Μνήμη Ζώσα Φλέρυς Νταντωνάκη

Μνήμη ζώσα

Φλέρυ Νταντωνάκη

11 Μαίου1937-18 Ιουλίου 1998

ΕΥΡΥΔΙΚΗΣ ΨΙΘΥΡΟΣ

Μην πιστεύεις…

Μαζύ μου να ΄ρθείς. Μην επιμένεις

στο σώμα πιστέψαμε τόσο πολύ

κι’ ακούσαμε την περίπαθη μουσική του,

όμως μην πιστεύεις στην ηδονή.

Είναι τόσο δυνατή η οδύνη

πού την αποσβήνει.

                           Το σώμα

πονεί όταν πεθαίνει,

σαν του λαχαίνει την πλήρη του δόξα

να χωριστεί. Να τ’ απαρνηθείς.

Καλύτερα είναι να τ’ απαρνηθείς;

Μη με σέρνεις, μη με παίρνεις πάλι

στη δύναμη της ζωής.

Ήταν τόσο δριμύς ο θάνατος

που με πήρε.

                     Μαζύ μου να ρθείς.

Θα δοκιμάσεις του μηδενός τη μαγεία.

Θ’ αγγίξει το τέλειο σώμα σου

την πυκνήν ανυπαρξία.

Θα γνωρίσεις τη λίθινη λήθη

στη δική μου ακινησία

θα σβήσεις τη δίψα σου της ζωής.

Όταν τόσο μπορείς τη ζωή να λατρεύεις,

στη ζωή τόσο όταν πιστεύεις,

μοναχά το μηδέν παρηγορεί

στην απέραντη συντριβή που σου δίνει.

              (Περίτρομος στράφηκε ο Ορφέας και βέβαια δεν βρήκε την Ευριδίκη… Όμως ρωτιέται κανείς, γιατί πέθανε τέτοιο θάνατο;)

Σημείωση:

Οι δύο Μούσες του Μελωδού των Ονείρων μας Μάνου Χατζιδάκι, υπήρξαν η Μελίνα Μερκούρη και η Φλέρυ Νταντωνάκη, δύο θεϊκές προσωπικότητες που οι ευαίσθητες παρουσίες τους και οι φωνές τους, άρδευσαν τις ψυχές, τα σώματα και τις αισθήσεις χιλιάδων ελλήνων. Δύο ελληνίδες που μας μάγεψαν και εξακολουθούν να μαγεύουν τις ζωές μας με την ομορφιά τους, την λεβεντιά τους την φωτεινή μελαγχολία τους. Η Φλέρυ Νταντωνάκη και η Μελίνα Μερκούρη δεν έφυγαν ποτέ από τις ζωές μας. Είναι δυό αστερισμοί στην άκρη του σύμπαντος Κόσμου, δυό πηγές φωτός αναγνωριστικοί που λάμπουν πάνω από την Ελλάδα και τους Έλληνες.

Το ποίημα «Ευρυδίκης ψίθυρος» αφιερωμένο στην Φλέρυ Νταντωνάκη είναι της ποιήτριας Ζωής Καρέλλη, από τον τόμο «ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ», τόμος δεύτερος (1955-1973) β΄ έκδοση, εκδόσεις «Οι εκδόσεις των Φίλων» Αθήνα 1994, σ. 104, της συλλογής «Αντιθέσεις».

Ανιχνεύοντας στα τυφλά στο διαδίκτυο βρήκα μια άλλη ιστοσελίδα με το όνομα ΟΛΥΜΠΙΑ εκεί ανακάλυψα μια ανάρτηση αφιερωμένη στην Φλέρυ Νταντωνάκη ή Ελευθερία Παπαδαντωνάκη, από το NAXOS press, και την μεταφέρω στην ζώσα Μνήμη της, Σήμερα, ημέρα της Κοίμησης.

Δεν διόρθωσα τις λεκτικές αβλεψίες που είναι εμφανείς, γιατί το ζήτημα, δεν βρίσκονταν στην ορθογραφία των λέξεων αλλά, στην κοινωνική συμπεριφορά ημών των ελλήνων σε δημόσιους χώρους, στην πολιτική συμπεριφορά των πολιτικών εκπροσώπων μας, με δυό λόγια, στο ήθος ημών των ελλήνων που έχει χαθεί.

Γιώργος Χ. Μπαλούρδος

Πειραιάς, Μικρό Πάσχα του Καλοκαιριού

Φλέρυ Νταντωνάκη: 18 Ιουλίου, η ημέρα που έφυγε η μούσα του Χατζηδάκι

18/07/2018 - 10:59

Νικόδημος ΛιανόςΙστορίες

Λίγο πριν την είσοδο του Φιλωτίου, στο αριστερό χέρι και σε ένα κτήριο που μοιάζει εγκαταλελειμμένο, υπάρχει ένα γκράφιτι.. Και μία προσωπογραφία με την υπογραφή του Skitsofrenis… Οι περισσότεροι βλέπουν ένα όμορφο πρόσωπο. Λίγοι όμως γνωρίζουν (έχουμε την αίσθηση) ποιο είναι αυτό το πρόσωπο. Σήμερα, 18 Ιουλίου το θυμηθήκαμε και πάλι. Γιατί πολύ απλά σαν σήμερα πριν από είκοσι χρόνια (1998) έφυγε από τον μάταιο τούτο κόσμο.

Ο λόγος για την Φλέρυ Νταντωνάκη, το πραγματικό της όνομα ήταν Ελευθερία Παπαδαντωνάκη και ο πατέρας της ήταν σκηνοθέτης την περίοδο του βωβού κινηματογράφου. Σπούδασε Ιστορία και Φιλολογία. Παράλληλα, ασχολήθηκε με την υποκριτική, από όπου προέκυψε και η ενασχόλησή της με το τραγούδι, πιθανότατα για οικονομικό συμπλήρωμα λόγω των σπουδών της. Η φωνή της ήταν χαρακτηριστική, δεν άργησε να κατακτήσει το αμερικανικό κοινό και το 1965 κυκλοφόρησε δίσκο με τον τίτλο «Fleury: The isles of Greece».  Σύντομα γνωρίστηκε με τη Μελίνα Μερκούρη, καθώς μέσα από τα τραγούδια της διαδήλωνε κατά της Χούντας των συνταγματαρχών στην Ελλάδα. Λέγεται μάλιστα ότι ήταν η πρώτη καλλιτέχνις η οποία διαδήλωσε δημοσίως την αντίθεσή της για τη Χούντα στην Ελλάδα. Αντικατέστησε για μια εμφάνιση τη Μελίνα Μερκούρη στο μιούζικαλ «Ilya Darling», γεγονός το οποίο λειτούργησε επίσης καταλυτικά στην καριέρα της, ακόμα κι αν επρόκειτο για μια μόνο εμφάνιση. Μέσω της Μερκούρη γνώρισε το 1970 το Μάνο Χατζιδάκη, ο οποίος λάτρεψε τη φωνή και την προσωπικότητά της. Το 1972 επέστρεψαν στην Ελλάδα και η συνεργασία τους κορυφώθηκε με την περίφημη ηχογράφηση του Μεγάλου Ερωτικού, ενός έργου το οποίο σημάδεψε την καριέρα της Νταντωνάκη. Ο Μεγάλος Ερωτικός περιλαμβάνει μελοποιήσεις ελληνικών ποιημάτων με θέμα τον έρωτα. Την ίδια χρονιά ηχογραφήθηκε η θεατρική διασκευή του Καπετάν-Μιχάλη, του ομώνυμου βιβλίου του Νίκου Καζαντζάκη.

Μεταφέρουμε το άρθρο του Μάνου Λαμπράκη από τον "Εξώστη" που μιλάει για την Φλέρυ Νταντωνάκη..  "H τελευταία λέξη που βγήκε από το στόμα της Φλέρυς Νταντωνάκη, στο Νοσοκομείο Μεταξά, λίγο πριν η ανορθόγραφη λέξη «ΑΠΝΙΑ», καταγραφεί στον ιατρικό επίλογο της, σε τελευταίο στάδιο καρκινοπαθούς Ελευθερίας Παπαδαντωνάκη, ήταν η λέξη «Πούστηδες»

Αυτό μαρτυρούν οι συγγενείς ασθενούς, από το διπλανό κρεβάτι.

Δεν ήξεραν ποιά ήταν η Φλέρυ Νταντωνάκη. Δεν είχαν ακούσει ποτέ κανένα της τραγούδι.
«Ήταν μια που τραγουδούσε με τη Μάγια Μελάγια;»
«Τι λες ρε συ, αυτή ήταν η Μπέμπα Μπλάνς.»
«Α, δεν την ξέρουμε τότε αυτή.»

Στο κοινό νοσοκομειακό δωμάτιο, οι συγγενείς της διπλανής ασθενούς. είχαν ενοικιάσει μια τηλεόραση, που έπαιζε στη διαπασών όλες τις καλοκαιρινές επαναλήψεις των ιδιωτικών καναλιών. Η κόρη της Φλέρυς, επειδή ενοχλούσε την μητέρα της, ο ήχος στη διαπασών, είχε ζητήσει ευγενικά να χαμηλώνουν την ένταση, καθώς η μητέρα της δεν μπορούσε να κοιμηθεί – δεν κοιμόταν σχεδόν καθόλου. Η έκκληση της Ζωής, ερμηνεύτηκε μάλλον σαν επιθυμία απομάκρυνσης της συσκευής, η οποία το επόμενο κιόλας πρωί αντικαταστήθηκε από ένα φορητό τραντζίστορ, ακουμπισμένο δίπλα από το κρεβάτι της Φλέρυς, το οποίο έπαιζε επίσης στη διαπασών, έναν πειρατικό πειραϊκό ραδιοφωνικό σταθμό.

«Η Ντέλα από Κερατσίνι αφιερώνει τώρα στον Βασίλη από Κοκκινιά το τραγούδι της Άννας Βίσση-ς «Τρελλαίνομαι» και τον παρακαλάει να της τηλεφωνήσει στο σπίτι της ξαδέρφής της Χαρούλας για να πάνε για καφέ. Πάμε λοιπόν να ακούσουμε Άννα Βίσση από το χρυσό δίσκο με επιτυχίες του Νίκου Καρβέλα «Κλίμα τροπικό».»

Η Φλέρυ είναι όλη μέρα στο κρεβάτι της. Είναι υπέρβαρη και κοιμάται γυμνή. Είναι 60 χρονών και φαίνεται 80. Κάποια μέρα επισκέπτεται το Νοσοκομείο Μεταξά, ο υπουργός Υγείας της κυβέρνησης Σημίτη για εθιμοτυπικούς λόγους. Περνάει και από τα δωμάτια ασθενών. Κοντοστέκεται στις εισόδους των δωματίων κι απευθύνει χαιρετισμούς, όπου τονίζουν την συμπαράσταση της κυβέρνησης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και του πρωθυπουργού προσωπικά, στην καθημερινότητα των Ελλήνων πολιτών που εμπιστεύονται το δημόσιο σύστημα Υγείας.

(Σ.Σ ... Πεπονής, Γείτονας, Παπαδήμας, Παπαδόπουλος ή Στεφανής; ποιός απ όλους, κατά τη γνώμη σας, θα μπορούσε να είναι τόσο χυδαίος, ώστε να ξεστομίσει, αυτό που θα διαβάσετε, παρακάτω;)

«Όλοι μαζί, μπορούμε για ένα καλύτερο ΕΣΥ. Σας ευχαριστούμε.»

Η διευθύντρια ορόφου (που εκείνην την ώρα, χάνει από την τσέπη της το δεκαπενθήμερο του μηνός - που αν θυμάσαι, ω αναγνώστη, εισέπραταν μετρητοίς όλοι οι Έλληνες δημόσιοι υπάλληλοι στο ίδιο φακελάκι που όλοι οι Έλληνες πολίτες καλούνταν να τοποθετήσουν την κομματική λίστα με τον προσημειωμένο από το σπίτι δίπλα στον υποψήφιο «δικό» τους βουλευτή σταυρό- σε αντίθεση με τώρα που ο κομμένος δημόσιος μισθός καταβάλλεται στην ιδιωτική τράπεζα που εξυπηρετεί με μισθοδοτικούς λογαρισμούς, το εκάστοτε Υπουργείο ) σκύβοντας στα πόδια του Υπουργού, του ψιθυρίζει ότι από το δωμάτιο που μόλις πέρασε νοσηλευόταν η Φλέρυ Νταντωνάκη.

« Ποιά είναι αυτή; Δημοτική σύμβουλος;»
« Όχι, κύριε Υπουργέ, τραγουδίστρια.»
«Δεν την ξέρω. Ποιά λέτε;»

Γυρνάει πίσω στην πόρτα και βλέπει την μοναδική ασθενή του θαλάμου, να κοιμάται.
« Η χοντρή;»
Σε μια συνέντευξή της η Φλέρυ Νταντωνάκη το 1986 στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ είχε δημόσια πει ότι είναι ΠΑ.ΣΟ.Κ. Είχε υποστηρίξει με ουτοπικό σθένος τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον Κώστα Λαλιώτη και τον Γεράσιμο Αρσένη. Εκείνη η συνέντευξη, είχε θυμώσει όσο τίποτε άλλο τον Μάνο Χατζιδάκι.
Η Φλέρυ, αφήνει την τελευταία της πνοή τον Ιούλιο του 1998. Επί κυβερνήσεως Κώστα Σημίτη. Τα έξοδα της ταφής, αναλαμβάνει ο θετός γιός του Μάνου Χατζιδάκι και η Φλέρυ Νταντωνάκη, αναπαύεται δίπλα στον Μάνο Χατζιδάκι στο κοιμητήριο της Παιανίας. Στην τηλεφωνική συνομιλία που είχαν οι παραγγελιοδόχοι του μνήματος με τους μαραμαροτεχνίτες, κάποιος αντέγραψε λάθος το επίθετο.

Ακόμα και σήμερα, αν επισκεφθείς, ω αναγνώστη, τον τάφο της Φλέρυς στην Παιανία, το επίθετο που την συνοδεύει είναι ανορθόγραφο.
«ΦΛΕΡΥ ΑΤΑΝΤΩΝΑΚΗ»

Το 2000 σε ένα ταξίδι μου στη Νέα Υόρκη, στην προθήκη ενός καταστήματος βινυλίων στο Soho, βλέπω τον δίσκο της Flery – Isles of Greece. Στοιχίζει πιο ακριβά, από όσο στοιχίζουν όλοι οι υπόλοιποι δίσκοι της προθήκης μαζί. 350 δολλάρια.
Μπαίνω μέσα. Τον αγοράζω. Χωρίς παζάρι. Φεύγοντας ρωτάω τον νεαρό Αμερικάνο ιδιοκτήτη του καταστήματος.
«Μα γιατί τον πουλάτε τον συγκεκριμένο δίσκο, τόσο ακριβά;»
« Μα είναι η μεγαλύτερη φωνή της Ελλάδας, man.»"

Κράτα το

Κοινή χρήση5