνια μετά την καταδίκη του.

• Ελευθεροτυπία 26/7/1994, Η Εκκλησία συγχωρεί, η πολιτεία όχι… 100 χρόνια από τη φυλάκιση του Όσκαρ Ουάϊλντ.

• Η Καθημερινή, Σάββατο 25/3/1995, σ. 40, Η πολυσχιδής επικαιρότητα. Ξανάρθε στη δημόσια σκηνή για τρείς λόγους: τιμήθηκε στο Ουεστμίνιστερ, βρέθηκε ένα χαμένο ποίημά του, κυκλοφόρησε βιογραφία της μητέρας του.

• περ. Νέα Εστία τχ. 1626/1-4-1996, Ο Όσκαρ Ουάϊλντ στο Ουέστμίνιστερ.

• Ριζοσπάστης 15/6/1997, Μεγάλοι Συγγραφείς: Μομ και Γουάίλντ  στον ANTENNA την Τρίτη ΤΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΕΙ.

• Ελεύθερος Τύπος 1/2/1998, Διάλογος με τον κ. Όσκαρ.

• Η Καθημερινή 28/5/1998, Έργα και Ημέρες του Όσκαρ Ουάϊλντ. Η επιστροφή στο θέατρο, το σινεμά, τη λογοτεχνία.

• Τα Νέα 1/12/1998, Θυμήθηκαν τον Ουάϊλντ. Μνημείο ένα αιώνα μετά τον θάνατό του στο Λονδίνο

• Ελευθεροτυπία 2/12/1998, Τιμήθηκε ο Όσκαρ Ουάϊλντ.

• Η Καθημερινή 3/12/1998, Έριδες για το μνημείο του Όσκαρ Ουάϊλντ.

• Το Βήμα 16/5/1999, Μασουλώντας το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι.

• Αδέσμευτος Τύπος της Κυριακής 26/3/2000, σ.51,  Όσκαρ Ουάϊλντ: Σπάταλη ζωή, έρωτας τρελός… Ένα λεύκωμα για τον συγγραφέα που αναστάτωσε με το έργο και τη ζωή του τη Βρετανία του 19^ου αιώνα,

• περ. Symbol 22/4/2000, Εκατό χρόνια μοναξιάς

• Η Καθημερινή 12/11/2000, Εκατονταετηρίδα

• Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 5/1/2001, «Ο Ουάίλντ είχε δίκιο»

--

• Θανάσης Γιαλκέτσης, Κυριακάτικη 15/8/1993, σ.18, ΖΕΝΕ, ΠΑΖΟΛΙΝΙ, ΟΥΑΪΛΝΤ: Τρία αρχέτυπα της ομοφυλόφιλης κουλτούρας και το σύγχρονο πολιτισμικό νόημα της ομοφυλοφιλίας. ΤΖΑΝΙ ΒΑΤΙΜΟ, Ο έρωτας ενάντια στη φύση

• Μωρίς Ροστάν, περ. Νεοελληνικά Γράμματα τχ. 2/21-4/1935, σ.5. Γράμματα από το Παρίσι, Το Ξένο Θέατρο. «Η Δίκη του Όσκαρ Ουάϊλντ». Θέατρο Euvre.

• Μπέρναρ Σω, περ. Νεοελληνικά Γράμματα τχ. 25/22-5-1937, σ.5,11, Αναμνήσεις μου για τον Όσκαρ Ουάϊλντ, μτφ. Μ.Ε.  

• Marguerite Yourcenar, περ. η λέξη τχ.94/5,1990, σ.326-, WILDE RUE DES BEAUX ARTS, μτφ. Άννα Άγγελου Σικελιανού

• Odon Vallet, Le Monde-Το Βήμα 19/3/1995, Ο «μεγάλος ιερέας των παρακμιακών» Εκατό χρόνια από την πολύκροτη δίκη του Όσκαρ Ουάϊλντ.

• John Walsh, ΤΑ ΝΕΑ- πρόσωπα του 20^ου αιώνα τχ.89/18-11-2000, σ.26-, Το αλφαβητάρι της ζωής του.

--

Σημείωση:

Την περίοδο αυτή στους κινηματογράφους, προβάλλεται μια ταινία για τον άγγλο συγγραφέα, ποιητή, δραματουργό, δανδή και εστέτ Όσκαρ Ουάϊλντ, η «ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ ΟΣΚΑΡ».  Μια κινηματογραφική ταινία που έρχεται να προστεθεί στις άλλες που έχουν γυριστεί για τον Ιρλανδό δημιουργό. Προστίθεται και αυτή στις ταινίες που έχουν γυριστεί βασισμένες σε θεατρικά ή μυθιστορηματικά του έργα. Στην παρούσα ιστοσελίδα μεταφέρω ενδεικτική αρθρογραφία για τον Oscar Wilde, βιβλία του που έχουν εκδοθεί στα ελληνικά και γνωρίζω, ορισμένες από τις κριτικές που δημοσιεύτηκαν για τα έργα αυτά. Επίσης, και ορισμένες από τις ρήσεις του, που είτε τις βρίσκουμε μέσα στα έργα του ή τις έχει πει ο ίδιος κατά καιρούς. Μικρά ευφυολογήματα, γουστόζικα, έξυπνα, σαρκαστικά, πονηρά, ειρωνικά, που υποσκάπτουν τα θεμέλια είτε της φαρισαϊκής βικτωριανής κοινωνίας που ζούσε και δημιουργούσε, είτε αναφέρονται σε θέματα της τέχνης. Είναι μικρά αποφθέγματα που έμειναν στα χείλη των μεταγενεστέρων, που μπορεί και να μην γνωρίζουν ποιος είναι ο συγγραφέας τους. Εκκεντρικός πάντα στη ζωή του ο Oscar Wilde, στις δημόσιες εκδηλώσεις και εμφανίσεις του, στις ενδυματολογικές του προτάσεις, στις αντιδράσεις του στο δημόσιο λόγο του καθώς και στα γραπτά του. Τάραξε τα λιμνάζοντα κοινωνικά και ερωτικά νερά της εποχής του, φιλοδόξησε να αφυπνίσει τους συμπατριώτες του, δημιούργησε σκάνδαλα στο πέρασμά του (Η κοινωνία ήταν κουτή λέει ο Αλεξανδρινός), πρόκληση με τα θεατρικά του ανεβάσματα. Τα φώτα της δημοσιότητας και μεγάλο διάστημα ήταν στραμμένα πάνω του. Ο έρωτάς του για έναν νεαρό αλαζόνα και υπερφίαλο νέο, ανάξιό του από όλες τις πλευρές, τον οδήγησε στην φυλακή και τέλος στο θάνατο. Το εξομολογητικό του έργο Εκ Βαθέων, έχει αποκαλεστεί το «πέμπτο ευαγγέλιο» και όχι άδικα. Το δε Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι υπήρξε σταθμός για πολλούς μεταγενέστερους συγγραφείς. Αρκετές φορές έχει γυριστεί ταινία με διάφορους πρωταγωνιστές. Τα θεατρικά του έργα είναι πολυπρόσωπα και δύσκολα ανεβάζονται. Χρειάζονται πολυπληθή θίασο και πολλά σκηνικά.

Στο παρόν σημείωμα δεν μετέφερα τις πληροφορίες για τις κινηματογραφικές ταινίες και τα θεατρικά του έργα που έχουν παρασταθεί στις ελληνικές σκηνές. Τα άφησα για ξεχωριστά σημειώματα.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς, 2 Δεκεμβρίου 2018

ΥΓ, Επιτέλους, θα υπακούσουμε στας εντολάς της καλύτερης κυβέρνησής μας όλων των εποχών και χωρίς να λαδωθούμε από μερίσματα και άλλα οικονομικά προεκλογικά οφέλη. Θα διαβάσωμεν την ελληνική ιστορία, ημείς οι αγράμματοι νεοέλληνες, οι ανιστόρητοι, οι φαύλοι αντισυριζέοι. Κάνω αυτοκριτική. Που επιβουλεύονται τα τετραετή κλέη της πατρίδος ημών, και δεν αναγνωρίζουν τον ιδρώτα που χύνει το χαμογελαστό παιδί, δια να μας κρατήσει εντός της αγκάλης των ευρωπαϊκών τραπεζών. Είδατε συνέλληνες τι πάθατε για να μην διαβάζετε τα Απομνημονεύματα του Μάρκου Βαμβακάρη και του Μάρκου Βαφειάδη; Επεκράτησε το τρίο μπελκάντο Αλέξης, Πάκης, Πάνος. Η γέφυρα έχει σημασία και οι περισπούδαστες ανακοινώσεις της. 

Τουζούρ για τις Βιβλιοθήκες ΄Ω Άνδρες Αθηναίοι. Και μετά ψόφο ή ψήφο δεν άκουσα ακριβώς τι ελέχθει.